Top 10 Bài văn đánh giá về hình tượng người lái đò sông Đà trong cảnh thác tốt

Truyện kể về chàng người lái đò sông Đà, một nhân vật huyền bí trong vùng Tây Bắc, nơi mà sông Đà hùng vĩ nối liền cảm xúc và đau thương của con người. Người lái đò không chỉ là một nghệ nhân lái đò xuất sắc, mà còn là một nhà nghiên cứu tâm huyết về văn hóa và lịch sử vùng miền.

Người lái đò không chỉ là nhân vật trong câu chuyện, mà còn là biểu tượng của sức mạnh, sự kiên trì và tình yêu thương vô điều kiện đối với quê hương. Câu chuyện đưa độc giả đi sâu vào trái tim của người lái đò, nơi mà ông ta gắn bó với dòng sông, như một phần của cuộc sống và tâm hồn của mình.

Bằng những chi tiết tinh tế, tác giả đã tạo nên một bức tranh sống động về cuộc sống và công việc khó khăn của người lái đò. Những trận đánh với thác nước, những cuộc chiến gian khổ, và những khoảnh khắc tuyệt vời khi chiến thắng, tất cả được mô tả với sự hồn nhiên và sức sống đặc biệt.

Mỗi câu chuyện về người lái đò là một câu chuyện về tình người, về lòng nhân ái và đồng cảm. Từng dòng sông, từng hạt nước, đều chứa đựng những kí ức và cảm xúc sâu sắc của người lái đò, tạo nên một bức tranh tuyệt vời về đất đỏ Tây Bắc và con người hiền lành, mạnh mẽ.

Câu chuyện về người lái đò sông Đà là một hành trình qua thời gian và không gian, nơi mà tình người và sự gắn bó với quê hương trở thành nguồn cảm hứng bất tận. Mỗi chi tiết, mỗi hình ảnh đều làm cho trái tim độc giả xao xuyến, và câu chuyện kết thúc nhưng tình yêu thương với vùng đất Tây Bắc và người lái đò sông Đà mãi mãi trở nên bất diệt.

Người lái đò không chỉ là nhân vật trong câu chuyện, mà còn là biểu tượng sống động, là điểm tựa cho những người tin yêu và giữ gìn giá trị văn hóa của miền núi Tây Bắc.

Cuộc sống của người lái đò là một câu chuyện đẹp, là hành trình gian khổ và chiến thắng, là tình yêu thương và lòng kiên nhẫn vô biên trước thách thức của dòng sông hùng vĩ. Mỗi trang văn đều là một lời kể về một anh hùng vô danh, một người lái đò, nhưng trái tim của ông ta lớn lao như dòng sông Đà, bao la và không ngừng chảy, để lại dấu ấn khó phai trong lòng người đọc.

Nguyễn Minh Châu, nhà văn tài năng, đã đánh giá về Nguyễn Tuân rằng: “Nguyễn Tuân là biểu tượng của người nghệ sĩ”. Trong tác phẩm Tùy bút “Người lái đò Sông Đà”, Nguyễn Tuân đã vinh danh vẻ đẹp kỳ diệu của thiên nhiên và con người Tây Bắc thông qua hình tượng người lái đò tài năng, mang trên mình dấu vết của chiến trường một cách uyên bác. Ông ta đã khắc họa một con sông với vẻ hung bạo và trữ tình, cùng với người lái đò có “tay lái ra hoa” vượt qua thách thức thác nước như một nghệ sĩ vượt qua khó khăn.

Hình tượng người lái đò không chỉ được mô tả về ngoại hình mà còn về tính cách và trí thông minh. Người lái đò không chỉ là một chiến binh sông nước với vóc dáng rắn chắc, mà còn là một người lao động đích thực, am hiểu về binh pháp của thần sông và thần đá. Trận thủy chiến đầy kịch tính với đủ các động từ hùng hậu như “ùa vào, bẻ gãy, đá trái, thúc gối, đội cả thuyền lên” đã làm nổi bật trí dũng và tài năng vượt thác của ông lái đò.

Nguyễn Tuân không chỉ tập trung vào mô tả chiến trận mà còn chú ý đến chiến thuật và tư duy của người lái đò. Ông ta mô tả sự thông minh và linh hoạt khi ông lái đò chủ động tấn công, vượt qua những trận đánh khó khăn. Thông qua từ ngữ như “nắm chắc, ghì, phóng, lái miết” và các động từ khác, Nguyễn Tuân đã thành công trong việc tạo nên cảm giác hồi hộp và kích thích tâm trí độc giả.

Trùng vi thạch trận cuối cùng là một thách thức lớn, nhưng ông lái đò đã sử dụng sự mưu trí và tài năng để vượt qua mọi khó khăn. Chiếc thuyền trở thành mũi tên, xuyên qua các cửa đá với động tác nhanh nhẹn và chính xác. Sự tài năng của người lái đò không chỉ là ở vẻ đẹp về ngoại hình mà còn ở tư duy, sự thông minh trong mỗi bước đi.

“Người lái đò Sông Đà” của Nguyễn Tuân không chỉ là một câu chuyện về người lao động mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đầy tính sáng tạo, vinh danh những phẩm chất tinh thần và tài năng của con người trước những thách thức của cuộc sống. Mỗi đoạn văn đều được xây dựng với từ ngữ phù thuỷ, tạo nên một bức tranh sống động về sự đối đầu giữa con người và thiên nhiên. Đó là một trong những tác phẩm đặc sắc, làm nổi bật vẻ đẹp của con người và sức mạnh của tinh thần trước những khó khăn.

