Top 10 Bài viết phân tích truyện ngắn 'Những ngôi sao xa xôi' của Lê Minh Khuê (Ngữ văn 9) xuất sắc

Truyện ngắn 'Những ngôi sao xa xôi' của Lê Minh Khuê, viết năm 1971, kể về ba nữ trinh sát trẻ tuổi trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kỳ kháng chiến. Phương Định, Nho và Thao sống và chiến đấu trong hoàn cảnh khắc nghiệt, ở một hang dưới chân cao điểm, cách xa đơn vị. Lê Minh Khuê thành công trong việc xây dựng hình ảnh ba cô gái dũng cảm, gan dạ trong bối cảnh chiến tranh ác liệt.

Như nhiều nhà văn khác, Lê Minh Khuê hướng ngòi bút vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, khám phá và ca ngợi vẻ đẹp của con người trong những năm tháng chiến đấu. Tác giả đặc biệt chú trọng đến các nhân vật phụ nữ, khắc họa đời sống vật chất và tinh thần của họ. Bà tin rằng trong cuộc chiến, phụ nữ chịu nhiều đau thương và hy sinh nhất.

Truyện kể về ba nữ thanh niên từ thành phố lên chiến đấu. Hoàn cảnh sống và nhiệm vụ của họ là rất khó khăn và nguy hiểm. Họ sống dưới một cái hang ở chân cao điểm, đảm nhiệm công việc quan sát địch ném bom và xử lý bom chưa nổ. Mỗi ngày, họ phải đối mặt với cái chết, chạy trên cao điểm và thường xuyên nghe tiếng bom rơi. Họ phải làm việc nhanh chóng, chính xác, dũng cảm và bình tĩnh. Mặc dù công việc căng thẳng và nguy hiểm, họ vẫn sống hồn nhiên, yêu đời và thường hát để giải tỏa căng thẳng. Phương Định, đặc biệt nhạy cảm, giữ tinh thần chiến đấu kiên cường và hồn nhiên.

Phương Định để lại ấn tượng sâu sắc với hình ảnh một cô gái Hà Nội trẻ trung, yêu đời. Cô thường hát để động viên đồng đội và chính mình trong lúc nguy hiểm. Hình ảnh ba nữ thanh niên xung phong gợi nhớ đến những cô gái anh hùng đã hy sinh tại Đồng Lộc và những người con gái Việt Nam trong chiến tranh. Họ có phẩm chất anh hùng, tinh thần trách nhiệm cao và tình đồng đội gắn bó. Họ sống bình thản, yêu đời, và luôn giữ ước mơ, dũng cảm đối mặt với khó khăn.

Truyện 'Những ngôi sao xa xôi' tái hiện chân thực hình ảnh và chiến công của tổ trinh sát mặt đường, ghi lại sự dũng cảm và tinh thần bất khuất của họ. Hình ảnh của những ngôi sao sáng trên bầu trời sẽ mãi nhắc nhở chúng ta về những hy sinh và chiến công của các thế hệ đã qua, bảo vệ tự do và hòa bình của đất nước.

Trong cuộc kháng chiến gian khổ chống Mỹ, ngoài những chiến sĩ Tây Tiến, các anh lính bộ đội và bộ đội chủ lực, còn có những cô gái dũng cảm mở đường, phá bom để cho xe cộ qua lại. Những cô gái này đã thực hiện những công việc nguy hiểm mà không phải ai cũng dám làm. Nhà văn Lê Minh Khuê đã dùng bút pháp của mình để viết về và ca ngợi những cô gái phá bom qua tác phẩm Những ngôi sao xa xôi.

Câu chuyện kể về ba cô gái làm công việc phá bom nổ chậm ở dãy Trường Sơn. Họ sống trong một hang động trên đỉnh núi, nơi tập trung nhiều bom nhất, nơi luôn đầy rẫy hiểm nguy. Những thương tích của bom đạn hiện rõ: “Con đường bị đánh lở loét, đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên không có lá xanh. Chỉ có thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc. Những tảng đá to. Một vài thùng xăng hoặc thành ô tô bị biến dạng, han gỉ nằm trong đất.” Nhà văn Lê Minh Khuê đã mô tả chính xác hiện thực chiến tranh tàn khốc. Còn ba cô gái phá bom Phương Định, Nho, Thao, ngày ngày phải làm việc trong môi trường đầy bom đạn, đối mặt với cái chết để đo lường khối lượng đất đá bị bom phá, lấp hố bom, đếm bom chưa nổ và phá bom. Họ phải đối mặt với nguy hiểm bất cứ lúc nào, nhưng với lòng yêu nước sâu sắc, họ vẫn bình tĩnh phá hàng trăm bom đạn.

Cuộc sống của họ tuy vất vả nhưng tinh thần vẫn rất lạc quan. Họ là những cô gái trẻ tuổi, chỉ mới mười tám đôi mươi, nhưng vì tình yêu quê hương đất nước, họ chấp nhận công việc đầy khó khăn và nguy hiểm. Họ hi sinh tuổi thanh xuân của mình để “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/ Mà lòng phơi phới dậy tương lai”.

Trên chiến trường, họ thể hiện tinh thần kiên cường và trách nhiệm cao. Dù khó khăn, họ luôn sẵn sàng nhận nhiệm vụ và hoàn thành nó trong bất kỳ hoàn cảnh nào. “Tôi một quả bom trên đồi. Nho hai quả dưới lòng đường. Chị Thao một quả dưới chân hầm ba–ri–e cũ”. Họ đối mặt với hiểm nguy, có lúc nghĩ đến cái chết, nhưng cái chết chỉ là “mờ nhạt không cụ thể”, điều quan trọng là “liệu mìn có nổ, bom có nổ không?”. Họ bình tĩnh trước mọi khó khăn, tìm cách giải quyết tốt nhất “Quen rồi một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần”.

Họ có tinh thần đồng đội vững chắc, yêu thương nhau như chị em ruột thịt. Khi Thao và Nho đi, Phương Định luôn lo lắng cho hai người. Khi Nho bị thương, Phương Định và chị Thao chăm sóc cẩn thận cho em. Họ hiểu nhau và biết rõ sở thích của từng người.

