Top 10 Bài viết phân tích tác phẩm 'Chữ người tử tù' của Nguyễn Tuân đáng đọc

Ralph Emerson, nhà thơ lừng danh người Mỹ, từng nói: “Yêu cái đẹp là thường thức. Tạo ra cái đẹp là nghệ thuật. Nhưng biết trân trọng cái đẹp mới là người nghệ sĩ chân chính.” Điều này hoàn toàn phản ánh tư tưởng của nhà văn Nguyễn Tuân. Cuộc đời ông như một chặng hành trình tìm kiếm cái đẹp thanh cao, chuẩn mực tạo hoá. Trong tác phẩm Chữ người tử tù, ông thành công khắc hoạ chân dung vẻ toàn mỹ, giữ cho nó luôn tỏa sáng và trường tồn qua thời gian.

Nguyễn Tuân (1910 – 1987) là một nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại. Cuộc đời ông là cuộc hành trình say mê tìm kiếm cái đẹp trong cuộc sống, thổi hồn vào các tác phẩm như Một chuyến đi (1938), Vang bóng một thời (1940), Sông Đà (1960),… Trong truyện ngắn Chữ người tử tù, ông tạo dựng hình tượng Huấn Cao - một con người tài hoa, dũng cảm, giữ vững tâm hồn thanh cao trước cảnh gục ngã trước tàn bạo của xã hội.

Thành công của một tác phẩm đến từ tình huống truyện đặc sắc. Chữ người tử tù đưa độc giả vào cuộc gặp gỡ giữa hai thế lực đối lập, tạo nên bức tranh kịch tính, làm cho đọc giả đắm chìm trong câu chuyện. Vẻ đẹp thiên lương tao nhã chiến thắng trước xã hội tàn bạo, xấu xa.

Nguyễn Tuân xây dựng tuyến nhân vật chính diện, đặt họ ở trung tâm đại diện cho cái đẹp thanh cao. Huấn Cao, người anh hùng sa cơ, đứng lên đấu tranh cho công bằng. Tình thế của câu chuyện, khoảnh khắc sự sống hiện ra đậm đặc, với Huấn Cao là biểu tượng của tâm hồn thanh cao trong mọi hoàn cảnh. Ông không chỉ là người nghệ sĩ tài hoa, mà còn là người hiên ngang, không sợ hãi trước cường quyền. Huấn Cao thậm chí khi đối diện với án tử, vẫn giữ thái độ điềm nhiên, bình thản, không nhún nhường trước bất kỳ áp lực nào.

Ngoài Huấn Cao, Nguyễn Tuân còn xây dựng nhân vật viên quản ngục, người yêu thích cái đẹp nhưng bị lạc vào chốn nhơ bẩn. Hai nhân vật diễn đạt cho nhau sự tương phản, làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn tao nhã giữa xã hội đen tối. Tác giả khéo léo thể hiện sự đối đầu giữa cái đẹp và xấu xa, làm cho độc giả thấy được giá trị vĩnh cửu của cái đẹp trong mọi hoàn cảnh.

Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân là một thiên truyện đạt “gần tới sự toàn diện, toàn mỹ”. Tác phẩm thể hiện phong cách nghệ thuật tài tình của nhà văn, tạo dựng thành công tình huống truyện độc đáo, khắc hoạ tính cách nhân vật qua thủ pháp đối lập, tương phản gay gắt, ngôn ngữ trang trọng giàu hình ảnh sinh động. Qua truyện, tác giả đã khẳng định sự tồn tại vĩnh cửu của cái đẹp, thể hiện lòng yêu nước thầm kín của Nguyễn Tuân.

Nguyễn Tuân, một danh nhân văn hóa trong lịch sử văn học Việt Nam, để lại dấu ấn vĩ đại qua tác phẩm Chữ người tử tù. Truyện mở đầu bằng những lời ca ngợi vô cùng tinh tế, gọi tên nhân vật Huấn Cao, biểu tượng của tài năng và lòng nhân ái. Cuộc sống của Huấn Cao trong ngục tù không chỉ là cuộc đối đầu giữa tình thù và tình người mà còn là hành trình chứng minh rằng đẹp đẽ có thể tồn tại ở mọi nơi, mọi lúc. Điều đặc biệt là cảnh cho chữ, nơi ánh sáng của tâm hồn lấp lánh giữa bóng tối, chứng minh sức mạnh của cái đẹp trước cả sự ác độc của thế giới.

Tác phẩm là một sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật văn chương và sự sáng tạo về ngôn từ. Nguyễn Tuân không chỉ là nhà văn tài năng mà còn là người làm nên lịch sử văn hóa. Tác phẩm không chỉ là cuộc phiêu lưu tâm hồn của nhân vật Huấn Cao mà còn là hành trình của tâm hồn đọc giả, làm cho chúng ta cảm nhận rõ sức sống và giá trị nhân văn của nghệ thuật văn chương.