Vũ Ngọc Phan đã từng viết như thế này về phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân: “Chỉ người ưa suy xét đọc Nguyễn Tuân mới thấy thú vị, vì văn Nguyễn Tuân không phải là thứ văn để người nông nổi thưởng thức.” Quả thực, ngòi bút tài hoa của người nghệ sĩ ấy luôn hướng đến những gì là tuyệt mỹ nhất của cuộc đời. Tùy bút “Người lái đò sông Đà” - những thước phim đẹp đẽ nhất về thiên nhiên hùng vĩ và con người tài hoa. Đặc biệt, hình tượng người lái đò trong cảnh vượt thác ấy có lẽ chính là bức tranh tuyệt mỹ nhất, một hình tượng đặc sắc nhất mà Nguyễn Tuân đã tạo nên. Chỉ qua đó thôi cũng đủ để người đọc thấy được nét tài hoa trong ngòi bút của người nghệ sĩ “suốt đời đi tìm cái đẹp ấy”.

Trước năm 1945, Nguyễn Tuân thường say mê miêu tả vẻ đẹp tài hoa của những người nghệ sĩ, những vẻ đẹp mà người ta vẫn gọi là “vang bóng một thời” để bày tỏ sự ngưỡng mộ và cả những nỗi niềm tiếc nuối. Sau năm 1945, quan niệm thẩm mĩ của Nguyễn Tuân đã có những thay đổi, ông hướng ngòi bút của mình đến vẻ đẹp tài hoa của những con người lao động bình thường trong cuộc sống đời thường. Tùy bút “Người lái đò sông Đà” sáng tác năm 1960, là kết quả của chuyến đi thực tế lên Tây Bắc để khám phá cảnh sắc thiên nhiên cũng như tìm kiếm “thứ vàng mười” trong cảnh và con người nơi đây. Qua tùy bút, hình tượng người lái đò hiện lên đầy ấn tượng giữa cái hung bạo của con sông Đà. Trong đó, ắt hẳn người đọc không thể quên khung cảnh vượt thác đầy điêu luyện và tài hoa của ông lái đò, một cảnh tượng mà Nguyễn Tuân gọi là có một không hai, “trước nay chưa từng có”.

Ông lái đò hiện lên là một ông lão đã 70 tuổi với ngoại hình thật đặc biệt: Tay ông lêu nghêu như cái sào, chân ông lúc nào cũng khuỳnh khuỳnh, gò lại như kẹp lấy một cuống lái tưởng tượng, giọng ông ào ào như tiếng nước trước mặt ghềnh sông, nhỡn giới ông vòi vọi như lúc nào cũng mong một cái bến xa nào đó trong sương mù. Nguyễn Tuân chỉ bằng vài nét cũng cũng đủ để để chạm khắc vào tiềm thức của bạn đọc về một hình ảnh người lái đò gần gũi, một con người sinh ra và lao động trên sông nước, một con người suốt đời chiến đấu với thác, đá, sóng, nước của sông Đà để tồn tồn tại và xây dựng quê hương Tây Bắc. Giữa khung cảnh thiên nhiên sông Đà hùng vĩ, đầy nguy hiểm và hung bạo ấy, Nguyễn Tuân đã tô đậm vẻ đẹp tài hoa trí dũng của ông lái đò qua cuộc vượt thác đầy nguy hiểm, một trận chiến dữ dội giữa con người và thiên nhiên. Người lái đò nhỏ bé cùng chiếc thuyền mỏng manh đối chọi với thiên nhiên sông nước hung bạo, một cuộc chiến không cân sức nhưng con người trí dũng ngoan cường, tỉnh táo, khôn ngoan, khéo léo đã có thể đưa con thuyền an toàn vượt qua những trùng vi thạch trận trên dòng sông một cách đầy ngoạn mục.

Ở vòng vây thứ nhất, con sông Đà bày ra thạch trận với bốn cửa tử và một cửa sinh. Ở đây nước phối hợp với đá reo hò làm thanh viện; những hòn đá bệ vệ, oai phong lẫm liệt; một hòn ấy trông như đang hất hàm hỏi cái thuyền phải xưng tên tuổi trước khi giao chiến và thách thức cái thuyền có giỏi thì tiến gần vào. Khi “thạch trận dàn bày vừa xong thì cũng là lúc con thuyền tới”. Người lái đò không hề run sợ, tiến đề với trùng vi thạch trận thứ nhất với tâm thế sẵn sàng nhất. Con sông Đà khôn ngoan, nó không đánh trực diện với người lái đò mà đánh bằng nghệ thuật tâm lý chiến. Trước đó, nó dùng âm thanh của thác để khiêu khích “giọng gằn mà chế nhạo”, còn giờ đây nó lại nhờ đến “nước thác làm thanh viện cho đá”. Sông Đà quả thực hiểm ác, nó xông tới “ùa vào mà bẻ gãy cán chèo”, “liều mạng vào sát nách mà đá trái”, “thúc gối vào bụng và hông thuyền”, có lúc lại “đội cả thuyền lên”. Sông Đà khôn ngoan và hiểm ác là thế, nhưng ông lái đò không hề hoảng sợ “ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất tung lên khỏi sóng”. Lúc này con sông Đà lại chuyển thế bám lấy thuyền và sử dụng đòn vật “túm lấy thắt lưng ông lái đò đòi lật ngửa thuyền ra”. Không để cho ông đò có cơ hội xoay xở, sông Đà lại chuyển thế đánh miếng đòn hiểm độc nhất “cả cái luồng nước vô sở bất chí ấy bóp chặt lấy hạ bộ người lái đò”. Khi sóng thác đánh miếng đòn độc hiểm nhất, ông đò mặt “méo bệch” đi. Khuôn mặt ấy của ông lái đò hiện ra không chỉ là gương mặt biến dạng, trắng bệch vì đau đớn mà còn nhợt nhạt vì phải dầm lâu trong nước lạnh. Sự đau đớn của ông đò còn được gián tiếp miêu tả trong một cảm nhận của thị giác và xúc giác “mặt sông trong tích tắc lòa sáng như một cửa bể đom đóm rừng ùa xuống mà châm lửa vào đầu sóng”. Đó là một trận chiến không cân sức, con sông Đà hùng vĩ và hung bạo vô cùng, người lái đò hiện lên nhỏ bé, với chiếc mái chèo nhưng với sức mạnh thật lớn lao. Qua cách miêu tả tiếng hô chỉ huy ngắn gọn, tỉnh táo của người cầm lái, Nguyễn Tuân đã không giấu được lòng ngưỡng mộ và cảm phục trước bản lĩnh kiên cường, sự dũng mãnh, bình thản của người lái đò.

