Buzz
Đánh giá nhân vật Mã Giám Sinh trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều hay, lựa chọn từ những bài văn xuất sắc của học sinh lớp 9 trên toàn quốc để hỗ trợ học sinh lớp 9 có thêm tài liệu tham khảo và cải thiện kỹ năng viết văn.
Top 10 Đánh giá nhân vật Mã Giám Sinh (tuyệt vời, súc tích)
Cấu trúc Đánh giá nhân vật Mã Giám Sinh
1. Mở bài
- Giới thiệu ngắn gọn về tác giả Nguyễn Du và đoạn trích:
+ Nguyễn Du (1765 – 1820), là một nhà văn uyên bác, có kiến thức sâu rộng và trải nghiệm đời sống phong phú. Sự nghiệp văn học của ông rất ấn tượng và to lớn.
+ Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều: nằm ở phần đầu kiếp đoạn trường của cô gái thuộc dòng họ Vương.
II. Nội dung chính
- Nghệ thuật sử dụng ngôn từ và kỹ thuật miêu tả của Nguyễn Du.
+ Mã Giám Sinh được Nguyễn Du mô tả đúng với tính cách của một thương nhân buôn bán con người.
- Nhân vật Mã Giám Sinh
+ Ngoại hình và hành vi
+ Học sinh của Trường Quốc Tử Giám
+ Du khách từ xa
+ Tên: Mã Giám Sinh
+ Quê quán: huyện Lâm Thanh
*Tuổi: ngoại tứ tuần
+ Phong cách ăn mặc: cẩn thận, lịch lãm, trang phục gọn gàng
+ Lối nói: thô lỗ, thiếu lễ phép
+ Tác động: ngồi tột lề, không chú ý đến người khác
⇒ Ngoại hình không chỉnh chu, không phù hợp với độ tuổi, cử chỉ và thái độ thiếu lịch sự, lạnh lùng, vô trách nhiệm.
+ Bản tính thật
+ Giả dối từ lai lịch đến vẻ ngoài, tính cách
+ Tính cách buôn bán, tinh quậy
⇒ Sử dụng ngôn từ mô tả chân thực, kèm theo các hình ảnh, biểu tượng tạo ra hình ảnh của Mã Giám Sinh như một kẻ giả dối, không trí thức, kẻ buôn bán, thiếu lịch sự.
- Hình tượng đáng thương của Thúy Kiều
+ Tình trạng đáng thương của Thúy Kiều
+ Nàng được xem như một món hàng để trao đổi, mua bán.
+ Nhận thức về phẩm chất con người.
+ Nỗi đau đớn, khó chịu
+ Buồn bã, tủi hổ, ngượng ngùng
+ Cảm thấy e dè và xấu hổ.
+ Đau khổ khi mất tình yêu.
+ Giận dữ khi gia đình bị vu oan.
⇒ Tình trạng đau khổ, xấu hổ, đớn đau.
- Tâm hồn của tác giả
+ Khinh thường, phẫn uất vì sự tham quan trọng hơn nhân phẩm do tiền bạc đem lại.
+ Tác giả lên án, châm biếm diện mạo và hành vi thô lỗ, không lịch sự của Mã Giám Sinh.
⇒ Tác giả thể hiện sự thương cảm sâu sắc trước tình cảnh của những người bị bóc lột, bị coi thường.
⇒ Đồng hóa với nhân vật để diễn đạt nỗi đau, xấu hổ của Thúy Kiều.
III. Kết luận
- Nội dung: Sử dụng nghệ thuật mô tả ngoại hình, cử chỉ và lời nói để phác họa tính cách nhân vật, vạch trần bản chất xấu xa, tày trời của Mã Giám Sinh. Tác phẩm lên án những thế lực tàn bạo đã đạp đổ tài sắc và phẩm giá của người phụ nữ.
- Nghệ thuật:
+ Sử dụng biểu tượng, ảo tưởng.
+ Sử dụng kỹ thuật miêu tả chi tiết để tạo hình và xây dựng nhân vật.
