Top 10 Bài phân tích bài thơ 'Nắng mới' (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều) ấn tượng

Đi khắp thế gian, không ai tốt bằng mẹ

Gánh nặng cuộc đời, không ai khổ bằng cha.

Nước biển mênh mông không đong đầy tình mẹ

Mây trời lồng lộng không phủ kín lòng cha

Tần tảo sớm hôm mẹ nuôi con khôn lớn

Mang cả tấm thân gầy cha che chở đời con

Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc

Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe con.

Đêm nay con ngủ giấc tròn

Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.”

Tình mẫu tử là một trong những tình cảm thiêng liêng và quý giá nhất trong cuộc đời. Mẹ là người đã sinh thành và nuôi dưỡng chúng ta với tất cả tình yêu thương. Chính vì vậy, tình mẹ đã trở thành nguồn cảm hứng vô tận cho văn học và nghệ thuật. Trong số vô vàn tác phẩm viết về mẹ, bài thơ 'Nắng mới' của nhà thơ Lưu Trọng Lư, trích từ tập “Tiếng thu”, nổi bật với nỗi nhớ và tình yêu mãnh liệt của tác giả dành cho mẹ, người chỉ còn xuất hiện trong mơ.

Bài thơ bắt đầu với dòng chữ “Tặng hương hồn mẹ”, cho thấy mẹ của Lưu Trọng Lư đã qua đời, nhưng tình yêu của tác giả dành cho mẹ vẫn vẹn nguyên. Những kỷ niệm xưa cũ với mẹ vẫn sống động trong tâm trí tác giả. Khổ thơ đầu tiên vẽ ra một cảnh sắc “nắng mới” gợi lại ký ức:

“Mỗi lần nắng mới rọi qua song cửa,

Gà gáy trưa vang vọng giữa không gian,

Những nỗi buồn theo dòng thời gian,

Ký ức xưa quay về trong tâm hồn.”

Nắng mới là ánh sáng đầu xuân, nhẹ nhàng và ấm áp, xua tan cái lạnh lẽo của mùa đông. Ánh nắng này cùng với tiếng gà gáy tạo nên một không gian vừa bình yên vừa vắng lặng, khiến tác giả Lưu Trọng Lư cảm thấy “lòng rượi buồn” và đưa tâm trí trở về những kỷ niệm xưa cũ.

Ký ức về mẹ trỗi dậy trong lòng tác giả:

“Tôi nhớ mẹ, khi tôi còn nhỏ,

Khi mẹ còn sống, tôi chỉ mười tuổi;

Mỗi lần nắng mới chiếu ngoài sân,

Mẹ trong áo đỏ phơi đồ trước giậu.

Hình ảnh mẹ vẫn chưa phai nhạt,

Còn in đậm trong trí nhớ của tôi:

Nụ cười tươi trong chiếc áo tay,

Trong ánh nắng trưa hè trước giậu.”

Nhà thơ Lưu Trọng Lư diễn tả nỗi nhớ mẹ một cách chân thành: “Tôi nhớ mẹ khi tôi còn nhỏ”. Tác giả nhớ rõ khi mẹ còn sống, lúc nắng mới về, mẹ mặc áo đỏ và phơi đồ cho con. Hình ảnh mẹ, dù có thể mờ dần theo thời gian, vẫn còn sống động trong tâm trí tác giả, tạo nên những kỷ niệm ấm áp và thân thuộc. Dù là mùa nắng đầu xuân hay nắng trưa hè, hình ảnh mẹ vẫn luôn hiện diện và an ủi tác giả.

Bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư sử dụng ngôn từ đơn giản nhưng đầy gợi hình, truyền tải nỗi nhớ và tình yêu sâu sắc dành cho mẹ. Qua đó, bài thơ gửi gắm thông điệp ý nghĩa về tình mẫu tử và nhắc nhở chúng ta trân trọng mẹ trong cuộc sống.

Lưu Trọng Lư, một tên tuổi nổi bật trong phong trào Thơ mới, sinh ra trong một gia đình quan lại truyền thống Nho học tại tỉnh Quảng Bình. Ông để lại dấu ấn với nhiều tác phẩm, trong đó bài thơ “Nắng mới” là một ví dụ tiêu biểu. Được giới thiệu trong tuyển tập “Thi nhân Việt Nam” của Hoài Thanh và Hoài Chân, bài thơ này phản ánh rõ nét phong cách thơ của Lưu Trọng Lư với những nỗi sầu và mộng mị.

Bài thơ mang tên “Nắng mới”, và cảm xúc của nó được bắt đầu từ hình ảnh này.

Dù hình ảnh “nắng mới” thường gợi cảm giác ấm áp và vui tươi, trong bài thơ, nó lại gợi nhớ về những kỷ niệm buồn. Mỗi khi “nắng mới” xuất hiện, nhân vật trữ tình lại nhớ về người mẹ đã qua đời của mình.

Bài thơ được chia thành ba khổ, mỗi khổ tập trung vào hai hình ảnh chính: nắng mới và mẹ. Ở khổ đầu, hình ảnh nắng mới vào một buổi trưa hiện tại gợi nhớ những lần “nắng mới hắt bên song” trong quá khứ. Khổ hai kể về ký ức khi nhân vật còn mười tuổi, mỗi khi “nắng mới reo ngoài nội”, mẹ lại đem áo đỏ ra phơi ngoài dậu. Khổ ba tái hiện hình ảnh mẹ với nét cười đen nhánh sau tay áo trong ánh trưa hè, vẫn sống động như lúc mẹ còn sống.

Ngay từ khổ đầu tiên, nhà thơ đã bộc lộ tâm trạng của mình khi mỗi lần thấy “nắng mới hắt bên song”, lòng lại trĩu nặng nỗi buồn về quá khứ. Bài thơ không chỉ thể hiện một lần sống với ký ức về mẹ mà còn gợi ra nhiều lần khác của hồi ức. Chỉ cần nhìn thấy “nắng mới” hay nghe “tiếng gà trưa gáy não nùng” là lại cảm nhận những ngày không còn mẹ.

Khổ thơ đầu không trực tiếp miêu tả hình ảnh mẹ mà chỉ tạo bối cảnh không gian và thời gian để hồi ức về mẹ được sống dậy. Không gian là một khung cửa đầy nắng với “nắng mới hắt bên song”, không gợi cảm giác ấm áp mà là sự hiu hắt. Âm thanh “tiếng gà trưa gáy não nùng” làm cảm xúc thơ thêm nặng trĩu bởi nỗi buồn và hoài niệm.

