Tổng quan về LSDfi và Hành trình của Pendle Wars (Phần 1)

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về hai từ khoá đang hot trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, liệu bạn đã thực sự hiểu về bản chất, quá trình hình thành, phát triển và tiềm năng của LSDfi và Pendle Finance - hai dự án nổi bật trong lĩnh vực này chưa? Hãy cùng khám phá qua 2 phần của series này nhé!

1. Giới thiệu về LSD Finance (LSDfi)

Một cách dễ hiểu, LSDfi là viết tắt của các dự án liên quan đến Liquid Staking Derivatives (LSD). Đây là lĩnh vực phát triển các sản phẩm giúp người dùng tối ưu hóa việc nắm giữ các sản phẩm Liquid Staking để đạt được lợi nhuận tối đa và tăng cường hiệu quả sử dụng vốn.

Nếu bạn còn băn khoăn về khái niệm Liquid Staking, hãy dành vài phút để đọc bài viết này. Đơn giản, Liquid Staking là các giải pháp hỗ trợ staking trên các chuỗi như Ethereum, Polkadot, Solana, Avalanche…, giúp giải quyết những hạn chế của staking đã tồn tại từ lâu (hạn chế về số lượng người tham gia staking do yêu cầu vốn tối thiểu; các yêu cầu kỹ thuật phức tạp hoặc thời gian staking lâu mà lợi nhuận thấp…). Một trong những dự án nổi tiếng nhất trong lĩnh vực Liquid Staking là Lido Finance.

Câu chuyện Liquid Staking thực sự nổi lên có lẽ bắt đầu từ khi Ethereum ra mắt chuỗi Beacon và cho phép người dùng tham gia staking ETH để kiếm lợi nhuận. Tuy nhiên, việc tham gia staking ETH không phải dễ dàng khi bạn cần có:

• Tối thiểu 32 ETH để tham gia, và số lượng phải là bội số của 32 ETH.

• ETH sẽ bị khoá tạm thời khi tham gia staking và chỉ được mở khoá khi Ethereum 2.0 được triển khai thành công.

• Các yêu cầu về kỹ thuật và vận hành node để tránh bị phạt.

Nhiều rào cản đã làm nhà đầu tư mất đi lòng tin. Khi đó, các giải pháp Liquid Staking như Lido Finance đã ra đời và phát triển mạnh mẽ, giải quyết mọi hạn chế. Người dùng có thể staking ETH thông qua Lido Finance với bất kỳ số lượng ETH nào, nhận stETH (biểu tượng của số ETH đang staking) mà không cần lo lắng về vấn đề kỹ thuật, đồng thời có thể sử dụng stETH để cung cấp thanh khoản hoặc sử dụng làm tài sản thế chấp trong các nền tảng Defi, tạo ra lợi nhuận hơn nữa.

Sau khi Ethereum 2.0 thành công, ngược lại với dự đoán của nhiều người về việc có một lượng lớn ETH bị unstaking và giá sẽ giảm mạnh, ngày càng có nhiều người sẵn lòng mua thêm và giữ ETH lâu dài trong chuỗi.

Có thể thấy rõ trong những tháng gần đây, lượng ETH được staking tiếp tục tăng mạnh, thậm chí cao hơn rất nhiều so với trước đó. Đồng thời, hàng đợi staking (thời gian chờ để đưa ETH vào staking) cũng đã lên đến 44 ngày. Điều này cho thấy nhu cầu về staking ETH vẫn rất lớn cả trong mảng Liquid Staking nói chung.

Với nhu cầu staking ETH tăng cao như vậy, các loại Token Liquid Staking cũng đã xuất hiện ngày càng nhiều và có vốn hoá tăng nhanh: stETH, rETH, dsETH… Đây cũng chính là nguyên nhân khiến cho các sản phẩm hỗ trợ Liquid Staking phát triển mạnh mẽ, tạo nên LSDfi.

2. Các sản phẩm đáng chú ý trong LSDfi

Hiện nay, LSDfi có thể được chia thành các sản phẩm chính như sau:

- Giải pháp staking: Bao gồm dịch vụ của các sàn giao dịch như Binance, Coinbase… hoặc các giải pháp phi tập trung như của Lido Finance, Rocket Pool…

- Cho vay: Là các giao thức cho phép thế chấp các Token Liquid Staking (LST) để vay tài sản, ví dụ: AAVE, Silo…

- CDP Stablecoins: Là các sản phẩm cho phép thế chấp các LST để tạo ra các stablecoin như MakerDAO, Lybra Finance, Raft

- Chỉ số LSD: Là các sản phẩm cho phép người dùng nhận được “một rổ” LSD Token theo tỷ lệ phân bổ của dự án. Điều này giúp giảm rủi ro trong quá trình đầu tư bằng cách phân bổ vốn vào nhiều loại Liquid Staking Token khác nhau.

