Top 10 Bài văn phân tích tác phẩm 'Chuyện chức phán sự đền Tản Viên' của Nguyễn Dữ

Nguyễn Dữ, một nhà Nho thời kỳ XVI, xuất thân từ gia đình truyền thống khoa bảng. Tác phẩm nổi tiếng của ông là Truyền kỳ mạn lục, ghi chép về huyền thoại và tệ nạn xã hội. Chức phán sự đền Tản Viên là một truyện nổi bật, thể hiện tinh thần chống ác, niềm tin vào công lí của Ngô Tử Văn, một trí thức Việt. Bối cảnh là thời kỳ nội chiến Lê - Mạc, với yếu tố thần linh và ma quỷ phản ánh xã hội phong kiến suy thoái. Tử Văn dũng cảm đốt đền để trừ hại cho dân, đối diện với quỷ sứ và bảo vệ công lý. Câu chuyện cuối cùng là chiến thắng của công lý, với Tử Văn sống lại, đền Tản Viên được xây mới, và kẻ ác gặp trừng phạt. Câu chuyện là bức tranh về lòng dũng cảm và chính nghĩa trong thời kỳ khó khăn.

Nguyễn Dữ, con trai của Tiến sĩ khoa Bính Thìn Nguyễn Tường Phiêu, là niên hiệu Hồng Đức thứ 27 (1496). Ông từng làm quan nhưng rời bỏ vì bất mãn, ẩn cư ở núi Thanh Hóa. Tác phẩm nổi tiếng của ông, 'Truyền kỳ mạn lục,' ghi lại những chuyện kỳ bí trong lịch sử. Trong số đó, 'Chuyện chức phán sự đền Tản Viên' kể về sự dũng cảm của Ngô Tử Văn đối đầu với ác quỷ và khẳng định niềm tin vào công lí và chính nghĩa.

Truyện kể về Ngô Tử Văn, một người khảng khái, cương trực, dũng cảm chống lại sự ác để bảo vệ dân lành. Hành động của Tử Văn, như việc đốt đền, thể hiện tính tình ngay thẳng và quyết tâm trừ gian tà. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một tác phẩm mang đầy tinh thần yêu nước và chính nghĩa.

4. Phân tích tác phẩm 'Chuyện chức phán sự đền Tản Viên' số 5

Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên là một trải nghiệm đầy ấn tượng trong Truyền kỳ mạn lục, với sự phê phán sâu sắc về hiện thực xã hội và sự cao quý của nhân phẩm. Ngô Tử Văn, với tính cách kiên trung và cương trực, đã đối mặt với hồn ma tướng giặc một cách dũng cảm, chứng minh tình cách khảng khái của một kẻ sĩ. Bằng sự đấu tranh không ngừng, chàng đã chiến thắng cái ác và làm sáng tỏ niềm tin vào chính nghĩa. Cuộc phiêu lưu này của Ngô Tử Văn không chỉ là một câu chuyện, mà còn là biểu tượng cho tinh thần đoàn kết và lòng dũng cảm trong việc đối diện với thách thức. Mỗi chi tiết trong câu chuyện đều là lời nhắc nhở về quan hệ giữa con người và thiên nhiên, giữa cái đúng và cái ác, giữa truyền thống và hiện đại.

Có một câu ngạn ngữ từ người xưa: “cây ngay không sợ chết đứng”, “ở hiền thì sẽ gặp lành”. Điều này là hoàn toàn chính xác, những người trung thực, ngay thẳng thường sẽ trải qua những điều tốt đẹp, gặp phải những điều lành mạnh. Điều này đã được Nguyễn Dữ khéo léo thể hiện qua việc xây dựng nhân vật Ngô Tử Văn trong câu chuyện “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”, với sự khẳng định và quyết liệt, thể hiện nhiều tư tưởng sâu sắc.