Tới vòng vây thứ hai của thạch trận, ông đò không chỉ dũng mãnh, kiên cường mà còn thể hiện sự thông minh của một người lái đò dày dặn kinh nghiệm – người nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá, người đã “thuộc quy luật” của dòng sông, thác đá. Đến với trùng vi này, con sông Đà tăng thêm nhiều cửa tử hơn, cửa sinh lại bố trí lệch qua bờ phía hữu ngạn. Ở trận đánh này ông đò đánh phủ đầu với kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh. Ông đò “nắm chắc được cái bờm sóng đúng luồng rồi, ông ghì cương lái”, ông “phóng nhanh”, “lái miết”, tốc độ nhanh vô cùng. Nhưng sông Đà nào đâu phải dạng vừa, chúng xô ra, níu chiếc thuyền vào tập đoàn cửa tử. Ông đò đã cảnh giác sẵn “đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo”, “đứa thì đè sấn lên chặt đôi ra để mở đường tiến lên”. Nguyễn Tuân quả thực là bậc thầy của ngôn ngữ, ông huy động hàng loạt các động từ, hò reo theo từng nhịp lái chèo của ông lão lái đò: nắm, ghì, phóng, lái, rảo, đè,... Ông lái đò như một dũng tướng tài ba điều khiển thuần phục con ngựa bất kham của sóng thác sông Đà. Chính bằng sự mưu trí và tài năng của mình, ông lão đã vượt qua hết các cửa tử, làm cho bọn đá thua cuộc phải bày bộ mặt “tiu nghỉu, xanh lè thất vọng”. Thiên nhiên, thác đá sông Đà hung bạo hiểm độc là thế cũng không thể chiến thắng được sức mạnh phi thường của ông lái đò - một tay lái ra hoa, trí tuệ, một tướng lĩnh thực thụ đã chiến thắng cả thần sông, thần đá.

Có lẽ tất cả sự hiểm ác nhất của con sông Đà tập trung hết cả ở trùng vi cuối cùng. Không những ít cửa hơn mà bên trái bên phải đều là luồng chết cả, luồng sống thì lại nằm ngay giữa bọn đá hậu vệ. Bốn năm bọn thuỷ quân cửa ải nước bên bờ trái liên xô ra cảnh níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử. Con sông ngày càng mưu mẹo vào hiểm ác, muốn dồn con người đến chỗ chết. Sự hiểm ác của thác đá đã được nhà văn miêu tả trong hình ảnh ẩn dụ tài hoa về cổng đá cánh mở cánh khép – đó là cả một mặt trận đá trùng điệp trong đó bức tường phòng ngự vững chắc của lũ đá hậu vệ kết hợp với những mũi tấn công ào ạt, tới tấp không ngừng nghỉ của sóng dữ. Nhiệm vụ của ông đò là phải phóng thẳng thuyền, chọc thủng một luồng sinh duy nhất ở ngay giữa cửa bọn đá hậu vệ trấn giữ, trong khoảnh khắc cánh “cổng đá” mở giữa những đợt sóng thác dữ dội. Có lẽ ngay lúc này đây, tay lái chèo của ông lái đò thực sự là một tay lái ra hoa. Không bằng quá nhiều từ ngữ, câu văn, hình ảnh con thuyền lao vút qua khe hẹp được miêu tả trong những câu văn ngắn mà bản thân cách ngắt câu, sự kết hợp những động từ và danh từ nối tiếp: vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng… đã thể hiện sự điêu luyện khéo léo và sức mạnh của ông đò. Tốc độ phi thường của con thuyền dưới bàn tay vừa lái, vừa xuyên, vừa lượn của ông đò không chỉ như một mũi tên tre mà còn được gợi tả tinh tế qua làn hơi nước mà con thuyền xuyên qua, con thuyền không còn lướt trên mặt nước mà đã thực sự bay trong làn hơi nước trên mặt sóng. Tài năng của ông đò khi ấy đã bao hàm cả trí tuệ, sự trải nghiệm, sức mạnh thể lực, trình độ điêu luyện và bản lĩnh kiên cường – tất cả đều đạt tới mức phi phàm, kì diệu. Vậy là cuối cùng, bằng tất cả tài hoa, trí lực và sự dũng mãnh của mình, ông lái đò đã chiến thắng con sông Đà hiểm độc.

Cảnh vượt thác sông Đà có lẽ chính là một trong những kiệt tác nghệ thuật trong cuộc đời sáng tác của Nguyễn Tuân. Ông lái đò trí dũng, tài hoa đã chiến thắng con sông Đà hung bạo, hiểm ác một cách ngoạn mục. Khung cảnh vượt thác sông Đà có lẽ đã quá quen thuộc trong suốt hàng chục năm hành nghề của ông lái đò, nhưng dưới ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân nó đã thực sự trở thành biểu tượng đẹp đẽ nhất nơi núi rừng Tây Bắc. Từng câu, từng chữ đều được Nguyễn Tuân chăm chút từng tí một, đến nỗi tưởng đầu người đọc đang được trên chính chuyến đò ấy, được tận mắt chứng kiến từng hành động, từng nước đi tài hoa của ông lái đò.