- Sàn giao dịch phi tập trung: Đây cũng là một mảng phát triển gần đây trong LSDfi, phục vụ nhu cầu mua bán, trao đổi các loại LST với nhau và giữa LST với ETH. Các sàn giao dịch nổi bật bao gồm: Curve, Uniswap, Balancer…

- Chiến lược sinh lợi: Là các sản phẩm nhằm tối ưu hóa lợi nhuận cho những người nắm giữ LST thông qua việc thiết lập các chiến lược cung cấp thanh khoản, vay-thế chấp… Một dự án tiêu biểu trong dòng sản phẩm này là Pendle Finance, sẽ được phân tích chi tiết ngay bên dưới.

3. Tình hình phát triển của LSDfi

Theo số liệu từ DefiLlama, tổng giá trị ETH trong các LSD hiện đang đạt 19,13 tỷ USD. Điều này cho thấy rằng các sản phẩm LSDfi có thể tận dụng được lượng TVL này, thậm chí có thể tăng cường lên nhiều lần thông qua các cơ chế cho vay hoặc đòn bẩy.

Ngoài ra, cần xem xét việc có thêm lượng ETH có thể được đưa vào staking trong các dự án và tạo ra thêm Liquid Staking Token. Theo dữ liệu từ CoinMaketCap(ngày 8/7/2023), tổng cung lưu hành của ETH là 120,2 triệu coin. Hiện tại, chỉ có khoảng 26,2 triệu ETH được đưa vào staking (dữ liệu từ Dune, @hildobby), chiếm khoảng 21,8% tổng cung lưu hành. Do đó, tiềm năng trong tương lai của mảng LSDfi là rất lớn.

Về các dự án hiện tại, có thể thực hiện một số phân tích để đánh giá tốc độ phát triển của chúng

3.1. Dịch vụ Staking qua CEX

Mặc dù các sàn CEX đã gặp khá nhiều khó khăn và mất niềm tin từ người dùng sau vụ việc của FTX, nhưng không thể phủ nhận vai trò quan trọng của Binance, Coinbase hay OKX trong thị trường tài chính. Nhận thức được tiềm năng từ mảng Liquid Staking, các sàn CEX cũng đã tung ra dịch vụ và thu hút một lượng TVL đáng kể.

Theo dữ liệu mới nhất tại thời điểm này, lượng ETH từ các sàn CEX vẫn chiếm tỷ lệ khoảng gần 13% tổng lượng ETH được gửi vào Beacon Chain. Đây là con số ấn tượng và không kém phần quan trọng so với các nguồn từ Staking Pools hoặc Liquid Staking.

Gần đây, các hoạt động của Binance khi ra mắt BETH và WBETH, cùng việc giảm phí dịch vụ, nhằm tăng lợi nhuận, cho thấy ông lớn này cũng muốn chiếm thị phần lớn hơn trong lĩnh vực Staking ETH.

3.2. Các giải pháp Liquid Staking

Mình sẽ không nói quá nhiều về Staking Pools vì hầu hết chúng là các công ty chuyên nghiệp thực hiện dịch vụ staking để kiếm lợi nhuận, không phát hành token.

Để nhìn thấy sự phát triển của Liquid Staking rõ nhất, anh em hãy xem hình dưới đây:

Thấy rõ lượng ETH trong Lido liên tục tăng, chỉ giảm khi có sự kiện UST depeg, nhưng sau đó khi thị trường ổn định trở lại, lượng ETH tiếp tục tăng, cho dù có thể rút khỏi Beacon Chain. Có thể nói sức hút của Liquid Staking không thể phủ nhận.

3.3. DEX

Hiện tại, theo số liệu không chính thức, có khoảng hơn 1,1 tỷ USD TVL của LST trên các DEX. Đây là con số ấn tượng, biến các LST từ tài sản kém thanh khoản thành tài sản có thanh khoản tốt.

Vào ngày 11/07, lượng giao dịch LST trên các DEX đạt đến 45 triệu USD. Hiện tại, Uniswap vẫn là sàn giao dịch hiệu quả nhất trong mảng này.

Xếp hạng các DEX trên LSDfi theo hiệu quả sử dụng vốn - Nguồn: Dune, @murathan (11/07/2023)

Cơ chế cung cấp thanh khoản trên Uniswap và Marverick vẫn rất tốt, đặc biệt là Uniswap với tỷ lệ 92,7%, mặc dù TVL trên hai giao thức này không lớn.

3.4. Lending

Các sản phẩm lending trong mảng LSDfi thực ra không mới, chỉ là mô phỏng lại các cơ chế đã thành công như Lending Pools hoặc CDP. Dưới đây là một số cái tên nổi bật:

AAVE: là một cái tên quen thuộc trong thế giới DeFi, AAVE đang đứng đầu trong lĩnh vực cho vay trong LSDfi. Từ tháng 03/2022, AAVE đã cho phép sử dụng stETH làm tài sản thế chấp để vay ETH, giúp người dùng tối ưu hóa lợi nhuận.