Dù cuộc sống đầy khó khăn, họ vẫn giữ tinh thần lạc quan và yêu đời. Họ có sở thích phù hợp với tuổi trẻ của mình. Bom đạn không làm họ yếu đuối hay căng thẳng. Nho thích thêu, chị Thao thích viết lời bài hát, còn Phương Định thích ngắm mình trong gương và hát mơ mộng. Họ vui vẻ khi có trận mưa đá rơi xuống.

Mỗi người có những đặc điểm riêng, nhưng tất cả đều thể hiện những phẩm chất quý giá và đáng yêu. Khi làm nhiệm vụ, họ thể hiện sự dũng cảm và gan dạ, còn khi trở về, họ lại như những cô gái trẻ trung yêu đời. Ba cô gái ấy đại diện cho thế hệ những cô gái Việt Nam phá bom ở dãy Trường Sơn.

Lê Minh Khuê, cây bút nổi bật trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, đã cống hiến những tác phẩm đầy ấn tượng về cuộc sống và chiến đấu của các cô thanh niên xung phong. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của bà là 'Những ngôi sao xa xôi', miêu tả cuộc sống và nhiệm vụ của ba cô gái trên tuyến đường Trường Sơn.

Được viết vào năm 1971, khi cuộc chiến tranh chống Mỹ đang ở giai đoạn ác liệt, tác phẩm khắc họa chân thực cuộc sống chiến đấu của các thanh niên xung phong và bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kỳ kháng chiến.

Những ngôi sao xa xôi không chỉ là hình ảnh những vì sao lấp lánh trong vũ trụ, mà còn là biểu tượng của những cô gái xung phong có tâm hồn trong sáng và tinh thần cách mạng kiên cường. “Xa xôi” trong tiêu đề ám chỉ đến những vị trí hiểm trở nơi các cô đang chiến đấu. Trong bối cảnh kháng chiến chống Mỹ, những cô gái nhỏ bé, khiêm nhường này chính là những ngôi sao sáng trên dãy Trường Sơn.

Ba cô gái trẻ tuổi Nho, Thao và Phương Định sống và chiến đấu trong một cái hang dưới chân cao điểm, nơi đầy bom đạn. Môi trường sống của họ bị tàn phá bởi chiến tranh, với những dấu tích của bom đạn, đường xá lở loét, và các tàn dư chiến tranh. Hoàn cảnh này phản ánh sự tàn khốc của chiến tranh và sự gian khổ mà họ phải trải qua.

Công việc của họ là vô cùng nguy hiểm: quan sát và xử lý bom đạn sau mỗi đợt bom của địch, đo khối lượng đất đá bị đào xới, đếm bom chưa nổ và phá bom. Họ thường xuyên đối mặt với cái chết, và phải duy trì sự bình tĩnh và dũng cảm trong mọi tình huống.

Ba cô gái này đều mang trong mình những phẩm chất chung: tinh thần trách nhiệm cao, sự dũng cảm không sợ hy sinh và sự kiên cường trong chiến đấu. Họ đối mặt với cái chết một cách bình thản và luôn tập trung vào nhiệm vụ, coi nhiệm vụ quan trọng hơn cả mạng sống của mình.

Họ cũng thể hiện sự gan dạ và dũng cảm, không bị ám ảnh bởi cái chết và luôn giữ vững tinh thần trong những hoàn cảnh khắc nghiệt. Tinh thần dũng cảm của họ còn thể hiện qua sự kiên cường trong chiến đấu, sự bình tĩnh trong những tình huống căng thẳng, và tình đồng đội gắn bó.

Trong cuộc sống hàng ngày, mặc dù phải đối mặt với chiến tranh khốc liệt, họ vẫn giữ được sự hồn nhiên và những sở thích cá nhân. Họ yêu thích làm đẹp, hát hò và thưởng thức những điều nhỏ bé trong cuộc sống. Những khoảnh khắc mơ mộng và niềm vui giản dị của họ không bị chiến tranh làm lu mờ.

Mỗi cô gái đều có những đặc điểm cá nhân riêng biệt, từ sự hồn nhiên của Nho, sự trưởng thành và khát khao của Thao, đến vẻ đẹp và sự mơ mộng của Phương Định. Ba nhân vật này hiện lên với những phẩm chất đáng yêu và tự nhiên, mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc về cuộc sống của những thanh niên xung phong trong cuộc kháng chiến.

Những ngôi sao xa xôi, với lối viết chân thực và cảm xúc, đã đem đến một bức tranh sinh động về phẩm chất của những cô thanh niên xung phong, những người vừa hồn nhiên, mơ mộng nhưng cũng vô cùng kiên cường và dũng cảm. Họ là biểu tượng của tinh thần bất khuất trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Cùng mắc võng trên con đường Trường Sơn
Hai đứa chúng ta, mỗi người ở một đầu xa xôi
Đường ra trận mùa này đẹp đến lạ
Trường Sơn Đông nhớ về Trường Sơn Tây

(Phạm Tiến Duật)

Nhưng đó chưa phải là tất cả, trên con đường Trường Sơn, chúng ta còn chứng kiến những gì? Những chàng trai lái xe không kính, hay còn kính, và những tay pháo thủ nói chuyện vội vã với các cô gái thanh niên xung phong, những nữ trinh sát phá bom nổ chậm mở đường cho xe qua, thật sự rất thú vị và cảm động. Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” miêu tả cuộc sống và khắc họa chân dung của ba cô gái trẻ, ba vì sao lấp lánh trên cao điểm Trường Sơn.

Ba cô gái thanh niên xung phong: Thao, Định, và Nho, thuộc tổ trinh sát mặt đường tại một điểm nóng trên tuyến đường Trường Sơn trong giai đoạn chống Mỹ. Công việc của họ là quan sát địch ném bom, đo đạc khối lượng đất đá cần san lấp, đánh dấu các vị trí bom chưa nổ và xử lý chúng. Công việc cực kỳ nguy hiểm, vì họ phải thường xuyên di chuyển trên cao điểm giữa ban ngày, và máy bay địch có thể xuất hiện bất cứ lúc nào.

Cuộc sống và chiến đấu ở điểm nóng giữa chiến trường, dù đầy gian khổ và nguy hiểm, nhưng ba cô gái vẫn giữ được sự bình thản, tươi vui và lãng mạn, đặc biệt là sự gắn bó và tình cảm đồng chí dù mỗi người một tính cách.