Viết về con người bình thường trong cuộc sống đời thường nhưng không hề tầm thường. Nguyễn Tuân luôn tìm đến và khắc họa những vẻ đẹp ấy bằng ngòi bút tài hoa nghệ sĩ nhất. Khung cảnh vượt thác của ông lái đò - một nhịp sống thường niên trong suốt cuộc đời ông lái đò, qua ngòi bút của Nguyễn Tuân cớ sao nó lại đẹp đẽ và tuyệt mĩ đến vậy. Người nghệ sĩ tài hoa ấy đã chạm đến tuyệt đích của cái đẹp, đã thực sự thành công trên con đường đi tìm cái đẹp ấy. Không giống như “Chữ người tử tù”, trong câu chuyện của “Người lái đò sông Đà” Nguyễn Tuân không đi tìm cái đẹp của một thời đã qua nữa mà cái đẹp mà ông khám phá ở ngay trước mắt, trong chính cuộc sống đời thường nhất, đúng như cái nghệ danh mà người đời đặt cho ông - “Một người nghệ sĩ suốt đời đi săn tìm cái đẹp”.

Nguyễn Tuân đã vẽ lên một khung cảnh cảnh vượt thác đầy gay cấn và khốc liệt. Nếu coi người lái đò là người nghệ sĩ điều khiển con thuyền đầy điêu luyện thì Nguyễn Tuân đích thực là người nghệ sĩ chèo lái con thuyền ngôn từ đầy tài hoa. Chỉ qua một một khung cảnh vượt thác thôi, nhưng Nguyễn Tuân đã điều động cả một đội quân từ ngữ để diễn tả sự cuồng nộ của sông Đà và cả sự tài hoa của người lái đò. Nguyễn Tuân đưa người đọc đi từ cảm xúc này sang cảm xúc khác, từ hồi hộp, căng thẳng đến thở phào nhẹ nhõm. Cứ từ trùng vi thạch trận này đến trùng vi thạch trận khác, người đọc chưa khỏi thở phào lại phải tiếp tục đến với một cuộc chiến mới gay cấn và khốc liệt vô cùng. Trong công cuộc đi tìm “chất vàng mười” của con người Tây Bắc nói riêng và người lao động Việt Nam nói chung trong thời kỳ mới, Nguyễn Tuân đã khai thác và khám phá một cách tỉ mỉ nhất, bằng con mắt và trái tim yêu thương nhất của người nghệ sĩ yêu thương và khát khao khám phá cái đẹp ở đời.

Khép lại những trang văn của “Người lái đò sông Đà”, người đọc sẽ mãi không bao giờ quên về hình ảnh một con sông Đà hiểm độc, hung bạo, về một người lái đò điều luyện và cả người nghệ sĩ tài hoa Nguyễn Tuân. Từng cảm xúc, từng hình ảnh vượt thác sông Đà đã trở thành một ấn tượng khó phai khi con người bước chân tới chân trời đầy màu sắc huyền bí riêng biệt, hấp dẫn và độc đáo. Đó là chân trời của cái đẹp, của tài hoa và sự uyên bác.

Một tác phẩm văn học lớn, hấp dẫn người đọc với những nhân vật sống động, được xây dựng trong bối cảnh đặc sắc. Trong 'Người lái đò sông Đà' của Nguyễn Tuân, nhân vật ông lái đò chính là một tượng đài của sự gan dạ và anh hùng.

Nguyễn Tuân mô tả sự hung bạo và trữ tình của sông Đà, tạo nền tảng hoàn hảo cho hình ảnh ông lái đò. Ông không chỉ là một lao động mạnh mẽ, mà còn là một nghệ sĩ, được mô tả với những đặc điểm nổi bật như 'tay lái ra hoa' và 'tiếng nói ào ào như sông nước'. Những đường nét này chỉ ra sự hòa mình của ông với sông nước, đồng thời làm nổi bật tài năng và tâm huyết nghệ thuật của mình.

Ông lái đò không chỉ đối mặt với sự hung bạo của thiên nhiên mà còn phải vượt qua những cuộc giao tranh dữ dội với đá, nước, sóng, gió. Nguyễn Tuân sử dụng ngôn ngữ quân sự tinh tế để cực kỳ sống động hóa cuộc chiến này, tôn vinh sự chủ động và kiên trì của ông lái đò.

Trong các thạch trận, đá được mô tả như đội quân hung tợn, còn sóng nước biến thành vũ trụ của các cuộc đánh gươm và thách thức. Ông lái đò, với tài năng và chiến thuật xuất sắc, chiến thắng mọi khó khăn, tạo nên bức tranh tuyệt vời về anh hùng của sông Đà.

Người đọc sẽ không chỉ cảm nhận được sức mạnh của sông nước mà còn hòa mình vào thế giới của ông lái đò, một người anh hùng thực sự trong cuộc sống hiểm trở.

Người lái đò, một nhân vật gian lao trên chiến trường sông Đà, là người lao động gan dạ và đầy kinh nghiệm. Cuộc chiến vượt thác, cuộc đối đầu với đá tảng, sóng nước hung bạo là một trận đấu đầy mạo hiểm. Người lái đò giữ vững tinh thần, chiến đấu mưu trí, bảo vệ cuộc sống bằng chính mình. Trong bức tranh khốc liệt của sông Đà, ông là tướng lĩnh tài ba, nghệ sĩ lái đò tài hoa nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá.

