1. Nguyên nhân khiến bạn nghe tiếng Anh kém
Bạn đã thử nhiều phương pháp tăng cường kỹ năng nghe tiếng Anh nhưng không hiệu quả. Lúc này bạn đang rất thất vọng. Có nhiều nguyên nhân khiến kỹ năng nghe tiếng Anh của bạn không được cải thiện, hãy xem bạn có nằm trong số đó không nhé?
1.1. Áp lực phải hiểu từng từ
Đây là cách học nghe mà rất nhiều bạn mắc phải. Việc phải hiểu từng từ khi học nghe rất khó khăn.
Nếu cố gắng nghe từng từ, bạn sẽ thấy khó chịu và bị đứt ngắn khi nghe không được một từ nào đó. Lúc đó có thể bạn sẽ bỏ lỡ toàn bộ thông tin của bài nghe.
1.2. Hạn chế về vốn từ
Đây là lý do đầu tiên ngăn cản khả năng cải thiện kỹ năng nghe tiếng Anh hiệu quả. Khi nghe, không hiểu hết nội dung nghệ nên bạn cảm thấy rất áp lực.
Ngoài ra, có thể là bạn biết vẫn đã học từ đó nhưng chưa nhận ra được khi nghe. Vì khi học bạn chỉ nhìn thấy và tra nghĩa, chứ không nghe phát âm của từ như thế nào. Thế nên khi nghe bạn sẽ không thể nhận ra nó.
Một trường hợp khác là do bạn không tiếp xúc với từ đó nhiều. Khi nghe được, bạn phải suy nghĩ một khoảng thời gian rồi mới biết nghĩa của nó.
1.3. Không nắm chắc các cấu trúc ngữ pháp
Có một số ngữ pháp trong tiếng Anh khác xa với tiếng Việt. Vậy nên khi nắm không chắc ngữ pháp, quá trình nghệ của bạn sẽ gặp khó khăn. Nếu gặp các ngữ pháp khó, bạn sẽ không thể hiểu kịp nội dung của bài nghe.
1.4. Đa dạng các kiểu giọng tiếng Anh gây khó khăn khi nghe
Tiếng Anh cũng như Tiếng Việt có nhiều giọng vùng miền khác nhau. Giọng - “accent” là yếu tố gây ảnh hưởng lớn đến việc nghe hiểu khi giao tiếp. Một từ vựng có thể sẽ được phát âm khác nhau theo từng vùng khác nhau.
Nếu bạn quen với giọng Anh-Mỹ, thì nghe tiếng Anh - Ấn, tiếng Anh-Anh sẽ gây khó khăn cho bạn. Khi nghe, bạn sẽ khó nghe được âm của từ và nhận ra chúng.
1.5. Thiếu môi trường rèn luyện kỹ năng nghe tiếng Anh mỗi ngày
Bạn muốn nghe tiếng Anh tốt nhưng lại ngày ngày ngưng lại. Thêm vào đó, bạn không kiên trì nghe lại các nội dung đã học. Như thế, từ vựng khi nghe sẽ bay đi nhanh chóng. Bạn chỉ nhớ từ trong bài đã nghe. Khi chúng sang bài khác thì bạn đã quên chúng hoàn toàn.
2. Đề xuất 10 phương pháp luyện nghe tiếng Anh hiệu quả cho người mới bắt đầu
Dựa vào những lý do trên, chúng ta cùng chia sẻ phương pháp luyện nghe tiếng Anh giúp các bạn cải thiện kỹ năng này hiệu quả hơn.
2.1. CHẤP NHẬN SỰ MỚI MẺ - Tiếng Anh là ngôn ngữ mới
Chúng ta mất nhiều năm đầu đời để thành thạo tiếng mẹ đẻ. Vì vậy, tại sao lại cần áp lực học nhanh một ngôn ngữ mới? Hãy chấp nhận rằng tiếng Anh, hoặc bất kỳ ngôn ngữ mới nào khác, đều cần thời gian để học và trau dồi.