Nguyễn Tuân đã chọn lối diễn đạt đặc sắc, tạo nên những hình ảnh sắc nét và tưởng tượng mở ra một thế giới hoàn toàn mới. Tác giả chứng minh sự uyên bác trong từng dòng văn, từng câu chữ, khiến cho người đọc không chỉ đọc văn bản mà còn trải nghiệm một thế giới đầy màu sắc và cảm xúc.

Tuy là tác phẩm nổi tiếng với nhiều giải thưởng, nhưng Chữ người tử tù không chỉ là cuộc thi đấu văn chương mà còn là một bản tình ca của tác giả dành cho con người, là lời tỏ lòng tôn kính và biết ơn với những giá trị đẹp đẽ nhất của cuộc sống.

Nguyễn Tuân trước Cách mạng tháng Tám là một nhà văn duyên dáng. Ông mê đắm với vẻ đẹp, ca ngợi vẻ đẹp và tôn thờ vẻ đẹp. Đối với ông, vẻ đẹp là đỉnh cao của nhân cách con người. Ông dành công sức để theo đuổi vẻ đẹp. Ông mô tả vẻ đẹp bằng ngôn ngữ phong phú của mình. Những nhân vật trong tác phẩm của Nguyễn Tuân là hiện thân của vẻ đẹp.

Đó là những cá nhân tài năng hoạt động trong hoàn cảnh và môi trường đặc biệt, phi thường. Ông phát hiện và miêu tả vẻ đẹp ở cả bên trong và bên ngoài của nhân vật. Với ông, vẻ đẹp bao gồm cả thiện và chân. Ông còn kết hợp vẻ đẹp với dũng cảm. Trong truyện ngắn 'Chữ người tử tù' (1939) thuộc tập 'Vang bóng một thời', ông thể hiện giá trị tư tưởng và nghệ thuật sáng tạo của mình, đặc biệt là đoạn văn mô tả 'cảnh tượng xưa nay chưa từng có', khi một người tử tù viết chữ trong nhà tù.

Ông Huấn Cao trong truyện 'Chữ người tử tù' là một nhà thơ tài năng đã trải qua thời kỳ hào hùng, nhưng giờ chỉ còn 'vang bóng'. Nguyễn Tuân lấy cảm hứng từ Cao Bá Quát, một nhà thơ, giáo sư và lãnh đạo nông dân trong cuộc khởi nghĩa, để xây dựng nhân vật Huấn Cao. Cao Bá Quát trước khi trở thành lãnh đạo nông dân cũng là một giáo sư. Nguyễn Tuân xây dựng nhân vật Huấn Cao dựa trên hai đặc điểm của nguyên mẫu là giáo sư và nhà thơ. Cao Bá Quát là người viết chữ đẹp nổi tiếng và có phong thái hùng dũng. Huấn Cao, nhân vật của Nguyễn Tuân, vừa thể hiện lý tưởng thẩm mỹ của ông, vừa thỏa mãn tinh thần nổi loạn đối với xã hội đen tối tăm.

Truyện có hai nhân vật chính, ông Huấn Cao viết chữ đẹp và viên quản ngục đam mê chữ đẹp của ông. Họ gặp nhau trong tình huống khó khăn tại nhà tù. Người viết chữ đẹp lại là một đại nghịch cầm đầu khỏi nghĩa nông dân đang bị bắt giam, trong khi người mê chữ đẹp của ông Huấn Cao là một quản ngục đại diện cho trật tự xã hội. Truyện có tính kịch tính với sự đối lập giữa họ. Từ tình huống này, tính cách của hai nhân vật được phát triển và tư tưởng của truyện được thể hiện một cách sâu sắc.

Huấn Cao nói: 'Ta sinh ra không vì vàng bạc hay quyền thế, mà chỉ để viết câu đối đẹp'. Huấn Cao coi thường tiền bạc và quyền lực, nhưng lại tôn trọng chữ viết của viên quản ngục vì ông nhìn nhận sự quý giá của việc đối mặt với thế giới tàn bạo và lừa dối. Ông nói: 'Ta cảm ơn lòng nhân ái và lòng ngưỡng mộ cao quý của các ngươi. Không phải ta biết ơn vì vàng ngọc hay quyền thế mà là vì lòng tốt nhân đạo, tôn trọng vẻ đẹp và tài năng của chữ'. Viên quản ngục, người đại diện cho sự ổn định xã hội, cũng không dễ dàng nhận được chữ của Huấn Cao. Hắn đã bị nghi ngờ và bị đuổi khỏi nhà tù. Tuy nhiên, sau đó, khi hiểu được lòng tốt của viên quản ngục, ông nói một câu rất sâu sắc: 'Thiếu chút nữa, ta đã mất đi một tấm lòng trong thế giới đầy nhiễu nhương này'.