“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một trong những truyện hay, tiêu biểu của Truyền kỳ mạn lục – một tác phẩm nổi tiếng và lưu truyền của Nguyễn Dữ. Tương tự như các truyện khác trong “Truyền kỳ mạn lục”, câu chuyện này mang đến nhiều yếu tố kỳ bí, huyền bí. Hồn ma của tên tướng giặc ngoại xâm, sau khi bị Tử Văn đốt đền, xuất hiện trong giấc mộng, đe dọa và định kiện Diêm Vương. Tử Văn mất sức sau đó và chết, nhập hồn chầu Diêm Vương. Thế giới âm phủ là một thế giới huyền bí, còn cảnh Diêm Vương vừa thực vừa không thực. Thông qua những yếu tố này, Nguyễn Dữ cũng muốn truyền đạt ý tưởng nghệ thuật của mình, tức là: thế giới âm phủ cũng là bản lụa của cuộc sống thực tế. “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” trở thành bức tranh thực tế về một xã hội đen tối, nơi những người đại diện cho công lý lại là những kẻ thiếu nhân đạo nhất. Truyện cũng ca ngợi những người dám đấu tranh đến cùng cho chính nghĩa, qua hình tượng Ngô Tử Văn.

Tử Văn được giới thiệu như người “khẳng khái nóng nảy, nhạy bén đối diện với sự tà gian, được khen ngợi là một người cương phương ở vùng Bắc”. Tính cách này của Tử Văn đã dẫn đến việc đốt đền khi phát hiện hồn ma tướng giặc trong đền gây hại cho dân lành. Hành động này đã tạo nên một cuộc chiến khốc liệt giữa Tử Văn và hồn ma tướng giặc, là cuộc chiến giữa chính nghĩa và tà ác, giữa thiện và ác, giữa công bằng dân chủ và bất công áp đặt. Hành động của Ngô Tử Văn cũng là sự khẳng định tính cách cương trực, quả cảm của anh. Để bảo vệ dân, anh đã dám thực hiện việc đốt đền – một hành động mà trước đây chưa ai dám làm vì liên quan đến thần linh. Nhưng Tử Văn là người có tri thức, anh hiểu rõ hành động của mình, trước khi đốt đền “tắm gội sạch sẽ, khấn trời” rồi mới “châm lửa đốt đền”.

Tính khẳng khái, cương trực của Tử Văn còn thể hiện qua thái độ của anh với hồn ma tướng giặc. Khi sống, hắn là kẻ xâm lược nước ta, sau khi chết ở nước Nam, lại tranh chấp mộ Thổ địa, nhưng vẫn dám mắng mỏ, đe dọa Tử Văn. Trước sự ngạo nghễ của hồn ma tướng giặc, anh không hề sợ hãi mà “ngồi ngất ngưởng tự nhiên”. Điều này chứng minh sự mạnh mẽ, niềm tin vào chính nghĩa và sự đúng đắn trong hành động của Ngô Tử Văn. Vì trân trọng hành động chính nghĩa của anh, Thổ thần đã đến và hứa giúp đỡ nếu Tử Văn cần chứng minh.

Bản lĩnh kiên định, chính nghĩa của Tử Văn được thể hiện rõ nhất khi anh xuống âm phủ và kiện tụng với Diêm Vương. Bị quỷ sai nha lôi xuống địa phủ, đi qua những cảnh kinh hoàng, qua sông “gió tanh sóng xám”, hơi lạnh đến thấu xương, nhưng Tử Văn không run sợ, không chùn bước. Ngay cả khi bị kết án “tội ác sâu nặng, không được vào hàng khoan giảm”, anh không chấp nhận, mạnh mẽ kêu oan, đòi xét xử minh bạch. Đối diện với uy quyền của Diêm Vương và những lời lẽ ngạo mạn của hồn ma tướng giặc, Tử Văn vẫn mạnh mẽ, đánh lạc quan vạch trần tội ác của tên giặc với những bằng chứng mà hắn không thể phủ nhận. Vì chính nghĩa, anh đã đấu tranh hết mình và cuối cùng chiến thắng tên giặc hung ác, trả lại chức vị cho Thổ thần Việt Nam, giải phóng nhân dân. Không chỉ vậy, vì nhân cách cao đẹp, Tử Văn được chọn vào chức phán sự đền Tản Viên, đảm nhận trách nhiệm bảo vệ và duy trì công lý.