Ngay cả những người học tiếng Anh lâu năm cũng chưa chắc hiểu 100% những gì người khác muốn nói. Đôi khi, bạn phải yêu cầu họ nói chậm lại hoặc lặp lại điều gì đó vì bạn chưa hiểu. Vì vậy, đừng áp lực bản thân khi chưa hiểu được hết nhé!
Hãy kiên trì thực hành các phương pháp luyện nghe tiếng Anh mà Mytour đã tổng hợp, bạn sẽ bất ngờ với sự tiến bộ của mình!
2.2. TIẾP XÚC TIẾNG ANH MỖI NGÀY - Tạo môi trường học liên tục
Duỵ trì việc nghe liên tục và thường xuyên là bước quan trọng để thành thạo tiếng Anh. Bạn cần tích lũy kiến thức một cách lâu dài và đều đặn để có thể giao tiếp hiệu quả.
Hãy nghe tiếng Anh mỗi ngày, thường xuyên và liên tục
Thời lượng nghe mỗi ngày có thể ít nhưng quan trọng là duy trì. Đừng bỏ ngày nào, nếu bỏ một ngày, bạn có thể bỏ cả hai ngày, sau đó là một tuần và cuối cùng là bỏ hẳn. Các phương pháp luyện nghe tiếng Anh hiệu quả chỉ có thể hiệu quả nếu bạn kiên trì và duy trì thói quen của mình.
Quá trình này lặp đi lặp lại sẽ giúp bạn nhớ sâu hơn vì đã tạo ra môi trường học tiếng Anh mỗi ngày. Các từ vựng mới sẽ được não bộ ghi nhận và sử dụng không chỉ khi nghe mà còn khi giao tiếp, viết tiếng Anh.
Để biến việc nghe tiếng Anh trở thành thói quen hàng ngày, bạn cần cố gắng tự rèn luyện và tạo điều kiện thuận lợi nhất để có phương pháp cải thiện kỹ năng nghe tiếng Anh tốt nhất. Bạn có thể lưu tài liệu nghe trong điện thoại, máy phát nhạc hoặc tìm trên tivi. Mỗi ngày đều bật để nghe, học và ghi nhớ chúng.
2.3. NGHE NHỮNG GÌ BẠN THÍCH - Loại bỏ áp lực nghe từng từ
Bạn có thể xem về nấu ăn, bóng đá, làm bánh, trang điểm, phim hoạt hình,.. mà không cảm thấy mệt mỏi. Tuy nhiên, khi mở sách ra để học tiếng Anh thì bạn lại bị mất hứng.
Phương pháp luyện nghe tiếng Anh hiệu quả lúc này là kết hợp những thứ yêu thích và tiếng Anh với nhau. Hãy học nghe tiếng Anh hiệu quả với các chủ đề yêu thích, bạn sẽ học nhẹ nhàng và dễ dàng hơn.
Về cơ bản, MỌI THỨ bạn yêu thích trên youtube và google đều có thể là tài liệu học hiệu quả. Bạn có thể theo dõi các chương trình thực tế của các nước Anh, Mỹ, Úc khi tìm tài liệu. Cụ thể:
- Về âm nhạc, giải trí: chương trình Got Talent, Next Top Model, So you think you can dance, Hell’s Kitchen, Master Chief
- Về phiêu lưu mạo hiểm: Amazing Race
- Về kinh doanh: chương trình The Apprentice, Shark Tank,...
Các chương trình thực tế được thiết kế, dàn dựng cuốn hút nên bạn sẽ cảm thấy hào hứng khi xem. Lúc xem những gì bạn thích thì bạn đã loại bỏ tâm lý phải hiểu từng từ. Bởi bạn đã hiểu được phần nào nội dung nghệ và thấy thoải mái hơn. Trong quá trình nghe này, bạn cũng đang tích góp thêm từ mới, làm giàu thêm vốn từ của mình.
2.4. ĐỪNG HỌC NGỮ PHÁP QUÁ NHIỀU
Có thể bạn chưa biết, ngay cả những người bản ngữ cũng mắc lỗi ngữ pháp, nhưng khi giao tiếp người nghe vẫn có thể hiểu và đoán ra ý của người nói. Do đó đừng quá chú trọng vào những lỗi ngữ pháp mà vô hình tạo nên áp lực rất lớn khi học nghe và nói tiếng Anh.