Huấn Cao khinh bỉ quyền lực và tiền bạc, chỉ trọng trách nhiệm và sự cao quý của tâm hồn. Ông khuyên viên quản ngục bỏ nghề đen tối của mình, nói rằng 'ở đây khó giữ được tấm lòng thuần khiết và sẽ rơi vào sự bất công'. Huấn Cao là hình ảnh của sự đẹp và tài năng, giữa thế giới đen tối và tàn bạo.

Đẹp của Huấn Cao hiện lên trong đêm viết chữ cho viên quản ngục. Dưới ánh sáng đỏ rực của đuốc, 'một người tử tù cổ đeo gông, chân vướng xiềng, đang viết chữ trên tấm lụa trắng căng trên mảnh ván. Người tử tù viết xong một chữ, viên quản ngục lại khúm núm cất tiếng đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ trên lụa óng'. Hình ảnh người tử tù trở nên lộng lẫy. Viên quản ngục và viên thư trở nên nhỏ bé, yếu đuối trước người tử tù.

Nguyễn Tuân nói đây là một 'cảnh tượng xưa nay chưa từng có' vì sự đẹp đang chiến thắng trong một không gian tăm tối của nhà tù. Hình ảnh này làm cho không gian nhà tù sụp đổ, bởi vì không còn tội phạm trong nhà tù, không có quản ngục và viên thư, chỉ có một nghệ sĩ tài năng đang sáng tạo vẻ đẹp trước sự kính trọng của những người có tâm hồn nghệ sĩ. Với cảnh này, người tử tù bước vào thế giới bất tử. Dù ông sẽ bị hành quyết vào sáng hôm sau, nhưng những nét chữ đẹp trên tấm lụa trắng vẫn tồn tại. Đặc biệt là lời khuyên của ông cho viên quản ngục, có thể coi là một lời dạy đạo về lòng nhân đạo trong một thời đại hỗn loạn. Quan điểm của Nguyễn Tuân là đẹp liên quan đến thiện. Người đam mê vẻ đẹp trước hết phải có tâm hồn thiện lương. Đẹp của Nguyễn Tuân còn liên quan đến dũng cảm. Sự hiện thân của đẹp là Huấn Cao với tâm hồn mạnh mẽ, đúng là hình tượng của anh hùng Cao Bá Quát. 'Đêm hôm ấy, lúc trại giam tỉnh Sơn chỉ còn vẳng có tiếng mõ trên vọng canh, một cảnh tượng xưa nay chưa từng có đã bày ra trong một buồng tối chật hẹp, ẩm ướt, đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián'. Tác giả tạo sự tương phản giữa tâm hồn cao quý của Huấn Cao và môi trường bẩn thỉu của nhà tù, là một bức tranh nhỏ của xã hội thời kỳ đó.

Trong đêm viết chữ, vẻ đẹp lấp lánh của Huấn Cao hiện lên. Sự hòa quyện giữa vẻ đẹp và dũng cảm hiện diện. Dưới ánh sáng đỏ rực của đuốc, 'một người tử tù cổ đeo gông, chân vướng xiềng, đang viết chữ trên tấm lụa trắng căng trên mảnh ván. Người tử tù viết xong một chữ, viên quản ngục lại khúm núm cất tiếng đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ trên lụa óng'. Hình ảnh người tử tù trở nên lộng lẫy. Viên quản ngục và viên thư trở nên nhỏ bé, yếu đuối trước người tử tù.

Trong câu chuyện, Nguyễn Tuân làm rõ rằng đẹp không chỉ là vẻ ngoại hình, mà còn là tâm hồn cao quý, là lòng dũng cảm và tinh thần bất khuất trước sự ác độc. Đây là chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối. Đó là chiến thắng của vẻ đẹp, tinh thần cao quý trước thế giới tăm tối và tàn bạo. Sự hòa quyện giữa vẻ đẹp và tài năng trong hình tượng Huấn Cao là đỉnh cao của nhân cách theo lý tưởng thẩm mỹ của Nguyễn Tuân, theo triết lý 'duy mĩ' của Nguyễn Tuân.