Ngược lại với tính cương trực, ngay thẳng của Tử Văn là sự gian trá, giảo hoạt của viên Bách hộ họ Thôi. Là một tên tướng giặc thất bại và bỏ mạng nơi đất lạ, hắn trở thành một hồn ma lưu vong, không có người cúng tế. Nhưng ngay cả khi đã chết, bản chất xâm lược của hắn vẫn không thay đổi. Hắn chiếm đền của Thổ thần, tác oai tắc quái, gây hại cho dân lành nếu không được cúng tế. Khi bị Tử Văn đốt đền, hắn thậm chí còn đe dọa, dùng lời lẽ đạo Nho để buộc tội. Thấy Tử Văn không sợ, hắn đến Diêm Vương để kiện. Đây thực sự là một tên cướp lẻo láo. Khi có nguy cơ bị phát hiện, hắn lừa dối, giả vờ từ bi, nhưng nhờ có sự can thiệp của Diêm Vương, kẻ gian trá như hắn cuối cùng cũng bị trừng phạt đúng đắn. Nếu Tử Văn là một chiến sĩ áo vải đại diện cho chính nghĩa và tinh thần đấu tranh vì lẽ phải, thì hồn ma tướng giặc chính là biểu tượng của kẻ xâm lược gian ác, ranh ma. Qua việc xây dựng hai nhân vật này, tác giả đã thể hiện tinh thần chính nghĩa của nhân dân Việt Nam, đồng thời vạch mặt và lên án bản chất xấu xa, bất lương của bọn cướp nước. Người trung thực, dù chết vẫn trung thực, trong khi kẻ tiểu nhân, ở cõi âm phủ cũng vẫn giảo hoạt, đê tiện.

Qua cuộc chiến chống lại điều ác, bảo vệ chính nghĩa, trừ hại cho dân, nhân vật Ngô Tử Văn đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí độc giả. Đó là một con người khẳng khái, chính trực, bản lĩnh vững vàng để bảo vệ công lý, chống lại cái xấu cái ác. Qua đó, tác giả cũng chứng minh niềm tin vào sự chính nghĩa sẽ luôn chiến thắng tà ác, thể hiện tinh thần tự hào dân tộc, thể hiện quyết tâm đấu tranh với cái xấu, cái ác đến cùng. Truyện cũng âm thầm phản ánh xã hội thực tế với những bất công, tham nhũng, nơi ác họa đè nặng, công lý lại bị che mắt. Tất cả những ý nghĩa nhân văn, nhân quả này đều làm nên đặc sắc và thành công cho tác phẩm.

Nguyễn Dữ sinh sống vào khoảng thế kỉ XVI, là một học giả uyên bác với thời gian làm quan ngắn ngủi trước khi rút lui về cuộc sống tĩnh lặng. Từ đó, ông bắt đầu sưu tập và sáng tác truyện dân gian. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là tập Truyền kì mạn lục, trong đó không thể không nhắc đến Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, một trong những câu chuyện tiêu biểu.

Tác phẩm xoay quanh nhân vật Ngô Tử Văn, một người cương trực, dũng cảm, đã quyết đốt đền của tướng giặc đất Bắc. Không chỉ là câu chuyện về việc đốt đền để trừ hại, mà còn là bức tranh tư duy về những vấn đề xã hội nóng bỏng, vẫn còn ý nghĩa đến ngày nay. Tác giả giới thiệu nhân vật với những đặc điểm cơ bản: “Chàng vốn khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được”, đồng thời trích dẫn nhận xét của cùng thời: “… vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực”. Những chi tiết này tạo nên ấn tượng sâu sắc về nhân vật.

Để làm rõ tính cách của Ngô Tử Văn, tác giả mô tả trực tiếp qua ngôn ngữ, cử chỉ và hành động. Sự kiện quan trọng là việc Tử Văn đốt đền của tướng giặc họ Thôi. Hắn, tướng giặc đời Minh, đã chiếm đền thờ thổ công nước Việt, tác oai tác quái trong nhân gian. Hành động dũng cảm này của Tử Văn, khi mọi người đều ngần ngại, làm nổi bật tính mạnh mẽ và quyết đoán. Tử Văn tin tưởng vào hành động chính nghĩa của mình.

Sau khi đốt đền, Tử Văn gặp hồn ma tướng giặc giả danh cư sĩ. Dù hồn ma dọa dẫm: “biết điều thì dựng trả ngôi đền như cũ. Nếu không, vô cớ hủy đền Lư Sơn, Cố Thiệu sẽ khó lòng tránh khỏi tai vạ”. Nhưng Tử Văn không sợ hãi, thể hiện tinh thần mạnh mẽ và tự tin. Sự thản nhiên và ung dung trước lời buộc tội và đe dọa cho thấy sự tự tin của người nắm giữ chính nghĩa. Câu hỏi trước thổ thần “Liệu hắn có thực là tay hung hãn, có thể gieo vạ cho tôi không?” thể hiện sự mưu trí, khao khát tìm hiểu đối phó với kẻ thù để giành chiến thắng.

