Top 10 Bài văn nghị luận về câu nói 'Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng' xuất sắc

1. Bài văn nghị luận về câu nói 'Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng' số 1

Đức và tài là hai tiêu chuẩn cơ bản để đánh giá một con người và là mục tiêu phấn đấu cho sự rèn luyện của thanh niên. Trong cuộc nói chuyện với học sinh, Bác Hồ đã nhấn mạnh: 'Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó'.

Đức chính là phẩm chất, tư cách, lòng nhiệt tình, và khát vọng chân thiện. Người có đức biết tôn trọng chân lí, đấu tranh vì lợi ích cộng đồng. Tài là tài năng, kiến thức, kĩ năng để hoàn thành công việc. Hai yếu tố này không thể tách rời, và cùng nhau tạo nên giá trị của một con người.

Người ích kỷ, chỉ mưu cầu lợi ích cá nhân mà không quan tâm đến người khác, trở thành người vô dụng. Người có tài mà phản bội quê hương, làm việc vì lợi ích cá nhân, cũng chỉ là kẻ vô ích. Rõ ràng, giá trị con người là sự kết hợp đầy đủ giữa tài và đức.

Trong tầm nhìn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đức luôn được đặt lên hàng đầu. Thiếu đức, con người trở nên vô dụng, dù có tài năng. Ngược lại, tài năng giúp công việc diễn ra hiệu quả, nhưng thiếu đức, ý định tốt cũng khó trở thành hiện thực. Bài học của Bác là rất đơn giản nhưng sâu sắc, khiến chúng ta nhận thức đúng về vai trò quan trọng của đức trong mỗi con người. Để trở thành công dân hữu ích, chúng ta phải không ngừng học tập và tu dưỡng, để đạt đủ đức và tài - tiêu chuẩn mà Bác Hồ luôn mong ước.

2. Bài văn nghị luận về câu nói 'Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng' số 3

Một lần nữa, ta bàn về câu nói 'Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng'. Chúng ta đặt mình vào tư duy về tài và đức, hiểu rằng chỉ khi cả hai yếu tố này hòa quyện, con người mới thực sự trở nên đầy đủ và có ý nghĩa trong xã hội.

Đất nước ta đang bước vào một giai đoạn mới, thời kỳ xây dựng một Việt Nam thịnh vượng, hạnh phúc. Nhiệm vụ của thanh niên là không ngừng tự hoàn thiện, rèn luyện phẩm chất, đạo đức, phát triển tài năng để đáp ứng trách nhiệm lớn mà Tổ quốc và thời đại giao phó. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: 'Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó'.

Hiểu đúng lời dạy của Bác, chúng ta cần liên kết giữa tư duy về tài năng và đạo đức. Cần có kiến thức, kỹ năng và trải nghiệm để vượt qua mọi thách thức. Trong chiến tranh chống Mỹ, anh hùng đặc công đã sử dụng tài năng và can đảm chiến đấu để đánh bại giặc. Nhạc sĩ Đặng Thái Sơn và học sinh giỏi toán Lê Bá Khánh Trình là những ví dụ về tài năng được ghi nhận quốc tế.

Đạo đức là phục vụ nhân dân, có tư cách, tôn trọng lẽ phải, dũng cảm đấu tranh cho công bằng. Cần những tấm gương như Bác Hồ, những chiến sĩ dũng cảm cứu người, những học sinh tận tụy với học tập và đạo đức. Tài và đức, phẩm chất và năng lực là hai mặt của một con người. Có tài mà thiếu đức là vô ích, còn tài có đạo đức mới mang lại giá trị thực sự cho xã hội.

Tài và đức không chỉ là yếu tố quyết định một con người mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển toàn diện. Để góp phần xây dựng đất nước, chúng ta cần không ngừng nỗ lực, học hỏi và phát triển cả về tài năng và đạo đức. Lời dạy của Bác Hồ là nguồn động viên quan trọng, là hướng dẫn cho thế hệ trẻ trong hành trình học tập và rèn luyện của mình.

Ngày nay, khi xã hội đặt ra những thách thức lớn, chúng ta không chỉ cần cố gắng hết mình mà còn phải duy trì tư duy tích cực, lòng khiêm tốn, để có thể tiếp cận những kiến thức và thành tựu mới nhất. Thanh thiếu niên không nên bị cuốn theo lối sống hiện đại mà quên đi giá trị đạo đức. Chúng ta cần không ngừng rèn luyện tư cách, đạo đức của mình để đáp ứng yêu cầu của thời đại và xây dựng một Việt Nam mạnh mẽ trong tương lai.