Deposit ETH vào Lido -> Nhận stETH -> Thế chấp stETH vào AAVE để vay ETH -> Sử dụng ETH để deposit vào Lido và lặp lại các bước để tối ưu hóa lợi nhuận từ Lido

Theo số liệu từ AAVE, hiện có khoảng 924,83 nghìn stETH đang được thế chấp, tương đương với khoản tiền khoảng 1,73 tỷ USD. Đây là một con số ấn tượng đối với loại tài sản như stETH.

Hiện tại, số liệu về stETH trong AAVE Lending Pool vẫn duy trì ổn định sau sự cố liên quan đến UST.

3.5. CDP Stablecoin

Trong lĩnh vực này, Lybra Finance là một ví dụ điển hình. Bằng cách đơn giản, bạn có thể hiểu cơ chế hoạt động của các sản phẩm này thông qua hình dưới đây:

Đơn giản, bạn có thể gửi ETH hoặc stETH vào các giao thức này làm tài sản thế chấp, sau đó tạo ra eUSD hoặc stablecoin khác, sử dụng chúng trong các giao thức DeFi khác hoặc giữ để thu lợi nhuận.

Về mặt này, hầu hết người dùng đều được thúc đẩy bởi lợi nhuận từ việc giữ stablecoin. Lybra hiện đang cung cấp mức APY khá cao ~7,2%, thu hút một lượng lớn người dùng. Hiện có khoảng 335 triệu USD (ETH & stETH) được sử dụng làm tài sản thế chấp trên giao thức.

So sánh các sản phẩm CDP Stablecoin trong LSDfi 

3.6. Chiến lược sinh lợi

Đây là một lĩnh vực hấp dẫn trong LSDfi với các dự án như Pendle Finance, Flashstake… Với các sản phẩm này, bạn có thể tối ưu hóa lợi nhuận theo nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào chiến lược và khả năng của mỗi người.

Tuy nhiên, đây cũng là một lĩnh vực khá khó phát triển mạnh mẽ khi không có nhiều người hiểu biết về nó. Thực tế, lĩnh vực này chỉ mới ghi nhận tổng TVL khoảng hơn 175 triệu USD, khá thấp so với các lĩnh vực Cho Vay, DEX hay Liquid Staking…

Có vẻ như Pendle cũng nhận ra rằng trải nghiệm người dùng là trở ngại lớn nhất của dự án, vì vậy, Pendle V2 đã cố gắng cải thiện nhiều hơn trong vấn đề này. Cùng nhau quan sát thay đổi TVL của Pendle trong thời gian qua:

Tính từ đầu năm đến nay, Pendle đã tăng gần 10 lần giá trị TVL trong giao thức. Đây là con số ấn tượng. Nó cho thấy 2 điều:

• Pendle đang cải thiện sản phẩm một cách rất tích cực

• Thị trường vẫn có nhu cầu với ngành Chiến lược Sinh Lợi trong LSDfi.

Vì vậy, mặc dù đây là một ngành nhỏ, nhưng cũng là ngành có tiềm năng phát triển lớn nhất.

3.7. Chỉ số LST

Dòng sản phẩm này trong cả DeFi và LSDfi vẫn còn rất mới, vì vậy thường bạn sẽ thấy những tên không quá quen thuộc và TVL không quá cao.

So sánh các sản phẩm Chỉ số LST - Nguồn từ các dự án và DefiLlama (11/07/2023)

Có thể thấy rằng mảng Chỉ số LST hiện vẫn phát triển chậm, chủ yếu do APY và cơ chế hoạt động chưa đủ hấp dẫn so với các mảng khác. Cá nhân tôi cho rằng chúng ta chỉ nên quan sát, chưa nên đầu tư vào token của các dự án này.

4. Tóm lại

Dựa vào số liệu và phân tích đã được trình bày, tôi có một số nhận định quan trọng về tương lai của LSDfi:

1. LSDfi có tiềm năng mở rộng rộng lớn. Các sản phẩm sẽ không chỉ dừng lại ở Ethereum mà còn phát triển sang các chuỗi khác như Solana, Avalanche, Cosmos, Polkadot… Đây là một thị trường có quy mô lớn.

2. Các sản phẩm liên quan đến LST của ETH dự kiến sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ.

3. Binance và một số DEX lớn khác đang cố gắng chiếm lại thị phần bằng cách giảm chi phí cho người tham gia staking. Việc quan sát để tìm kiếm cơ hội (như các dự án tương tự Lido, Pendle hay Marverick trên Binance Chain) là quan trọng trong thời gian tới.

4. Mảng Yield Strategy vẫn còn tiềm năng phát triển, đặc biệt là với các dự án như Pendle và các dự án phát triển trên nền Pendle (như Pendle Wars - sẽ được phân tích cụ thể hơn trong Phần 2).

Mong rằng bài viết này sẽ hữu ích với mọi người. Hẹn gặp lại trong Phần 2 của bài viết.

Poseidon