Nguyễn Tuân, danh nhân văn hóa, được coi là đại diện cho sự tìm kiếm vẻ đẹp trong cuộc sống. Trước cách mạng, ông sáng tạo nên tác phẩm Vang bóng một thời, đặc biệt là Chữ người tử tù, thể hiện tinh thần tôn vinh cái đẹp và chiến thắng trước cái xấu. Nhân vật chính, Huấn Cao, không chỉ là người tài năng mà còn là biểu tượng của tâm hồn cao đẹp, khát khao tỏa sáng trong tù địch. Tác phẩm đưa độc giả đến với không khí cổ xưa, với nhịp điệu câu văn thong thả, chậm rãi. Nguyễn Tuân khéo léo kết hợp nghệ thuật văn chương và triết học, để lại ấn tượng sâu sắc về niềm tin và lòng yêu nước.

Chữ người tử tù là một kiệt tác văn chương, không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp của chữ nghệ thuật mà còn là cống hiến tinh thần cao đẹp cho xã hội. Huấn Cao, với chữ viết tuyệt vời, không chỉ là người có tài năng mà còn là biểu tượng của sức mạnh tinh thần trước bất kỳ khó khăn nào. Tác phẩm là cuộc gặp gỡ độc đáo giữa tài năng và quyền lực, nơi mà cái đẹp chiến thắng mọi thử thách. Huấn Cao không chỉ là một nhà văn, mà còn là người mang trong mình vẻ đẹp thiên lương và lòng trọng đạo đức. Nguyễn Tuân đã khéo léo xây dựng không khí cổ xưa và làm bùng cháy niềm tin vào sự bất tử của cái đẹp, làm cho tác phẩm trở nên đặc sắc và sâu sắc.

Bước vào thế giới văn chương Việt Nam, bạn sẽ bị cuốn hút bởi vẻ đẹp tỏa sáng khắp nơi, hiện diện rực rỡ trên từng trang văn: “lan tỏa đến mọi ngóc ngách của vũ trụ” (Thạch Lam). Khám phá những dòng văn của Nguyễn Tuân - “người dành cả cuộc đời để tìm kiếm cái đẹp và cái chân thật”, bạn sẽ trải qua một cuộc hội ngộ đặc biệt, một cuộc gặp gỡ với vẻ đẹp giữa những thử thách đen tối, đau đớn. Đó là sự kết hợp giữa những tâm hồn tuyệt vời, những con người biết tạo ra và trân trọng vẻ đẹp trong cuộc sống.

Có người nói rằng: “tư duy về cái đẹp là nét nổi bật trong sáng tác của Nguyễn Tuân”. Thực sự, cái đẹp như một yếu tố kích thích kỳ diệu và khi bước vào thế giới văn của Nguyễn Tuân, nó tỏa sáng và lung linh. “Chữ người tử tù” là câu chuyện về vẻ đẹp của Huấn Cao và viên quản ngục, một cuộc gặp gỡ đặc biệt giữa hai con người không tưởng tại nơi áp đặt và hình phạt. Bởi sự tôn kính và kính trọng, viên quản ngục - kẻ nắm giữ quyền lực trong nhà tù đã âm thầm nhìn nhận Huấn Cao - người tử tù nổi tiếng với tài năng và tinh thần phi thường. Đây là cuộc gặp gỡ độc đáo, một cuộc gặp gỡ chưa từng xuất hiện giữa một tù nhân và một đại diện của pháp luật và quyền lực. Nhưng trong thế giới của cái đẹp, họ là những tâm hồn đồng đẳng, những con người biết tạo dựng và nuôi dưỡng vẻ đẹp suốt cuộc đời. Nếu xét đến cảnh trong “Chữ người tử tù”, đó là cuộc cho chữ - một hình ảnh chưa từng xuất hiện, đặc biệt trong bối cảnh khắc nghiệt, nơi “mọi người sống bằng cách tàn nhẫn, bằng sự lừa dối”, vẻ đẹp vẫn hiện diện mạnh mẽ. Hãy đón nhận ánh sáng của cái đẹp để làm trong sạch tâm hồn, để hiểu rõ và cảm nhận…” Chữ người tử tù không chỉ là “bóng hồng của một thời” mà còn là nguồn sáng mãi mãi...

Sinh ra và trưởng thành trong một gia đình truyền thống, Nguyễn Tuân đã dành phần lớn cuộc đời để tìm kiếm cái đẹp, hướng đến giá trị chân – thiện – mỹ. Không thể phủ nhận những đóng góp quan trọng của ông đối với văn hóa Việt Nam hiện đại. Trong tác phẩm “Chữ người tử tù” thuộc tập “Vang bóng một thời”, truyện ngắn đặc sắc là dấu ấn của tài năng nghệ thuật của Huấn Cao trước cách mạng tháng Tám và được xem là một tác phẩm gần như hoàn hảo.

Ở cuối tác phẩm, cảnh cho chữ là điểm tập trung của tác giả, là nơi tô đậm vẻ đẹp của người anh hùng Huấn Cao. Qua chi tiết này, tác giả muốn khẳng định chiến thắng của thiên lương. Đây có thể coi là cảnh tượng quý giá nhất từ trước đến nay.

