1. Tổng quan về bệnh viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp là gì?
Bệnh còn được gọi với các tên gọi khác như: viêm cột sống gốc chi, viêm cột sống gốc chi vùng cùng chậu, viêm khớp cột sống dạng thấp,... Tất cả đều được dùng để chỉ tình trạng viêm nhiễm các khớp ở cột sống, các chi dưới hay khớp cuối cùng vùng cùng chậu bị dính hoặc biến dạng.
Viêm cột sống dính khớp là một trong những bệnh lý mạn tính phổ biến hiện nay gây ra cơn đau và sự không thoải mái cho bệnh nhân.
Bệnh có thể gây nhiều đau đớn và nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sụn khớp, gân, dây chằng, và các vùng lân cận như hông, xương sườn, đầu gối, bàn chân. Có thể lan đến vùng vai, mắt hoặc ảnh hưởng đến các cơ quan trong bụng và tim mạch.
Những đối tượng dễ mắc bệnh viêm cột sống dính khớp
Bệnh thường phát triển ở người trưởng thành, đặc biệt là ở nhóm tuổi từ 35 đến 45, với tỷ lệ cao hơn ở nam giới. Có những giả định cho rằng công việc vất vả của nam giới và thói quen hút thuốc, uống rượu có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm cột sống dính khớp.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh là gì?
Mặc dù đến nay vẫn chưa có lời giải thích chính xác nhất về nguyên nhân gây ra viêm cột sống dạng thấp dính khớp, nhưng các yếu tố sau đây có thể tác động hoặc có liên quan đến sự phát triển của bệnh:
Công việc
Tính chất công việc đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra bệnh viêm cột sống dính khớp. Cuộc sống hiện đại khiến con người dành nhiều thời gian cho công việc, đặc biệt là những người phải ngồi hoặc đứng nhiều trong công việc hàng ngày như lễ tân, giáo viên, tài xế, nhân viên văn phòng, kế toán,... Cũng như những người phải làm việc nặng nhọc như khuân vác, đều có nguy cơ cao mắc bệnh.
Các yếu tố khác
-
Di truyền được xếp hàng đầu vì hơn 90% người mắc bệnh viêm cột sống dính khớp hiện nay đều bị ảnh hưởng từ gen HLA - B27 (yếu tố kháng nguyên bạch cầu).
-
Các chấn thương hoặc quá trình thoái hóa, thoát vị đĩa đệm,... có thể gây phá hủy sụn khớp và dẫn đến viêm nhiễm, dính khớp, và biến dạng cột sống.
-
Thói quen xấu như hút thuốc lá, uống nhiều rượu, bia, sử dụng chất kích thích, cà phê, nước ngọt có gas, thức ăn muộn, ăn đồ cay nóng, chất béo,... đều có thể gây tổn thương cho hệ xương khớp và cơ thể nói chung.
Rượu, bia, thuốc lá,... đều chứa các thành phần gây hại cho xương khớp và sức khỏe con người
2. Triệu chứng của bệnh viêm cột sống dính khớp
Những bệnh nhân mắc bệnh viêm dính khớp cột sống có thể thấy các triệu chứng như sau:
Đau lưng
Hầu hết các bệnh nhân mắc bệnh viêm dính khớp cột sống đều trải qua đau lưng từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và tổn thương. Các đặc điểm chung của đau lưng ở bệnh nhân bị viêm cột sống dính khớp bao gồm:
-
Cơn đau biến đổi theo thời gian, nhiều vào buổi sáng và buổi tối, và trong mùa lạnh, đau thường xuyên hơn so với những ngày nắng ấm.
-
Thường đi kèm với cảm giác khó khăn khi vận động và cảm giác cứng khớp. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc ngủ và thường xuyên gặp tình trạng mất ngủ.
-
Cơn đau thường bắt đầu từ vùng xương chậu và lan ra các vùng lân cận, đôi khi lan rộng đến vùng mông, đùi và hai chân khi bệnh trở nặng.
-
Người bệnh thường cảm thấy cản trở và không thoải mái khi di chuyển do đau nhức và sự kém linh hoạt ở bộ phận dưới cột sống.
Những khu vực bị ảnh hưởng
Không chỉ cột sống, khi bị bệnh, các vùng xung quanh cũng có thể bị tác động gây viêm, sưng, tê cứng, bao gồm:
-
Khu vực xương sườn, xương ức, có thể kèm theo cơn đau tức ngực hoặc khó thở.
-
Một số khớp gần xương sống như vai, hàm, háng, đầu gối, mắt cá chân có thể đau, cứng, và sưng to.
-
Bệnh nhân cũng có thể thấy mắt sưng, nhạy cảm với ánh sáng và mờ dần, chán ăn, mất ngủ, trầm cảm, mệt mỏi, có thể có sốt nhẹ, giảm cân,...
Đau lưng thường là một trong những dấu hiệu phổ biến của bệnh viêm cột sống dính khớp.
3. Các phương pháp chẩn đoán và điều trị
Chẩn đoán
Để đưa ra kết luận chính xác về bệnh viêm dính khớp cột sống, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp sau ngoài việc chẩn đoán dựa trên các biểu hiện lâm sàng đã nêu:
-
Kiểm tra dịch tễ: Bác sĩ có thể tiến hành việc chẩn đoán sơ bộ và định hướng kiểm tra dựa trên tiền sử bệnh, các vấn đề sức khỏe hiện tại của bệnh nhân hoặc người thân, như vảy nến, lupus ban đỏ,...
-
Xét nghiệm và chỉ số huyết thanh: Bao gồm kiểm tra TPT máu, CRP, HLA-B27, anti CCP, RF,... và các phương pháp hình ảnh như chụp X-quang cột sống, chi, chụp MRI,...
Điều trị
Hiện nay chưa có phương pháp điều trị hoàn toàn chứa khỏi bệnh viêm cột sống dính khớp. Tuy nhiên, sau khi phát hiện và chẩn đoán, bác sĩ sẽ lựa chọn một trong các phương pháp điều trị phù hợp với mức độ tổn thương của bệnh như sau:
-
Thuốc: Trong giai đoạn sớm, bác sĩ có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau, kháng viêm không Steroid, thuốc giãn cơ,... Các trường hợp nghiêm trọng hơn có thể cần đến liệu pháp Corticosteroid hoặc chất ức chế TNF.
-
Phẫu thuật: Nếu bệnh diễn biến nghiêm trọng và không phản ứng với phương pháp điều trị bảo tồn, bác sĩ có thể quyết định phẫu thuật.
Tùy thuộc vào tình trạng của mỗi bệnh nhân mà bác sĩ sẽ quyết định liệu pháp điều trị phù hợp như sử dụng thuốc hoặc can thiệp phẫu thuật
Dù bạn thuộc đối tượng nào, đến một giai đoạn nhất định trong cuộc sống, bạn cũng có thể gặp phải tình trạng viêm cột sống dính khớp. Việc thay đổi thói quen xấu bằng những thói quen lành mạnh và duy trì một lối sống lành mạnh thông qua việc tập luyện, chế độ dinh dưỡng cân đối, và thời gian nghỉ ngơi đủ giấc là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của bạn.