Khổ thơ thứ hai rõ ràng mở ra ký ức của nhà thơ với hình ảnh mẹ: “Tôi nhớ mẹ tôi thuở thiếu thời - Lúc người còn sống tôi lên mười”. Trong khổ thơ này, mẹ hiện lên rõ nét bên cạnh hình ảnh “nắng mới reo ngoài nội” và áo đỏ phơi ngoài dậu. Nắng xưa và nắng nay khác nhau, nắng xưa gợi cảm giác vui tươi trong khi nắng hiện tại lại hiu hắt, gợi nỗi cô đơn và thiếu vắng.

Khổ thơ thứ ba tái hiện hình ảnh mẹ với sự sống động trong ký ức của người con. Dù nhiều năm đã trôi qua, hình ảnh mẹ vẫn còn rõ ràng trong ký ức, như thể mẹ vẫn còn sống và luôn mỉm cười. Nụ cười mẹ được miêu tả đẹp và gợi cảm, với hàm răng đen nhánh trong ánh trưa hè. Nụ cười ấy trở thành ký ức vĩnh cửu trong lòng con.

Bài thơ, với thể thơ bảy chữ, gieo vần chân, sử dụng vần điệu để thể hiện dòng hồi ức về mẹ một cách tự nhiên. Sự liên kết giữa “nắng mới” và hình ảnh mẹ giúp nhà thơ dẫn dắt cảm xúc từ hiện tại về quá khứ và trở lại hiện tại với nỗi nhớ mẹ.

Bài thơ không sử dụng nhiều biện pháp tu từ, nhưng đáng chú ý là biện pháp ẩn dụ trong hình ảnh “nét cười đen nhánh sau tay áo”. Ẩn dụ này đã làm cho nét cười của mẹ trở thành một màu sắc đặc biệt, gợi ra vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ xưa. Trong ký ức của Lư, nụ cười tỏa nắng của mẹ trở thành một vẻ đẹp vĩnh cửu.

Lưu Trọng Lư là một trong những thi nhân được vinh danh trong tập “Thi nhân Việt Nam” của Hoài Thanh và Hoài Chân. Với tác phẩm như “Tiếng thu” và “Nắng mới”, ông khẳng định được vị trí của mình trong nền thơ ca Việt Nam. Bài thơ “Nắng mới” chạm đến nỗi niềm tình mẫu tử, làm rung động tâm tư của người đọc với một cảm xúc chân thành và sâu lắng.

Những câu hát trong bài 'Mẹ tôi' của nhạc sĩ Trần Tiến như thể hiện rõ tâm trạng của nhà thơ Lưu Trọng Lư khi viết bài thơ 'Nắng mới' từ tập 'Tiếng thu'. Bài thơ diễn tả nỗi nhớ mẹ da diết và tình yêu sâu sắc của tác giả dành cho mẹ. Tình mẫu tử, một trong những chủ đề vĩnh cửu và thiêng liêng nhất trong văn học, luôn có sức hút mạnh mẽ. Chính vì vậy, bài thơ 'Nắng mới' đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng em. Sau khi đọc bài thơ, em cảm nhận được nhiều cảm xúc đặc biệt.

Bài thơ mở đầu với một cảnh thiên nhiên thanh bình và thơ mộng được chiếu sáng bởi ánh nắng mới:

“Khi ánh nắng mới hắt bên cửa,

Gà trưa gáy trong không khí vắng lặng,

Lòng em trỗi dậy nỗi buồn xưa,

Những kỷ niệm dần sống lại trong ký ức.”

Ánh nắng mới là ánh sáng đầu xuân, nhẹ nhàng xua tan cái lạnh mùa đông. Khi ánh nắng mới chiếu qua cửa sổ, tạo nên cảnh vật bình yên nhưng vẫn buồn man mác với tiếng gió và gà gáy. Trong không gian đó, tác giả nhớ lại những ký ức xưa cũ, khiến em cũng cảm thấy buồn theo. Ngôn từ của nhà thơ rất tinh tế, tạo ra một bức tranh thiên nhiên vừa đẹp vừa buồn, làm em cảm nhận sâu sắc nỗi lòng của tác giả.

Tiếp theo, em được đưa về miền ký ức, nơi tác giả bày tỏ nỗi nhớ và tình yêu dành cho mẹ đã mất:

“Tôi nhớ về mẹ những ngày thơ ấu,

Khi mẹ còn sống, tôi mới mười tuổi;

Mỗi lần nắng mới đến ngoài vườn,

Mẹ mặc áo đỏ, phơi đồ trước giậu.”

Nhà thơ trực tiếp bày tỏ nỗi nhớ mẹ qua câu thơ “Tôi nhớ mẹ tôi, thuở thiếu thời”, nỗi nhớ của tác giả như tràn ra khi gặp lại cảnh nắng mới trong ký ức. Mẹ thường mặc áo đỏ và phơi đồ, làm cho nắng mới trở nên ấm áp và vui vẻ hơn. Hình ảnh mẹ vẫn hiện rõ trong ký ức nhà thơ, từ nét cười đến dáng vẻ bận rộn, cho thấy tình yêu sâu sắc của tác giả dành cho mẹ. Nhà thơ Lưu Trọng Lư đã miêu tả mẹ với nét cười ấm áp và dịu dàng, chứng tỏ tình yêu vô bờ của ông dành cho mẹ.

Bài thơ 'Nắng mới' đã đem lại cho em nhiều cảm xúc sâu sắc. Từ bài thơ, em cảm nhận được tình yêu và nỗi nhớ mẹ của tác giả, từ đó tự nhắc nhở mình về nghĩa vụ hiếu thảo và tình yêu thương dành cho mẹ. Em tin rằng mọi người khi đọc bài thơ này cũng sẽ cảm nhận được thông điệp sâu sắc về tình mẫu tử mà nhà thơ muốn gửi gắm.

Bài thơ “Nắng mới” (trong tập thơ “Tiếng thu”, xuất bản năm 1939) đã chạm đến trái tim nhiều thế hệ độc giả nhờ vào sự giản dị và tâm tình hoài niệm của nó. Đây là một ví dụ tiêu biểu của thơ lãng mạn và phong trào Thơ mới, khắc họa rõ nét phong cách và tâm hồn của Lưu Trọng Lư, người tiên phong trong Thơ mới.