Phân tích nhân vật Mã Giám Sinh - mẫu 1
Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều từ Truyện Kiều của Nguyễn Du mở đầu cho 15 năm lưu lạc đau khổ của Thúy Kiều. Đoạn thơ tái hiện cuộc buôn bán người thời Trung Cổ, thể hiện nghệ thuật tả tự sự và miêu tả con người của Nguyễn Du. Đặc biệt là cách tác giả tả nhân vật Mã Giám Sinh.
Khách mua Kiều được mô tả là “người từ xa”, được người mối giới thiệu để “xem xét tình cảm” và cầu hôn. Khách tự xưng là “người quý tộc” - sinh viên của trường Quốc Tử Giám, không tiết lộ danh tính, tỏ ra lịch lãm và quý phái.
“Hỏi tên, nói rằng: Mã Giám Sinh
Hỏi quê, nói rằng: Huyện Thanh Lâm gần đó”
Hai từ “nói rằng” trong lời giới thiệu đã thể hiện thái độ kiêu căng, coi thường người khác của Mã Giám Sinh, cách nói chuyện của hắn vừa tỏ ra thô lỗ và không lịch sự. Nguyên gốc của hắn không phải là người quý tộc gì cả, hắn thực sự là một kẻ buôn người mà Nguyễn Du đã miêu tả:
“Đã trải niên trạc ngoại tứ tuần,
Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao”
Vẻ ngoài sạch sẽ của Mã Giám Sinh cho thấy sự phô trương, tầm thường, còn bộ đồ bảnh bao lại thể hiện sự giả dối, đạo đức giả, tác giả đã châm biếm hình ảnh của Mã Giám Sinh. Khách này có đầy tớ, diễn đạt ra vẻ ngoài hào nhoáng, đẳng cấp. Nhưng giữa người chủ và người phục vụ của ông khách này có những điểm kỳ quặc, tạo nên sự náo loạn và lộn xộn. Họ không tuân thủ lễ nghi, phép tắc và thiếu đạo đức, đáng khinh:
“Trước chủ sau tớ xao lãng…”
Ngồi trên ghế tót sỗ sàng”
Chỉ qua các hành động ứng xử như “ngồi tót”, “sỗ sàng” đã rõ bộc về đặc tính của những người hạ lưu, thiếu phẩm chất và không lịch sự, đó là cách ứng xử của người buôn người và buôn thịt. Mã Giám Sinh là một kẻ buôn người đã trải qua những năm tháng buôn bán không tốt. Khi người môi giới “giới thiệu” Kiều, hắn “đánh giá” và “thử” mối hàng, bắt Kiều hát, làm thơ, với hắn dù Kiều có quý tộc nhưng cũng chỉ là một món hàng, không quý trọng, để hẳn mang ra mà cân đo đong đếm.
Sau khi đã “chấp nhận một cách hào phóng” hắn mới “tùy cơ ứng biến” mua bán. Cảnh mua bán Kiều là bức tranh tâm hồn và tài năng của Nguyễn Du, qua nhân vật Mã Giám Sinh, tác giả đã chỉ trích và khinh bỉ một cách sắc bén thói buôn người và buôn thịt trong xã hội lạc hậu. Câu “Tiền đã sẵn, việc gì không làm được” là một lời phê phán những người không có đạo đức, làm giàu bằng cách bán con người. Bằng cách miêu tả tinh tế và nghệ thuật, tác giả đã phác họa nhân vật Mã Giám Sinh, hắn là một kẻ giả dối, tham lam, vô tâm, không nhân từ, không công bằng.
Hình tượng Mã Giám Sinh trong Truyện Kiều, đặc biệt trong đoạn Mã Giám Sinh mua Kiều, trở thành biểu tượng cho bọn “buôn người bán…
Phân tích nhân vật Mã Giám Sinh - mẫu 2
Tiền đã có việc gì không thể làm!