Vào những năm 1969, 1970, tuyến đường Trường Sơn đối mặt với sự khắc nghiệt tột cùng. Mỹ liên tục dội bom bão đạn lên con đường huyết mạch này, con người tiếp viện cho chiến trường miền Nam. Thanh niên xung phong có nhiệm vụ gỡ bom, lấp hố bom và mở đường cho bộ đội. Ba cô gái trong truyện sống và chiến đấu trên một cao điểm giữa vùng trọng điểm bom đạn của địch. Nơi họ trú ngụ là một hang đá mát lạnh dưới chân cao điểm, tách biệt với đơn vị. Ban ngày, họ phải chịu đựng sự tấn công của máy bay. Sau mỗi trận bom, họ lao ra ngay trọng điểm để thực hiện nhiệm vụ.

Đối mặt với cái chết, ai cũng có phần run sợ và né tránh. Nhưng họ phải chấp nhận mạo hiểm với cái chết, thần kinh luôn căng thẳng, yêu cầu sự bình tĩnh, sáng suốt và dũng cảm. Đây là công việc hàng ngày, có khi phải xử lý hai, ba quả bom trong một ngày, thật sự rất nguy hiểm. Dù nguy hiểm không thể lường trước, các cô vẫn tự hào với tên gọi “tổ trinh sát mặt đường” mà đơn vị đặt cho.

Gắn với cái tên gợi sự khao khát làm nên chiến công anh hùng là công việc không hề đơn giản: Chúng tôi bị bom vùi lấp, đôi khi chỉ thấy hai con mắt lấp lánh khi bò về từ cao điểm. Nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt đầy bụi. Những lúc đó, chúng tôi gọi nhau là những con quỷ mắt đen.

Tất cả đều là con gái Hà Nội. Dù mỗi người có cá tính và hoàn cảnh riêng, họ đều có phẩm chất tuyệt vời của thanh niên xung phong tiền tuyến: tinh thần dũng cảm, không sợ gian khổ, hy sinh, quyết tâm vượt qua khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ và tình đồng đội gắn bó, yêu thương.

Họ cũng có những nét chung của các cô gái trẻ: dễ xúc động, nhiều khát vọng, mơ mộng, dễ vui và dễ buồn. Trong bom đạn cận kề cái chết, họ vẫn muốn làm đẹp cho cuộc sống. Nho thích thêu thùa, chị Thao chăm chút thơ, Định thích ngắm mình trong gương, thích ngồi bó gối và hát.

Riêng Phương Định, Lê Minh Khuê đã dành nhiều lời để miêu tả cô, một cô gái Hà Nội xinh đẹp, hồn nhiên, vô tư, tinh nghịch nhưng cũng đầy lãng mạn. Những kỷ niệm gia đình luôn trở về với cô trong những lúc chiến trường khốc liệt, làm dịu mát tâm hồn cô. Cô rất nhạy cảm, quan tâm đến bản thân và mong được người khác chú ý. Như bao cô gái khác, cô rất vui và tự hào về điều này. Là một nữ sĩ từ thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê hiểu sâu sắc tâm lý của những cô gái trong nhóm trinh sát mặt đường, đặc biệt là Phương Định. Tâm trạng của Định khi phá bom được miêu tả rất chân thực: “Tôi dùng xẻng… một tiếng động sắc lạnh, cắt vào da thịt tôi. Tôi rùng mình.” Mặc dù thành thạo trong công việc, có khi phải phá đến 5 quả bom trong một ngày, nhưng mỗi lần phá bom nổ chậm là một thử thách, căng thẳng nhất là lúc chờ đợi tiếng nổ chậm của bom, đồng nghĩa với việc đã hoàn thành.

Dù công việc nguy hiểm như vậy, mỗi khi rảnh rỗi, các cô vẫn vui vẻ cất tiếng hát. Hát chưa hay, lời chưa thuộc nhưng vẫn hát. Thậm chí Thao cũng không bao giờ hát hết một bài, giọng hát chưa hay nhưng vẫn say mê chép lời.

Nhân vật Nho, dù có vẻ lặng lẽ nhất trong ba người, thực ra rất can đảm và kiên cường. Trông xinh đẹp “như que kem trắng” nhưng không chút yếu đuối. Hằng ngày, cô cùng đồng đội phá bom nổ chậm, có lần bị bom nổ lùi và mảnh bom găm vào cánh tay, máu chảy nhiều, da xanh xao, quần áo đầy bụi. Được đồng đội cứu kịp thời, Nho chịu đau nhưng không khóc và ba người đều không khóc vì họ cho rằng “Nước mắt của ai chảy trong khi cần sự cứng cỏi của nhau sẽ bị xem như bằng chứng của sự tự nhục mạ.”

Lê Minh Khuê thành công trong việc xây dựng truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”, động viên và tiếp sức cho tuổi trẻ Việt Nam luôn ý thức vươn lên trong cuộc sống.

Lê Minh Khuê, một trong những tác giả nữ nổi bật của nền văn học kháng chiến chống Mỹ, nổi bật với các tác phẩm truyện ngắn. Bà được biết đến với phong cách miêu tả tâm lý tinh tế và sắc sảo, đặc biệt là tâm lý nhân vật nữ. 'Những ngôi sao xa xôi', được viết năm 1971 trong bối cảnh kháng chiến chống Mỹ ác liệt, mô tả cuộc sống và chiến đấu của ba nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Tác phẩm ca ngợi phẩm chất anh hùng của tuổi trẻ Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Ba cô gái thanh niên xung phong sống trong điều kiện khắc nghiệt dưới chân một cao điểm giữa khu vực trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn. Nơi ở của họ là một cái hang dưới chân cao điểm, xa đơn vị. Họ có nhiệm vụ quan sát bom địch, đo khối lượng đất đá do bom gây ra, đánh dấu và phá bom.

Công việc của họ rất nguy hiểm, phải làm việc trên cao điểm giữa ban ngày và đối mặt với nguy cơ máy bay địch bất ngờ. Đó là một công việc đầy mạo hiểm, đòi hỏi sự bình tĩnh và tập trung cao độ.