Tử Văn quyết không xây lại đền cho hồn ma tướng giặc và bị quỷ sứ bắt đi trong đêm. Khi bị giải thoát, Tử Văn đòi công bằng và tư cách của mình. Trước Diêm Vương, Tử Văn tỏ ra cứng cỏi, kể lại sự kiện không chấp nhận sự lạc quan, làm nổi bật tính dũng cảm và lòng khao khát công bằng. Trước lời lẽ đanh thép của Tử Văn, Diêm Vương phải xem xét và công bằng được thiết lập. Tử Văn được đền bù và tiến cử giữ chức phán sự đền Tản Viên, làm thấy niềm tin vào công lí và chính nghĩa.

Beyond Ngô Tử Văn, Nguyễn Dữ truyền đạt sự phê phán sâu sắc về hiện thực xã hội. Tác phẩm không chỉ mô tả thế kỉ XV mà còn là bức tranh đời sống thời kì đầu thế kỉ XVI với những bất công và ngang trái. Kẻ hung thần đánh đuổi thần thánh, những người tốt làm việc thiện đã bị xua đuổi và đổ vạ. Tác phẩm là tiếng nói tố cáo lòng tham lam, quỷ quyệt của tướng giặc, nhấn mạnh vào những yếu tố thần kì để tăng cường sức hấp dẫn.

Trong tác phẩm, Nguyễn Dữ đã lên tiếng ca ngợi tinh thần chính nghĩa, dũng cảm của Ngô Tử Văn, đồng thời tố cáo bất công trong xã hội. Melodramatic và kịch tính, câu chuyện không chỉ truyền đạt thông điệp triết lí mà còn thể hiện tài năng nghệ thuật của tác giả. Điều này làm nổi bật sự hiện diện của Nguyễn Dữ trong văn hóa Việt Nam với sự tư duy sâu sắc và nghệ thuật kể chuyện tinh tế.

Qua Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, Nguyễn Dữ đã thể hiện lòng yêu nước, lòng dũng cảm đối diện với ác, và niềm tin vào chính nghĩa. Tác phẩm là một giọng nói vững chắc về lịch sử và văn hóa Việt Nam, là nguồn cảm hứng cho thế hệ hôm nay và tương lai.

Nguyễn Dữ là một nho sĩ thời Lê Sơ ông nổi tiếng với tác phẩm “Truyền kỳ mạn lục” ngoài ra ông còn có rất nhiều tác phẩm hay tiêu biểu khác, những sáng tác của ông đã đóng góp rất nhiều cho nền văn học nước nhà. Tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” cũng giống như bao nhiêu chuyện khác của “Truyền kỳ mạn lục” đều mang yếu tố huyền bí, hư ảo. Chính điều đó tạo ra sự hấp dẫn của chuyện và làm cho câu chuyện trở nên có tính lôgic. Khi phân tích tác phẩm Chuyện chức phán sự đề Tản Viên người đọc thường quan tâm tới yếu tố kỳ ảo, huyền bí. Bởi câu chuyện mang nhiều yếu tố được tạo ra do trí tưởng tượng của con người là chủ yếu.

Câu chuyện xoay quanh một tên tướng giặc bị chết sau khi chết hắn biến thành con ma tác oai tác quái trong nhân gian. Sau khi đốt đền thờ hắn hiện lên và dọa dẫm Tử Văn. Rồi sau khi thần thổ công tới gặp nhân vật Tử Văn anh ta liền lăn ra ốm một thời gian sau thì chết. Sau khi chết hồn Tử Văn bị đưa tới âm phủ và tại đây hồn Tử Văn đã gặp được Diêm Vương. Sau khi chết được hai ngày thì phần xác của Tử Văn lại tự dưng sống lại nhưng do hồn anh đã bị giải xuống Diêm Vương nên anh sống mà bị mất hồn. Còn phần hồn sau khi được Diêm Vương phán xử đã được nhận chức “Phán sự đề Tản Viên”.