Khi viết về Lưu Trọng Lư hoặc “Nắng mới”, có lẽ rất khó để tìm thấy điều gì mới mẻ, vì tác phẩm đã quá quen thuộc và tác giả đã quá nổi tiếng. Ở đây, tôi chỉ muốn chia sẻ cảm xúc của mình khi đọc “Nắng mới”. Những người lớn lên ở nông thôn, như tôi, có thể cảm nhận bài thơ theo cách hoài niệm và đầy hình ảnh hơn so với những người thành phố trưởng thành trong thời đại toàn cầu hóa. Chúng ta hãy bắt đầu với khổ thơ:

Mỗi lần nắng mới hắt bên song,

Xao xác, gà trưa gáy não nùng,

Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,

Chập chờn sống lại những ngày không.

Nắng mới trong bài thơ được nhiều nhà phê bình cho rằng là ánh sáng dịu nhẹ, chiếu sáng sau những ngày mưa lạnh ẩm ướt. Tính chất tinh khôi, trong trắng và mong manh của nắng mới đã tạo nên vẻ đẹp và cảm xúc đặc biệt cho tác phẩm của Lưu Trọng Lư.

Ký ức của tôi về nắng mới khi đọc bài thơ là những vệt nắng dài sau những cơn mưa dầm dề ở xứ Huế. Cố đô thường có mùa mưa dài, lạnh và ẩm ướt. Một cơn mưa có thể kéo dài hàng tuần hoặc thậm chí hàng tháng. Vì thế, khi mưa tạnh, những tia nắng đầu tiên xuất hiện, xuyên qua những lá còn ướt, lòng người dù có buồn đến đâu cũng cảm thấy được an ủi và ấm áp.

Bài thơ có một câu thơ thể hiện rõ khung cảnh nông thôn: Tiếng gà trưa gáy não nùng. Tiếng gà trưa, hiếm hoi và buồn hơn tiếng gà sáng, không còn trong trẻo và mạnh mẽ. Nhà thơ dùng từ tượng thanh “xao xác” để tạo ấn tượng mạnh mẽ cho khung cảnh buồn bã này.

Hai câu thơ tiếp theo dẫn dắt chúng ta trở về ký ức, thể hiện quan điểm của thơ ca như một nghệ thuật về thời gian đã qua. Nỗi buồn hiện lên không rõ nguyên nhân, như một phần của mỹ học lãng mạn. Chỉ đến khổ thơ thứ hai, mục đích của thi sĩ mới hiện rõ:

Tôi nhớ mẹ tôi, thuở thiếu thời

Lúc người còn sống, tôi lên mười,

Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,

Áo đỏ người đưa trước giậu phơi.

Bài thơ không còn miêu tả ánh nắng mới hay hoài niệm thời gian, mà chuyển sang hồi ức về người mẹ đã mất. Có nỗi mất mát nào lớn hơn việc mất mẹ? Ai có thể đẹp hơn hình bóng của mẹ?

“Nắng mới” với tôi là một trong những bài thơ cảm động nhất về mẹ trong thi ca hiện đại Việt Nam. Tứ thơ đơn giản, lời lẽ mộc mạc, nhưng vẫn truyền tải nỗi ám ảnh về hình tượng người mẹ.

Hoài Thanh trong “Thi nhân Việt Nam” đã tinh tế nhận ra: “Điểm đặc sắc của Lư chính là từ những kỷ niệm tươi sáng về người mẹ đã khuất, cho đến bao nhiêu buồn thương, chán nản, và đau khổ vì tình yêu… Lư đều kể cho ta nghe một cách rất cảm động.”

Hai câu cuối của khổ thơ thứ hai là thành công lớn nhất của bài thơ, với vẻ đẹp ám ảnh. Từ “reo” trong câu thơ đủ để làm sống dậy cả khổ thơ. Dù nắng vốn vô thanh, nhưng ngày mẹ còn sống, thế giới đầy niềm vui vì có màu áo đỏ của mẹ.

Khổ thơ cuối cùng kết thúc bản tường trình tâm hồn đầy xúc cảm và hoài niệm:

Hình dáng mẹ tôi chưa xóa mờ

Vẫn còn mường tượng lúc vào ra:

Nét cười đen nhánh sau tay áo

Trong ánh trưa hè trước giậu thưa.

Bài thơ nhanh chóng chuyển từ miêu tả cảnh đến tả tình, từ nắng mới tươi vui chuyển sang nỗi đau mất mẹ. Trung tâm thẩm mỹ không còn ở thiên nhiên mà chuyển sang hình tượng thiêng liêng - người mẹ.

Vẻ đẹp của bài thơ không nằm ở hiện tại hay không gian thiên nhiên khách quan, mà được xây dựng từ chiều sâu của quá khứ, kỷ niệm, trong trái tim và tâm hồn của cái tôi trữ tình đại diện cho Lưu Trọng Lư.

Tác giả đã tạo ra một trong những hình tượng đẹp nhất trong thi ca của mình qua hai câu cuối: “Nét cười đen nhánh sau tay áo/ Trong ánh trưa hè trước giậu thưa”. Ánh nắng chói chang của trưa hè làm nổi bật nụ cười đen nhánh của mẹ. Từ “nét cười” là một hình ảnh thơ đặc biệt, diễn tả nụ cười đã mất, chìm sâu trong quá khứ, chỉ mờ ảo trong trái tim người con trai.

Chúng ta dễ dàng đồng cảm với bài thơ, vì ai cũng có mẹ, yêu mẹ, và nhiều người mất mẹ sớm. Mẹ không thể ở bên chúng ta mãi mãi. “Nắng mới” được viết từ cảm xúc chân thành, đúng như Hoài Thanh nhận xét: “Dù yêu thơ của ai, khi buồn, tôi luôn trở về với Lưu Trọng Lư.”

“Chúng ta sống trọn vẹn kiếp người

Mà không thể nào hiểu hết lời mẹ ru.”

(Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa – Nguyễn Duy)

Lời ru và tình yêu, sự hy sinh của mẹ là những đại dương sâu thẳm mà con người không thể đo đếm hết được. Đối diện với công lao của mẹ, Bersot ca ngợi: “Trong vũ trụ có nhiều kỳ quan, nhưng kỳ quan đẹp nhất là trái tim người mẹ”. Bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư là một tác phẩm tiêu biểu về người mẹ đã qua đời, thể hiện tình cảm sâu sắc của con cái khi nhớ về mẹ. Đây là một trong những bài thơ xuất sắc về chủ đề người mẹ, đồng thời có nhiều đặc điểm nghệ thuật độc đáo.

Bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư được viết theo thể thơ thất ngôn (bảy chữ), in trong tập “Tiếng thu”. Cái nắng mới trong trẻo hắt qua song cửa, nhưng lại gợi cảm giác buồn vắng, thê lương với tiếng gà trưa gáy não nùng. Tác giả nhớ về quá khứ, đặc biệt là người mẹ yêu quý, hình ảnh mẹ vẫn sâu đậm trong tâm trí của Lưu Trọng Lư.

Bài thơ gồm ba khổ, khổ đầu tiên miêu tả không gian hiu hắt, nắng không rực rỡ mà chỉ “hắt” bên song. Từ “hắt” tạo ra một không gian ảm đạm, đầy hoài niệm. Nghệ thuật lấy động tả tĩnh được tác giả sử dụng thành công, âm thanh của tiếng gà trưa làm nổi bật sự tĩnh lặng, đánh thức nỗi lòng nhớ về quá khứ. Lời thơ giản dị, tự nhiên nhưng rất gợi cảm, lay động tâm hồn người đọc. Kỷ niệm ùa về, tác giả nhớ về “những ngày không” của tuổi thơ vô tư, được yêu thương và chăm sóc vô điều kiện của mẹ.

Tiếp theo, mạch thơ chuyển sang khổ hai, nơi tác giả nhớ lại “nắng mới reo ngoài nội” với vẻ vui tươi và sức sống hơn. Hình ảnh chiếc áo dẻ mẹ phơi trước giậu hiện lên, áo rét của mẹ được phơi để chuẩn bị cho mùa rét tới. Nắng mới trong ký ức này thật náo nức, tươi vui. Đây là nắng của một cậu bé lên mười, với hình ảnh người mẹ chăm chút, hiền dịu. Nỗi nhớ về mẹ trở nên rõ nét hơn.

Hình ảnh người mẹ trong thơ dần trở nên rõ ràng và đầy ấn tượng trong tâm trí. Mặc dù ban đầu còn mờ nhạt, nhưng càng về sau, hình ảnh mẹ càng hiện rõ và gây ấn tượng mạnh. Chiếc áo đỏ trong nắng reo làm câu thơ thêm sáng và ấm áp, trở thành điểm nhấn trong nỗi nhớ về tuổi thơ. Màu đỏ của chiếc áo là chi tiết nghệ thuật đặc sắc, làm cho kỷ niệm trở nên trong sáng và ấm áp hơn trong tâm hồn.

Bài thơ kết thúc với hình ảnh “nét cười đen nhánh” như một nốt lặng cuối cùng, để lại dư ba và dư vị trong lòng người đọc. Hình ảnh mẹ hiện lên rõ nét trong tâm tưởng nhà thơ, với “nét cười đen nhánh” rất kín đáo và nhẹ nhàng. Đây là chi tiết duy nhất miêu tả người mẹ nhưng cũng là điểm nhấn hội tụ toàn bộ tâm hồn của bức chân dung.

Bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư là một trong những bài thơ trữ tình hay nhất về mẹ, tiêu biểu cho phong trào thơ mới. Từ ngữ giản dị, mộc mạc và dễ hiểu. Cách ngắt nhịp trong thơ linh hoạt, phù hợp với tâm trạng của nhân vật trữ tình. Vần chân tạo nên sự nhạc điệu cho bài thơ.

Thông qua thể thơ thất ngôn và giọng điệu nhẹ nhàng, tha thiết, cùng với các biện pháp tu từ, tác giả đã thể hiện thành công chủ đề của tác phẩm: nỗi nhớ về người mẹ. Bài thơ phản ánh giá trị đạo đức truyền thống của dân tộc ta: uống nước nhớ nguồn và hiếu thuận của người Việt Nam.

Trong phong trào ‘Thơ mới’, có một thi sĩ không rực rỡ như Thế Lữ, không cuồng nhiệt như Hàn Mặc Tử, cũng không lãng mạn như Xuân Diệu… Lưu Trọng Lư lặng lẽ trở về với quá khứ, cảm nhận sâu sắc từng khoảnh khắc trong tâm hồn mình. Bài thơ ‘Nắng mới’ của ông vì vậy mang một dư vị lắng đọng, thấm đẫm tình cảm về hình ảnh người mẹ.

Bài thơ kéo dài dòng cảm xúc giao thoa giữa hiện tại và ký ức về người mẹ yêu quý. Trong tiếng gà trưa xao xác, ánh nắng xưa lại ùa về bên cửa sổ, đem theo một nỗi buồn sâu lắng, thiết tha:

“Khi nắng mới hắt qua song cửa

Gà trưa gáy xao xác, nỗi buồn vương

Lòng se sắt theo thời gian cũ

Những ngày xưa tưởng đã phai mờ.”

‘Nắng mới’ thường là biểu tượng của sự tươi mới, nhưng ở đây lại mang theo nỗi buồn với những từ ngữ gợi tả mạnh mẽ: ‘xao xác’, ‘não nùng’. Lời thơ giản dị, tự nhiên nhưng lại chạm đến sâu thẳm của tâm hồn nhà thơ. Những ký ức xưa bỗng chốc sống dậy, khơi gợi lại những thời khắc đã qua, những ngày tháng thơ ấu hồn nhiên vô tư, để rồi nỗi nhớ mẹ lại trào dâng trong lòng nhà thơ.

Nhịp thơ dần kéo xa về những năm tháng xưa, về những ngày ‘thuở thiếu thời’ bên mẹ:

“Nhớ mẹ thuở nhỏ tôi còn trẻ

Khi mẹ còn sống, tôi mới mười

Nắng mới reo ngoài vườn nội

Áo đỏ mẹ phơi trước hàng giậu.”

Người mẹ hiện lên với hình ảnh mẹ phơi áo đỏ trước hàng giậu, không hiện diện trực tiếp mà chỉ thấp thoáng sau màu áo đỏ. Đây có lẽ là hình ảnh đẹp nhất, đầy yêu thương mà nhà thơ còn lưu giữ trong tâm trí. Ký ức nhạt nhòa nhưng vẫn ấm áp, là hình ảnh mẹ đáng yêu trong tâm hồn một đứa trẻ lên mười.

