1. Triệu chứng của bệnh đái tháo đường thai kỳ
Đái tháo đường thai kỳ là tình trạng tăng đường huyết trong thời kỳ mang thai, thường xảy ra trong khoảng thời gian từ 3 tháng trung gian đến 3 tháng cuối. Nếu không kiểm soát được một cách hiệu quả, cả mẹ bầu và thai nhi đều có thể phải đối mặt với nguy cơ. Thông thường, tình trạng bệnh có thể biến mất sau khi sinh nhưng cũng có nhiều trường hợp mẹ bầu mắc phải đái tháo đường thai kỳ và các em bé sinh ra từ những bà mẹ mắc bệnh này có nguy cơ cao mắc phải đái tháo đường type 2 trong tương lai.
Đái tháo đường thai kỳ là hiện tượng tăng đường huyết trong thời kỳ mang thai
Phụ nữ mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ thường có các biểu hiện không rõ ràng. Phần lớn các trường hợp bệnh nhân được chẩn đoán qua các xét nghiệm trong quá trình khám thai định kỳ.
Tuy nhiên, cũng có những trường hợp, mẹ bầu có các dấu hiệu không bình thường như sau:
- Thường cảm thấy khát nước.
- Đi tiểu thường xuyên hơn. Tuy nhiên, triệu chứng này cũng có thể do thai nhi phát triển mạnh mẽ ở những tháng cuối, tạo áp lực lên bàng quang và khiến mẹ bầu phải đi tiểu nhiều hơn.
- Mẹ bầu có nhu cầu ăn uống tăng lên.
- Vùng kín dễ bị nhiễm nấm và có cảm giác ngứa ngáy.
- Những vết thương, trầy xước thường mất thời gian để lành hơn so với bình thường.
- Cơ thể luôn cảm thấy mệt mỏi, uể oải, và thiếu năng lượng.
2. Những nguyên nhân nào gây ra bệnh đái tháo đường thai kỳ?
Khi bạn ăn, tuyến tụy sẽ tiết insulin để vận chuyển glucose vào tế bào và sử dụng nó làm năng lượng cho cơ thể. Điều này giúp duy trì đường huyết ổn định cả khi đói và sau khi ăn.
Trong cơ thể mẹ bầu, tuyến tụy thường sản xuất một số hormone khiến đường huyết tăng cao hơn bình thường. Nếu tuyến tụy
Ngoài ra, có một số yếu tố có thể tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ như:
- Phụ nữ có cân nặng thừa hoặc béo phì trước khi mang thai.
- Mẹ bầu từng mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ ở thai kỳ trước.
- Nếu mẹ đã từng sinh em bé nặng hơn 4kg, hoặc từng gặp vấn đề về thai kỳ trong 3 tháng cuối, hoặc trải qua sự mất thai liên tục, hoặc mang thai với những vấn đề về bẩm sinh
- Trong trường hợp mẹ bầu bị bệnh buồng trứng đa nang, có khả năng có sự đề kháng với insulin.
- Mẹ bầu mắc phải các bệnh mạn tính, đặc biệt là các vấn đề về tim mạch, tình trạng cao huyết áp, cholesterol cao,...
- Trong gia đình có trường hợp mắc bệnh đái tháo đường.
Các chuyên gia khuyên rằng phụ nữ nên có một tình trạng sức khỏe tốt nhất có thể trước khi mang thai, bao gồm việc giảm cân về mức trung bình, nếu có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào thì nên điều trị cho ổn định, duy trì một chế độ ăn uống khoa học và tập luyện thường xuyên và có hiệu quả trước và trong khi mang thai.
3. Tác động của tiểu đường thai kỳ đối với sức khỏe của mẹ và thai nhi là gì?
Khi tiểu đường thai kỳ được kiểm soát tốt, thai nhi vẫn có thể phát triển mạnh mẽ. Ngược lại, nếu phát hiện muộn, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé, bao gồm:
Tăng nguy cơ sinh non nếu mắc tiểu đường thai kỳ
- Nguy cơ sinh non, dị tật thai, thai lớn, tăng trưởng chậm, mất thai, thai lưu,..