Chính yếu tố hoang đường, thần bí xen kẽ với những yếu tố hiện thực tạo thành chuyện vô cùng hấp dẫn người đọc, nhiều tình tiết kỳ thú, đan xen đã tạo nên cốt cách riêng của thể truyền kỳ. Cũng chính nhờ yếu tố hoang tưởng, hư cấu làm cho nhà văn có thể thoải mái phát huy tính tưởng tượng cũng như đòi hỏi sự công bằng mà trong đời sống hiện thực không làm được. Thông qua câu chuyện ta có thể thấy được thái độ quan điểm sống của nhà văn trong thời kỳ mà Nguyễn Dữ sống. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ tập trung vào cuộc đối đầu giữa một bên là anh chàng có tên Ngô Tử Văn vốn là người vô cùng thẳng tính, bộc trực, nóng nảy nên khi thấy điều gì gian ác, là không thể chịu được. Với một bên là hồn ma của một tên tướng giặc bị bại trận và giết chết nhưng do tâm tính của hắn quá tà ác nên sau khi chết hắn hóa thành yêu tinh, yêu quái nhũng nhiễu dân lành và quấy phá Ngô Tử Văn . Thực chất đây chính là cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, giữa phe chính nghĩa và phe tà ác.

Thể hiện quan niệm sống, tư tưởng nhân văn của tác giả Nguyễn Dữ là người luôn hướng tới điều thiện và mong muốn cho cái thiện sẽ thắng cái ác trong xã hội hiện thực. Trong câu chuyện nhân vật của Ngô Tử Văn vô cùng đơn độc trong cuộc chiến chống lại cái xấu cái ác nhưng anh ta không hề nao núng. Trong hoàn cảnh nào anh ta cũng thể hiện niềm tin, tính khẳng khái của mình. Ngô Tử Văn là đại diện cho những người trí thức, trung thực, khẳng khái, luôn một lòng muốn xã hội được công bằng, giải quyết những oan khuất cho con người trong giai đoạn mà ông sống.

Trong những câu văn của mình Nguyễn Dữ đã dành nhiều sự ưu ái cho nhân vật Ngô Tử Văn điều này thể hiện quan niệm sống, sự đồng tình mạnh mẽ của ông trong cuộc chiến chống lại cái xấu, cái ác. Ông tin cái thiện luôn chiến thắng cái ác, sự chiến thắng của nhân vật Ngô Tử Văn thể hiện niềm tin của tác giả Nguyễn Dữ.

Đồng thời thể hiện khát vọng giành công lý, công bằng cho nhân dân của một con người có học thức, có tấm lòng nhân hậu. Còn tên tướng giặc đại diện cho quân xâm lược, đại diện cho cái ác. Sau khi chết hắn còn tác quái nhưng vẫn bị cái tốt, bị Ngô Tử Văn tiêu diệt thể hiện chân lý không dung tha cho những kẻ bất lương, không có tính người. Đồng thời qua đây tác giả Nguyễn Dữ muốn tố cáo xã hội, kêu gọi con người đoàn kết chống lại cái xấu tạo một xã hội công bằng, chính nghĩa.

Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của văn trung đại Việt Nam thế kỉ XVI. “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một tác phẩm được trích ra trong số 20 tập truyện của “Truyền kỳ mạn lục”, truyện xoay quanh nhân vật Ngô Tử Văn với tính cách dũng cảm, kiên cường, được coi là hình ảnh đại diện cho chính nghĩa luôn đứng ra đấu tranh chống lại các thế lực gian tà, bảo vệ cuộc sống ấm no yên bình cho nhân dân, khẳng định niềm tin vào công lý, chính nghĩa luôn thắng gian tà.

Mở đầu tác phẩm, tác giả đã giới thiệu ngay nhân vật chính của truyện, một cách giới thiệu trực tiếp, ngắn gọn giống như lời kể gây sự chú ý, tò mò và hứng thú cho người đọc “Ngô Tử Văn tên là Soạn, người huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang...là một người cương trực”. Với tính cách của Tử Văn, thấy việc gian tà thì chướng mắt không chịu được nên khi biết rằng tướng giặc họ Thôi tử trận gần đền bao năm làm yêu làm quái nhũng nhiễu dân gian, Tử Văn đã quyết định đi đốt đền mặc cho kết quả ra sao. Trước khi đốt đền Tử Văn tắm rửa sạch sẽ, thắp hương vái lạy thể hiện sự chân thành, chứng minh sự trong sạch và ý muốn bảo vệ sự yên bình cho nhân dân, mong muốn hành động chính nghĩa của mình được trời đất chứng giám. Hành động đốt đền của Tử Văn đã cho thấy anh là một người cương trực, dũng cảm.