“Hình bóng mẹ chưa phai mờ

Vẫn mơ hồ hiện lên qua khung cửa

Nét cười đen nhánh sau tay áo

Ánh nắng hè trước hàng giậu thưa.”

Bài thơ kết thúc bằng hình ảnh “nét cười đen nhánh” như một giai điệu cuối cùng không bao giờ dứt. Không phải là “nụ cười” mà là “nét cười” vì sự nhẹ nhàng, kín đáo, dường như chỉ lướt qua trên khuôn mặt mà chưa kịp đọng lại thành một nụ cười. Hình ảnh này gợi nhớ đến:

“Những cô hàng xén răng đen

Cười như mùa thu tỏa sáng.”

Người mẹ của nhà thơ chỉ được phác họa qua ba chi tiết: ‘nắng mới’, ‘áo đỏ’ và ‘nét cười’. Dù đơn giản, nhưng chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về hình ảnh người mẹ Việt Nam đầy tình yêu thương và chịu thương chịu khó.

‘Nắng mới’ phản ánh những cung bậc cảm xúc trong lòng nhà thơ, tình yêu và lòng biết ơn sâu sắc đối với mẹ. Bài thơ làm dấy lên nhiều cảm xúc trong lòng người đọc yêu thơ: “Thơ Lưu Trọng Lư không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật, mà còn là tiếng lòng hòa quyện cùng nỗi lòng của chúng ta.”

Qua bài thơ, ta cảm nhận rõ nét hình ảnh người mẹ hiền dịu, vất vả dãi nắng dầm mưa nhưng luôn âu yếm trong ký ức.

Trong bối cảnh sôi động của phong trào ‘Thơ mới’, không giống như Thế Lữ với hình ảnh tiên nữ, không cuồng nhiệt như Hàn Mặc Tử, cũng không lãng mạn như Xuân Diệu… Lưu Trọng Lư lặng lẽ quay về với quá khứ, cảm nhận sâu sắc những điều tinh tế trong lòng. Bài thơ ‘Nắng mới’ mang đến dư vị dịu dàng, chan chứa tình cảm về hình ảnh người mẹ.

Bài thơ kéo dài dòng cảm xúc giao thoa giữa hiện tại và quá khứ về người mẹ yêu quý của tác giả. Trong tiếng gà trưa xao xác, ánh nắng gợi nhớ bao kỷ niệm xưa, mang theo một nỗi buồn sâu lắng và thiết tha:

“Khi nắng mới hắt qua song cửa

Gà trưa gáy xao xác, nỗi buồn dâng

Lòng chùng xuống theo thời dĩ vãng

Những ngày xưa dường như sống lại.”

‘Nắng mới’ vốn là biểu tượng của sự mới mẻ, nhưng ở đây lại mang theo một nỗi buồn sâu sắc với những từ ngữ gợi tả mạnh mẽ: ‘xao xác’, ‘não nùng’. Lời thơ giản dị nhưng chạm sâu vào tâm hồn nhà thơ. Những kỷ niệm xưa trở về, khơi dậy trong tâm hồn nhà thơ cả một thời dĩ vãng tưởng đã phai nhạt. Cái ‘mới’ dần nhường chỗ cho cái ‘cũ’, và ‘những ngày không’ có phải là những ngày thơ ấu ngây thơ của tác giả, có phải là nỗi nhớ mẹ không nguôi trong lòng nhà thơ.

Nhịp thơ kéo dài về những năm tháng xưa, về ‘thuở thiếu thời’ bên mẹ:

“Nhớ mẹ thuở nhỏ, khi tôi lên mười

Khi mẹ còn sống, mỗi lần nắng mới

Mẹ phơi áo đỏ trước hàng giậu

Áo đỏ đón nắng ngoài vườn nội.”

Người mẹ hiện lên qua hình ảnh mẹ phơi áo đỏ trước hàng giậu, không trực tiếp hiện ra mà chỉ thấp thoáng sau màu áo đỏ. Đây có lẽ là hình ảnh đẹp nhất, đầy yêu thương mà nhà thơ giữ gìn trong tâm trí. Ký ức nhạt nhòa nhưng vẫn đong đầy yêu thương, là hình ảnh mẹ đáng quý trong tâm hồn đứa trẻ lên mười.

“Hình dáng mẹ vẫn chưa mờ phai

Vẫn hiện lên qua khung cửa sổ

Nét cười đen nhánh sau tay áo

Ánh nắng trưa hè trước hàng giậu.”

Bài thơ kết thúc bằng hình ảnh ‘nét cười đen nhánh’, như một giai điệu cuối cùng không bao giờ dứt. Không phải là ‘nụ cười’ mà là ‘nét cười’, nhẹ nhàng và kín đáo, như chỉ lướt qua khuôn mặt chứ chưa kịp đọng lại. Hình ảnh này gợi nhớ đến:

“Những cô hàng xén răng đen

Cười như ánh nắng mùa thu.”

Hình ảnh người mẹ của nhà thơ chỉ được phác họa qua ba chi tiết: ‘nắng mới’, ‘áo đỏ’ và ‘nét cười’. Dù đơn giản nhưng chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về những người mẹ Việt Nam giàu tình yêu thương và chịu thương chịu khó. Về nghệ thuật, bài thơ mang âm điệu nhẹ nhàng, da diết, với cách gieo vần liền và vần chân tạo tính nhạc cho các câu thơ. Ngôn ngữ thơ giản dị, đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ tạo nên sự gần gũi, thân thuộc.

‘Nắng mới’ phản ánh nhiều cung bậc cảm xúc trong lòng nhà thơ, lòng yêu thương và biết ơn sâu sắc đối với mẹ. Bài thơ khơi gợi cảm xúc trong lòng người đọc yêu thơ: “Thơ Lưu Trọng Lư không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật, mà là tiếng lòng hòa quyện với nỗi lòng của chúng ta.”

Bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư là một tác phẩm đặc sắc thuộc phong cách "Thơ mới", nổi bật với cách diễn đạt tinh tế và sâu sắc về tình cảm gia đình, đặc biệt là tình cảm đối với người mẹ. Nhà thơ không sử dụng ngôn ngữ rực rỡ, mà thay vào đó, ông chọn lựa từ ngữ tinh tế và hình ảnh hài hòa để truyền đạt tâm tư và tình cảm. Bài thơ diễn đạt cảm xúc bằng cách tận dụng hình ảnh của tiếng gà trưa và nắng mới. Tiếng gà trưa như là một dấu hiệu thời gian, kí ức về quê hương, và nắng mới là nguồn sáng tạo ra những bức tranh ngày xưa. Cảnh quê, bức tranh tuổi thơ, và mặt trời ấm áp đều nằm trong những từ ngữ chân thực và tươi sáng. Nhưng qua đó, nhà thơ cũng truyền đạt một nỗi buồn, một sự lạc lõng trong quá khứ.