Tính cách lừa đảo, giả dối, thủ đoạn, tầm thường của Mã Giám Sinh được Nguyễn Du mô tả chi tiết và sinh động. Tính cách này thể hiện chủ yếu qua ngoại hình, ngôn ngữ và hành động của nhân vật. Bằng từ ngữ tinh tế, biểu cảm cao, Nguyễn Du vừa phơi bày bản chất xấu xa của kẻ buôn người Mã vừa thể hiện thái độ châm biếm, khinh miệt của mình đối với những kẻ hạ lưu, thấp kém, thô lỗ ấy. Chỉ cần một màn kịch ngắn như vậy, chúng ta cũng có thể hiểu được tài năng miêu tả nhân vật của đại thi hào Nguyễn Du.
Phân tích nhân vật Mã Giám Sinh trong đoạn trích 'Mã Giám Sinh mua Kiều' số 3
Trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Thúy Kiều, nhân vật Mã Giám Sinh được mô tả như một người buôn phấn bán hương, mua bán người để kiếm tiền.
Đoạn thơ được miêu tả chi tiết sống động như thời xưa, thể hiện bút pháp nghệ thuật tài tình của Nguyễn Du. Tác giả vô cùng tinh tế trong việc miêu tả con người, từ vẻ ngoài đến tính cách bên trong. Người khách đến mua Kiều từ xa được mụ mối đưa tới để xin cưới Kiều một cách trang trọng, uy nghi.
Sự thật về ông khách ấy liệu có phải là tấm màn che đậy một âm mưu lợi dụng, một kẻ buôn người giả vờ lừa đảo, hay không?
Gần đây có một người phụ nữ,
Giúp khách từ xa giải quyết thắc mắc về danh tính.
Tuy người ta tự giới thiệu mình là người có học, là sinh viên của trường Quốc Tử Giám, nhưng có thể đó chỉ là một cách để giấu danh tính thực sự của họ. Vẻ ngoài của họ luôn lịch lãm, quý phái, quê quán ở huyện Thanh Lâm. Tuy nhiên, từ ngữ và thái độ của họ thể hiện sự kiêu căng, cao ngạo, coi thường người khác.
Hỏi tên, nghe rằng: “Mã Giám Sinh”,
Hỏi quê, nghe rằng: “Huyện Lâm Thanh cũng gần”.
Trong tác phẩm xuất sắc Truyện Kiều của Nguyễn Du, Mã Giám Sinh được tiết lộ là một người buôn bán, một kẻ lợi dụng khách du lịch, buôn người để kiếm lời. Anh tự nhận mình là sinh viên trường Quốc Tử Giám, một trường nổi tiếng của Trung Quốc. Nhưng thực ra, anh chỉ là một kẻ lách luật, một kẻ giả dối, tự phong mình để lừa gạt người khác.
Qua bốn mùa trở lại nhiều tuần,
Áo quần bảnh bao, mày nhẵn nhụi khôn nguôi.
Trong hai câu này, tác giả vẽ ra một hình ảnh về sự giả dối và thiếu trung thực của nhân vật. Vẻ ngoài sang trọng chỉ là một bộ mặt, áo quần bảnh bao chỉ là trò chơi phù phiếm. Bằng những từ ngữ châm biếm, Nguyễn Du đã thể hiện sự lừa dối của nhân vật này, hắn có vẻ chăm sóc bên ngoài nhưng thực chất là một kẻ không đáng tin cậy.
Trước thầy sau tớ, lảo đảo chẳng ngừng
Nhà bạc dẫn khách lên tầng cao,
Ngồi trên cao, ngạo nghễ tỏ ra ngu xuẩn.
Nguyễn Du diễn đạt việc ngồi tót của nhân vật là hành động của kẻ buôn bán thịt bán người, những kẻ chỉ biết tận dụng cơ hội kiếm tiền từ thân phận của người phụ nữ. 'Sỗ sàng' ở đây là sự thiếu văn minh, thiếu nhân quả, và thiếu tự trọng của kẻ ít học, tự cho mình là tối cao.