Bác Hồ, người cha già được yêu mến vô cùng trong lòng dân tộc, luôn quan tâm đến việc hình thành nhân cách cho thế hệ trẻ, đặc biệt là những học sinh. Trong một buổi nói chuyện với học sinh, Bác đã chia sẻ: “Có tài mà thiếu đức là người vô ích, có đức mà thiếu tài thì làm việc gì cũng khó”.

Triết lý của Bác đã in sâu vào tâm hồn và trí tuệ của thế hệ trẻ, tồn tại mãi với thời gian. Cho đến ngày nay, những lời dạy của Bác vẫn vang mãi trong tâm hồn mọi người. Để hiểu rõ hơn về ý nghĩa của lời dạy, chúng ta cần tìm hiểu về khái niệm “đức” và “tài”. Theo quan điểm của em, 'tài' liên quan đến trí tuệ, kiến thức, kinh nghiệm và khả năng. 'Tài' là khả năng hoàn thành nhiệm vụ với kết quả cao, giải quyết khó khăn và luôn sáng tạo trong công việc. 'Đức' đề cập đến đạo đức, là tinh thần phục vụ nhân dân, chân thành, kiên trì, liêm chính, dũng cảm đối mặt với khó khăn, sống với tinh thần 'Mỗi người vì mọi người”.

Theo Bác, 'Có tài mà thiếu đức là người vô ích”. Người có tài mà thiếu đức sẽ không có ích gì cho cuộc sống. Trong thực tế và văn hóa, em thấy lời dạy của Bác hoàn toàn chính xác, thể hiện cách đánh giá giá trị của con người. Ai có tài, có hiểu biết, có kinh nghiệm nhưng lại không áp dụng để phục vụ nhân dân, làm đẹp cho đất nước thì tài năng đó hoàn toàn vô dụng. Người có tài mà chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân sẽ trở thành người vô ích. Ngược lại, người có tài mà làm việc xấu, không tuân theo đạo đức, làm trái với lương tâm, không chỉ vô ích mà còn có hại, tài năng đó không đáng được tôn trọng. Trong xây dựng chủ nghĩa xã hội, đất nước đang gặp nhiều khó khăn và cần nhiều người có tài, có đức. Nhưng người có tài chỉ nghĩ đến lợi ích cá nhân, không áp dụng kiến thức và kinh nghiệm để đóng góp cho đất nước sẽ trở thành người vô ích, tài năng của họ đáng lẽ nên bị loại bỏ. Thực tế cho thấy, người có tài mà thiếu đạo đức sẽ gây hại lớn. Người có tài, trong khi đất nước đang khó khăn, cần sự đóng góp, nhưng họ chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân, sẽ không chỉ không giúp ích cho đất nước mà còn có thể mang lại thiệt hại lớn. Lời dạy “Có tài mà thiếu đức là người vô ích” của Bác không sai chút nào!

Trong thực tế, từ lâu đạo đức là phẩm chất không thể thiếu đối với con người. Đạo đức, tính cách con người là quý báu nhất. Mất đạo đức, con người giống như loài vật! Tuy nhiên, không có tài năng, con người làm việc cũng khó khăn, gặp nhiều khó khăn. Tài năng giúp chúng ta hoàn thành mọi công việc. Có đạo đức, muốn phục vụ tốt cho đất nước nhưng không có tài năng, sẽ không đạt được ý muốn. Đôi khi, vì thiếu tài năng, họ làm hỏng công việc và gây thiệt hại cho sự nghiệp chung. Một người quản lý hợp tác xã có tinh thần, ý chí và trách nhiệm cao nhưng thiếu tài năng sẽ làm cho công việc lúng túng, sai sót và khó khăn. Trong một nhà máy, người lãnh đạo có lòng mẫu mực nhưng không có tài năng, nhà máy sẽ gặp khó khăn và có thể phá sản. Ngoài đạo đức, tài năng cũng là một vấn đề quan trọng. Nó phục vụ cuộc sống của chúng ta. Vì vậy, 'tài' và 'đức' luôn đi đôi với nhau, người có đức mà thiếu tài năng, không thể đạt được ý muốn của mình. Nếu muốn có một cuộc sống toàn diện, chúng ta cần rèn luyện cả 'đức' và 'tài'.