Bức tranh về người mẹ, dù được mô tả trong những hình ảnh hồn nhiên nhưng lại chứa đựng một nỗi buồn đặc biệt. Người mẹ trở nên như một biểu tượng của quê hương, những kỷ niệm đẹp nhưng cũng đau lòng. Cảm xúc được truyền tải một cách tinh tế, không cần phải diễn đạt quá rõ ràng. Bài thơ không chỉ là một diễn đạt về quê hương và tình mẹ, mà còn là sự tìm kiếm về bản chất của thời gian và ký ức. Nhà thơ Lưu Trọng Lư lặng lẽ đưa độc giả qua những khung cảnh tĩnh lặng của quê hương, đồng thời cũng làm nổi bật những cảm xúc sâu sắc, tạo nên một tác phẩm thơ mới, tinh tế và đầy ý nghĩa

"Mỗi lần nắng mới hắt lên song

Xao xác gà trưa gáy não nùng

Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng

Chập chờn sống lại những ngày không".

Bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư không chỉ là một bức tranh hồng ngoại của quê hương, mà còn là một tâm sự tận cùng về một quá khứ ngọt ngào mà đầy nỗi buồn. Tác giả không chọn những từ ngữ hoa mỹ, nhưng những từ láy "xao xác" và "não nùng" lại mang đến cho độc giả những cảm xúc sâu sắc hơn, làm cho nỗi buồn trở nên nặng trĩu và đặc biệt.

Lưu Trọng Lư lẻo lựa từ ngữ giản dị và tự nhiên, nhưng chính sự giản dị ấy lại tạo ra một vẻ đẹp chân thực và chan chứa tâm tư. Cảnh quê hương, tiếng gà trưa, và nắng mới không chỉ là hình ảnh mà tác giả chọn lựa để truyền đạt mà còn là những biểu tượng, những dấu hiệu của quá khứ. Cảm xúc "ùa về" như là một dòng chảy không ngừng, đong đầy ký ức và tình cảm.

Nhà thơ không ngần ngại mở lời về "những ngày không," một thời kỳ trong quá khứ, không chỉ đơn thuần là kỉ niệm về quê hương, mà còn là những khoảnh khắc vô tư và hồn nhiên của tác giả. Có vẻ như những ngày ấy đã nhen nhóm trong lòng nhà thơ một niềm nhớ mẹ khôi nguôi, giữ cho ký ức đó không bao giờ phai nhạt.

Tuy câu chuyện về mẹ chỉ là một phần nhỏ, nhưng lại chứa đựng nhiều tình cảm sâu sắc. Đây không chỉ là niềm nhớ một quê hương xa xôi, mà còn là sự nhớ đến những ngày thơ ấu, những giây phút hạnh phúc và bình yên. Bài thơ chứng minh rằng, đôi khi, sự đơn giản và chân thật lại là chìa khóa mở cánh cửa của ký ức và tình cảm.

"Tôi nhớ mẹ tôi thuở thiếu thời

Lúc người còn sống, tôi lên mười

Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội

Áo đỏ Người đưa trước giậu phơi".

Trong bức tranh thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư, hình ảnh của người mẹ như một tia nắng nhỏ, vương vấn qua từng chiếc lá, mảnh ghép của ký ức tưởng như đã phai nhòa. Tác giả lựa chọn góc nhìn nhẹ nhàng và những từ ngữ giản dị nhưng đong đầy nghệ thuật để khắc họa một hình ảnh tình cảm, giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức và hiện thực.

Người mẹ xuất hiện trong bức tranh với hình ảnh nhẹ nhàng, phơi áo trước giậu, với chiếc áo đỏ như một mảnh ghép tượng trưng cho tình mẫu tử ấm áp. Mặc dù không xuất hiện trực tiếp nhưng người mẹ vẫn là nguồn cảm hứng đầy ấm áp và thơ mộng. Lưu Trọng Lư chọn những từ ngữ tinh tế như "hỉnh ảnh," "đẹp đẽ," "trìu mến thương yêu" để miêu tả hình ảnh ấy, như một cách để làm nổi bật vẻ đẹp và ý nghĩa sâu sắc của người mẹ.

Ký ức về người mẹ trở nên đặc biệt quý giá khi người thơ nhớ lại khoảnh khắc nằm trong quãng thời gian thơ ấu. Cảm xúc cháy lên khi tác giả miêu tả về "niềm thương nhớ" dâng trào và mẹ đã không còn, chỉ còn lại "kỷ niệm nhạt nhòa" nhưng vẫn đọng mãi trong tâm hồn "non nớt" và "ngây thơ" của đứa trẻ lên mười. Những từ ngữ như "chút," "đọng lại," "non nớt," "ngây thơ" đều tạo nên một tâm trạng nhẹ nhàng, buồn bã nhưng cũng ấm áp và yên bình.

"Hình dáng mẹ tôi chửa xóa mờ

Hãy còn mường tượng lúc vào ra

Nét cười đen nhánh sau tay áo

Trong ánh trưa hè trước giậu thưa".

Bức tranh tình cảm trong bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư kết thúc bằng một hình ảnh rất tinh tế và sâu sắc - “nét cười đen nhánh”. Đây không phải là một nụ cười rạng rỡ và lấp lánh, mà lại là một "nét cười", nhẹ nhàng, thanh thoát, như một dải ánh sáng lướt qua, chỉ tồn tại một thoáng, không kịp trở thành một nụ cười đầy đủ. Tác giả sử dụng từ ngữ như “đen nhánh” để mô tả cái cười này, tạo nên hình ảnh màu sắc và độc đáo. Từ "đen nhánh" không chỉ mang ý nghĩa màu sắc mà còn chứa đựng sự kỳ bí và nhẹ nhàng, như chính cái cười ấy vậy. Mặc dù chỉ là một đường cong trên mặt, nhưng nó lại mang đến cho độc giả cảm giác một nụ cười ẩn sau cảm xúc sâu sắc. Tình cảm thương mẹ, niềm nhớ nhà, và những ký ức hồn nhiên của thời thơ ấu hiện diện trong từng góc nhìn của bức tranh tưởng như nhẹ nhàng nhưng ẩn sau đó là sự giàu có và phong phú của tâm hồn.