Chơi chữ từ xưa đến nay luôn là niềm vui thanh cao của người trí thức, là nét đẹp tinh tế của những người có học thức, các sĩ tử,... Câu đối, châm ngôn cuộc sống, bài thơ nổi tiếng được những nghệ sĩ thư pháp uyển chuyển ghi chép, giúp tâm hồn con người được thư thái. Chơi chữ là cách nói lên cái đẹp, tài năng và trí tuệ của con người. Thường thấy cảnh cho chữ diễn ra ở những nơi trang trọng, với đủ trăng hoa tuyết nguyệt để kích thích cảm xúc, từ đó có nét chữ uyển chuyển, hồn riêng nảy sinh. Nhưng với sự sáng tạo của Nguyễn Tuân, cảnh cho chữ trở nên kỳ lạ, vượt ra khỏi những quy chuẩn xã hội cũ, được mệnh danh là “cảnh tượng xưa nay chưa từng có”. Chi tiết độc đáo ấy làm nổi bật giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, tạo nên sức hấp dẫn cho độc giả.

Không gian và thời gian trong cảnh cho chữ được tác giả mô tả sinh động và chân thực. Trong một đêm tối vắng lặng, khi bóng tối bao trùm và kiểm soát mọi ngóc ngách. Cùng với tiếng gõ mõ vọng cạnh, nhà tù trở thành một không gian chật chội, tù túng, ẩm mốc, và tiếng thở dài bất lực trước xã hội thời đại. Nghệ sĩ tài năng, uyên bác lại bị giam giữ trong nơi tăm tối, thế nhưng ngay tại nơi bóng tối ấy lại xuất hiện một cảnh tượng đầy hấp dẫn. Đó là một viên quản ngục, một tác giả, và một người tử tù, cùng tập trung trên một tấm bảng còn trắng tinh.

Trong không gian tăm tối không thấy bóng dáng nắng, bất kể là ngày hay đêm, cảnh cho chữ tạo nên ba nhân vật “đang tập trung trên một tấm bảng còn trắng tinh lần hồ”. Lúc này, buồng giam đen bóng “khói nồng như ngọn lửa bùng cháy”, “ánh sáng đỏ rực của đuốc dầu”, họ tập trung với niềm hạnh phúc dâng trào để tạo nên một tác phẩm hoàn mỹ. Sự đối lập vị thế giữa Huấn Cao – người viết chữ và người nhận chữ - viên quản ngục, tác giả đã mô tả sắc nét, sinh động từng động tác, biểu cảm và thái độ của hai nhân vật này. Chỉ với một chi tiết nhỏ, tác giả đã làm rõ những phẩm chất tốt đẹp của con người giữa bóng tối.

Có lẽ vì đứng trước cái đẹp, những cảnh tượng xung quanh như chậm lại, làm trái tim rung động, như có điều gì đó bóp nghẹt, không cần lời nói, nhưng đủ để cảm nhận niềm hạnh phúc, sự phấn khích trong tâm hồn của những người yêu cái đẹp giữa tù túng. Điều đặc biệt là viên quản ngục “quyền cao chức trọng” cúi đầu trước một người tù, thực chất là viên quản ngục cúi đầu trước vẻ đẹp tài năng và tâm hồn trong sáng của người tử tù. Khi nét chữ cuối cùng được viết, Huấn Cao thở dài, ông khuyên viên quản ngục nên thay đổi, chuyển hướng để bảo vệ đức tính trong sáng, thức tỉnh và cứu rỗi tâm hồn đang bị nhiễm bẩn, lạc lõng trong xã hội. Trước lời khuyên đó, viên quản ngục bất ngờ và xúc động, giọt nước mắt lăn dài trên khuôn mặt ông là biểu hiện của sự tiếc thương cho số phận người anh hùng Huấn Cao.

Qua cảnh cho chữ đầy xúc động, Nguyễn Tuân khẳng định vị thế của cái đẹp thiên lương, ở mọi nơi, dù tăm tối nhưng cái đẹp vẫn tồn tại, thậm chí không bao giờ đơn độc. Nó như một sức mạnh vô hình chỉ đường dẫn lối cho những người tốt, những tâm hồn nhân hậu bị lạc trong bóng tối và tội ác. Người đọc có thể cảm nhận được tác giả giàu tri thức, tư duy sáng tạo và phong phú. Do đó, ông có thể tạo nên bức tranh với hai gam màu đối lập, một bên là màu của khung cảnh tăm tối trong nhà tù, một bên là ánh sáng rực rỡ của vẻ đẹp hoàn mỹ.

