Tổng quan về mạng lưới Sinh thái Sui: Bắt đầu hành trình

Phân tích tổng quan và một số nhận định về mạng lưới Sinh thái Sui (SUI) trong giai đoạn cuối của năm 2023.

Gần đây, khi nghiên cứu về tokenomics của SUI, mình đã phát hiện một số dấu hiệu về luồng tiền trong mạng lưới của SUI khi tổng tài sản khoá (TVL) trong giao thức của mạng lưới gần đây đã tăng gấp đôi. Điều này là một sự tăng trưởng ấn tượng trong hoàn cảnh thị trường khó khăn như hiện nay. Vì vậy, mình nghĩ rằng chúng ta nên dành thời gian để tìm hiểu về mạng lưới của Sui ngay từ bây giờ.

Tình hình mạng lưới Sinh thái Sui

Sui gần đây đã có một số hành động để thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái, trong đó điều quan trọng nhất là việc phát hành quỹ phát triển hệ sinh thái trị giá 51 triệu USD. Điều này được xem là động lực chính để thu hút các nhà phát triển và người dùng đến Sui Network. Số tiền này tương ứng với 13,6% cung lưu hành hiện tại của Sui và 1% tổng cung 10 tỷ SUI của dự án.

Sui Foundation khẳng định rằng số lượng token được rút ra từ Quỹ dự trữ cộng đồng (Community Reserve) của Sui, mà có 50% tổng cung SUI, theo tokenomics. Hơn nữa, số tiền này đã được mở khóa và sẽ không ảnh hưởng đến cung lưu hành hiện tại của SUI.

Tăng trưởng TVL

Với các biện pháp trên, gần đây, tổng tài sản khoá trong giao thức (TVL) trên hệ sinh thái Sui đã có những thay đổi đáng chú ý.

Theo số liệu từ DefiLlama, tổng tài sản khoá trong giao thức (TVL) trên Sui đã tăng từ hơn 10 triệu USD vào tháng 07/2023 lên đến khoảng 102,27 triệu USD tính đến hiện tại (02/11/2023), tương đương với mức tăng trưởng hơn 10 lần.

Hãy cùng đi sâu hơn vào phân tích về sự tăng trưởng TVL như đã nói ở trên:

Bạn có thể thấy dự án Cetus hiện đang là dự án có TVL cao nhất trong Sui, với khoảng 29,46 triệu USD, tương đương với gần 29% tổng TVL. Top 2 và top 3 lần lượt là Navi Protocol (25,01 triệu USD) và Scallop Lend (10,87 triệu USD) là 2 dự án về cho vay.

Các dự án còn lại có TVL khá chênh lệch so với top 1 và top 2, chủ yếu tập trung vào lĩnh vực DEX và Lending.

Có thể nói rằng, các phần trong hệ sinh thái của Mạng lưới Sui hiện nay chủ yếu là DeFi - với 2 dạng cơ bản và phổ biến là DEX và Lending. Nguyên nhân chủ yếu là do các dự án này cơ bản nhất, làm nền tảng thu hút dòng tiền và người dùng, đồng thời cũng không quá khó để phát triển khi có thể tham khảo, fork từ các dự án đi trước. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu kĩ hơn về các dự án này ở phần sau.

Các số liệu đáng chú ý khác

Ngoài việc tăng trưởng về TVL, Mạng lưới Sui cũng có một số số liệu đáng chú ý:

Đầu tiên, trong 30 ngày qua, số lượng Transaction Blocks (các khối giao dịch trong Sui, gồm một nhóm các giao dịch được gói lại trong các khối) cũng có sự tăng trưởng khá tốt, từ 20.000/ngày lên đến hơn 170.000/ngày. Số liệu này cho thấy Sui đang thu hút người dùng trở lại.

Ngoài ra, một điểm cần lưu ý là hiện tại TPS (số lượng giao dịch trung bình được xử lý trên mỗi giây) của Sui chỉ khoảng 82, con số này thấp hơn nhiều so với mức cao nhất từng đạt được là 808. Điều này cho thấy Sui Network vẫn còn đang ở giai đoạn 'khởi đầu' và sẽ mất một thời gian để đạt được hiệu suất tối đa với số lượng giao dịch hiện tại.