Ba cô gái trẻ đều mang những phẩm chất đáng quý. Họ có tinh thần trách nhiệm cao, dũng cảm, kiên cường và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Tình đồng đội của họ gắn bó sâu sắc, hiểu nhau, chăm sóc nhau chu đáo và không sợ hãi trước bom đạn. Họ trẻ trung, giàu cảm xúc, hay mơ mộng, dễ vui và cũng dễ trầm tư; rất nữ tính và thích làm đẹp.

Họ còn có những đặc điểm riêng đáng quý. Nho, người em út, thích ăn kẹo và thêu thùa, khi bị thương lại rất cứng rắn. Chị Thao là chị cả, thích làm dáng và chép bài hát, công việc rất “cương quyết, táo bạo” nhưng lại sợ máu và vắt. Phương Định là cô gái hồn nhiên, mơ mộng, và nhớ lại kỷ niệm ở thành phố. Là một chiến sĩ thanh niên xung phong kiên cường, quả cảm, cô gắn bó với đồng đội qua hành động, lời nói và tâm trạng trong các tình huống: khi ở trong hang chờ Nho, khi Thao về từ việc phá bom, khi tham gia phá bom nổ chậm và khi mưa đá đến bất ngờ.

Ngôn ngữ của truyện tự nhiên, trẻ trung, nữ tính với nhiều câu ngắn, phù hợp với không khí căng thẳng nơi chiến trường. Truyện sử dụng vai kể là nhân vật chính, với cách kể tự nhiên, ngôn ngữ sinh động, trẻ trung và thành công trong việc miêu tả tâm lý nhân vật.

Truyện tôn vinh vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong – biểu tượng cho chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ. 'Những ngôi sao xa xôi' của Lê Minh Khuê nổi bật với tâm hồn trong sáng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống đầy gian khổ nhưng lạc quan của các cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó là hình ảnh tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ.

Lê Minh Khuê thuộc, thế hệ nhà văn trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Những tác phẩm đầu tay của chị ra mắt vào những năm 70, nội dung viết về cuộc sống chiến đấu sôi nổi, hào hùng của thanh niên xung phong và bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn. Một số truyện ngắn đã gây được sự chú ý và tình cảm yêu mến của bạn đọc. Truyện Những ngôi sao xa xôi phản ánh chân thực tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong. Đó chính là những hình ảnh đẹp đẽ, tiêu biểu cho phẩm chất cao quý của thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ vừa qua.

Cốt truyện đơn giản, mạch truyện phát triển theo diễn biến tâm trạng của người kể, kết hợp đan xen giữa hiện tại và quá khứ. Có thể tóm tắt như sau: Ba nữ thanh niên xung phong làm thành tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Tổ trưởng là chị Thao và tổ viên là hai cô gái trẻ tên Định và Nho. Nhiệm vụ của họ là quan sát máy bay địch ném bom, ước chừng khối lượng đất đá dùng để san lấp hố bom, đánh dấu vị trí các trái bom chưa nổ và phá bom nổ chậm. Công việc hết sức nguy hiểm vì máy bay địch có thể ập đến bất cứ lúc nào. Họ phải đối mặt với thần chết trong mỗi lần phá bom, mà công việc này thì lại diễn ra thường xuyên. Các cô gái ở trong một cái hang dưới chân cao điểm, cách xa đơn vị. Cuộc sống dù khắc nghiệt và nguy hiểm nhưng họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên, những giây phút thanh thản, mơ mộng. Đặc biệt là ba chị em rất gắn bó, yêu thương nhau trong tình đồng đội, dù mỗi người một cá tính. Ớ phần cuối, tác giả tập trung miêu tả hành động và tâm trạng của các nhân vật, chủ yếu là của Phương Định trong một lần phá bom. Nho bị thương đã được đồng đội lo lắng và săn sóc. Cơn mưa đá ở cao điểm khiến cho Phương Định hồi tưởng về tuổi học trò ở Hà Nội: Chao ôi, có thể là tất cả những cái đó. Những cái đó ở thật xa...

Để cho nhân vật chính là Phương Định đứng ra kể chuyện, điều đó phù hợp với nội dung truyện và tạo thuận lợi để tác giả vừa miêu tả, vừa thể hiện đời sống tâm hồn của nhân vật. Truyện viết về chiến tranh nên có những chi tiết, hình ảnh về bom đạn, chiến đấu, hi sinh… nhưng chủ yếu vẫn hướng vào thế giới nội tâm, làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn của con người.

Ba cô gái sống và chiến đấu trên một cao điểm giữa một vùng trọng điểm bắn phá của máy bay Mĩ trên tuyến đường Trường Sơn. Công việc của họ rất nguy hiểm vì giữa ban ngày, họ phải phơi mình dưới tầm đánh phá của máy bay địch. Nguy hiểm khôn lường nhưng các cô tự hào về công việc của mình và cái tên gọi mà đơn vị đặt cho là: tổ trinh sát mặt đường. Gắn với cái tên gợi sự khát khao làm nên những sự tích anh hùng ấy là công việc chẳng nhẹ nhàng, đơn giản chút nào. Định hồn nhiên kể: Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng lóe lên trên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc đấy chúng tôi gọi nhau là “những con quỷ mắt đen". Sau mỗi trận bom, các cô phải lao ngay ra trọng điểm, đo đạc và ước tính khối lượng đất đá bị bom địch đào xới, đếm những quả bom chưa nổ và dùng những khối thuốc nổ đặt vào cạnh từng trái bom để phá. Đó là một công việc mạo hiểm với cái chết, thần kinh luôn căng thẳng, đòi hỏi sự dũng cảm và hết sức bình tĩnh. Nhưng với ba cô gái thì những công việc khủng khiếp ấy đã trở thành bình thường. Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ… Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang.

Đối lập với cảnh tàn khốc do bom đạn giặc gây ra là sự bình tĩnh đến lạ lùng của các cô gái. Cảnh các cô sống trong hang sao mà lạc quan, thơ mộng đến thế: Bên ngoài nóng trên 30 độ, chui vào hang là sà ngay đến một thế giới khác. Cái mát lạnh làm toàn thân run lên đột ngột - Rồi ngửa cổ uống nước trong ca hay trong bi đông. Nước suối pha đường. Xong thì nằm dài trên nền ẩm lười biếng nheo mắt nghe ca nhạc từ cái đài bán dẫn nhỏ mà lúc nào cũng có pin đầy đủ. Có thể nghe, có thể nghĩ lung tung… hình như ta sắp mở chiến dịch lớn.