Rõ ràng, 'đức' và 'tài' là hai khía cạnh không thể thiếu nhau trong phẩm chất của con người lao động kiểu mới. Hai yếu tố này không loại trừ nhau mà bổ sung lẫn nhau, tạo ra phẩm chất phát triển toàn diện cho con người. Các cụ thường nói: “Tiên học lễ”, đầu tiên con người phải chú trọng đến vấn đề đạo đức. Vấn đề này là gốc, yếu tố quyết định, 'tài' chỉ là biểu hiện cụ thể của 'đức', không thể tách rời hiệu quả công việc.

Do đó, 'tài' và 'đức' phải hài hòa trong phẩm chất của con người lao động kiểu mới, giúp họ làm giàu và làm đẹp quê hương, đất nước. Anh Hồ Giáo là một ví dụ điển hình. Anh ấy tận tụy và đam mê với công việc, đóng góp tài năng và sức lực của mình vào việc lai tạo giống bò cho đất nước. Hình ảnh anh trong tác phẩm 'Lặng lẽ Sa Pa' của Nguyễn Thành Long là minh chứng. Anh ấy đã chọn cuộc sống cống hiến thầm lặng cho đất nước, dù phải sống xa xôi, đối mặt với cái giá rét, cô đơn trên đỉnh núi cao 2600 mét. Với lòng say mê nghề nghiệp, anh đem hiểu biết và kinh nghiệm của mình vào công việc, góp phần quan trọng vào cuộc chiến bảo vệ môi trường quê hương. Đó là hình ảnh của một kỹ sư trẻ đã liều lĩnh bỏ lại cuộc sống thành thị, vượt lên trên tình cảm cá nhân để đến với vùng rừng núi hẻo lánh, để góp phần xây dựng đất nước. Họ là những hình ảnh của con người lao động kiểu mới, có tài và có đức. Những người như vậy xứng đáng được tôn trọng và khen ngợi.

Bác Hồ là nguồn động viên về tài và đức. Với lời dạy này, Bác muốn truyền đạt đến thế hệ trẻ rằng: Con người có ý nghĩa nhất với cuộc sống khi họ được nuôi dưỡng, rèn luyện toàn diện cả về tài và đức. Một nhân cách toàn diện, cao quý là sự kết hợp hài hòa giữa tài năng và phẩm chất đạo đức. Lời dạy của Bác là hướng dẫn cho mọi hoạt động rèn luyện của thế hệ trẻ, tạo ra những thay đổi chất lượng trong công tác giáo dục và đào tạo của chúng ta. Lời dạy đó vừa mang ý nghĩa lý thuyết, vừa có giá trị thực tế, định rõ hướng đi cho việc rèn luyện cả 'đức' lẫn 'tài”.

Hiện nay, Bác Hồ đã ra đi, nhưng lời dạy của Người về tài và đức vẫn còn sống mãi và lan tỏa qua thời gian: tài và đức phải hòa quyện để tạo nên con người mới. Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, em cảm thấy mình phải nỗ lực học hỏi, rèn luyện cả đức lẫn tài để trở thành một lao động toàn diện, hữu ích cho đất nước và cuộc sống.

Ngay khi bước sang thế kỷ XX, sau khi hoàn thành sứ mệnh giành độc lập và tự do, dân tộc chúng ta đối mặt với những thách thức khác nhau từ giặc đói và giặc dốt. Trước bối cảnh đó, Bác Hồ đã truyền đạt: 'Có tài mà thiếu đức là người vô dụng, có đức mà thiếu tài thì công việc trở nên khó khăn'. Câu nói ngắn gọn này chứa đựng ý nghĩa sâu sắc. Chúng ta hãy cùng khám phá và rút ra bài học quý giá từ những lời khuyên đó. Bác luôn diễn đạt ý tưởng của mình một cách giản dị, nhưng thông điệp lại vô cùng sâu sắc, không thể hiểu ngay lập tức. Hãy tìm hiểu từng khía cạnh một và khám phá cơ sở sâu xa của lời khuyên này.