Hành động này tiết lộ Mã Giám Sinh thực chất là kẻ ít học, chỉ biết buôn bán thân xác phụ nữ, không phải là sinh viên ở Quốc Tử Giám như anh tự tỏ.
Chém gió, cân sức, cân vẻ,
Ép buộc đàn dương, thử tài thơ đường.
Lên một, giảm một, bằng không.
Bây giờ vài lâu, giá vàng đã vượt quá bốn trăm đồng.
Trong cảnh Mã Giám Sinh mua Thúy Kiều, Nguyễn Du đã thể hiện tài nghệ của mình và lòng nhân văn cao cả. Nhờ nhân vật Mã Giám Sinh, Nguyễn Du muốn chỉ trích xã hội cũ, nơi mà những nhà chứa, kỹ viện, thanh lâu công khai hoạt động như nơi giải trí cho những người giàu có và quan lại. Đó là nơi mà tài năng và nhan sắc của phụ nữ trở thành công cụ kiếm lợi cho những kẻ buôn người không ngừng tìm kiếm lợi nhuận phi pháp.
Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp nghệ thuật hiện thực, chọn lọc những chi tiết đặc sắc để miêu tả nhân vật Mã Giám Sinh. Hành động của hắn trong việc buôn bán người phụ nữ đã được mô tả rõ nét qua cử chỉ, ngôn từ, và hành động, tạo nên một hình ảnh chân thực về một kẻ giả dối, một tay buôn người chuyên nghiệp.
Hình ảnh nhân vật Mã Giám Sinh trong Truyện Kiều của Nguyễn Du là một biểu tượng của những kẻ buôn người trong xã hội phong kiến. Qua đoạn trích này, tác giả muốn chỉ trích tội ác của xã hội phong kiến.
Phân tích nhân vật Mã Giám Sinh - mẫu 3
Trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều, Nguyễn Du đã sử dụng một cách thành công bút pháp nghệ thuật để miêu tả nhân vật. Mã Giám Sinh được tường minh qua từng câu văn, hiện lên như một bức chân dung đầy đau lòng và tàn nhẫn của một kẻ buôn thịt bán người, người đã tham gia vào việc lừa dối Thúy Kiều để đưa cô vào lầu xanh lần đầu tiên.
Nhân vật Mã Giám Sinh là một thành công của Nguyễn Du trong Truyện Kiều. Nguyễn Du đã mô tả rất sâu sắc nhân vật này qua diện mạo và cử chỉ. Hành động, cách nói chuyện của hắn thể hiện sự vô văn hoá và thiếu trình độ. Cách ăn nói của hắn rất cục mịch: “hỏi tên”, “hỏi quê”, câu trả lời chẳng có chủ ngữ, không một chút lễ phép:
“Ở gần đây có một phụ nữ nào,
Đưa người lạ từ xa vào để hỏi danh tính”
Hỏi tên, hắn trả lời: “Mã Giám Sinh”
Hỏi quê, hắn đáp: “Gần huyện Lâm Thanh”
Bản mặt của Mã Giám Sinh tiết lộ sự không nhất quán, đầy mâu thuẫn:
“Quá niên trạc ngoại tứ tuần
Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao.
Trước thầy sau tớ lao xao,
Nhà băng đưa mối rước vào lầu trang”.
Dù đã trải qua bốn mươi tuổi: “quá niên trạc ngoại tứ tuần”, nhưng Mã Giám Sinh vẫn cố gắng giữ vẻ trẻ trung khi đi cầu hôn. Hắn tinh chỉnh bề ngoại giả tạo với 'mày râu nhẵn nhụi', trang phục 'bảnh bao', tự tạo dáng, chải chuốt nhưng lại mang vẻ giả dối, lố bịch, không có phẩm chất của một người trưởng thành. Cảnh học trò náo nhiệt, nhây nhụa: “trước thầy sau tớ lao xao”. Dường như đây là người học sinh trường Quốc Tử Giám, có thể cũng là quan tử được triều đình bổ nhiệm. Không rõ hắn thuộc phái gì nữa.