Cả ba cô đều là con gái Hà Nội. Tuy cá tính và hoàn cảnh riêng mỗi người mỗi khác nhưng họ đều có phẩm chất chung vô cùng tốt đẹp của thanh niên xung phong tiền tuyến. Đó là tinh thần dũng cảm tuyệt vời, không sợ gian khổ, hi sinh, quyết tâm khắc phục khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ và tình cảm đồng đội gắn bó, yêu thương. Ở họ còn có những nét chung của các cô gái trẻ là dễ xúc động, nhiều khát vọng và hay mơ mộng, dễ vui mà cũng dễ buồn. Trong bom đạn, cận kề cái chết mà họ vẫn thích làm đẹp cho cuộc sống của mình: Nho thích thêu thùa, chị Thao chăm chép bài hát, Định thích ngắm mình trong gương, thích ngồi bó gối thả hồn theo dòng hồi tưởng và cất tiếng hát.

Phương Định vốn là một học sinh Thủ đô. Tính cách Phương Định vừa vô tư, tinh nghịch, vừa dịu dàng, lãng mạn. Cô hay hồi tưởng những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư giữa gia đình và thành phố thân yêu. Vào chiến trường, những kỉ niệm êm dẹp ấy luôn sống dậy trong tâm trí cô. Nó vừa là niềm khao khát, vừa làm dịu mát tâm hồn cô trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến tranh. Giống như các cô gái mới lớn khác, Phương Định khá nhạy cảm về bản thân và cũng rất quan tâm đến hình thức của mình. Cô tự đánh giá: Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”. Xa đến đâu mặc kệ, nhưng tôi thích ngắm mắt tồi trong gương. Nó dài dài màu nâu, hay nheo lại như chổi nắng. Cô biết mình được nhiều người để ý, nhất là các anh lính lái xe. Điều đó làm cho cô thấy vui và tự hào, nhưng cô chưa dành riêng tình cảm cho một ai. Tuy vậy, cô không hay biểu lộ tình cảm và thường tỏ ra kín đáo giữa đám đông, nhìn qua sẽ tưởng như là kiêu kì.

Phương Định yêu mến hai bạn gái trong tổ trinh sát mặt đường và đồng đội trong đơn vị. Đặc biệt, cô dành tình yêu và niềm cảm phục cho tất cả chiến sĩ mà cô gặp trên đường vào mặt trận: Không hiểu sao các anh pháo thủ và lái xe lại hay hỏi thăm tôi. Hỏi thăm hoặc viết những bức thư dài gửi đường dây làm như ở cách xa nhau hàng nghìn cây số, mặc dù có thể chào nhau hằng ngày. Tôi không săn sóc, vồn vã. Khi bọn con gái xúm nhau lại đối đáp với một anh bộ đội nói giỏi nào đấy, tôi thường đứng ra xa, khoanh tay lại trước ngực và nhìn đi nơi khác, môi mím chặt. Nhưng chẳng qua tôi điệu thế thôi. Thực tình trong suy nghĩ của tôi, những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ.

Là một nhà văn thanh niên xung phong nên Lê Minh Khuê am hiểu và miêu tả khá tinh tế tâm lí của những cô gái trong nhóm trinh sát mặt đường mà tiêu biểu là nhân vật Phương Định. Tâm trạng của Định lúc phá bom nổ chậm được tác giả miêu tả rất thực: … máy bay rít, bom nổ. Nổ trên cao điểm, cách hang này khoảng 300 mét. Đất dưới chân chúng tôi rung. Mấy cái khăn mặt mắc ở dây cũng rung. Tất cả cứ như lên cơn sốt. Khói lên và cửa hang bị che lấp. Không thấy mây và bầu trời đâu nữa. Quả bom nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô, một đầu vùi xuống đất. Đầu này có vẽ hai vòng tròn màu vàng… Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng. Cảnh mưa bom bão đạn của giặc Mĩ diễn ra hằng giờ, hằng ngày, hết ngày này sang ngày khác và sức chịu đựng của các cô gái thật tuyệt vời: Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít: ba lần. Tôi có nghĩ tới cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Còn cái chính: liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? Tôi nghĩ thế, nghĩ thêm: đứng cẩn thận, mảnh bom ghim vào cánh tay thì khá phiền. Và mồ hôi thấm vào môi tôi, mằn mặn, cát lạo xạo trong miệng. Nhưng quả bom nổ. Một thứ tiếng kì quái đến váng óc. Ngực tôi nhói, mắt cay mãi mới mở ra được. Mùi thuốc bom buồn nôn. Ba tiếng nổ nữa tiếp theo. Đất rơi lộp bộp, tan đi âm thầm trong những bụi cây. Mảnh bom xé không khí, lao và rít vô hình trên đầu. Mặc dù đã thành thạo trong công việc nguy hiểm, thậm chí một ngày có thể phải phá tới năm quả bom, nhưng mỗi lần phá bom nổ chậm vẫn là một thử thách thần kinh cao độ đối với Phương Định. Từ khung cảnh và không khí chứa đầy sự căng thẳng đến cảm giác là các anh cao xạ ở trên kia đang dõi theo từng động tác, cử chỉ của mình, để rồi tinh thần dũng cảm ở cô như được kích thích bởi lòng tự trọng đáng khâm phục: Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới.

Ở bên quả bom, đối mặt với cái chết cảm giác của cô như nhạy cảm hơn, sắc bén hơn: Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Tiếp đó là cảm giác căng thẳng chờ đợi tiếng nổ của quả bom, đồng nghĩa với công việc đã hoàn thành. Vào chiến trường đã ba năm, đã quá quen với những thử thách và nguy hiểm, giáp mặt hằng ngày với cái chết, nhưng Phương Định và đồng đội của cô không mất đi sự hồn nhiên, trong sáng và những mơ ước về tương lai.