Tài năng là gì? Đức là gì? Tài năng là khả năng thực hiện một công việc hoặc sáng tạo một sản phẩm nào đó mang lại lợi ích cho mọi người. Có những người xuất sắc ở nhiều lĩnh vực, được gọi là người 'đa tài', trong khi có những người gặp thất bại, không thành công ở bất kỳ lĩnh vực nào, được gọi là người 'bất tài'. Ngoài khả năng đóng góp cho cộng đồng, giá trị con người còn được đánh giá qua mặt 'đức', bao gồm các phẩm chất như nghị lực, danh dự, trung thực, siêng năng, nhân ái... Những người có những phẩm chất này được coi là có đạo đức tốt. Ngược lại, những người mang thai ưu nhược như biếng nhác, tham lam, xảo trá, độc ác... được coi là thiếu đạo đức.

Người vô dụng là ai? Người vô dụng là người không đóng góp gì cho xã hội, không mang lại hạnh phúc cho bản thân hoặc người khác. Họ sống như đã chết, được gọi là 'sống thừa' trong xã hội. Tại sao có tài mà thiếu đức là người vô dụng, có đức mà thiếu tài thì công việc trở nên khó khăn? Vì những người đó có tài năng nhưng không sử dụng để phục vụ nhân dân và đất nước, chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân. Lòng tham vô đáy, họ sử dụng tài năng để phục vụ bản thân mình, không hướng dẫn cho lợi ích chung của cộng đồng. Do đó, có tài mà thiếu đức có thể dẫn đến hành động xấu, không đúng đạo đức, phản bội nhân dân và Tổ quốc, không chỉ vô dụng mà còn có tội. Nếu có tài mà thiếu đạo đức, hậu quả có thể rất lớn, vì họ sử dụng tài năng của mình để đạt được mục đích ích kỷ và thấp hèn, gây hậu quả lớn cho xã hội.

Ngược lại, người có đức mà thiếu tài năng, theo Bác, sẽ gặp khó khăn trong mọi công việc. Tài năng giúp hoàn thành công việc một cách xuất sắc và mang lại hiệu quả lớn trong sản xuất. Người có đức, muốn phục vụ tốt, nhưng thiếu năng lực thì ý định tốt cũng khó thành hiện thực. Cụm từ 'nhiệt tình cộng ngu dốt ra phá hoại' thường được nhắc đến. Nhiệt tình không đi kèm với kiến thức chuyên sâu và kỹ thuật, công việc sẽ thất bại. Một học sinh có hạnh kiểm tốt nhưng kết quả học tập kém không hoàn thành nhiệm vụ chính, không thể được xem là gương mẫu. Vì vậy, đức là yếu tố quyết định quan trọng nhất, nhưng phải thể hiện cụ thể trong việc hoàn thành mọi nhiệm vụ, đạt hiệu quả cao. Tài và đức là hai yếu tố bổ sung chặt chẽ cho nhau. Chỉ khi có cả tài và đức, con người mới trở nên hoàn thiện, công việc mới đạt hiệu quả cao.

Do đó, trong thanh niên, không ít người chỉ quan tâm đến học tập mà quên việc rèn luyện tính cách và đạo đức. Ngược lại, có những người được giáo dục về đạo đức nhưng thiếu tài năng. Người có tài mà thiếu đức có thể sẽ sử dụng tài năng của mình vào những mục đích tiêu cực và nguy hại, gây hậu quả nặng nề cho xã hội và dân tộc. Ví dụ, một kỹ sư hóa học giỏi nhưng không đạo đức có thể sử dụng kiến thức để gây hại cho xã hội, trong khi người có đức mà thiếu tài năng sẽ gặp khó khăn trong việc thực hiện ý định tốt vì thiếu năng lực. Đối với họ, tài và đức cần phải kết hợp chặt chẽ để đạt được sự hoàn thiện và hiệu quả trong công tác.

Ví dụ khác là một giám đốc có nhiều phẩm chất như yêu nước, tận tụy, trách nhiệm... nhưng thiếu khả năng quản lý và kiểm tra công việc của nhân viên, do đó, doanh nghiệp khó mà phát triển. Người có đức mà không có tài năng có thể bị coi thường và mất uy tín, do đó, họ cần phải cải thiện khả năng chuyên môn để được tôn trọng và đạt được thành công trong công việc. Nếu người chỉ huy không kiểm soát được công việc, những người có tài mà thiếu đức có thể thực hiện những việc gian lận, gây hại cho doanh nghiệp. Người không có đức có thể vì lợi ích cá nhân mà làm điều sai trái, đồng nghĩa với việc họ tự làm hại chính bản thân và cộng đồng.