Người lái đò không chỉ là người lao động kiên cường, mà còn là nghệ sĩ của đại dương. Ông lái đò như một tay lái ra hoa, nắm vững nhịp điệu của sông Đà, tự do giữa những luật lệ khắc nghiệt. Tài năng và khéo léo của ông lên ngôi khi thuyền vượt qua cửa đá, như một bức tranh tuyệt vời được vẽ lên bởi bàn tay tài năng của nghệ sĩ lái đò.

Người lái đò không chỉ đánh bại sức mạnh của thiên nhiên, mà còn chiến thắng chính bản thân mình. Trận chiến với sóng nước, với đá tảng là một cuộc thách thức không ngừng, nhưng ông đã vượt qua mọi gian khó với sự bình tĩnh, gan dạ và kiên trì. Chiến thắng của người lái đò không chỉ là sự sống sót trên sông Đà, mà còn là niềm tự hào, là biểu tượng của những người lao động vững vàng trước khó khăn, đầy lòng dũng cảm.

Người lái đò sông Đà xuất hiện trong thời kỳ xây dựng xã hội mới, Nguyễn Tuân tôn vinh hình ảnh người lao động bình thường, đang đóng góp vào sự phồn thịnh của đất nước. Ông lái đò đến từ Lai Châu, đã vượt qua hàng trăm lần chèo đò trên sông Đà, thậm chí giữ lái đến sáu mươi lần, mỗi lần là một thách thức và áp lực lớn. Với bức tranh chi tiết, Nguyễn Tuân mô tả đời sống, phẩm chất và tâm hồn của ông lái đò một cách chân thực, sâu sắc. Với sức khỏe phi thường và kinh nghiệm lâu năm, ông vượt qua những thử thách của sông Đà, không chỉ là một chiến thắng về thể chất mà còn là chiến thắng về tâm hồn. Cuộc chiến đấu của ông lái đò không chỉ là một sự kiện phi thường trong lịch sử văn hóa, mà còn là sự tôn vinh đối với những người lao động giản dị, bền bỉ đang góp phần vào sự phồn thịnh của xã hội.

Nguyễn Tuân không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp ngoại hình của ông lái đò mà còn tập trung vào tâm hồn, phẩm chất. Với tay lái chắc nịch, chân đều mạnh mẽ, ông có vẻ ngoại hình của một thanh niên, nhưng mái tóc bạc phản ánh tuổi tác và trải bao nhiêu khó khăn. Sự kết hợp của vẻ ngoại hình trẻ trung và tâm hồn già dặn tạo nên hình ảnh đặc biệt của người lái đò. Kinh nghiệm lâu năm và lòng dũng cảm giúp ông vượt qua những trùng vi thạch gian trá, thể hiện sự tinh tế trong nghệ thuật lái đò, không chỉ là nghệ nhân trên sông Đà mà còn là nghệ sĩ tài hoa trên mặt trận chiến thắng của cuộc sống. Người lái đò không chỉ đối đầu với sức mạnh tự nhiên của sông Đà mà còn là biểu tượng của sự kiên cường, bản lĩnh và lòng yêu nghề, tình yêu quê hương. Cuộc chiến của ông không chỉ là cuộc vượt thác đầy nguy hiểm, mà còn là cuộc chiến với chính bản thân, nỗ lực vượt qua giới hạn, thách thức định mệnh, để lại dấu ấn lịch sử về một người lái đò anh hùng, tài năng, và đặc biệt là con người với tâm hồn cao thượng và sự tận tâm với nghề nghiệp.

Người lái đò sông Đà không chỉ là một nhân vật lịch sử trong cuộc chiến với thiên nhiên mà còn là biểu tượng của lòng dũng cảm và sự hy sinh. Từ bức tranh của Nguyễn Tuân, chúng ta nhìn thấy hình ảnh của người lao động Việt Nam, những người thầm lặng đóng góp cho sự phồn thịnh của đất nước, với lòng yêu nghề, tình yêu quê hương và tinh thần không khuất phục trước khó khăn. Ông lái đò sông Đà là biểu tượng của sự bền bỉ, kiên nhẫn và sự hy sinh cho mục tiêu cao cả hơn là bản thân. Với cuộc chiến đấu gian lao trên sông Đà, ông đã chứng minh rằng con người có thể vượt qua mọi thách thức khi có lòng tin, lòng kiên trì và tinh thần đoàn kết. Hình ảnh người lái đò sông Đà sẽ mãi là biểu tượng của tinh thần Việt Nam kiên cường, mạnh mẽ và không ngừng phấn đấu vươn lên.

Trong quãng thời gian khó khăn, Tố Hữu đã gửi đi những dòng tâm huyết như sau:

'Chín năm cống hiến cho Điện Biên

Bông hoa đỏ nở, lịch sử vàng óng'

Sau thời kỳ đầy ấn tượng của trận Điện Biên Phủ, miền Bắc đang hướng tới chủ nghĩa xã hội, nhân dân nhảy vào phong trào tình nguyện, từ xa xôi những vùng đất chiến trường, họ trở về với sứ mệnh khôi phục kinh tế, làm lành những vết thương chiến tranh. Những nơi trước đây là chiến trường giờ trở thành mảnh đất hứa. Tây Bắc được xem là một miền đất đầy triển vọng. Trong thời kỳ này, Nguyễn Tuân, như một nhà văn đồng hành, đã ghi lại những trải nghiệm thực tế trong tập tùy bút 'Sông Đà', nơi ông thể hiện rõ nhất hình tượng của người lái đò sông Đà, biểu tượng cho vẻ đẹp của con người mới trong xã hội chủ nghĩa. Thách thức lớn nhất đối mặt với ông là cuộc chiến với dòng sông hung dữ.