Mặc dù tự xưng là “viễn khách” nhưng khi hỏi quê lại trả lời “gần” - điều này chứng tỏ hắn đã nói dối hai lần để che giấu danh tính thật sự và dễ dàng lừa gạt. Thái độ, tính cách cũng đều giả dối. Dù đã già nhưng vẫn giữ vẻ trẻ trung, phong trần, thư sinh phong lưu. Từ “tớ” không biết thuộc hạng nào mà náo nhiệt, nhây nhụa không coi trọng trật tự. Rõ ràng đó chỉ là một nhóm hỗn độn, không tổ chức, giả mạo và vô ích. Bản chất lạm dụng, tham lam của Mã Giám Sinh lộ qua cảnh mua bán Thuý Kiều:
“Ghế trên ngồi tót sỗ sàng,
Buồng trong mối đã giục nàng kíp ra… “
Thái độ hống hách, vội vã, cùng với kiểu mua bán kín đáo của kẻ buôn người lừa dối:
“Đắn đo cân sức cân tài,
Ép cung cầm nguyệt thử bài quạt thơ”
Hành động của Mã Giám Sinh, cách anh ta đối xử với Thúy Kiều cho thấy sự lạnh lùng, vô tình đối diện với nỗi đau, tủi hờn, và tài năng của Kiều. Anh ta chỉ coi Kiều như một món hàng quý giá, đánh giá sắc đẹp và tài năng của cô như giá trị của một vật phẩm - cái có thể mang lại lợi nhuận cho anh ta.
Sau khi đã đánh giá sắc đẹp và tài năng của Kiều, thử tài thơ, và đặt ra điều kiện, anh ta mới chịu “tùy cơ dẫn dắt”. Tuy nhiên, trong lòng anh ta vẫn lạnh lùng, vô tình trước hoàn cảnh của Kiều, và thái độ mãn nguyên, hợm hĩnh: “tiền lưng đã sẵn việc gì chẳng xong”.
Ban đầu, lời nói của Mã Giám Sinh có vẻ văn minh, lịch sự, biết lễ biết phép: “Rằng mua ngọc đến Lam Kiều. Sinh nghe xin dạy bao cho tường”. Tuy nhiên, điều này chỉ là lời nói và thực tế vẫn là việc mua bán thô bạo. Với nhà buôn, tiền là quan trọng nhất nên đến lúc này, anh ta phải nói nhiều hơn để đàm phán, thấp giá, và tìm cách mua hàng với giá tốt nhất:
“Cò kè bớt một thêm hai,
Giờ lâu ngã giá vâng ngoài bốn trăm”.
Kỹ năng định giá tài sản và ép buộc kẻ khó tính của hắn rất tinh vi, gói gọn trong câu 'Cò kè bớt một thêm hai', đến 'giờ lâu' mới 'ngã giá vàng ngoài bốn trăm'. Mức giá đó đối với Thúy Kiều, một phụ nữ tuyệt vời, thực sự là quá rẻ rúng.
Câu thơ này mô tả cảnh kẻ mua, người bán đẩy món hàng, mở túi tiền, thắt chặt, nâng lên, rồi đặt xuống. Tất cả những chi tiết này không chỉ thể hiện việc buôn bán người một cách trắng trợn trong 'lễ vấn danh', mà còn phơi bày Mã Giám Sinh như một kẻ buôn người thật sự, đáng ghê tởm. Bản chất giả dối và khinh bỉ của hắn từng chút được phơi bày.
Mã Giám Sinh được miêu tả một cách trực tiếp, hiện thực qua ngôn ngữ và bút pháp của Nguyễn Du. Sự kết hợp này giúp khắc họa rõ ràng tính cách của nhân vật, từ ngoại hình đến tâm hồn, rất sinh động và cụ thể, là một bức tranh tóm tắt về loại người giả dối, vô học và vô nhân đạo trong xã hội. Tất cả những điều này nổi bật bản chất buôn lậu và tham lam của hắn.
Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều là một bức tranh sống động về xã hội và cũng là biểu tượng lòng nhân ái của Nguyễn Du. Nó đồng thời lên án sự tàn bạo của các thế lực và thể hiện lòng thương cảm, xót xa trước sự bị trà đạp của một người phụ nữ với sắc đẹp, tài năng và phẩm giá. Nguyễn Du còn chứng tỏ tài năng nghệ thuật thông qua miêu tả nhân vật phản diện qua ngoại hình và cử chỉ.
Phân tích nhân vật Mã Giám Sinh - mẫu 4
Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều khắc họa chi tiết sự lưu lạc của Thuý Kiều trong mười lăm năm. Trước những biến cố trong gia đình, Kiều buộc lòng phải bán mình để cứu cha và em gái. Đoạn trích này nói về nỗi đau thương và tâm trạng bất lực của cô gái này, đồng thời mô tả nét đặc trưng của Mã Giám Sinh.
Hai câu thơ đầu tiên giới thiệu về Mã Giám Sinh là “viễn khách” “đến hỏi vợ”. Cách này vừa trang trọng: “Gần miền có một mụ nào, Đưa người viễn khách tìm vào vấn danh.” Hai câu tiếp theo nói về lí lịch của “người viễn khách” với tư cách học trò trường Quốc Tử Giám (họ Mã), quê ở “huyện Lâm Thanh”. Mặc dù giới thiệu nghiêm túc, nhưng lại thiếu sự tế nhị và lịch thiệp, không thể đúng với tư cách đi hỏi vợ.
Nhìn vào cách nhân vật nói, ta phát hiện một sự mâu thuẫn. Ban đầu, nhân vật tự nhận mình là “viễn khách” nhưng khi hỏi về quê quán, lại nói “huyện Lâm Thanh cũng gần”. Điều này khiến ta không thể không nghi ngờ về tính chân thực của chàng họ Mã. Có vẻ như có điều gì đó muốn che giấu nên trong cách nói của anh có sự mập mờ, quanh co. Bốn câu thơ tiếp theo mô tả chi tiết về ngoại hình, cử chỉ và ngôn ngữ của nhân vật, từ đó hé lộ dần tính cách của Mã Giám Sinh qua tuổi tác, diện mạo và trang phục.
Dáng vẻ bên ngoài của nhân vật được chăm chút kỹ lưỡng. Cụm từ như “nhẵn nhụi”, “bảnh bao” nhấn mạnh sự quan tâm đến hình thức của nhân vật. Trong xã hội xưa, những người lương thiện thường dễ nhận biết qua trang phục và cách nói chuyện. Tuy nhiên, Mã Giám Sinh không phải là người như vậy, đặc biệt khi anh đã qua tuổi “ngoại tứ tuần” nhưng vẫn giữ vẻ ngoại hình trẻ trung, quý phái. Tám câu thơ đầu tiên giới thiệu về quê quán, tên tuổi nhân vật có vẻ khá lạ và không rõ ràng, khiến ta hoài nghi về danh tính thật sự của anh.
Trước thầy sau tớ lao xao,
Nhà băng đưa mối rước vào lầu trang.
Ghế trên ngồi tót sỗ sàng...
Ở đây có một sự lộn xộn, nhốn nháo, không có sự phân biệt trên dưới, cũng chẳng có nền nếp phép tắc gì của đám “thầy - tớ” lao xao, gây phản cảm về anh chàng họ Mã. Từ ngữ “tót”, ngồi vào “ghế trên” thể hiện hành động thiếu văn hóa, không có ý thức về sự trang trọng, đạo đức của nhân vật. Mặc dù tỏ ra lịch thiệp và trang trọng, nhưng thực chất, Mã Giám Sinh vẫn tỏ ra vô học và cảnh báo mối quan hệ không rõ ràng khi mua Kiều.
Rằng: “Mua ngọc đến Lam, Kiều
Mong muốn của tôi là dạy bao nhiêu cho tường.
