Kể từ khi hoàn thành cuốn tiểu thuyết đầu tiên, tôi bắt đầu tìm hiểu về quy trình xuất bản sách tại Việt Nam. Những chia sẻ dưới đây dựa trên trải nghiệm cá nhân khi liên hệ với các nhà xuất bản và sự tham khảo từ các tác giả đã có sách xuất bản. Liên kết nguồn tham khảo được cung cấp ở cuối bài.
1. Phương Pháp Trình Bày Bản Thảo
Các nhà xuất bản có thể có yêu cầu cụ thể và quy trình nhất định cho việc tiếp nhận bản thảo. Ví dụ:
- Nhà Xuất Bản Trẻ: https://www.nxbtre.com.vn/diem-tin/quy-trinh-tiep-nhan-ban-thao-cua-nha-xuat-ban-tre-ap-dung-tu-ngay-1112014-23386.html
- Rodbooks.com: https://rodbooks.com/lk/quy-trinh-gui-ban-thao.html
- Nhà Sách Văn Uyển (mới thành lập năm 2017): https://gacsach.com/diendan/threads/sach-van-uyen-tiep-nhan-ban-thao.18088/
Nếu không có hướng dẫn cụ thể, từ kinh nghiệm của bản thân và sự nghiên cứu, khi chuẩn bị bản thảo nên lưu ý những điều sau:
-Tên File Word/PDF: [Tên Truyện] + [Bút Danh] + [Thể Loại], ví dụ: Số Đỏ – Vũ Trọng Phụng – Truyện Dài
-Sử Dụng Khổ Giấy A4, Font Chữ Palatino Linotype, Size 11 Hoặc 12
-Các Trang Đầu:
+ Dòng Đầu Tiên Ghi “Bản Thảo Truyện” Cỡ Chữ To Ở Giữa
+ Giới Thiệu Tác Giả: Bút Danh, Tên Thật, Năm Sinh, Email, Điện Thoại, Địa Chỉ, Link FB Hoặc Fanpage Nếu Có. Giới Thiệu Sơ Lược Về Bản Thân. Giới Thiệu Những Tác Phẩm Đã Ra Sách Và Sắp Ra (Nếu Có)
+ Giới Thiệu Tác Phẩm: Tên Truyện, Thể Loại, Số Chương, Số Từ, Giới Thiệu Tóm Tắt. Giới Thiệu Tóm Tắt Cần Phải Ngắn Gọn, Đi Vào Chủ Đề Như Truyện Viết Về Điều Gì, Xoay Quanh Những Nhân Vật Nào
+ Nhận Xét Của Độc Giả (Nếu Có)
-Phần Còn Lại: Nội Dung Tác Phẩm
-Tùy Theo Thể Loại Và NXB, Nhưng Nếu Là Tác Phẩm Đầu Tay Không Nên Dài Quá 70.000 Từ, Tốt Nhất Là 65.000 Từ, Vì Giá Thành Sản Xuất Sẽ Rẻ Hơn. Có Tác Giả Nộp Bản Thảo Dài 120.000 Từ Thể Loại Viễn Tưởng Đã Bị Yêu Cầu Phải Cắt Ngắn Xuống 80.000. Bản Thân Mình Thể Loại Tình Yêu Học Đường Bị Yêu Cầu Cắt Từ 85.000 Xuống Tới 60.000 – 65.000 Từ
-Nên Nhờ Người Đọc Giùm Soát Lỗi Chính Tả. Nên Sử Dụng Ngôn Ngữ Thuần Việt Và Dấu Câu Theo Chuẩn Mực Văn Bản Văn Chương, Không Viết Tắt Hay Sử Dụng Ngôn Ngữ Teen
2. Cách Viết Email Gửi Nhà Xuất Bản/ Nhà Sách
-Tiêu Đề Email: Bản Thảo: [Tên Bản Thảo] – [Bút Danh]
-Cho mình thêm vài từ ngữ nghệ thuật nha:
“Xin chào ekip nhà xuất bản,”
Em muốn gửi bản thảo truyện “[Tên truyện]“ tới anh/chị. Đây là câu chuyện của mình về [sơ lược chủ đề, ví dụ: tình yêu tuổi học trò, và bối cảnh nếu có].