Nguyễn Tuân mô tả thác đá sông Đà: “Sông Đà không chỉ có thác đá mà còn có những vách đá bên sông, những bức tường đứng, mặt nước chỗ đó chỉ khi nào mặt trời cao thì mới rộng mở”. Trong vòng đầu tiên của cuộc chiến, sông Đà sắp xếp một trận đánh với “bốn cửa tử, một cửa sinh”. Nhà văn miêu tả: “Hình dạng của mỗi tảng đá đều 'ngỗ ngược, hòn nào cũng nhăn nhúm méo mó'. Trước chiến trận, đá đã dùng âm thanh của thác để kích thích “giọng gầm và nhạo báng”. Lần này, chúng áp dụng nghệ thuật chiến đấu tâm lý, sử dụng “nước thác làm thanh viện cho đá”. Sở dĩ phải chiến đấu với sức mạnh đáng sợ của sông Đà, người lái đò phải đối mặt với những đòn tấn công chết người: “Dòng thác hùng vĩ bắt đầu hồng hộc quanh thuyền”. Sông Đà sử dụng sức mạnh lớn của đá, nói không với những chiến thuật đánh thẳng, mà chúng đưa ra những đòn tinh tế: “bóp chặt cán chèo”, “vùi đầu xuống”, “túm lấy thắt lưng để lật người lái đò”, thậm chí “đội cả thuyền lên”. Mặc dù bị tấn công, người lái đò không hề sợ hãi. Ông đã áp dụng chiến thuật phòng ngự, giữ sức cho vòng đấu kế tiếp. Ông giữ chặt lái để tránh bị hất lên từ sóng, còn sông Đà thì cố gắng “bóp chặt thắt lưng của ông để đảo ngược tình thế”. Dính đòn hiểm nhưng người lái đò vẫn bền bỉ, giữ giọng điệu bình tĩnh, chỉ huy một bức tranh sáng tạo, huyền bí: “ông đò giữ chặt lái, đưa đò nhanh đi… lái miết”. Nhưng sông Đà không chịu thua, tạo ra những đòn tấn công kịch tính nhất: “bốn năm quân đá vững như đá, chúng xô ra, níu thuyền, kéo vào cửa tử”. Nhớ lại kẻ thù quen thuộc, ông lái đò “tránh mở rộng bơi chèo lên, chặt đôi để mở đường”. Cuối cùng, những cửa tử bị bỏ lại, tiếng thác đá vẫn đe dọa không ngừng.

Ở vòng tiếp theo, sông Đà thêm nhiều cửa tử, “bố trí cửa sinh lệch về phía hữu ngạn”, muốn lừa thuyền vào cửa tử. Nguyễn Tuân nhận xét: “Chinh phục thác Sông Đà, như chinh phục cả một con hổ”. Trước thế trận mới, người lái đò không hề run sợ. Với hơn mười năm kinh nghiệm, ông lái đò đầy tự tin. “Ông đã hiểu rõ chiến thuật của thần sông thần đá. Ông thấu hiểu quy luật của những tảng đá trên con sông nguy hiểm này”. Như một HLV kỳ cựu, ở trận này ông quyết định sử dụng chiến thuật đánh nhanh, chiến thắng nhanh. “Ông nắm chắc lưng sóng, giữ chặt lái”, ông “đẩy nhanh”, “lái mạnh”… thuyền di chuyển nhanh chóng. Nhưng sông Đà không kém cạnh, “bốn năm lực lượng đá chấn động nhanh chóng chống lại, cửa tử rơi vào tay nhóm đá”. Vẫn nhớ kẻ thù, ông lái đò “tránh rảo bơi chèo lên, đè đứa nào xuống để mở đường”. Cuối cùng, những cửa tử bị bỏ lại, chỉ còn tiếng thác đá gầm rống khiêu khích.

Đến vòng cuối cùng, sông Đà tung đòn quyết định. Dù ít cửa hơn nhưng ở trái và phải là cửa chết, còn cửa sống nằm giữa đám đá phòng thủ. Bước vào thế trận này, người lái đò phải đối mặt với thế “tiến thoái lưỡng nan”. Mặc dù vậy, thuyền trưởng vẫn kiên trì chỉ huy sáu người bơi “thả thuyền thẳng vào cửa chính giữa”, chọc thủng hàng phòng thủ của đối thủ. Kết thúc trận đấu với chiến thắng nghiêng về người lái đò. Đọc đến đây, người đọc như thoải mái hơn, như tìm thấy niềm vui trong chiến thắng của người lái đò sông Đà.

Để tả nổi bật hình ảnh vượt thác, Nguyễn Tuân đã sử dụng khéo léo ngôn ngữ của mình, kết hợp từ ngữ chuyên nghiệp từ nhiều lĩnh vực: văn học, thể thao, quân sự, võ thuật... Đồng thời, ông sử dụng nhiều động từ mạnh mẽ để mô tả sự hung bạo của sông cũng như tài năng của người lái đò.

Có thể khẳng định rằng bài kí 'Người lái đò sông Đà' không chỉ thể hiện toàn bộ tài năng, phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân mà còn là một bức tranh sáng tạo về người lái đò. Những thử thách và chiến thắng đã làm nổi bật sự độc đáo, tài năng của ông, tạo ra một kiệt tác văn học làm say đắm lòng độc giả. Nguyễn Tuân không chỉ là một tài năng lớn mà còn là một con người lớn, một nghệ sĩ tôn vinh vẻ đẹp trong sáng của xã hội. Cậu làm nền tảng cho hai từ 'thiên lương'. Nguyễn Tuân thật sự là một tài năng xuất sắc, là một cái tên lớn, đúng như lời Nguyễn Minh Châu đã nói: 'Nguyễn Tuân là một định nghĩa về người nghệ sĩ'.