Tuy nhiên sau khi đốt đền Tử Văn đã bị hồn ma tên tướng giặc họ Thôi đòi xây lại đền, hắn làm cho Tử Văn cảm thấy khó chịu “đầu lảo đảo và bụng run run, nổi lên một cơn sốt nóng sốt rét”, dù bị hồn ma tướng giặc đe dọa sẽ gặp tai vạ và phải gặp Diêm Vương nhưng Tử Văn không hề tỏ ra sợ hãi mà ngược lại vẫn ngất ngưởng tự nhiên, mặc kệ những lời đe dọa. Đến khi Thổ Công bị hại hiện lên gặp Tử Văn anh mới ngỡ ra hồn ma tên tướng giặc là kẻ đã cướp đền của Thổ Công đất Việt, Thổ Công đã kể lại sự tình mình bị cướp đền cùng căn dặn những việc Tử Văn cần làm nếu muốn diệt trừ hung thần và giải trình với Diêm Vương. Ban đầu Tử Văn rất kinh ngạc, hỏi Thổ Công “Hắn có thực là tên hung thần, có thể gieo vạ cho tôi không?”, nhưng rồi với bản lĩnh của kẻ sĩ, Tử Văn đã chấp nhận nghe theo lời Thổ Công, đi xuống gặp Diêm Vương đòi lại công bằng cho Thổ thần đất Việt.

Khi Ngô Tử Văn bị bắt xuống Minh Ti, quang cảnh nơi đây lạnh lẽo, rùng rợn, đáng sợ với nhiều hình ảnh kỳ ảo như “cầu dài ước hơn nghìn thước, gió tanh sóng xám, hơi lạnh thấu xương”, Tử Văn không sợ hãi mà vẫn gan dạ lớn tiếng kêu oan. Cuộc xét xử tội của Tử Văn dưới âm phủ diễn ra rất căng thẳng, ban đầu hồn ma tên tướng giặc tố cáo Tử Văn đốt đền, Diêm Vương trách mắng ngay nhưng Tử Văn đáp lại bằng giọng cứng cỏi, lên tiếng vạch mặt bản chất xấu xa của tên tướng giặc. Sau đó tướng giặc họ Thôi sợ bị bại lộ nên đạo đức giả xin giảm tội cho Tử Văn “Xin đại vương khoan dung tha cho hắn… nếu thẳng tay trị tội nó, sợ hại đến cái đức hiếu sinh”, ngược lại Tử Văn càng kiên quyết, xin đem tư giấy đến đền Tản Viên chứng thực, Diêm Vương chấp thuận quả nhiên sự thật đúng như Tử Văn nói, kết quả Tử Văn được xử thắng kiện. Tử Văn đã đấu tranh đến cùng cho lẽ phải, không hề run sợ ở chốn ma quỷ, Tử Văn thắng kiện đã chứng minh một quy luật tất yếu, chính nghĩa luôn chiến thắng gian tà.

Để đền ơn nghĩa với Tử Văn, Thổ Công đã tiến cử anh giữ chức phán sự ở đền Tản Viên, Tử Văn là người chính trực, gan dạ dũng cảm và lòng tin vào công lý nên anh xứng đáng nhận chức phán sự. Lời bình ở cuối truyện như một lời nhắn nhủ, nhắc nhở của tác giả khiến chúng ta phải thừa nhận và suy nghĩ, thứ nhất là thừa nhận hiện thực xã hội đương thời thối nát đầy rẫy những áp bức bất công, biểu hiện tiêu cực nơi âm ti phản chiếu chính hiện thực xã hội tham ô, hối lộ; thứ hai điều chúng ta phải suy nghĩ đó là “cứng quá thì gãy” hay chỉ sợ “ta không cứng cỏi được”, đừng vì sợ gãy mà không dám cứng cỏi, chỉ khi ta dám đấu tranh đến cùng mới giành được phần thắng, mới diệt trừ được tận gốc cái ác, lấy lại công lý, chính nghĩa.

“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” với cốt truyện đầy kịch tính, các yếu tố kỳ ảo xen kẽ tạo nên một sự hấp dẫn riêng với người đọc. Truyện không chỉ củng cố niềm tin của nhân dân vào công lý, chính nghĩa luôn thắng gian tà mà còn khuyên răn con người ta đứng trước cái xấu cái ác phải “cứng cỏi” đấu tranh đến cùng, không nên run sợ, trốn tránh, thờ ơ mà phải quyết tâm diệt trừ tận gốc gian tà.