Mytour đã rút ra một phương pháp luyện nghe tiếng Anh cực kỳ đơn giản và dễ áp dụng. Chìa khóa thành công của việc học tiếng Anh giao tiếp chính là sự cân bằng giữa ngữ pháp và thực hành. Hãy tạm thời đặt các cấu trúc ngữ pháp sang một bên và tăng cường tương tác tiếng Anh để nâng cao các kỹ năng nghe nói tiếng Anh đi nào!
2.5. HỌC THEO CỤM TỪ VÀ SỬ DỤNG LẠI NHIỀU LẦN
Bạn sẽ dễ dàng giao tiếp hơn khi bày tỏ được suy nghĩ của mình bằng một câu hay một cụm từ đó. Vậy tại sao bạn không học từ vựng thông qua các mẫu câu tiếng Anh giao tiếp?
Tiếp theo, để nhớ lâu hơn hãy kiên trì nghe và chép lại những gì nghe được, học từ vựng, luyện nói đoạn văn đã được chép lại. Bạn cần quyết tâm và kiên trì. Với bài nghe 3’ bạn phải bỏ ra 10 – 20 lần mới nghe và chép lại tầm 80% – 90%.
Khi dùng cách luyện nghe tiếng Anh này, bạn sẽ nghe và nhớ rất nhanh, rất kỹ. Lúc này, vốn từ của bạn sẽ tăng lên từng ngày. Từ vựng bạn đầu bạn nghe còn xa lạ nhưng sau khi đã được nghe, đọc, viết,.. nó trở thành từ vựng của bạn. Lúc này bạn được tăng vốn từ một cách rất tự nhiên mà không hay.
2.6. GHI NHỚ DẤU HIỆU CỦA CÁC CÂU HỎI NGẮN
Việc chủ động tập trung lắng nghe khi ai đó hỏi bạn một câu hỏi bằng tiếng Anh sẽ giúp bạn dễ dàng đưa ra câu trả lời. Chúng ta hãy cố lắng nghe từ để hỏi ở đầu mỗi câu hỏi, để xem ý của người nói là muốn hỏi ý kiến hay cần thông tin gì. Dưới đây là một số ví dụ:
- Which class…? (Câu hỏi về cái nào? vật nào? lớp nào?)
- What…? (Câu hỏi cần thêm thông tin…?)
- How/How far/How long…? (Bằng cách nào?Bao xa?...)
- Why…? (Tại sao?)
- Where…? (Ở đâu?)
- Does he…? Yes, he does. (Có phải anh ấy làm ..? Đúng, anh ấy làm.)
- Can she…? Yes, she can. (Cô ấy có thể….? Vâng, cô ấy có thể.)
- Is it…? Yes, it is. (Có phải nó….? Vâng, nó thế đó.)
Nếu ai đó hỏi bạn một câu và bạn không biết phải trả lời như thế nào, hãy bắt đầu bằng cách nghĩ về những từ được sử dụng trong câu hỏi. Thay vì chỉ ghi nhớ ngữ pháp tiếng Anh, hãy bắt đầu học cách nhận biết các mẫu như thế này để có thể cải thiện kỹ năng nghe và trả lời được những thông tin hữu ích nhất.
2.7. Xem tài liệu tiếng Anh có phụ đề song ngữ
Việc xem tài liệu kết hợp cả tiếng Anh lẫn tiếng Việt giúp bạn nhanh chóng tiếp thu được nghĩa của một từ vựng, một cụm từ hay một câu nói mới mà không cần tra từ điển. Ngoài ra bạn sẽ dễ dàng hiểu được ngữ cảnh của câu nói và áp dụng vào các tình huống giao tiếp tương tự đấy!
Đây là cách luyện nghe tiếng Anh hiệu quả mà bạn có thể áp dụng khi xem phim, xem tài liệu hoặc xem những chương trình mà mình yêu thích. Bạn vừa có thể giải trí, vừa có thể học tiếng Anh một cách thụ động đấy.
