1. Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh giang mai
1.1. Bệnh giang mai là gì?
Bệnh giang mai là một loại bệnh nhiễm trùng lan truyền nhanh chóng qua đường tình dục, do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra. Bệnh này ảnh hưởng chủ yếu đến các bộ phận sinh dục, sau đó là miệng, da và hệ thần kinh.
1.2. Nguyên nhân gây ra bệnh giang mai
Vi khuẩn Treponema pallidum gây ra bệnh giang mai có khả năng đề kháng thấp, nếu ra khỏi cơ thể chỉ tồn tại được vài giờ. Bệnh chủ yếu lây qua quan hệ tình dục không an toàn, khiến vi khuẩn xâm nhập qua da hoặc niêm mạc của bộ phận sinh dục, gây ra bệnh ở vùng tổn thương rồi lan vào máu và nhanh chóng lan truyền khắp cơ thể.
Vi khuẩn Treponema pallidum - nguyên nhân gây bệnh giang mai
Một số yếu tố sau đây được coi là tăng nguy cơ mắc bệnh giang mai:
- Không thực hiện biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục.
- Sử dụng kim tiêm chung hoặc tiêm máu không an toàn.
- Người mẹ mang thai mắc bệnh giang mai nhưng không được điều trị, có thể lây sang cho con.
1.3. Dấu hiệu nhận biết bệnh giang mai
Tùy theo từng giai đoạn mắc bệnh, dấu hiệu của bệnh giang mai như sau:
- Trong giai đoạn đầu:
+ Khoảng 3 - 4 tuần sau khi nhiễm bệnh, tổn thương sẽ bắt đầu xuất hiện.
+ Có các vết trợt nông không gò bó nổi lên trên da, hình tròn hoặc bầu dục, nền cứng và màu đỏ tươi.
+ Phần lớn tổn thương xuất hiện trên niêm mạc sinh dục. Đối với phụ nữ, tổn thương thường nằm ở mép âm đạo, môi nhỏ, môi lớn. Đối với nam giới, tổn thương thường nằm ở dương vật, bìu, miệng sáo, quy đầu,...
+ Hạch xuất hiện ở vùng bẹn có các đặc điểm như: sưng to, thành chùm, có một hạch lớn nhất được gọi là hạch chúa.
- Trong giai đoạn thứ hai:
+ Bắt đầu tính từ khi xuất hiện các dấu hiệu và kéo dài khoảng 6 - 8 tuần.
+ Trên toàn cơ thể xuất hiện các đốm đỏ hồng rải rác với nhiều hình dạng khác nhau: có dạng sẩn đỏ hồng, với vảy xung quanh, thâm nhiễm; có dạng sẩn vảy như nến; có sẩn hoại tử;...
+ Bị viêm hạch lan rộng.
Các triệu chứng của bệnh giang mai theo từng giai đoạn
- Giai đoạn thứ ba:
+ Thường xuất hiện nhiều nhất vào năm thứ 3 của bệnh.
+ Bị tổn thương ở nhiều bộ phận của cơ thể: cơ, da, xương, tim mạch, thần kinh.
2. Các biến chứng của bệnh giang mai
Trong trường hợp không được điều trị hiệu quả và kịp thời, bệnh giang mai có thể dẫn đến nhiều biến chứng:
- Xoắn khuẩn giang mai tấn công gây tổn thương cho tất cả các cơ quan trong cơ thể.
- Viêm gan.
- Phình động mạch chủ.
- Viêm động mạch chủ.
- Trải qua tình trạng tê liệt toàn thân.
- Rối loạn tinh thần phức tạp.
- Thai nhi mắc phải giang mai từ khi sinh ra có thể gặp vấn đề về hình dáng hoặc đe dọa đến tính mạng sau khi ra đời.
3. Chẩn đoán và phương pháp điều trị bệnh giang mai
3.1. Quá trình chẩn đoán
Các kiểm tra sau đây đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra chẩn đoán chính xác về bệnh giang mai:
- Xét nghiệm máu: xác định sự có mặt của kháng thể được cơ thể tạo ra để chống lại vi khuẩn gây nhiễm trùng. Những kháng thể này có thể được phát hiện trong cơ thể bệnh nhân trong nhiều năm, giúp xác định nhiễm trùng trong quá khứ hoặc hiện tại.
- Xét nghiệm dịch não tủy: áp dụng đối với những bệnh nhân có dấu hiệu của biến chứng thần kinh do giang mai. Bác sĩ thực hiện việc lấy mẫu dịch não tủy thông qua phương pháp chọc dò thắt lưng để đưa ra kết luận chẩn đoán.
Test Syphilis hỗ trợ trong việc chẩn đoán bệnh giang mai
3.2. Phương pháp Điều trị
Vì bệnh giang mai gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, việc điều trị là cần thiết và cần được thực hiện kịp thời. Hiện nay, phương pháp điều trị phổ biến nhất là sử dụng thuốc để kiểm soát bệnh.
Nếu bắt đầu điều trị từ giai đoạn sớm, giang mai có thể được chữa khỏi bằng thuốc, vì vậy điều này là lựa chọn ưu tiên của bác sĩ. Thuốc kháng sinh Penicillin thường được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn Treponema pallidum. Trong trường hợp dị ứng với Penicillin, sẽ chuyển sang thuốc kháng sinh khác hoặc có phương pháp giải mẫn cảm với Penicillin.
Đối với các trường hợp giang mai thứ cấp, tiềm ẩn hoặc mới chỉ ở giai đoạn đầu, phương pháp điều trị được khuyến nghị là tiêm Penicillin một liều duy nhất. Người bị giang mai trong thời gian dài có thể cần tiêm thêm liều bổ sung. Penicillin cũng là loại thuốc duy nhất được khuyến cáo cho thai phụ mắc giang mai.
Trong ngày điều trị đầu tiên, người bệnh có thể trải qua phản ứng Jarisch-Herxheimer với các triệu chứng như ớn lạnh, sốt, đau nhức, buồn nôn, và đau đầu. Đây là hiện tượng bình thường và sẽ không kéo dài quá một ngày.
Sau khi bệnh nhân đã hoàn thành điều trị giang mai bằng thuốc, bác sĩ sẽ yêu cầu:
- Thực hiện các xét nghiệm máu định kỳ để đảm bảo khả năng phản ứng với liều lượng thông thường của Penicillin.
- Hạn chế quan hệ tình dục cho đến khi hoàn tất quá trình điều trị và kết quả xét nghiệm máu cho thấy không còn nhiễm trùng.
- Thông báo cho đối tác về tình trạng bệnh và kết quả điều trị, để họ có thể tự kiểm tra và điều trị nếu cần thiết.
- Tiến hành xét nghiệm để kiểm tra sự có mặt của virus HIV.
Vì sự nguy hiểm của bệnh giang mai, việc áp dụng lối sống lành mạnh và duy trì mối quan hệ tình dục chung thủy là rất quan trọng để phòng tránh. Đặc biệt, phát hiện sớm bệnh giang mai bẩm sinh là cần thiết để điều trị hiệu quả cho thai phụ.
Bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi sự lây lan của bệnh giang mai là một việc làm cần thiết, vì căn bệnh này không kém nguy hiểm so với HIV-AIDS. Do đó, nếu có dấu hiệu nghi ngờ về bệnh, nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.