Hình ảnh “nét cười đen nhánh” không chỉ là điểm kết thúc của bài thơ mà còn là một điểm nhấn cuối cùng, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả. Nó như là một nốt nhạc cuối cùng của bản đàn tình ca, vang vọng mãi, để lại cho độc giả cảm nhận và suy ngẫm về vẻ đẹp và ý nghĩa sâu sắc của tình mẫu tử và ký ức thời thơ ấu.

"Những cô hàng xén răng đen

Cười như mùa thu tỏa nắng".

Hình ảnh về người mẹ quá cố trong bài thơ của nhà thơ được mô tả thông qua ba chi tiết sáng tạo: "nắng mới", "áo đỏ", và "nét cười". Mỗi chi tiết này, dù đơn giản, lại chứa đựng một ý nghĩa sâu sắc, là biểu tượng của tình yêu thương và sự chịu khó của người mẹ Việt Nam. Nắng mới, như một hiện tượng tự nhiên, không chỉ làm tăng thêm vẻ tươi mới cho cảnh đẹp mà còn là biểu tượng của tình mẹ, một tình yêu không ngừng lan tỏa và tươi mới như ánh nắng ban mai. Bức tranh về người mẹ trở nên ấn tượng hơn khi bức màn nắng mới chiếu rọi lên vẻ đẹp tâm hồn của bà. Chiếc "áo đỏ" là một phần của hình ảnh, không chỉ đơn thuần là một chiếc áo màu, mà còn là biểu tượng của lòng dũng cảm và tình yêu thương không biên giới. Màu đỏ trong tác phẩm có thể đại diện cho sự hy sinh, làm mẹ và người phụ nữ Việt Nam với tâm huyết và sự chịu đựng. "Nét cười" của người mẹ, mặc dù chỉ được đề cập một cách nhẹ nhàng, lại mang theo một hồn nhiên, làm tươi sáng không khí trong bài thơ. Đây có thể là biểu tượng của sự lạc quan và vui vẻ, là nét đẹp trong sự chịu đựng và hi sinh.

Nghệ thuật của bài thơ nằm ở giọng điệu nhẹ nhàng, da diết, cách gieo vần liền và vần chân tạo nên bản nhạc dịu dàng cho những dòng thơ. Ngôn ngữ giản dị, mang đặc điểm của vùng đồng bằng Bắc Bộ, làm cho bài thơ trở nên gần gũi, thân thuộc, khiến độc giả cảm thấy như họ đang được dắt vào một không gian quen thuộc và ấm áp. Cuối cùng, tác giả không chỉ miêu tả về người mẹ mà còn làm cho độc giả đắm chìm trong cảm xúc và tư duy của mình. Thông qua việc nhấn mạnh rằng thơ Lưu Trọng Lư không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật, mà là tiếng lòng chân thành đồng điệu với lòng độc giả, tác giả tạo nên một tác phẩm không chỉ đẹp về hình thức mà còn sâu sắc về nghệ thuật và tâm hồn.

Trong nguồn mạch rộn ràng của phong trào "Thơ mới", không thoát lên tiên như Thế Lữ, không điên cuồng như Hàn Mặc Tử, không say đắm như Xuân Diệu,... Lưu Trọng Lư lặng lẽ tìm về quá khứ, cảm nhận những điều sâu lắng trong tâm hồn. Bài thơ "Nắng mới" mang dư vị man mắc, thấm đượm nghĩa tình về hình ảnh người mẹ.

Bài thơ trải dài theo mạch cảm xúc đan xen giữa quá khứ và hiện tại về người mẹ thân yêu của nhà thơ. Trong tiếng gà trưa xao xác, nắng mang bao kỉ niệm xưa chợt ùa về bên song cửa , mang một nỗi buồn man mác, thiết tha:

"Mỗi lần nắng mới hắt lên song

Xao xác gà trưa gáy não nùng

Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng

Chập chờn sống lại những ngày không".

"Nắng mới" về mà nặng trĩu một nỗi buồn qua hai từ láy gợi nhiều hơn tả: “xao xác”, “não nùng”. Lời thơ giản dị, tự nhiên không chút cầu kỳ nhưng có sức lay động vào trong tiềm thức nhà thơ. Kỉ niệm xưa ùa về, khơi dậy trong tâm hồn nhà thơ cả một thời dĩ vãng tưởng đã nhạt nhòa. Cái "mới" đã mờ dần nhường chỗ cho cái "cũ", “những ngày không” liệu rằng có phải những ngày trẻ thơ hồn nhiên vô tư của tác giả, liệu rằng có phải quá khứ ấy đã cháy lên trong lòng nhà thơ nỗi nhớ mẹ khôi nguôi.

Mạch thơ đi rất xa về quá khứ, về tận "thuở thiếu thời" với mẹ:

"Tôi nhớ mẹ tôi thuở thiếu thời

Lúc người còn sống, tôi lên mười

Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội

Áo đỏ Người đưa trước giậu phơi".

Người mẹ ấy hiện lên với hỉnh ảnh mẹ đón nắng để phơi áo trước giậu, người mẹ chưa hiện lên trực tiếp mà chỉ thấp thoáng sau màu áo đỏ. Đó có lẽ cùng là hình ảnh đẹp đẽ nhất, trìu mến thương yêu nhất mà nhà thơ còn lưu giữ, khắc sâu trong tâm trí. Niềm thương nhớ chỉ chực dâng trào, mẹ không còn nữa, chỉ còn chút kỷ niệm nhạt nhòa đọng lại trong tâm hồn non nớt, ngây thơ của đứa trẻ lên mười.

"Hình dáng mẹ tôi chửa xóa mờ

Hãy còn mường tượng lúc vào ra

Nét cười đen nhánh sau tay áo

Trong ánh trưa hè trước giậu thưa".

Bài thơ kết thúc bằng hình ảnh “nét cười đen nhánh”, như một nốt nhạc ngân vang cuối bản đàn mãi không dứt. Không phải là “nụ cười” mà là “nét cười” vì cái cười ấy rất nhanh, rất nhẹ, rất kín đáo, dường như chỉ lượt qua trên khuôn mặt chứ chưa kịp đọng lại thành một nụ cười. Nhưng cũng vì thế mà nó trở lên duyên dáng như:

"Những cô hàng xén răng đen

Cười như mùa thu tỏa nắng".