Trong giai đoạn đổi mới, có nhiều tác phẩm tả lại cuộc sống đầy năng động, lạc quan của những công nhân, người lao động trong xã hội chủ nghĩa. 'Người lái đò sông Đà' của Nguyễn Tuân với hình tượng chủ nhân là một nhà lái đò mang đậm đặc phẩm chất độc đáo và nghệ sĩ.

Để nổi bật những phẩm chất đó, tác giả chọn cảnh vượt thác của nhà đò làm điểm nhấn. Chỉ qua một số động tác, cử chỉ khi nhà đò đương đầu với thác đá sông Đà, người đọc có thể cảm nhận được tinh thần gan dạ, tài năng phi thường của nhà lái đò trong cuộc chiến với thiên nhiên khắc nghiệt.

Nhà lái đò đã vượt qua tuổi 70 nhưng sự gắn bó với dòng sông là cả một cuộc đời. Do đó, ông hiểu rõ về sông Đà. Mỗi khúc sông ông đều nhớ rõ, đọc được sự nguy hiểm, hung dữ của nó. Khi dòng sông tạo ra ba vòng 'trùng vi thạch trận' để thách thức nhà lái đò, ông không hề nao núng mà vô cùng bình tĩnh vì ông đã thuộc lòng 'binh pháp của thần sông, thần đá'. Đá ở lòng sông không thay đổi chiến thuật. Vì vậy, nhà lái đò cũng đã thông thạo 'quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này'. Đối mặt với 'thạch trận' có nhiều cửa tử và ít cửa sinh, mỗi cửa sinh đều nằm ở những vị trí khó xác định, dễ nhầm lẫn với cửa tử, nhưng nhà lái đò vẫn nhớ chính xác các cửa sinh, cửa tử trên thác đá. Ông tìm ra chúng một cách dễ dàng và đi đúng hướng cửa sinh, giúp con đò vượt qua một trở ngại nguy khốn.

Trong cuộc chiến với thác đá sông Đà có nhiều hiểm nguy rình rập. Đây là trận đấu không đồng đội giữa một bên là thiên nhiên to lớn, hùng vĩ, rợn người và một bên là chiếc thuyền mỏng manh có ông lái đò đã trải qua bảy chục năm. Tuy nhiên, nhà đò vẫn dũng cảm đối mặt với tình huống khó khăn, nguy cấp nhất. Khi 'sóng thác đã đánh đến miếng đòn hiểm độc nhất' khiến ông bị thương, ông vẫn 'cố nén vết thương, hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái, mặt méo bệch đi', đưa con thuyền vào cửa sinh. Dù bị đau đớn, ông đò vẫn cố gắng hết mình để chiến đấu và giành chiến thắng trong trận quyết chiến này. Qua đó, người đọc cảm nhận được sự dũng cảm, gan dạ, kiên cường của nhà lái đò tưởng chừng như rất bình thường nhưng lại mang tầm vóc của anh hùng.

Trong cảnh vượt thác, đôi bàn tay khéo léo, linh hoạt của nhà lái đò khiến người đọc trầm trồ về độ chính xác khi vượt qua từng vòng vây. Tác giả đặt nhà đò trong tình huống phải đối mặt với 'dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh' để tiếp tục hành trình. Từ tình huống đó, đôi tay khéo léo, linh hoạt của người lái đò mới có cơ hội thể hiện tài năng. Trong rất nhiều cửa tử và ít cửa sinh, người lái đò có thể lái đúng vào luồng cửa sinh. Ông cưỡi lên thác đá, 'lái miết một đường chéo về phía cửa đá ấy'. Từ 'lái miết' đã miêu tả một đường lái chính xác, đẹp, mượt mà, điêu luyện đến đúng nơi mình cần. Dường như lúc này, con thuyền và nhà đò đã hòa làm một, cùng nhau đối mặt với thác đá hung dữ chứ không phải là hai sự vật tách rời, chứa đựng nhau như trước.

Qua cảnh vượt thác, ta thấy rõ rằng nhà lái đò là một nghệ sĩ tài năng trong công việc của mình. Ông ta hiểu biết sâu sắc về dòng sông như hiểu về người bạn tri kỉ của mình. Người lái đò thực hiện các động tác lái nhanh nhạy, điêu luyện để vượt qua thác nước sông Đà một cách tự tin. Không chỉ vậy, ông lái đò còn xứng đáng là anh hùng gan dạ, dũng cảm trong cuộc chiến khốc liệt, không cân sức với sông Đà hung dữ. Cả tài nghệ sĩ và anh hùng đều được ẩn sau hình ảnh của một người lao động bình thường, đóng góp sức lực cho sự phát triển của Tổ quốc.

Hình tượng nhà lái đò sông Đà trong cảnh vượt thác là hình ảnh của một người lao động bình thường, giản dị nhưng lại sở hữu những phẩm chất như gan dạ, kiên cường, dũng cảm và luôn tự hào về công việc của mình. Tác giả Nguyễn Tuân muốn ca ngợi những con người lao động chân chính, góp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

“Cuộc chiến vượt thác” là hình ảnh đẹp của người lái đò, người anh hùng vượt qua ba trùng vi thạch trận, đương đầu với lực lượng đá ngầm hiểm ác. Nguyễn Tuân bằng bút tài và tầm nhìn nghệ thuật, đã tạo ra một tác phẩm hùng vĩ với hình tượng độc đáo của người lái đò sông Đà.

Người lái đò không chỉ thể hiện vẻ đẹp của người lao động mạnh mẽ và tinh tế. Dù đã bước sang tuổi 70, ông vẫn giữ được vóc dáng mạnh mẽ, đánh bại thách thức của dòng sông hùng vĩ. Bàn tay ông nắm chặt cánh chèo, bộ mặt kiên cường, đầy gan lì, và giọng nói ồ ạt như tiếng thác, tất cả tạo nên hình ảnh anh hùng của người lái đò.