Trong những phút giây yên tĩnh ngắn ngủi, cô thường tự tạo ra những niềm vui nho nhỏ: Tôi sẽ hát. Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát. Lời tôi bịa lộn xộn mà ngớ ngẩn đến tôi cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình… Tôi thích nhiều bài. Những bài hành khúc bộ đội hay trên những ngả đường mặt trận. Tôi thích dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng. Thích Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô. Thích ngồi bó gối mơ màng: “Về đây khi mái tóc còn xanh xanh…”. Đó là dân ca Ý trữ tình giàu có, phải lấy giọng thật trầm… Những lúc như thế nỗi nhớ Hà Nội lại ùa về, tràn ngập tâm hồn cô gái, khiến cô bâng khuâng, nuối tiếc khi cơn mưa rừng chợt đến, chợt đi. Nhưng tạnh mất rồi. Tạnh rất nhanh như khi mưa đến. Sao chóng thế! Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi. Rõ ràng tôi không tiếc những viên đá. Mưa xong thì tạnh thôi. Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. Phải, có thể những cái đổ… Hoặc là cây, hoặc là cái vòm tròn của nhà hát, hoặc bà bán kem đẩy chiếc xe chở đầy thùng kem, trẻ con háo hức bâu xung quanh. Con đường nhựa ban đêm, sau cơn mưa mùa hạ rộng ra, dài ra, lấp loáng ánh đèn trồng như một con sông nước đen. Những ngọn điện trên quảng trường lung linh như những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về những xứ sở thần tiên. Hoa trong công viên. Những quả bóng sút vô tội vạ của bọn trẻ con trong một góc phố. Tiếng rao của bà bán xôi sáng có cái mủng đội trên đầu… Chao ôi, có thể là tất cả những cái đó. Những cái đó ở thiệt xa… Rồi bỗng chốc, sau một cơn mưa đá, chúng xoáy mạnh như sóng trong tâm trí tôi…

Tổ trưởng tổ trinh sát mặt đường là chị Thao, một con người từng trải và chín chắn. Những dự tính về tương lai của chị có vẻ thiết thực hơn nhưng những khát khao và rung động của tuổi trẻ vẫn nồng nàn trong tim chị. Chỉ vài nét phác họa tương phản, tác giả đã vẽ nên chân dung của chị: Tiếng máy bay trinh sát rè rè. Phản lực gầm gào lao theo sau… Chị Thao móc bánh bích quy trong túi, thong thả nhai. Những khi biết rằng cải sắp tới sẽ không êm ả thì chị tỏ ra bình tĩnh đến phát bực. Nhưng thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét. Áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu, Chị lại hay tỉa lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm. Nhưng trong công việc ai cũng gờm chị: cương quyết, táo bạo.

Nhân vật thứ ba trong nhóm là Nho, một cô gái nhỏ nhắn, trông mát mẻ như một que kem trắng, tưởng như mềm yếu nhưng thực ra rất can đảm, kiên cường. Ngày ngày, Nho cùng đồng đội phá bom nổ chậm. Có lần, Nho bị bom vùi và mảnh bom găm vào cánh tay, máu túa ra rất nhiều, da xanh xao, quần áo đầy bụi. Được đồng đội cứu kịp thời, Nho cắn răng chịu đau, không khóc. Cả ba cô gái đều không khóc bởi họ cho rằng: Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần cái cứng cỏi của nhau là bị xem như bằng chứng của một sự tự nhục mạ.

Cách nhìn nhận và thể hiện con người thiên về cái tốt đẹp, trong sáng, cao thượng là nét chủ đạo và thống nhất trong văn học thời kì kháng chiến chống Mĩ. Tương tự như vậy nhưng truyện của Lê Minh Khuê không rơi vào tình trạng minh họa giản đơn vì tác giả đã phát hiện và miêu tả chân thật đời sống nội tâm với những nét tâm lí đa dạng, phong phú của từng nhân vật.

Tác giả tỏ ra rất sắc sảo trong việc thể hiện khung cảnh và không khí sôi sục ở một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn bằng một vài nét điển hình. Thành công hơn cả là nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật. Bằng cách để cho người đứng ra kể chuyện là cô thanh niên xung phong Phương Định, tác giả dã phản ánh một cách tự nhiên và tinh tế tâm trạng của những cô gái ở chiến trường, luôn đối mặt với cái chết mà vẫn sống hồn nhiên, lạc quan và không kém phần lãng mạn. Chiến tranh làm cho họ dày dạn và cứng cỏi hơn, nhưng vẫn không thể làm mất đi nét hồn nhiên, trong sáng của tuổi trẻ.

Trong truyện có nhiều chi tiết về cuộc sống gian khổ, hiểm nguy, về những chiến công thầm lặng và sự dũng cảm, hi sinh của thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn ác liệt. Nhưng cái tạo nên sức hấp dẫn của truyện ngắn này là ở sự am hiểu cặn kẽ của tác giả về đời sống của những con người đang hiến dâng tuổi thanh xuân cho Tổ quốc. Qua đó, người đọc hình dung được phần nào về chủ nghĩa anh hùng cách mạng của tuổi trẻ Việt Nam và dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước oanh liệt vừa qua.

Lê Minh Khuê, một nhà văn trưởng thành trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, đã bắt đầu sự nghiệp sáng tác vào những năm 70, sau khi trải qua thời gian làm thanh niên xung phong. Các tác phẩm trước chiến tranh của bà chủ yếu phản ánh cuộc sống và cuộc chiến đấu của thế hệ trẻ trên tuyến đường Trường Sơn, ca ngợi phẩm chất và tinh thần của họ. 'Những ngôi sao xa xôi' là một trong những tác phẩm nổi bật nhất của bà trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ.

'Những ngôi sao xa xôi' được viết năm 1971, trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra ác liệt. Tác phẩm không chỉ mô tả cuộc sống gian khổ của những chiến sĩ, thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn, mà còn làm nổi bật tinh thần dũng cảm của họ. Tác phẩm xoay quanh ba nhân vật: Nho, Thao và Phương Định, mỗi người mang một cá tính riêng nhưng đều có lòng yêu nước sâu sắc.