Dưới đây là một số thông tin về tác phẩm của mình:
Tên truyện: [Tên truyện]Thể loại: [Ví dụ: học đường]Tổng số từ: [Ví dụ: 65.000 từ]Số chương: [Ví dụ: 25 chương]Tóm tắt: [Tóm tắt ngắn gọn]Thông tin về tác giả: [Liệt kê những tác phẩm đã xuất bản hoặc kinh nghiệm viết lách của mình nếu có]Liên kết fanpage: [Đưa link nếu có]
Rất mong nhận được phản hồi từ nhà xuất bản. Cảm ơn anh/chị nhiều.[Tên]”
3. Lưu ý khi gửi email
-Không gửi nhiều NXB/nhà sách trong cùng một email.
-Một số bạn đã chia sẻ rằng chỉ nên gửi cho một NXB một lần, và sau hai đến ba tuần chờ đợi nếu không nhận được phản hồi thì mới gửi tiếp cho NXB khác. Vì nếu nhiều NXB cùng thẩm định và duyệt tác phẩm, bạn có thể làm mất lòng họ nếu bị từ chối.
4. Email của các nhà xuất bản/nhà sách
-Nên tìm hiểu thể loại sách của nhà xuất bản và nhà sách trước khi gửi bản thảo để xem liệu thể loại của bạn phù hợp với định hướng xuất bản của họ không. Có thể truy cập trang tiki.vn hoặc trang web của NXB/nhà sách để tìm hiểu.
-Một số email dưới đây có thể đã cũ và không còn hoạt động. Có thể kiểm tra bằng cách tìm kiếm trên google tên của nhà sách/email.
-Email cá nhân dưới đây đã được công khai, tuy nhiên một số đã được cung cấp từ nhiều năm trước, có thể không còn được cập nhật.
NXB Kim Đồng: [email protected] (Chị Phan Hồn Nhiên), [email protected]
NXB Trẻ: [email protected]
Nhã Nam: [email protected], [email protected], [email protected]
Quảng Văn: [email protected], [email protected], [email protected]
Hương Giang Book: [email protected]
Người Trẻ Việt: [email protected]
Văn Việt Books: [email protected]
NXB Văn Học: [email protected], [email protected]
Bách Việt: [email protected], [email protected]
NXB Phụ nữ: [email protected]
NXB Tri Thức: [email protected]
YoloBooks: [email protected], [email protected]
Skybooks: [email protected], [email protected] (Minh Nhật)
Limbooks: [email protected], [email protected], [email protected]
1980books: [email protected]
Phú Hà: [email protected]
Cẩm Phong Books: [email protected], [email protected]
NXB Thuận Hóa: [email protected]
Sách Văn Uyển: [email protected]
WingBooks: [email protected]
Bloom: [email protected]
Alpha Book: [email protected]
Công ty Ngòi Bút Việt: [email protected]
Amun Đinh Tị: [email protected]
Phương Đông Book: [email protected]
Newstarbooks: [email protected]:
Huy Hoàng: [email protected]
Đông Tây: [email protected]
4. Chờ đợi phản hồi
– NXB Trẻ luôn gửi email xác nhận khi đã nhận được bản thảo của bạn. Thời gian đánh giá tác phẩm tại NXB Trẻ là 45 ngày. Họ sẽ thông báo cho bạn biết liệu tác phẩm của bạn có đủ điều kiện xuất bản hay không. Nếu sau 45 ngày không nhận được thông báo kết quả, bạn nên liên hệ với họ. Tuy nhiên, một số người chia sẻ trên diễn đàn Gác Sách rằng họ chỉ biết kết quả sau 3 tháng là tác phẩm đã được chấp nhận.
– Đa phần các email gửi đến các nhà xuất bản khác thường không nhận được phản hồi. Các nhà xuất bản chỉ liên lạc nếu tác phẩm phù hợp với tiêu chí xuất bản của họ. Nếu sau 30 ngày không nhận được thông tin gì từ nhà xuất bản, có khả năng cao là tác phẩm của bạn đã bị loại.