Trong 30 ngày qua, nếu chỉ xét riêng nửa đầu của biểu đồ, có thể thấy số lượng người dùng mới trên Sui chưa tăng nhiều, hoạt động mạng lưới tích cực trở lại chủ yếu dựa vào người dùng cũ. Tuy nhiên, vào cuối tháng 10 và đầu tháng 11, số lượng người dùng mới đã bắt đầu tăng đáng kể.

Trong phần kế tiếp, anh em hãy cùng tôi phân tích một số dự án nổi bật trên Mạng lưới Sui vào thời điểm này.

Các thành phần trong hệ sinh thái của Sui

DEX

Cetus vẫn là một trong những cái tên đáng chú ý nhất. Cetus là một sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên cả Aptos và Sui, tập trung vào việc sử dụng thanh khoản tập trung (concentrated liquidity) để cải thiện trải nghiệm của người dùng, giảm thiểu trượt giá trong giao dịch…

Hiện tại, Cetus đang dẫn đầu về TVL trên Sui với 29,46 triệu USD. Cùng với sự phát triển của hệ sinh thái, TVL của dự án đã phục hồi đáng kể sau đợt suy giảm vào tháng 6/2023 và đang hướng tới mức ATH (khoảng 30 triệu USD).

Dữ liệu về khối lượng giao dịch trên Cetus cũng rất đáng chú ý. Tổng khối lượng giao dịch tích luỹ trên Cetus đã đạt 672 triệu USD từ tháng 05/2023 đến nay. Trong tuần vừa qua, khối lượng giao dịch trung bình mỗi ngày đạt khoảng 10 triệu USD.

So với TVL, con số này cho thấy Cetus đang có hiệu suất sử dụng vốn rất tốt. Vì vậy, chắc chắn dự án sẽ tiếp tục thu hút một lượng lớn nhà cung cấp thanh khoản trong thời gian tới.

Cetus cũng thu hút được nhiều sự ủng hộ từ các quỹ đầu tư. Dự án đã thành công trong việc gọi vốn Seed với sự tham gia của OKX Ventures, Kucoin Ventures, Animoca Ventures, Coin98 Ventures và nhiều quỹ đầu tư khác. Số tiền huy động không được tiết lộ.

CETUS là token native của dự án, có tổng cung 1 tỷ token. CETUS có thể staking và nhận xCETUS. xCETUS có các tính năng chính bao gồm:

• Quản trị: việc nắm giữ xCETUS cho phép người dùng tham gia biểu quyết đối với hoạt động của giao thức. 
• Tăng phần thưởng farming: người dùng có thể sử dụng xCETUS để tăng phần thưởng nhận được trong pool farming mà họ tham gia. 
• Launchpad: nắm giữ xCETUS cho phép người dùng tham gia các IDO được tổ chức thông qua sàn giao dịch này.
• Phần thưởng cho các LP: xCETUS sẽ được thưởng cho các nhà cung cấp thanh khoản theo mức độ cam kết khóa thanh khoản và sự tích cực của họ.

Ngoài ra, để tránh việc các nhà đầu tư lớn có nhiều xCETUS có thể chuyển đổi nhanh chóng sang CETUS và đổ ra thị trường, dự án đã thiết lập một cơ chế chuyển đổi như sau:

• Nếu anh em staking CETUS, anh em nhận ngay xCETUS với tỷ lệ 1:1.
• Nếu anh em muốn chuyển xCETUS đang nắm giữ về CETUS, anh em có 02 lựa chọn: chuyển đổi với tỷ lệ 1:0,5 trong 15 ngày hoặc chuyển đổi với tỷ lệ 1:1 trong 180 ngày.

Nhìn chung, Cetus là một giao thức khá ổn, được xây dựng chỉnh chu, có định hướng, có gọi vốn thành công và tokenomics khá tốt. Vì vậy, đây có thể sẽ là giao thức có tiềm năng trở thành native AMM trên Sui tương tự như Uniswap trên Ethereum, Trader Joe trên Avalanche hay PancakeSwap trên BNB Chain.