Nhân vật chính, Phương Định, là một cô gái Hà Nội trẻ trung với nhiều phẩm chất tốt đẹp, đại diện cho thế hệ trẻ Việt Nam thời kỳ đó. Cô là người kiên cường, dũng cảm, đảm nhận công việc nguy hiểm trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ ác liệt. Là thành viên tổ trinh sát mặt đường, cô phải đo lường đất đá, đếm bom chưa nổ và nếu cần, phá bom để đảm bảo an toàn cho các phương tiện. Dù tình thế nguy hiểm, cô vẫn dũng cảm hoàn thành nhiệm vụ, chiến thắng nỗi sợ hãi của mình. Tinh thần trách nhiệm và sự kiên cường của cô khiến cái chết trở nên mờ nhạt; điều cô quan tâm nhất là việc làm thế nào để xử lý mìn, bom. Tinh thần và vẻ đẹp của cô thể hiện sự quả cảm và gan dạ của nữ chiến sĩ thanh niên xung phong. Dưới sự dũng cảm, cô vẫn giữ được một tâm hồn nhạy cảm, mơ mộng và yêu thương. Dù đã trải qua nhiều khó khăn, cô vẫn giữ được nét hồn nhiên và trẻ trung, và luôn tỏ ra tinh tế, nhạy cảm trong các tình huống, như khi vui sướng trước một cơn mưa đá. Cô cũng thể hiện tình cảm sâu nặng với đồng đội, đặc biệt trong việc chăm sóc Nho khi cô em bị thương.

Chúng ta cũng không thể quên Thao, một người phụ nữ cứng cỏi, bình tĩnh nhưng cũng rất nữ tính và yếu mềm. Khi đối mặt với chiến tranh, Thao vẫn giữ được sự bình thản, nhưng cô cũng có những đặc điểm rất con gái, như chăm sóc lông mày và thích hát. Thao lo lắng khi Nho bị thương, cho thấy tình cảm và sự quan tâm của cô. Cô bé Nho, em út của đội, là hình mẫu của sự xinh xắn và dũng cảm. Dù nhỏ tuổi, Nho không sợ hãi bom đạn và kiên trì ở lại cùng đồng đội.

Tác phẩm được kể ở ngôi thứ nhất từ góc nhìn của Phương Định, điều này giúp tác giả thể hiện sâu sắc thế giới nội tâm và cảm xúc của nhân vật, đồng thời tạo sự tin cậy cho người đọc về tính chân thực của câu chuyện. Ngôn ngữ tự nhiên, sử dụng câu văn linh hoạt, phản ánh không khí căng thẳng và cảm xúc của nhân vật. Tác phẩm thành công trong việc khắc họa vẻ đẹp và tinh thần của thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ.

“Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai.”

(Theo chân Bác – Tố Hữu)

Hình ảnh người lính và nữ thanh niên xung phong trên con đường Trường Sơn đã trở thành biểu tượng cảm xúc trong văn học. Truyện ngắn “Những Ngôi Sao Xa Xôi” của Lê Minh Khuê tiếp tục khắc họa hình ảnh nữ thanh niên xung phong trong bối cảnh chiến tranh khốc liệt, mang đến cho người đọc những cảm xúc mới mẻ.

Những nhân vật trong truyện không chỉ mang vẻ đẹp tươi trẻ của tuổi đôi mươi mà còn thể hiện tinh thần gan dạ, dũng cảm của những người lính. Đặc biệt, nhân vật Phương Định nổi bật với hình ảnh cô thanh niên xung phong dũng cảm giữa bom đạn.

Lê Minh Khuê, nữ nhà văn đã từng sống và chiến đấu trên chiến trường Trường Sơn, đã miêu tả cuộc sống nơi đây một cách chân thực và cảm động. Trong “Những Ngôi Sao Xa Xôi”, cuộc sống chiến trường và hình ảnh nữ thanh niên xung phong hiện lên sống động qua từng câu chữ. Phương Định, với tinh thần trách nhiệm cao, tình đồng chí đồng đội sáng ngời và tâm hồn trong trẻo, là hình mẫu tiêu biểu của vẻ đẹp cách mạng và thế hệ trẻ Việt Nam thời kỳ chống Mỹ.

Phương Định và đồng đội sống trong một cái hang dưới chân cao điểm, giữa khu vực trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung bom đạn và sự nguy hiểm. Họ đối diện với bom đạn nổ từng ngày và sống trong cảnh tàn phá, không có màu xanh của sự sống, chỉ có thần chết rình rập.

Công việc của họ rất nguy hiểm, phải đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và phá bom nếu cần. Mặc dù phải đối mặt với cái chết hàng ngày, Phương Định vẫn giữ được sự hồn nhiên của tuổi trẻ, thể hiện tinh thần dũng cảm, lòng lạc quan và tình đồng đội gắn bó sâu sắc. Qua đó, vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và thế hệ trẻ Việt Nam trong chiến đấu được làm nổi bật.

Phương Định, với lý tưởng sống cao đẹp và tinh thần dũng cảm, không tiếc nuối tuổi thanh xuân, sẵn sàng hiến dâng cho Tổ quốc:

“Ôi tổ quốc, nếu cần, ta chết,
Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông…”

Đối mặt với nguy hiểm, Phương Định và đồng đội thực sự là những anh hùng không hay biết. Cô nhìn nhận công việc phá bom một cách giản dị và hài hước, phản ánh tinh thần lạc quan và dũng cảm của mình. Cuộc sống chiến trường đã tôi luyện Phương Định, với tâm lý tinh tế, sự dũng cảm và trách nhiệm cao trong công việc.

Phương Định, với vẻ đẹp tâm hồn, cảm nhận được niềm vui từ cơn mưa đá giữa chiến trường, là niềm an ủi và động lực để tiếp tục. Cô nhớ về quê hương và tuổi thơ, làm phong phú thêm hành trang tinh thần của mình.

Tình đồng đội thắm thiết là một phần quan trọng trong cuộc sống của Phương Định. Cô yêu thương và quan tâm đến đồng đội, chăm sóc họ tận tình và coi họ như gia đình. Tình đồng chí của Phương Định là nguồn sức mạnh giúp cô hoàn thành nhiệm vụ.