Tinh tế bởi tài năng, sáng tạo và tư tưởng độc đáo, Nguyễn Tuân đã biến cảnh cho chữ thành một cảnh tượng chưa từng xuất hiện. Tác phẩm là sự bày tỏ sự tiếc nuối của tác giả và người đọc trước số phận của những con người yêu cái đẹp, luôn hướng đến giá trị chân – thiện – mỹ. Thêm vào đó, tác giả khéo léo thể hiện tâm hồn của mình một cách tinh tế, tiếc thương trước số phận của người anh hùng nhân hậu, kiên cường và cao quý Huấn Cao.

Nguyễn Tuân, một tài năng vô song, là bậc thầy của truyện ngắn. Tác phẩm của ông được phân thành hai giai đoạn trước và sau cách mạng tháng Tám. Giai đoạn trước đánh dấu bởi những tác phẩm như “Vang bóng một thời”, nơi ông tìm kiếm vẻ đẹp quá khứ qua phong tục tao nhã và thú vui tao nhã. Trong đó, “Chữ người tử tù” là câu chuyện về Huấn Cao, một nhân vật có nhân cách cao đẹp và chơi chữ một cách tinh tế. Cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao và viên quản ngục là một điểm độc đáo, tạo nên câu chuyện đầy kịch tính và làm nổi bật tài năng văn chương của Nguyễn Tuân.

Huấn Cao, một nhân vật tài năng, bị án tử hình vì đối đầu với triều đình. Trong khi bị giam cầm, ông vẫn giữ vững phẩm chất, khí phách anh hùng và tình yêu cho chữ viết. Câu chuyện xoay quanh sự đối nghịch giữa một nhà văn tài năng và viên quản ngục, đại diện cho sự đấu tranh giữa chất nghệ sĩ và quyền lực xã hội. Huấn Cao không chỉ là một con người tài hoa, mà còn là biểu tượng của sự cao quý và không khuất phục trước uy quyền.

Truyện miêu tả cảnh cho chữ của Huấn Cao trong hoàn cảnh khắc nghiệt, nơi mà cái đẹp được tạo ra giữa bức tranh u tối của nhà lao. Mỗi nét chữ của ông là sự kết hợp giữa nghệ thuật và tinh thần tự do. Việc Huấn Cao chấp nhận cho chữ trong hoàn cảnh khó khăn không chỉ là hành động dũng cảm, mà còn là sự thể hiện của tâm hồn không gục ngã trước thách thức. Nguyễn Tuân đã tạo nên một tác phẩm văn chương đầy ý nghĩa, nâng cao phẩm giá của nghệ thuật và con người.

Bước vào thế giới văn chương Việt Nam, ta bị cuốn hút bởi vẻ đẹp tỏa sáng khắp nơi, lan tỏa trong từng tác phẩm văn học: “lan tỏa khắp ngân nga vũ trụ” (Thạch Lam). Trong thế giới văn của Nguyễn Tuân - “người dành cả cuộc đời để tìm kiếm vẻ đẹp và sự chân thật”, ta trải qua một cuộc hành trình, một cuộc gặp gỡ với vẻ đẹp giữa những thử thách đen tối, đầy tàn nhẫn. Đó là sự gặp gỡ của những tâm hồn đẹp, những con người biết tạo ra và trân trọng vẻ đẹp trong cuộc sống.

Có người đã nói: “ý niệm về vẻ đẹp là điểm nổi bật trong sáng tác của Nguyễn Tuân”. Thật vậy, vẻ đẹp như một chất xúc tác kỳ diệu và khi bước vào thế giới văn của Nguyễn Tuân, nó được mở ra, tỏa sáng khác thường. “Chữ người tử tù” là cuộc gặp gỡ giữa vẻ đẹp của Huấn Cao và viên quản ngục, một cuộc gặp gỡ độc đáo giữa hai con người phi thường giữa ngục tù. Bởi lòng đam mê và kính trọng, quản ngục – người nắm giữ quyền lực trong nhà tù đã âm thầm tôn trọng Huấn Cao - người tù nổi tiếng với tài năng và phẩm chất phi thường. Đây cũng là cuộc gặp gỡ đặc biệt, một cuộc gặp gỡ chưa từng có, giữa một tù nhân và một người đại diện cho pháp luật và quyền lực. Nhưng trong thế giới của vẻ đẹp, họ là những tâm hồn đồng điệu, những con người biết tạo dựng và chăm sóc vẻ đẹp trong cuộc sống. Điều đó trở nên rõ ràng qua “Chữ người tử tù” - cuộc gặp gỡ của những tâm hồn cao quý bị giam cầm bởi bạo lực và hoàn cảnh, là biểu tượng của vẻ đẹp trong cuộc sống này!