Hình ảnh người mẹ quá cố của nhà thơ từ đầu đến cuối chỉ được phác họa qua ba chi tiết: “nắng mới”, “áo đỏ” và “nét cười”. Nghe thì có vẻ đơn giản nhưng mang lại ý nghĩa sâu sắc, đó là hình ảnh của những người mẹ Việt Nam giàu lòng yêu thương, chịu thương chịu khó.

Về nghệ thuật, bài thơ mang giọng điệu nhẹ nhàng, da diết, cách gieo vần liền và vần chân tạo tính nhạc cho những câu thơ. Ngôn ngữ thơ giản dị, mang nét đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ tạo nên sự gần gũi, thân thuộc.

"Nắng mới" cũng thể hiện những cung bậc cảm xúc trong tâm hồn của nhà thơ, đó là lòng yêu thương, biết ơn sâu sắc với đấng sinh thành, khơi gợi bao cảm xúc trong lòng độc giả yêu thơ: “Thơ Lưu Trọng Lư không phải là một bài thơ, nghĩa là không phải là một công trình nghệ thuật mà là tiếng lòng thổn thức hòa theo tiếng thổn thức của lòng ta”.

Nhà thơ Lưu Trọng Lư cũng là một trong những người mở đường, tiên phong cho phong trào Thơ mới. Thơ ông thiên về cảm xúc, mang đậm màu sắc truyền thống. Lấy chủ đề là tình cảm gia đình, ông đã thể hiện một cách đầy tinh tế và sâu sắc nỗi nhớ thương mẹ qua bài thơ "Nắng mới". Mạch thơ trải dài với dòng hồi tưởng, đan xen giữa quá khứ, hiện tại.

Ở khổ đầu tiên, ta thấy được hình ảnh "nắng mới" đã khơi nguồn cảm xúc về kí ức của nhân vật trữ tình. "Nắng mới", "gà trưa" đều là những hình ảnh quen thuộc gắn liền với làng quê Việt Nam. Nắng mới là cái nắng của một ngày, báo hiệu ngày mới đã sang. Chính vì vậy, nắng mới mang vẻ đẹp của sự tinh khôi, mong manh, trong trắng. Tuy nhiên, động từ "hắt" gợi liên tưởng về những tia nắng xuyên qua qua song cửa. Khung cảnh vì thế cũng trở nên ảm đạm, hiu hắt hơn. Đến dòng thơ tiếp theo, nhịp thơ đã có sự thay đổi từ 4/3 sang 2/2/3 nhằm thể hiện cảm xúc trầm buồn, nhớ thương của nhân vật trữ tình. Nếu như tiếng gà trưa trong thơ Xuân Quỳnh khơi gợi những kỉ niệm đẹp bên bà thời ấu thơ của người lính hành quân thì tiếng gà trong "Nắng mới" lại gợi ấn tượng về cảm giác não nùng, buồn bã. Trong không gian vắng lặng của buổi trưa, tiếng gà văng lên "xao xác", "não nùng". Dường như, "nắng mới" và "tiếng gà" đã khơi dậy trong nhân vật trữ tình dòng kí ức về một thời xa xưa. Cứ mỗi lần nhìn thấy nắng mới bên sông, mỗi lần nghe tiếng gà trưa, "tôi" lại nhớ về những kỉ niệm thời thơ ấu "Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng/ Chập chờn sống lại những ngày không". Thông thường, người ta hay nói "buồn rười rượi" nhưng tác giả lại đảo từ "rượu" lên trước từ "buồn" để nhấn mạnh vào nỗi buồn tê tái, khôn nguôi. Đặc biệt, từ láy "chập chờn" còn diễn tả sự khắc khoải của nhân vật "tôi" khi nhớ lại ngày thơ bé. Kỉ niệm ùa về, lúc ẩn lúc hiện đã làm sống lại cả một thời dĩ vãng trong tâm trí "tôi".

Đến khổ thứ hai, nhân vật "tôi" trực tiếp bày tỏ nỗi nhớ thương của mình về mẹ:

"Tôi nhớ me tôi thuở thiếu thời,

Lúc người còn sống, tôi lên mười;".

Sở dĩ, mỗi lần thấy "nắng mới hắt bên song", nhân vật trữ tình lại "Chập chờn sống lại những ngày không" bởi "mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,/ Áo đỏ người đưa trước dậu phơi". Bóng dáng mẹ phơi áo trước giậu vào những ngày nắng mới đã trở thành kí ức khó phai trong tâm trí "tôi". Chính bởi lẽ đó mà mỗi lần nhìn ra bên ngoài, bắt gặp ánh nắng nhân vật trữ tình lại chứa chan nỗi nhớ về hình ảnh mẹ thuở xưa kia.

Câu thơ "Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ" là lời khẳng định chắc nịch của "tôi" khi hình dáng mẹ vẫn luôn hằn sâu trong tâm trí. Lúc này, nhân vật trữ tình nhớ về mẹ với "Nét cười đen nhánh sau tay áo,/ Trong ánh trưa hè, trước dậu thưa". Mẹ mang vẻ đẹp duyên dáng, hiền từ của người phụ nữ Việt Nam. Cái nắng chói chang của trưa hè đã làm bật lên nụ cười đen nhánh của mẹ. Nụ cười ấy đã theo suốt "tôi" thuở ấu thơ cho đến hiện tại.

Nỗi nhớ da diết, lắng đọng của nhân vật "tôi" cũng chính là tình cảm chân thành mà con dành cho mẹ. Bằng ngôn từ giản dị, mộc mạc, giàu sức gợi hình, gợi cảm cùng giọng điệu nhẹ nhàng, tha thiết, tâm tình, nhà thơ Lưu Trọng Lư muốn bày tỏ tình yêu thương mãnh liệt của mình đối với mẹ. Qua đó, thể hiện giá trị đạo đức cao đẹp của người Việt Nam, đó là tình cảm gia đình thiêng liêng, sâu sắc.

Đúng như những gì Hoài Thanh đã nhận định: "Tôi chỉ biết, dầu có ưa thơ người này hay người khác, mỗi lúc buồn đến, tôi lại trở về với Lưu Trọng Lư". Thơ Lưu Trọng Lư luôn có một sức hút đặc biệt với mọi người. Tác phẩm của ông là lời ca chan chứa về tình mẫu tử thiêng liêng.