Nghe tài liệu tiếng Anh phù hợp với trình độ
2.8. Học cách đoán bối cảnh và từ vựng trong cuộc trò chuyện
Bối cảnh của cuộc trò chuyện sẽ giúp bạn dễ dàng hiểu được từ vựng cũng như các câu nói tiếng Anh. Với phương pháp luyện nghe tiếng Anh này, hãy cố gắng chọn ra những từ vựng mà bạn đã biết. Bạn hãy dùng nó để hiểu được ý của người nói đang cố gắng truyền đạt và một ý nghĩa các của từ đó.
Ngoài ra, tâm lý, giọng nói và ngôn ngữ có thể của nhân vật cũng sẽ giúp bạn đoán ra được (người nói vui vẻ, bối rối, nghiêm túc hay cười?). Nếu ai đó đang cố gắng trò chuyện với bạn và đang chỉ vào đồng hồ, thì rất có thể họ muốn biết bây giờ là mấy giờ, v.v…
Ngay cả khi bạn không sống ở nơi nói tiếng Anh, bạn vẫn có thể áp dụng cách luyện nghe tiếng Anh cực hiệu quả này để cải thiện kỹ năng giao tiếp tiếng Anh của mình.
2.9. TIẾP CẬN CÀNG NHIỀU GIỌNG NÓI CÀNG TỐT
Ở Việt Nam, có 3 miền, mỗi miền nói với một giọng khác nhau, chúng ta phải tiếp xúc nhiều mới có thể hiểu được ý của người nói. Tiếng Anh cũng vậy, có rất nhiều vùng và nhiều quốc gia trên thế giới cùng nói tiếng Anh. Do đó, để cải thiện khả năng nghe tiếng Anh, bạn không nên chỉ luyện tập với một giọng tiếng Anh Anh hay Anh Mỹ chuẩn. Hãy cố gắng để tắm tiếng Anh bằng nhiều giọng nói khác nhau.
Bằng cách này, bạn sẽ cải thiện khả năng nghe của mình nhiều đó. Có thể nói, đây chính là phương pháp luyện nghe phản xạ tiếng Anh rất tốt giúp bạn trở thành một người nghe tiếng Anh thuần thục.
2.10. NGHE, ĐỌC, VÀ LẬP LẠI KẾT HỢP NHIỀU TÀI LIỆU NGHE
Nghe, đọc, lặp lại là cách học tiếng Anh được nhiều người áp dụng. Đầu tiên khi nghe một nội dung nghe tiếng Anh hiệu quả, hãy nghe, không dịch sang tiếng Việt, cố để hiểu ý chính. Sau đó bạn vừa nghe vừa đọc lại transcript.
Quá trình nghe và đọc lại này sẽ giúp não bộ sẽ ghép âm nghe với ký tự của từ. Nhờ đó bạn có thể ôn lại từ đã biết, học thêm từ mới dưới dạng âm thanh, chuyển dần vốn từ vựng thụ động sang vốn từ vựng chủ động. Sau đó, bạn cần đọc từ lại thành tiếng. Khi đọc lại, hãy nhớ từng chỗ nhấn nhá, giọng điệu.
Trong quá trình nghe, đọc, lặp lại này bạn nên kết hợp nghe nhiều loại giọng tiếng Anh khác nhau. Việc kết hợp nghe thêm nhiều ngữ điệu sẽ giúp bạn dễ phân biệt từ vựng khi nghe hơn.
Như thế, bạn đã học với nhiều giác quan như nghe, đọc, nói và còn nhận biết được các âm giọng khác nhau. Đây là một trong các cách luyện nghe tiếng Anh siêu hiệu quả cho người mới bắt đầu giúp tăng vốn từ và cách phát âm hiệu quả.
3. Nghe sâu và nghe rộng – 2 kỹ năng luyện nghe Tiếng Anh hiệu quả
Giữa hàng trăm phương pháp luyện nghe Tiếng Anh, có 2 kỹ năng nổi bật được nhiều người áp dụng thành công nhất. Đó là nghe sâu và nghe rộng. Đây thực chất là 2 giai đoạn trong quá trình luyện nghe Tiếng Anh từ cơ bản đến nâng cao.