Người đã mang thai, sinh ra vẻ đẹp trong “Chữ người tử tù” không ai khác, đó chính là Huấn Cao - “người của vùng tỉnh Sơn”, “viết chữ nhanh, đẹp” và “những bức chữ của ông Huấn như một kho báu trên thế gian”. Hương thơm của nghệ sĩ ấy đã được khen ngợi qua những ánh đèn và lòng ngưỡng mộ của quản ngục. Khen ngợi tài năng của Huấn Cao, coi những bức chữ của ông là kiệt tác vô giá, Nguyễn Tuân đã truyền đạt tình yêu và sự trọng dụng văn hóa truyền thống của dân tộc, đúng như Nguyễn Đăng Mạnh nhận xét: “Nguyễn Tuân là một trí thức yêu nước và truyền thống dân tộc. Tình yêu nước của ông có màu sắc riêng: liên quan đến những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc”. Nhưng cũng có người nói “Huấn Cao là sự nổi loạn của vẻ đẹp”. Quả không sai khi Huấn Cao không chỉ thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn tỏa sáng vẻ đẹp rạng ngời của anh hùng đầy tư cách. Trong bối cảnh khắc nghiệt nhưng tư cách của ông vẫn không giảm sức nóng, ông đã dám đối mặt với triều đình, thể hiện sự khinh bạch trước sự hạnh phúc giả tạo của những người lính canh, thái độ kiêu ngạo, phớt lờ trước sự xem thường của quản ngục. Đó như là một thách thức đối với quyền lực bạo lực. Khi quản ngục hỏi ông Huấn: “ngài muốn thêm gì nữa xin cho biết. Tôi sẽ cố gắng đáp ứng.” Ông Huấn trả lời: “Ngươi hỏi ta cần gì? Ta chỉ muốn có một điều. Đó là nhà ngươi đừng bao giờ bước chân vào đây.” Lời đó như một giọt nước lạnh nhưng lại làm cho quản ngục kính trọng Huấn Cao hơn. Điều đó phải là tư cách của một người đàn ông nổi trội đứng vững giữa sóng gió. Hành vi của Huấn Cao thể hiện rằng dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, ông vẫn tự do về tinh thần. Sự lịch lãm và khúm núm của quản ngục càng làm nổi bật tầm vóc tuyệt vời, vẻ đẹp thẳng thắn của ông Huấn. Huấn Cao không bao giờ ép mình vì quyền lực hay tiền bạc để viết chữ. Suốt đời ông chỉ viết chữ cho ba người bạn thân. Nhưng khi biết đến tâm tư và trái tim của quản ngục, Huấn Cao đã thay đổi đột ngột: “không phải ta biết đâu, một người như thầy Quản lại có sở thích cao quý như vậy. Chút nữa, ta đã mất một trái tim trong thiên hạ.” Huấn Cao đã bắt lấy và nâng đỡ ánh sáng của thiên lương và hành động viết chữ là cách “ta đền đáp một trái tim trong thiên hạ”, là hành động đền đáp một tấm lòng trong thiên hạ. Huấn Cao chính là biểu tượng của vẻ đẹp toàn diện, “sự tỏa sáng của những trái tim” trong “Chữ người tử tù”.

Lấy cảm hứng từ Cao Bá Quát nhưng dưới bàn tay của Nguyễn Tuân, Huấn Cao đã trở thành biểu tượng của vẻ đẹp linh thiêng, tao nhã của văn hóa truyền thống, kết tinh tinh hoa của dân tộc. Tình yêu, kính trọng và sự tiếc nuối dành cho những người như Huấn, Nguyễn Tuân đã gián tiếp thể hiện tâm hồn của mình đối với những giá trị cổ xưa đồng thời thể hiện quan điểm thẩm mỹ tiến bộ: vẻ đẹp, lòng thiện luôn luôn đi đôi và tạo nên nhân cách con người. Có người nói: “Nguyễn Tuân bắt đầu sự nghiệp văn chương như đang thách thức thế giới.” Mời người đọc đi sâu vào thế giới của người tù để chắt lọc ánh sáng của vẻ đẹp, để thấu hiểu và cảm nhận…” Chữ người tử tù không chỉ là “nguồn sáng một thời” mà còn là nguồn sáng mãi mãi sau này…

Trong tác phẩm của Nguyễn Tuân, nhân vật thường được mô tả như những người nghệ sĩ. Và trong tác phẩm “Chữ người tử tù,” tác giả tạo dựng một tình huống truyện độc đáo khi cho chữ trong nhà giam. Điều đặc biệt là cảnh này xuất hiện ở cuối tác phẩm, nơi tình huống truyện đạt đến đỉnh điểm khi viên quản ngục nhận được thông báo về việc xử tử những tên phản loạn, trong đó có Huấn Cao.