- Mẹ bầu có nguy cơ cao mắc phải tiền sản giật và thường phải thực hiện phẫu thuật lấy thai,…
- Trẻ sinh ra từ mẹ mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ bị vàng da, hạ đường huyết, suy hô hấp sau khi sinh,…
- Cả mẹ và bé đều có nguy cơ mắc tiểu đường type 2 sau khi sinh.
4. Phương pháp chẩn đoán tiểu đường thai kỳ
Để chẩn đoán tiểu đường trong thai kỳ, bác sĩ thường chỉ định cho mẹ bầu thực hiện xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống:
Mẫu máu cho xét nghiệm sẽ được lấy 3 lần và ở 3 thời điểm khác nhau. Cụ thể:
- Lần 1: Lấy máu khi đói (mẹ bầu đã nhịn ăn ít nhất 8 tiếng).
- Lần 2: Lấy máu 1 giờ sau khi mẹ bầu uống 75 gam glucose.
- Lần 3: Lấy máu 2 giờ sau khi mẹ bầu uống 75 gam glucose.
Kết quả được đánh giá là bình thường khi:
- Đường huyết lúc đói đo được 92 mg/dL.
- Đường huyết sau 1 giờ ăn đo được 180 mg/dL.
- Đường huyết sau 2 giờ ăn đo được 153 mg/dL.
Nếu kết quả cao hơn mức bình thường nêu trên thì thai phụ được chẩn đoán mắc tiểu đường.
Thông thường, với những mẹ bầu có yếu tố nguy cơ cao thì xét nghiệm sàng lọc tiểu đường cần được thực hiện ở lần khám thai đầu tiên. Nhưng với những trường hợp không có yếu tố nguy cơ thì nên làm xét nghiệm ở tuần thai thứ 24 đến 28. Lưu ý, mẹ bầu nên nhịn ăn ít nhất 8 tiếng trước khi lấy mẫu xét nghiệm.
5. Phương pháp điều trị tiểu đường thai kỳ
Nếu mắc tiểu đường trong thời gian mang thai, mẹ bầu cần được điều trị sớm để ổn định đường huyết, kiểm soát bệnh tốt, hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng cho cả mẹ và thai nhi.
Mẹ bầu cần tuân thủ chế độ ăn uống khoa học
Dưới đây là một số lưu ý về chế độ ăn uống và tập luyện của mẹ bầu:
- Phân chia thành nhiều bữa ăn trong ngày, gồm bữa chính và bữa phụ.
- Đa dạng trong thực phẩm ăn.
- Ưu tiên thức ăn giàu chất xơ và carbs như ngũ cốc, gạo lứt, yến mạch,..
- Tránh ăn những thực phẩm nặng, thay vào đó ăn trái cây, sữa chua, rau củ. Nhớ giữ khẩu phần ăn cân đối, không ăn quá nhiều.
- Hạn chế ăn chất béo, thực phẩm có nhiều dầu mỡ.
- Tập thể dục nếu được phép của bác sĩ: Mẹ bầu chỉ nên tập những bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe,…để giúp kiểm soát đường huyết sau khi ăn.
Nếu chỉ số đường huyết của mẹ bầu vẫn cao, bác sĩ có thể xem xét sử dụng insulin để điều trị tiểu đường cho mẹ bầu.
Mẹ bầu có thể sử dụng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà của Mytour
Trên đây là những thông tin cơ bản về tiểu đường thai kỳ. Nếu có thắc mắc hoặc cần kiểm tra sức khỏe, mẹ bầu có thể liên hệ với Bệnh viện Đa khoa Mytour. Ngoài dịch vụ thăm khám tại viện, Mytour còn cung cấp dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp mẹ bầu tiết kiệm thời gian và thuận tiện hơn.