Nghệ sĩ làng chèo thuyền này không chỉ thể hiện sự dũng cảm trong trận chiến với thác đá, mà còn là người hiểu biết sâu sắc về sông Đà. Ông nắm rõ mỗi khúc sông, biết cách đối mặt với thử thách và kết hợp với 'binh pháp của thần sông, thần đá'. Mỗi chiến thuật, mỗi động tác của ông đều là bước đi chín chắn, mang lại chiến thắng cho thuyền và những người trên thuyền.

Ở mỗi trùng vi thạch trận, người lái đò đều đối mặt với những hiểm nguy khác nhau. Thách thức đầu tiên là một chiến trận đá và nước hòa quyện, với cửa tử và cửa sinh nằm trong sự kiện kịch tính. Sự lôi cuốn, kịch tính được tạo ra thông qua mô tả của Nguyễn Tuân, khiến người đọc cảm nhận được không khí nồng nàn của trận chiến.

Trận chiến thứ hai, với 'tập đoàn cửa tử', là một thách thức đầy khó khăn. Nhưng người lái đò không từ bỏ. Ông vận dụng chiến thuật nhanh nhẹn, 'nắm chắc bờm sóng đúng luồng rồi, ghì cương lái', tạo nên một pha tấn công nhanh chóng và bất ngờ. Thuyền nhanh như mũi tên, chọc thủng cửa đá mở rộng, và cuộc chiến khốc liệt kết thúc với chiến thắng của người lái đò.

Trùng vi thứ ba là thách thức cuối cùng, khi cửa tử và cửa sinh rải rác, nguy hiểm hơn. Nhưng người lái đò không ngần ngại. Ông biến chiếc thuyền thành một mũi tên linh hoạt, xuyên qua những khó khăn và đạt đến phần cuối của thác đá. Mỗi động tác của ông đò đều là một bước đi thông minh và táo bạo.

Người lái đò sông Đà không chỉ là một nghệ sĩ xuất sắc trong nghệ thuật lái thuyền, mà còn là biểu tượng của lòng dũng cảm, trí tuệ và sự hiểu biết sâu sắc về thiên nhiên. Hình tượng anh hùng của ông được Nguyễn Tuân vẽ nên không chỉ là người lao động bình thường, mà là một nhà nghệ sĩ và chiến binh vượt lên trên những khó khăn, để lại dấu ấn mạnh mẽ trong trái tim của những người đọc.

Bằng tài bút tinh tế và sâu sắc, Nguyễn Tuân đã tạo nên một tác phẩm văn chương kỳ diệu, với hình ảnh sống động và cảm xúc sâu sắc. Người lái đò sông Đà, không chỉ là một nhân vật trong truyện, mà là biểu tượng của sức mạnh, lòng dũng cảm và tình yêu thương với đất nước.

Trong cuộc đời, Nguyễn Tuân say mê 'xê dịch', khám phá vị ngọt của sự thay đổi qua những trải nghiệm độc đáo. Sông, nước, thuyền, và con đường, cầu cống luôn là nguồn cảm hứng bất tận đối với ông. Tài năng của Nguyễn Tuân thể hiện ở chỗ ông tìm thấy nghệ thuật trong những trải nghiệm phi thường, dữ dội hoặc thậm chí là lãng mạn. Đoạn văn mô tả thác nước và 'thạch trận' mà ông lái đò vượt qua trong tùy bút 'Người lái đò sông Đà' là minh chứng rõ nét cho phong cách độc đáo của nhà văn tài hoa này.

Là một nghệ sĩ lái đò, Nguyễn Tuân không chỉ là người giỏi về kỹ thuật, mà còn là một nhà quan sát tinh tế. Mỗi chi tiết về ngoại hình của người lái đò như 'tay như cái xào', 'chân luôn khuỳnh khuỳnh gò lại', giọng nói 'ồn ào như tiếng nước trước mặt ghềnh sông' là những nét đặc sắc, tạo nên bức tranh chân thực và đầy màu sắc về cuộc sống trên sông Đà.

Nghề lái đò là một nghệ thuật đòi hỏi sự thông minh, khôn ngoan và tài năng. Nguyễn Tuân tài năng sáng tạo khi mô tả cuộc vượt thác như một cuộc đánh nhau kịch tính. Ông đò trở thành một nghệ sĩ thực thụ trong nghệ thuật leo ghềnh, vượt thác, với 'tay lái ra hoa'. Kỹ thuật độc đáo này thể hiện bản lĩnh của một tướng lĩnh, chiến thắng thiên nhiên hung bạo.

Truyện miêu tả chiến trận qua ba vi thạch trận là một hành trình đầy cam go. Sông Đà với những chiến thuật thay đổi liên tục tạo nên những tình huống nguy hiểm, nhưng ông đò không chùn bước. Bằng bản lĩnh và sự tinh tế, ông đò vượt qua mọi thách thức, chinh phục từng thác nước, làm cho sự chiến đấu trở thành một tác phẩm nghệ thuật độc đáo.

Nguyễn Tuân không chỉ tập trung vào chiến công của người lái đò mà còn tạo ra những hình ảnh tuyệt vời về sông Đà. Bức tranh cuối cùng về đêm trên sông, với lửa đỏ chiếu sáng trong hang động đá, là một hình ảnh hòa mình vào vẻ đẹp của cuộc sống hàng ngày, thể hiện lòng kính trọng đối với những người lao động bình thường.

Với 'Người lái đò sông Đà', Nguyễn Tuân đã không chỉ là nhà văn xuất sắc mà còn là nhà quan sát tài ba, tôn vinh những anh hùng thầm lặng trong cuộc sống hàng ngày.