– Cảm giác ngày ngày chờ đợi email phản hồi không lạ gì nữa. Đây là một quá trình không dễ dàng. Nhưng hãy nhớ bạn không phải là người duy nhất ở trong tình huống này. Rất nhiều tác giả khác cũng gặp phải việc gửi email mà không nhận được phản hồi. Vì thế, hãy kiên nhẫn và không nản lòng!
5. Bị từ chối, làm thế nào?
– Tìm người đọc thử: Hãy tìm người đọc thử và yêu cầu họ đưa ra ý kiến chân thành nhất. Tốt nhất là tìm đối tượng độc giả mà bạn muốn hướng đến. Ví dụ, nếu truyện của bạn là truyện học đường, hãy tìm các bạn tuổi teen, nếu là truyện khoa học viễn tưởng, hãy tìm những người yêu thích thể loại này...
– Gửi đến nhà xuất bản khác: Có lẽ ai cũng biết câu chuyện về J.K.Rowling phải mất 5 năm để hoàn thành cuốn sách đầu tiên của Harry Potter và bị 12 nhà xuất bản từ chối. Đến lần thứ 13, bà mới gặp được biên tập viên Barry Cunningham từ Bloombery đồng ý xuất bản cuốn tiểu thuyết này. Vì vậy, không phải khi nhận được tin từ một nhà xuất bản là tác phẩm của bạn không đủ chất lượng. Có thể là nó không phù hợp với tiêu chí và kế hoạch sản xuất của nhà xuất bản ở thời điểm đó. Hãy tiếp tục chỉnh sửa và gửi đến các nhà xuất bản và nhà sách khác.
– Viết tác phẩm mới: Nếu sau khi gửi đến tất cả các NXB và nhà sách mà bạn vẫn chưa nhận được phản hồi, có thể tác phẩm đó chưa đạt tiêu chuẩn. Có thể là thời điểm để kết thúc và bắt đầu viết một tác phẩm mới.
– Tự xuất bản: Một lựa chọn khác nếu bạn có vốn (vài chục triệu), đó là tự xuất bản. Thật thú vị khi khám phá ra nhiều tác phẩm nổi tiếng trong lịch sử ra đời thông qua tự xuất bản, như tuyển tập truyện Peter Rabbit của Beatrix Potter, truyện “Christmas Carol” của Charles Dickens... Tính đến thời điểm này, xu hướng tự xuất bản ngày càng phổ biến và có nhiều hướng dẫn trên mạng về vấn đề này.
6. Được chấp nhận
7. Các link hữu ích/ Nguồn tham khảo
- Thảo luận và chia sẻ của các tác giả trên diễn đàn Gác Sách: https://gacsach.com/diendan/threads/kinh-nghiem-qua-cac-lan-xuat-ban-sach.9696/
- Chia sẻ của Võ Anh Thơ (tác giả của “Thiếu Gia và Gái Bar”, “Mang thai tuổi 17”) trên diễn đàn Gác Sách: https://gacsach.com/diendan/threads/email-cac-nha-sach-bao-va-vai-luu-y-khi-ky-hop-dong-giay.12783/
- Chia sẻ của Hoàng Khôi/ Hoàng Trâm Trần (tác giả của “Chỉ là chuyện cỏn con”): https://hoangkhoiweb.wordpress.com/2016/11/06/lam-the-nao-de-tac-pham-cua-minh-duoc-xuat-ban-thanh-sach/
- Chia sẻ của bạn Nguyễn Nga về kinh nghiệm sau những lần thất bại: http://www.vietlachvn.com/xuat-ban-sach-vi-sao-toi-chon-con-duong-tu-xuat-ban-sach-dien-tuebook/
- Chia sẻ về việc tự xuất bản: https://tuhoccontent.com/lam-the-nao-de-xuat-ban-mot-quyen
- Văn học Tuổi Xanh – tổng hợp email của các nhà phát hành sách:
https://www.facebook.com/1242494645773498/posts/1761985910491033?sfns=mo