“Thực tế trên lãnh địa này không hề có con đường, mà là con người đi mãi thì tạo ra con đường” – Lỗ Tấn
Con Người Trên Đường Đời không phải là một bộ sách dạy bạn cách xin việc từ A – Z, đây là bản kết của những câu chuyện thực tiễn từ nhiều người đã “trải đời”. Cuốn sách mở ra cho bạn đọc thấy được một phần môi trường làm việc đa dạng của nhiều lĩnh vực. Những câu chuyện ngắn này sẽ giúp các bạn học sinh, sinh viên hiểu rõ hơn về thực tế công việc: Làm việc trong một tập đoàn lớn khác gì so với một công ty startup, công việc tại nhà nước, hoặc làm tự do? Cuốn sách này là tổng hợp của các quan điểm và kiến thức đa dạng giúp cho người trẻ tự tin hơn trong những quyết định sắp tới.
Khi bắt đầu, không ai có thể chắc chắn 100% về con đường mình lựa chọn. Chúng ta chỉ nghe những câu chuyện của những người đi trước và có cảm giác rằng mình sẽ phù hợp. Nhưng cảm giác đó thường chỉ tồn tại trong khoảnh khắc và sau đó biến mất. Đừng bao giờ nản lòng khi bắt đầu từ con số 0, vì “Kẻ khờ sẽ được thánh nhân dẫn dắt”. Hãy luôn rèn luyện khả năng học hỏi của bản thân để thích nghi và sẵn sàng với một thế giới việc làm luôn biến đổi.
Một Vài Điều Về Spiderum và TopCV
Spiderum là một nền tảng trực tuyến dành cho cộng đồng viết và chia sẻ nội dung sáng tạo. Nơi đây cung cấp một không gian tự do cho các tác giả, nhà văn, blogger và những người yêu thích viết lách có thể đăng tải, chia sẻ và giao lưu với nhau thông qua các bài viết.
Spiderum ra đời với mục tiêu tạo nên một cộng đồng sáng tạo và đa dạng, nơi mọi người có thể thể hiện ý tưởng, chia sẻ câu chuyện, kiến thức, kinh nghiệm và suy nghĩ của mình. Nền tảng này tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực như văn học, văn hóa, xã hội, khoa học, công nghệ, kinh doanh và nhiều lĩnh vực khác.
TopCV là nền tảng tuyển dụng hàng đầu Việt Nam, mang đến cơ hội việc làm nhanh chóng và tiện lợi cho hơn bốn triệu người dùng hiện tại. Họ hoạt động trực tuyến với mục tiêu giúp cá nhân tối ưu hóa cơ hội tìm việc và phát triển sự nghiệp. Các chuyên gia của TopCV có kiến thức sâu sắc về các ngành nghề và nắm bắt được xu hướng tuyển dụng hiện nay.
Bạn có thể tạo CV ngay trên nền tảng này. Thay vì mang tờ đơn đến từng công ty, chỉ cần một click chuột bạn đã có thể cho nhà tuyển dụng thấy học vấn, năng lực và kinh nghiệm làm việc trước đó của mình. TopCV cung cấp cả việc viết thư xin việc và tư vấn nghề nghiệp. Đội ngũ tư vấn của họ có thể giúp bạn đặt mục tiêu nghề nghiệp, chuẩn bị cho phỏng vấn và cung cấp lời khuyên về sự nghiệp.
Phù hợp hoặc tiêu điều
Tại các tập đoàn lớn, quy trình là điều bạn phải nhớ đầu tiên. Mọi công việc đều cần được phê duyệt, kiểm tra bởi các cấp lãnh đạo khác nhau. Quy định nghiêm ngặt này có thể làm cho người tham gia cảm thấy chóng mặt, nhưng lại là điều cần thiết cho sự trơn tru trong hoạt động của họ. Các tập đoàn cũng là nơi hội tụ kiến thức đồ sộ và nếu bạn kiên nhẫn, bạn có thể học được nhiều thông qua các tài liệu, hoạt động đào tạo và kinh nghiệm của người đi trước.
Làm việc trong một tập đoàn lớn có thể gây áp lực nhưng cũng là cơ hội để phát triển. Trong khi đó, làm việc cho Nhà nước thường liên kết với con đường 'con ông cháu cha', quan liêu. Tuy nhiên, bên trong môi trường này cũng có những trải nghiệm đáng giá. Hãy nghe tác giả Anh Thư chia sẻ về công việc trong quan nhà nước, cùng với những thuận lợi và khó khăn khi làm một công chức.