3.1. Nghe sâu (intensive listening)
Với kỹ năng này, bạn nên lựa chọn những đoạn văn hoặc hội thoại ngắn, sau đó nghe thật kỹ từng chi tiết một. Nghe sâu giống như cách bạn mổ xẻ một bài tập, nó thích hợp cho những người mới làm quen với Tiếng Anh. Kỹ năng nghe sâu gồm có 3 phương pháp nhỏ là nghe chép chính tả (dictation), nghe chi tiết và nghe nhắc lại (shadowing).
- Chép chính tả: cách luyện nghe Tiếng Anh tốt này cực kỳ phù hợp với những người đang cần cải thiện kỹ năng nghe. Bạn nên lựa chọn những bài nghe với mức độ hiểu khoảng 70% nội dung, độ dài từ 1-5 phút và chép lại những gì nghe được cho đến khi chính xác hoàn toàn. Khi thực hiện phương pháp này, qua so sánh các bản chép tay, bạn sẽ hiểu được đúng vấn đề mình đang cần cải thiện (phát âm, ngữ pháp, nhầm lẫn về từ vựng…). Tuy nhiên đây cũng là phương pháp tốn nhiều thời gian nhát.
- Nghe chi tiết: cách này khá giống như chép chính tả, nhưng bạn không cần phải chép lại. Thay vì chép thì bạn sẽ tập trung vào nghe thật kỹ. Đây là một trong những cách luyện nghe Tiếng Anh hiệu quả, quan trọng nhất là giúp bạn tiết kiệm được thời gian.
- Nghe nhắc lại: sau khi đã thuần thục cách nghe chi tiết, bạn nên áp dụng cách lắng nghe và lặp lại những gì nghe được. Lưu ý khi thực hành nghe nhắc lại thì bạn không nên nhìn vào bản ghi nội dung. Khi bạn có thể nghe nhắc lại chính xác nội dung bài nghe, nghĩa là khả năng nghe của bạn đã có tiến bộ rất lớn.
Ưu điểm của cách này là bạn có thể bắt chước cả ngữ âm, tốc độ nói, cách nhấn nhá theo giọng đọc của người bản xứ. Đó là lợi ích kèm theo vô cùng giá trị khi luyện nghe Tiếng Anh.
3.2. Nghe rộng (extensive listening)
Với những người đạt đến trình độ nghe nhất định thì nên chuyển từ nghe sâu sang nghe rộng. Nói đơn giản, nếu bạn đã có thể nghe tin tức trên đài CNN, BBC, Youtube bằng tiếng Anh và hiểu hơn 70% mà không cần quá nỗ lực thì đã đến lúc “nâng cấp” lên nghe rộng. Phương pháp luyện nghe Tiếng Anh này rất hữu ích với các bạn đang dự định du học hoặc làm việc ở môi trường giao tiếp bằng Tiếng Anh.
Nghe rộng không tập trung cụ thể từng chi tiết mà bao quát nội dung của cả đoạn. Khi nghe rộng, bạn có thể bỏ qua một số từ hoặc câu, nhưng vẫn nắm được cơ bản nội dung chính mà người nói muốn truyền đạt. Khi nắm vững kỹ năng này, bạn có thể tự do lựa chọn các tài liệu nghe theo sở thích của mình với độ dài đa dạng hơn.
Vậy, tóm lại, để nghe tiếng Anh hiệu quả, bạn cần phối hợp hiệu quả các cách trên. Khi không ngừng nghe, cố hiểu nghĩa, note từ, viết từ, đọc từ,...bạn sẽ ngày càng nhớ được nhiều từ vựng hơn. Không những thế, với 10 cách luyện nghe tiếng Anh hiệu quả cho người mới bắt đầu này còn giúp bạn nhớ lâu và giao tiếp dễ dàng hơn. Hãy bắt đầu lộ trình nghe và học tiếng Anh phù hợp với mình ngay nhé!