Lê Minh Khuê đã khéo léo sử dụng phương thức trần thuật để tạo nên một nhân vật Phương Định gần gũi, chân thực và đầy cảm xúc. Câu chuyện đã tái hiện cuộc sống chiến đấu của nữ thanh niên xung phong Trường Sơn với vẻ đẹp tinh thần, lạc quan và hy sinh của họ. Hình ảnh Phương Định và đồng đội mãi mãi tỏa sáng như những vì sao trên bầu trời, trong sự cảm phục và biết ơn của dân tộc.

“Đêm đêm tâm hồn em tỏa sáng
Những vì sao ngời chói lung linh.”

(Khoảng trời hố bom – Lâm Thị Mỹ Dạ)

Việt Nam, nơi mỗi con đường, góc phố, và cánh rừng đều ghi dấu vẻ đẹp của những con người vừa hiền hòa vừa dũng cảm. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hàng triệu thanh niên xung phong ra chiến trường, mang trong mình lý tưởng cao cả là giành lại độc lập và tự do cho tổ quốc. Nhiều tác phẩm văn học đã được sinh ra từ bầu không khí hào hùng đó. Truyện ngắn 'Những ngôi sao xa xôi' của Lê Minh Khuê, viết năm 1971 khi cuộc chiến ở giai đoạn cam go nhất, phản ánh chân thực sự ác liệt của chiến tranh và vẻ đẹp của những con người trẻ tuổi, tiêu biểu là Nho, Thao và Phương Định.

Các nhân vật chính sống và chiến đấu trong điều kiện hết sức khắc nghiệt, trong một cái hang dưới chân cao điểm thường xuyên bị rung chuyển bởi bom đạn. Họ đảm nhiệm việc trinh sát mặt đường, đo khối lượng đất đá cần để lấp hố bom, phát hiện và tháo gỡ bom nổ chậm để bảo vệ con đường. Dù đối mặt với nguy hiểm và thiếu thốn, tinh thần đoàn kết và sức mạnh của họ luôn vững vàng.

Lê Minh Khuê khắc họa các nhân vật với những đặc điểm tính cách khác nhau. Chị Thao, tiểu đội trưởng, luôn bình tĩnh trong mọi tình huống nguy hiểm, giúp việc thực hiện nhiệm vụ luôn chính xác và hiệu quả. Mặc dù Thao rất điệu đà và thích chép những bài hát vào sổ, nhưng khi làm nhiệm vụ thì rất táo bạo và quyết đoán. Tính kỷ luật của tiểu đội do Thao chỉ huy luôn được Nho và Phương Định tuân thủ nghiêm túc.

Nho xuất hiện qua cái nhìn đầy thương mến của Phương Định. Cô có những mơ ước giản dị và làm nhiệm vụ rất xuất sắc, dù trong hoàn cảnh khắc nghiệt. Nho luôn bình tĩnh và có khả năng đảm đương các nhiệm vụ khó khăn nhất, thậm chí khi bị thương. Sự kiên cường và đáng yêu của Nho khiến người đọc cảm phục.

Phương Định, nhân vật trung tâm của câu chuyện, là một cô gái Hà Nội dũng cảm, vừa rời ghế nhà trường đã xung phong ra trận. Vẻ đẹp của Phương Định vừa xinh đẹp, vừa giản dị và trong sáng. Cô có những sở thích cá nhân như ca hát và ngắm mình trong gương. Dù yêu đời và lạc quan, Phương Định vẫn không tránh khỏi những suy nghĩ về cái chết khi phá bom. Tuy nhiên, tinh thần trách nhiệm và lòng dũng cảm của cô luôn mạnh mẽ hơn mọi nỗi sợ hãi.

Phương Định có một trái tim đầy yêu thương và tận tâm với đồng đội. Cô chăm sóc Nho và chia sẻ tâm sự với Thao, cho thấy sự gắn bó và tình bạn sâu sắc. Những kỷ niệm về quê hương luôn là hành trang quý giá của Phương Định trong cuộc chiến. Truyện ngắn của Lê Minh Khuê không chỉ khắc họa vẻ đẹp tâm hồn và lòng dũng cảm của những cô gái thanh niên xung phong, mà còn phản ánh một phần tinh thần của cả dân tộc trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước.

Nhà văn Lê Minh Khuê sử dụng ngôi kể của Phương Định để tạo ra một câu chuyện tự nhiên và trẻ trung, làm nổi bật tâm lý và tinh thần của nhân vật một cách tinh tế. Câu chuyện mang đậm hơi thở của chiến tranh và tình cảm lạc quan của những cô gái xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.

Hình ảnh các cô gái thanh niên xung phong đã trở thành nguồn cảm hứng phong phú và bất tận trong thi ca và nhạc họa từ lâu. Ví dụ như bài thơ 'Gửi em cô gái thanh niên xung phong' của Phạm Tiến Duật hay bài hát 'Cô gái mở đường' của Xuân Giao. Đặc biệt, truyện ngắn 'Những ngôi sao xa xôi' của Lê Minh Khuê, viết vào năm 1971 trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, đã khắc họa chân thực hình ảnh những cô gái xung phong phá bom và mở đường trên tuyến Trường Sơn. Truyện không chỉ miêu tả cuộc sống chiến đấu khắc nghiệt mà còn thể hiện nghệ thuật trần thuật và miêu tả tâm lý nhân vật độc đáo. Qua ngôi kể thứ nhất của nhân vật Phương Định, thế giới nội tâm của các nhân vật hiện lên sinh động và chân thực, mang đến một cái nhìn sâu sắc về cuộc sống và lòng dũng cảm của họ. Truyện không chỉ phản ánh sự tàn khốc của chiến tranh mà còn làm nổi bật tinh thần trách nhiệm và lòng quả cảm của các cô gái thanh niên xung phong. Nhân vật Thao, Nho và Phương Định đều có những nét đẹp và sức hấp dẫn riêng, từ sự cương quyết đến sự hồn nhiên, nhạy cảm. Tên gọi 'Những ngôi sao xa xôi' không chỉ lãng mạn mà còn tượng trưng cho phẩm chất cách mạng và tâm hồn trong sáng của các cô gái trẻ. Tác phẩm đã làm nổi bật chủ nghĩa anh hùng và vẻ đẹp tâm hồn của thế hệ trẻ Việt Nam trong bối cảnh chiến tranh, nhấn mạnh vai trò và trách nhiệm của họ trong xây dựng và bảo vệ đất nước.