Khi nghe đến công chức, đa phần các bạn mới ra trường thường nghĩ đến việc làm trong nhà nước như là “pha trà rót nước”, “rảnh rỗi cả ngày” và dần mất đi năng lực của bản thân. Nhưng điều này không hoàn toàn đúng. “Công chức” chỉ đơn thuần là những người làm trong cơ quan nhà nước theo biên chế (Hợp đồng vô thời hạn) thay vì làm theo hợp đồng như trong doanh nghiệp. Các công chức có các chức danh và nhiệm vụ khác nhau tùy vào lĩnh vực làm việc. Ví dụ như tác giả Anh Thư làm hợp tác quốc tế nên chức danh công việc của cô là chuyên viên hợp tác quốc tế.
Kỳ thi công chức thường rất cạnh tranh do số lượng thí sinh dự tuyển đông, từ những bạn mới ra trường đến những người đã có kinh nghiệm từ 5 đến 10 năm ở cơ quan ngoài Nhà nước. Số lượng chỉ tiêu và tỉ lệ chọi khác nhau ở mỗi cơ quan. Thường thì thí sinh cần phải đạt điểm số cao nhất để có cơ hội đỗ vì mỗi vị trí thường chỉ có 1 chỉ tiêu. Hình thức thi có thể thay đổi qua từng năm, và để chuẩn bị tốt nhất, có thể tìm hiểu về lĩnh vực chuyên môn muốn ứng tuyển bằng cách đọc tin tức cập nhật và làm quen với văn bản hành chính, pháp luật.
Công chức thử việc một năm thay vì vài tháng như ở ngoài doanh nghiệp. Mặc dù phải làm việc với nhiều thủ tục, giấy tờ hành chính nhưng công việc không nhàm chán. Sang năm thứ hai, bạn sẽ được phân công làm các công việc cụ thể. Bạn sẽ nhận ra rằng làm công chức không dễ dàng như nhiều người tưởng. Bạn phải đọc nhiều tài liệu, nghiên cứu sự phù hợp của các đề xuất và đôi khi cần sự hỗ trợ từ đồng nghiệp và lãnh đạo để xử lý công việc một cách suôn sẻ.
Làm việc trong các Startup thường được xem là hình ảnh của người trẻ và những ý tưởng táo bạo. Nhưng thực tế làm việc trong các Startup như thế nào? Để hiểu rõ hơn, hãy đọc về kinh nghiệm của anh Trần Trung Hiếu – Người sáng lập TopCV, một trong những startup công nghệ phát triển mạnh mẽ nhất Việt Nam.
Thị trường Việt Nam vẫn còn rất nhiều tiềm năng chưa được khai phá. Nhận thức được điều này, anh Trần Trung Hiếu từ khi tốt nghiệp đã có những ý tưởng riêng cho sự nghiệp không theo kiểu truyền thống. Anh đã tích luỹ kiến thức và hiểu rõ hơn về cách vận hành một doanh nghiệp thông qua việc làm thêm ở nhiều công ty công nghệ lớn của Việt Nam và Nhật Bản.
Anh đã nghĩ ra ý tưởng khởi nghiệp của mình từ khi đi làm thêm ở các công ty công nghệ lớn của Việt Nam và Nhật Bản. Việc được tham gia vào việc phát triển sản phẩm trong và ngoài nước đã khẳng định niềm tin của anh rằng Việt Nam cần những sản phẩm công nghệ giúp phát triển người dùng trong nước.
Hiện nay, một trong những thách thức lớn nhất đối với các bạn trẻ mới ra trường là quyết định giữa làm việc ở các tập đoàn lớn, doanh nghiệp vừa và nhỏ, hay tham gia vào một startup. Để quyết định này, bạn cần có đủ thông tin về môi trường làm việc tại các startup. Mặc dù các startup công nghệ mang theo rủi ro, nhưng họ cũng cung cấp nhiều cơ hội phát triển ở quy mô cao hơn so với các doanh nghiệp truyền thống. Sự linh hoạt là điểm khác biệt lớn nhất khi làm việc tại startup, bạn sẽ được làm việc trực tiếp với founder/CEO và quyết định được đưa ra nhanh chóng.
Trong một startup, tiêu chí để tuyển dụng không chỉ nằm ở kinh nghiệm làm việc mà còn là sự phù hợp với sứ mệnh, giá trị cốt lõi của công ty cùng với một thái độ làm việc tích cực.
Người chọn nghề, nghề chọn người
Trong quá trình phát triển, ngành Cơ khí – Kỹ thuật tại Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực nhưng ngành này vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng với trình độ công nghệ và giá trị gia tăng nội địa.
Đối với ngành công nghiệp ô tô, Việt Nam có lợi thế về nguồn lao động nhưng vẫn gặp khó khăn với trình độ chuyên môn sâu của lao động.
Ngành Cơ khí và ngành ô tô là những ngành mà mọi quốc gia phát triển đều cần. Các sản phẩm kỹ thuật cao sẽ mang lại thu nhập cho nền kinh tế và người lao động. Mức lương cho sinh viên mới ra trường ngành này dao động từ 5 đến 15 triệu đồng tùy vào năng lực.