Do đó, chúng ta cần tránh những hành động sai trái, bất kỳ sự cám dỗ nào cũng cần phải tránh để không gặp những hậu quả không lường trước được. Lời Bác dạy là một chân lý để thế hệ ngày nay phấn đấu rèn luyện. Điều trái nhỏ có vẻ vô hại, nhưng nhiều điều trái nhỏ tích tụ lại có thể trở thành thói quen, do đó, chúng ta phải giữ chặt ý chí, kiểm soát bản thân và suy nghĩ chín chắn trước khi hành động. Có những hành động nhỏ có vẻ không lớn, nhưng có thể mang lại hậu quả lớn. Chúng ta phải tránh xa những điều trái trở thành những con người tốt, đó là chìa khóa cho một tương lai tươi sáng cho Tổ quốc ta.

Trong quá trình giải thích câu nói của Bác, chúng ta đã nhận thức được ý nghĩa sâu xa và tầm quan trọng của TÀI và ĐỨC. Đó là một ý tưởng thâm thúy nhấn mạnh sự quan trọng của đạo đức, tiếp theo là tài năng. Như ông bà ta thường nói: 'Cái nết đánh chết cái đẹp' và 'Tốt gỗ hơn tốt nước sơn'. Nếu thanh niên hiện nay đều hiểu rõ điều này và áp dụng, tương lai của đất nước chắc chắn sẽ trở nên rạng ngời hơn. Một danh nhân thế giới từng nói: 'Chín mươi phần trăm thiên tài là sự nhẫn nại'. Tuổi thanh xuân đang là quãng thời gian rất quý giá, chúng ta hãy cố gắng không lãng phí nó!

Trong hành trình sống của chúng ta, tài năng nổi bật như một tia sáng đặc biệt, chiếm vị trí quan trọng trong xã hội ngày nay. Những người có tài luôn thăng tiến và phát triển. Cuộc sống ngày nay đặt ra vô số thách thức, và chỉ có những người có tài mới có thể vượt qua, như những người hiền tài, những nhân tố quan trọng định hình tương lai đất nước. Nhưng chỉ có tài mà thiếu đức, như Bác Hồ từng nói, 'Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng'. Vậy tài và đức là gì?

Tài là khả năng của con người trong một hoặc nhiều lĩnh vực trong xã hội. Người có tài là người có khả năng thực hiện một công việc hoặc nhiều công việc một cách xuất sắc. Việc đó phải được thực hiện đúng và đẹp mới được gọi là tài. Ví dụ, một thợ mộc được coi là có tài khi tạo ra những tác phẩm nghệ thuật tinh xảo. Hoặc một giáo viên được coi là có tài khi có kiến thức sâu rộng và biết cách truyền đạt cho học sinh hiệu quả.

Ngoài ra, có những người biết nhiều, làm tốt nhiều công việc được coi là đa tài. Hồ Chí Minh là một ví dụ điển hình, không chỉ là một nhà lãnh đạo tài năng đưa đất nước đi đúng hướng mà còn là một nhà thơ xuất sắc để lại nhiều tác phẩm cho thế hệ sau. Bác không chỉ biết tiếng Việt mà còn nắm vững nhiều ngôn ngữ khác nhau, thể hiện sự đa tài trong nhiều lĩnh vực. Tóm lại, tài là khả năng thực hiện một hoặc nhiều công việc một cách xuất sắc.

Vậy đức là gì? Đức là phẩm chất đạo đức của một con người, là quy tắc chuẩn mực xã hội phù hợp với những nguyên tắc sống giữa con người và con người. Người có đức là người luôn sống đúng với những giá trị đẹp nhất, có tấm lòng lương thiện. Bác Hồ là một ví dụ điển hình, với tình yêu thương nhân dân, sự quan tâm đặc biệt đối với thế hệ trẻ và những chiến sĩ nơi biên giới, thể hiện lòng nhân ái không chỉ đối với dân tộc mình mà còn với những dân tộc khác.