Sau khi nhận thông báo, viên quản ngục tâm sự với thầy thơ và kể nỗi lòng của mình. Nghe truyện xong, thầy thơ chạy xuống buồng giam Huấn Cao để chia sẻ nỗi lòng. Và đêm hôm đó, trong một buồng tối với ánh sáng đỏ của bó đuốc, “một cảnh tượng xưa nay chưa từng có” diễn ra. Trong không gian đen tối, việc sáng tạo vẫn tồn tại. Điều này làm thời gian trôi qua dành cho người tử tù trở nên ý nghĩa. Huấn Cao, mặc dù bị gông cổ, chân xiềng, vẫn tự tin 'đậm tô nét chữ trên tấm lụa trắng tinh.”

Trong khi đó, viên quản ngục và thầy thơ khám phá và chấp nhận cái đẹp và tri thức ẩn sau những bức tường tù. Một người tù trở thành người răn dạy, ban phát cái đẹp trong một môi trường đảo lộn. Nguyễn Tuân với tài năng của mình đã làm nổi bật hình ảnh của Huấn Cao và tôn vinh sự chiến thắng của cái đẹp và thiện ác.

Sau khi viết chữ, Huấn Cao khuyên viên quản ngục rời khỏi môi trường bẩn thỉu của nhà giam để theo đuổi đam mê và chơi chữ. Chơi chữ phải giữ vững cái thiện. Câu chuyện này không chỉ là cuộc gặp gỡ giữa một người tử tù và viên quản ngục, mà còn là sự đối mặt của cái đẹp với cái xấu, thiện lương với tội ác.

“Chữ người tử tù” là một bài hát bi tráng về thiên lương, tài năng và nhân cách của con người. Bằng nhịp điệu chậm rãi và câu văn đậm hình ảnh, Nguyễn Tuân đã tạo ra một tác phẩm nói lên lòng ngưỡng mộ và nuối tiếc cho những người có tài năng và nhân cách cao thượng, đồng thời chống lại sự hủy hoại của cái đẹp.

Nguyễn Tuân, một danh tác gia của văn hóa Việt Nam, để lại dấu ấn riêng biệt trong sự nghiệp sáng tác. Qua hai giai đoạn trước và sau cách mạng tháng Tám, ông đã tạo ra những tác phẩm độc đáo. Trong số đó, truyện ngắn “Chữ người tử tù” đưa độc giả khám phá hình ảnh đặc sắc của Huấn Cao, một tâm hồn quý tộc, sáng tạo và thẳng thắn.

Đối mặt với thế giới thối nát của triều đình, Huấn Cao không ngần ngại lên tiếng, chỉ trích và tố cáo. Nhìn nhận từ góc độ của binh lính, ông trở thành kẻ 'ngạo ngục và đáng sợ nhất', đánh bại mọi đối thủ. Thầy thơ đánh giá cao tài võ và văn chương của ông, trong khi quản ngục xem ông là 'đám mây khuấy đảo trời', phớt lờ tiền bạc và bạo lực. Dù là người tù, Huấn Cao tỏ ra kiên cường, sẵn lòng thách thức bất kỳ ai.

Với bút tài tinh tế, Nguyễn Tuân mô tả Huấn Cao như một hình ảnh hùng vĩ, đặc sắc và độc đáo. Tâm hồn anh ta không sợ hãi, không khuất phục trước bất kỳ thử thách nào. Huấn Cao là một người tù, nhưng ông tỏ ra như một chiến binh kiên trung, gây ấn tượng mạnh mẽ với mọi người xung quanh.

Không chỉ là người tù, Huấn Cao còn được biết đến là một nhà văn tài năng, người được 'vùng tỉnh Sơn khen ngợi về tài viết chữ nhanh và đẹp'. Chữ của ông không chỉ là bảo vật, mà còn là biểu tượng của sự đẹp đẽ. Mọi người mong muốn sở hữu những dòng chữ của ông, coi đó như một vật quý giá trên đời. Huấn Cao không bao giờ 'buộc mình viết', chỉ viết cho những người xứng đáng, những người ông tôn trọng và khâm phục.

Nguyễn Tuân thể hiện tài năng vô song, mỗi câu chữ của ông như một bức tranh sống động giữa thế giới, vẽ nên hình ảnh tinh tế của Huấn Cao.

Huấn Cao không chỉ là một biểu tượng của cái đẹp vĩnh cửu, mà còn là biểu tượng của sự hoàn hảo và trung trực nhất. Một con người 'khó tìm' trong xã hội đen tối.

Đó là sự thú vị khi, gấp trang sách lại, hình ảnh Huấn Cao vẫn hiện hữu trong tâm trí độc giả. Ông là biểu tượng của anh hùng mạnh mẽ, không khuất phục giữa những thách thức khắc nghiệt của thời đại.