Lending

Navi Protocol hiện là giao thức cho vay lớn nhất trên Sui với hơn 24 triệu USD tổng tài sản được khóa trong giao thức. Navi hoạt động với mô hình cho vay pool, cho phép người dùng cung cấp thanh khoản cho vay hoặc vay một cách phi tập trung.

Về cơ bản, giao thức hoạt động theo mô hình tương tự như các pool cho vay khác (AAVE, Compound…): người dùng thế chấp tài sản vào pool và dựa trên đó để vay tài sản theo tỷ lệ nhất định. Tuỳ vào pool tài sản mà Navi sẽ thiết lập ngưỡng vay tối đa để đảm bảo sự ổn định của giao thức.

NAVI là token gốc của giao thức, hiện có các ứng dụng như sau:

• Staking: người dùng có thể staking NAVI để nhận một phần phí từ giao thức.
• Quản trị: người dùng nắm giữ token có thể tham gia quản trị, biểu quyết đối với các đề xuất hoạt động của giao thức.
• Trả phí: NAVI được sử dụng làm token trả phí trên giao thức.

Hiện tại, giao thức đã thu hút khoảng 25,68 triệu USD, trong đó bao gồm 4 loại tài sản chính là SUI, USDC, USDT và WETH, trong đó USDC vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất. Tổng lượng cho vay trên giao thức là 14,17 triệu USD, chiếm hơn 50% tổng TVL, cho thấy hiệu suất sử dụng vốn tương đối tốt.

NFT

Với ưu điểm xử lý giao dịch nhanh và chi phí rẻ, NFT trên Sui cũng là một ngành rất tiềm năng. Hiện tại, trên mạng lưới đã phát triển nhiều NFT Marketplace khác nhau, bao gồm: Clutchy, BlueMove, Hyperspace…

Clutchy là marketplace có khối lượng giao dịch lớn nhất trên Sui Network, tiếp sau là BlueMove và Hyperspace. Các dự án này hầu hết chưa có token, vì vậy anh em có thể trải nghiệm để có cơ hội retroactive trong tương lai.

Bên cạnh đó, Sui Name Service là dự án được nhiều người sử dụng, nguyên nhân bắt nguồn từ xu hướng sở hữu tên miền để nhận retroactive từ dự án trong tương lai.

Tạm kết

Từ những số liệu và phân tích nói trên, chúng ta có thể rút ra một số nhận định về hệ sinh thái Sui Network trong nửa cuối 2023:

(1) Dự án đã bắt đầu quan tâm hơn đến việc xây dựng và hoàn thiện hệ sinh thái, tung ra các gói khuyến khích để đẩy nhanh tốc độ phát triển của hệ sinh thái. Các chỉ số trên Sui Network đều tăng mạnh đã cho thấy hiệu quả bước đầu của các chương trình khuyến khích này.

(2) Mặc dù có mức tăng trưởng khá nóng gần đây, nhưng mình tin rằng đây mới chỉ là giai đoạn bắt đầu, khởi động. TVL của Sui tăng hơn 10 lần, tuy nhiên tổng TVL vẫn chỉ ở mức hơn 100 triệu USD, con số vô cùng khiêm tốn nếu so sánh với các hệ sinh thái khác. Vì vậy, dư địa phát triển trong thời gian tới của Sui còn rất nhiều.

(3) Các dự án trên Sui đang ở mức còn khá sơ khai, chỉ tập trung vào những mảnh ghép cơ bản nhất của DeFi. Sui sẽ còn cần có thêm nhiều chính sách để thu hút các nhà phát triển, đặc biệt là trong những mảng như NFT, GameFi, Perpetual Trading… vì với chi phí rẻ, tốc độ xử lý nhanh thì các mảng này sẽ hết sức tiềm năng.

(4) Các dự án cross-chain bridge (cầu nối liên blockchain) giữa Sui và các hệ sinh thái khác đã có, tuy nhiên chưa đủ. Để sẵn sàng đón dòng tiền, cá nhân mình nghĩ rằng Sui nên xây dựng hoặc tài trợ cho một dự án native-bridge ở trên hệ sinh thái của mình.

Trên đây là toàn bộ những nhận định của mình về Sui Network. Anh em nào cũng đang theo dõi dự án thì comment để cùng thảo luận nhé! Hẹn gặp lại anh em trong các bài viết tiếp theo.

Poseidon