Hai khái niệm tài và đức có mối quan hệ chặt chẽ, người có tài cần phải có đức. Yếu tố này là quan trọng để hình thành một con người có ích cho bản thân, gia đình, bạn bè và đất nước. Điều này cũng là một trong những nguyên tắc cơ bản của người cán bộ Đảng. Nếu chỉ có tài mà thiếu đức, sẽ không mang lại lợi ích cho đất nước mà ngược lại có thể trở thành nguy cơ, giống như Tào Tháo thời Tam Quốc, tài năng nhưng độc ác và tàn bạo, không được lòng nhân dân.

Trong học tập, một học sinh có tài học giỏi cũng cần phải có đức, biết lễ phép và ngoan ngoãn. Người làm kinh doanh thành đạt cần không chỉ có tài năng kinh doanh mà còn phải tuân thủ nguyên tắc đạo đức, không tham lam, không vi phạm an toàn thực phẩm cho cộng đồng. Đối với người cán bộ cách mạng, tài năng và đức đạo là yếu tố quyết định sự thành công của họ. Họ coi đạo đức như nền tảng, làm cho tài năng của họ trở nên có ý nghĩa và giá trị hơn. Nếu không có đức, tài có thể trở nên vô ích.

Qua đây, chúng ta nhận thức được khái niệm tài và đức, cũng như mối quan hệ quan trọng giữa chúng. Người có tài và đức sẽ được xã hội trọng dụng và kính trọng, trong khi những người chỉ có tài mà thiếu đức có thể trở nên vô dụng. Do đó, chúng ta không chỉ cần học hỏi để nâng cao kiến thức mà còn cần xây dựng lòng đạo đức bền vững bên trong mình.

Để trở thành người hữu ích cho xã hội, chúng ta cần những phẩm chất gì? Có phải là trí tuệ xuất chúng hay là đạo đức cao cả? Hồ Chủ tịch đã nói: 'Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc cũng khó' trong cuộc nói chuyện với các học sinh, những người đang cố gắng trở thành công dân hữu ích cho xã hội.

Câu nói của Bác đã làm nổi bật giá trị cơ bản của con người: tài năng và đạo đức. Theo ý kiến của ông, tài là khả năng, là kiến thức, là hiểu biết, là kỹ năng và kinh nghiệm sống giúp con người hoàn thành công việc một cách xuất sắc, đặc biệt là trong những điều kiện khó khăn và tình huống phức tạp.

Đạo đức biểu hiện qua lòng nhiệt tình, tư cách, khát vọng chân thiện và mĩ. Người có đạo đức biết tôn trọng và bảo vệ chân lí, dám đấu tranh với sai lầm, sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân cho lợi ích của tập thể. Tài và đức có mối liên kết chặt chẽ, không thể tách rời. Có tài mà thiếu đức, người đó trở nên vô dụng, vì tài năng không được sử dụng để phục vụ cộng đồng mà chỉ để tìm kiếm lợi ích cá nhân.

Giá trị của một con người được đánh giá dựa trên đóng góp có ích cho cộng đồng. Người ích kỷ không quan tâm đến quyền lợi của người khác, ngay cả khi có tài, họ chỉ tìm cách lợi ích cho bản thân. Người có tài mà phản bội Tổ quốc, vi phạm lợi ích của nhân dân sẽ không chỉ vô dụng mà còn phạm tội. Người có tài mà thiếu đạo đức gây hại lớn cho gia đình và xã hội.

Nhưng chỉ có đức mà không có tài, làm việc trở nên khó khăn. Có đạo đức, có khát vọng hành động, cống hiến cho lợi ích của mọi người nhưng kiến thức ít và năng lực kém, những ý định tốt cũng khó trở thành hiện thực. Tài năng giúp con người lao động hiệu quả, thiếu tài năng, công việc trở nên vất vả mà chất lượng không cao.

Rõ ràng, giá trị của con người phải bao gồm cả tài và đức. Đức và tài làm cho con người trở nên toàn diện, đạt hiệu quả cao trong lao động và cống hiến. Tuy nhiên, ông Hồ Chủ tịch nhấn mạnh vị trí hàng đầu của đức, yếu tố quyết định. Vì vậy, con người thiếu đức trở thành vô dụng, thiếu tài người ta làm việc gì cũng khó. Bác nói rõ về vai trò quan trọng của đạo đức trong phẩm chất con người.

Để trở thành công dân hữu ích, chủ nhân xứng đáng của đất nước, từ lúc còn học sinh, chúng ta cần không ngừng học tập và tu dưỡng. Chỉ có như vậy mới đủ đức và tài, tiêu chuẩn của con người mà Bác Hồ luôn mong ước.

Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, người cha già kính yêu luôn hết lòng vì những đứa con, đứa cháu thân yêu của người, mong muốn tất cả sẽ trở nên tốt hơn, hoàn thiện hơn mỗi ngày. Bác luôn chỉ bảo ân cần, dạy dỗ, dìu dắt chúng ta với tấm lòng bao dung, trìu mến. Trong một cuộc nói chuyện với học sinh, Bác đã từng nói “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà lại không có tài thì làm việc gì cũng khó”.

Trong câu nói của Bác Hồ, tài và đức là hai yếu tố tạo nên giá trị thực sự của một con người. Theo Bác, tài ở đây có nghĩa là tài năng, là sự nổi bật chính của con người trong một lĩnh vực nhất định nào đó. Có tài ở đây có nghĩa là có đầy đủ những kiến thức, kỹ năng cần thiết để hoàn thành công việc trong thời gian ngắn nhất với chất lượng hiệu quả cao nhất. Có thể đó là năng khiếu bẩm sinh hoặc là kết quả của quá trình chăm chỉ học tập, rèn luyện. Tài năng càng được thể hiện rõ trong những tình huống khó khăn mà không phải ai cũng dễ dàng vượt qua được.

Đức ở đây đơn giản là đạo đức, là phẩm chất và giá trị của con người. Người có đức là người luôn hết lòng vì lợi ích của người khác, biết tôn trọng, bảo vệ nguyên tắc, dám đấu tranh vì lợi ích và sẵn sàng phê phán những sai lầm, tiêu cực mà những người khác không dám nói ra.

Tài và đức, hay chính là năng lực và phẩm chất, là hai yếu tố luôn đi đôi với nhau, gắn bó mật thiết mà không thể tách rời. Hai yếu tố này tạo nên phẩm chất cao quý của một con người. Như lời Bác nói, “Có tài mà không có đức là người vô dụng”. Một cái cây cổ thụ cũng không thể tạo nên một cánh rừng, và người có tài thực sự chỉ tỏ ra rõ nét khi sống trong cùng một cộng đồng, khi tài năng của họ được bộc lộ và được đánh giá một cách chính xác. Người ta không thể chỉ 'ôm' cái tài mà có thể tồn tại một mình.

Gia đình, bạn bè và toàn xã hội tạo nên giá trị của bản thân họ. Giá trị đó chỉ được công nhận khi cá nhân đó đem lại lợi ích thực sự cho cộng đồng. Ngược lại, nếu người có tài nhưng chỉ sử dụng nó để phục vụ lợi ích cá nhân và mưu lợi riêng, họ cũng chỉ là kẻ vô dụng và sẽ bị loại bỏ. Hơn nữa, nếu người có tài nhưng đạo đức thấp kém, họ sẽ trở thành mối nguy hại cho xã hội nếu đi ngược lại lợi ích của toàn dân tộc.

Giá trị của đạo đức không thể phủ nhận. Tuy nhiên, nếu có đức mà thiếu về năng lực, chuyên môn, chậm tiếp thu, thiếu sự sáng suốt và nhạy bén, thì làm việc gì cũng khó khăn. Khi một người đã có phẩm chất tốt, nhưng mọi công việc hàng ngày đều đòi hỏi sự nhạy bén, kiến thức và năng lực để giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả nhất. Nếu thiếu tài năng, họ sẽ gặp khó khăn trong mọi việc, thậm chí có thể làm hỏng công việc. Vì vậy, tài và đức không thể tách rời, thiếu đức con người trở thành vô dụng và ngược lại, thiếu tài thì làm việc gì cũng khó. Dù vậy, giá trị của đạo đức vẫn được Bác đặt lên hàng đầu.

Qua lời dạy của Bác, chúng ta nhận ra sự quan tâm đặc biệt của Người đối với thế hệ cách mạng của đời sau. Câu nói của Bác khiến chúng ta nhìn nhận đúng đắn hơn về vai trò không thể thiếu của phẩm chất đạo đức trong mỗi con người. Là một học sinh ngồi trên ghế nhà trường, chúng tôi không ngừng học tập để trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ, và đồng thời không quên rèn luyện phẩm chất đạo đức để trở thành con người có ích cho Đất nước sau này.