Tất cả những gì xảy ra trước mắt đều có logic bên trong. Trong lĩnh vực kỹ thuật, bạn luôn cần nhìn nhận mọi vấn đề từ góc độ tổng thể. Hiện nay, nhiều thợ và kỹ sư ở Việt Nam vẫn thiếu kỹ năng tư duy tổng quát và khả năng giải quyết vấn đề. Để thành công trong ngành kỹ thuật, bạn cần phải tự học và tích lũy kinh nghiệm từ thực tế. Khi bạn đã có nền tảng vững chắc, không có vấn đề nào làm bạn khó khăn.
Những người tiến xa nhất luôn đặt câu hỏi tại sao và suy nghĩ sâu hơn, không chỉ tập trung vào việc học mà còn chú trọng vào việc hiểu sâu hơn vấn đề.
Ngày nay, ngành Công nghệ thông tin (IT) thu hút nhiều bạn trẻ. Mặc dù nhiều người vẫn nghĩ rằng học máy tính chỉ đơn giản là sửa máy tính và lập trình viên ngồi code cả ngày, nhưng thực tế không như vậy.
Ngành Công nghệ thông tin mở ra nhiều cơ hội cho những người yêu thích kỹ thuật. Đối với học sinh hoặc sinh viên mới, lĩnh vực này có rất nhiều tiềm năng phát triển.
Nếu bạn muốn áp dụng tư duy logic vào việc nghiên cứu và muốn giải quyết những vấn đề mới mẻ, lĩnh vực khoa học máy tính sẽ là lựa chọn lý tưởng. Để thành công, bạn cần có kiến thức toán học vững vàng và khả năng chịu khó.
Khoa học máy tính cũng như thiên văn học, là nghiên cứu về máy tính và ống nhòm, mỗi lĩnh vực đều đòi hỏi sự tập trung và kiên nhẫn.
Kiến thức và kinh nghiệm trong lĩnh vực Công nghệ thông tin không thể đạt được trong một ngày hoặc hai. Đó là quá trình mất nhiều năm, thậm chí cả thập kỷ để tiếp thu. Việc liên tục học hỏi và cập nhật thông tin mới là chìa khóa để tránh bị lạc hậu trong xã hội.
Nếu tiền bạc và danh vọng là nguồn gốc của đau khổ, thì sự tò mò và ham muốn hiểu biết là nguồn gốc của hạnh phúc.
Chuẩn bị cho nghề nghiệp.
Sau khi hiểu rõ về các môi trường làm việc và có cái nhìn tổng quan về các nghề nghiệp, bạn cần phải trang bị cho mình tư duy và kỹ năng cần thiết để phát triển sự nghiệp trong khi vẫn đang trong quá trình chuẩn bị.
Ở tuổi 20, chúng ta phải đối mặt với nhiều sự lựa chọn. Bước vào đại học hay bắt đầu sự nghiệp là những quyết định lớn và đôi khi gây ra sự bối rối. Tương lai là một điều bí ẩn, và việc lên kế hoạch cho sự nghiệp có thể là một thách thức. Đôi khi bạn cảm thấy mất phương hướng vì không biết bắt đầu từ đâu.
Để tìm hướng đi cho sự nghiệp của mình, bạn phải biết rõ bạn là ai và muốn gì.
Đặt câu hỏi cho bản thân là điều quan trọng. Đó là cách thức kích thích tư duy trước những quyết định lớn. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có câu trả lời từ lần đầu tiên.
Kế hoạch cứng nhắc và kỳ vọng quá lớn có thể khiến bạn rơi vào tình trạng cảm thấy mắc kẹt. Không phải lúc nào bạn cũng có thể có câu trả lời chính xác cho mọi vấn đề.
Đam mê hay tiền bạc? Trái tim hay lý trí? Đó là câu hỏi khiến nhiều người đau đầu sau khi tốt nghiệp. Để sống tốt, bạn cần tiền và một công việc ý nghĩa. Để đạt được điều này, bạn cần cung cấp giá trị cho người khác.
“Để có một sự nghiệp như mong đợi, mọi người cần có sự sáng tạo và linh hoạt trong cuộc sống.”
Thời điểm bước vào đại học là cơ hội để bạn thử và sai nhiều nhất trước khi bước vào cuộc sống lớn hơn. Đó là cách để phát triển bản thân mà hầu hết các sinh viên chọn trước khi thi THPTQG. Điều này phù hợp nếu bạn muốn theo đuổi lĩnh vực học thuật, trở thành giáo viên hoặc nhà nghiên cứu, hoặc học lên cao hơn và kiếm học bổng du học.