Mã Giám Sinh tỏ ra rất hào phóng khi nói về “sính nghi”, nhưng thực ra hắn chỉ là kẻ bần cùng và bủn xỉn, luôn thay đổi quyết định mua bán để hưởng lợi. Dẫu hắn tỏ vẻ cao lớn khi mua sắm nhưng thực chất lại tham lam và chần chừ trong việc đặt giá. Bằng chứng cho thấy sự thật về tính cách tham lam của Mã Giám Sinh chính là hành động dài dòng khi đưa ra giá cuối cùng.
Mã Giám Sinh hiện là một người buôn người lọc lõi và tàn ác, tận dụng hoàn cảnh khó khăn của gia đình Kiều để ép giá. Hắn là một kẻ vô lương và gian xảo. Trong Truyện Kiều, ngòi bút của Nguyễn Du đã tạo ra những miêu tả độc đáo về nhân vật. Nhân vật chính diện như Thuý Vân, Thuý Kiều, Kim Trọng được tác giả miêu tả bằng những từ ngữ và hình ảnh ước lệ, tượng trưng.
Tác giả đã sử dụng tài năng về ngôn từ và khẩu ngữ dân gian để vạch trần bản chất xấu xa của những kẻ phản diện như Mã Giám Sinh. Những từ như “nhẵn nhụi”, “bảnh bao”, “tót”, “sỗ sàng”, “cò kè” đã làm nổi bật tính cách buôn người của họ, đồng thời thể hiện nghệ thuật dùng ngôn từ tinh vi của Nguyễn Du.
Phân tích nhân vật Mã Giám Sinh trong Truyện Kiều.
Thành công của Nguyễn Du trong việc vẽ nên bức chân dung của Mã Giám Sinh không chỉ là ở tấm lòng nhân đạo cao cả mà còn là ở sự căm ghét đối với những người hèn hạ, vô nhân tính trong xã hội phong kiến. Mã Giám Sinh là biểu tượng của sự đê tiện, vô văn hóa, một kẻ buôn người điển hình.
Đoạn trích về việc Mã Giám Sinh mua Kiều nằm ở phần đầu thư hai Gia biến và lưu lạc, nơi bắt đầu cuộc sống bi kịch của gia đình Kiều. Sau khi gia đình Kiều bị giam cầm bất công, Thúy Kiều đã quyết định bán mình để cứu cha và gia đình khỏi nguy hiểm. Mã Giám Sinh là nhân vật chính liên quan đến quá trình này, và tác giả đã mô tả chi tiết về tính cách khinh bỉ và tham lam của hắn.
Ở gần đó có một bà già nào đó,
Dẫn người khách xa xôi tới tìm hiểu danh tính.
Hỏi tên, cô ta trả lời: “Mã Giám Sinh”,
Hỏi quê, cô ta trả lời: “Huyện Lâm Thanh gần đó lắm”.
Khách xa đến, Mã Giám Sinh nghĩa là họ Mã và là giám sinh tại Quốc Tử Giám - ngôi trường lớn thời xưa. Giám Sinh cũng có thể chỉ chức vụ giám sinh người mua của triều đình. Tác giả giới thiệu Mã Giám Sinh với sự mập mờ, nhưng chính cái bản chất đê tiện, đớn hèn của hắn đã được thể hiện rõ từ đầu.
Bằng bút pháp hiện thực, tác giả đã hoàn thiện hình ảnh nhân vật phản diện Mã Giám Sinh, từ diện mạo đến tính cách. Hắn nói lời cộc lốc, thiếu văn hóa, là người thất học, hoàn toàn trái ngược với danh tính mà hắn đã giới thiệu. Khi được hỏi, hắn trả lời nhát gừng, không chút chân tướng:
Hỏi tên, hắn trả lời: “Mã Giám Sinh”,
Hỏi quê, hắn nói: “Huyện Lâm Thanh cũng gần đó lắm”.
Số tuổi đã cao, nhưng vẫn giữ vẻ ngoại trẻ trung,
Trông hắn lịch lãm trong bộ áo quần sành điệu.
Trước các vị đàn anh đẳng cấp, hắn vẫn tỏ ra hồn nhiên vô tư,
Nhà băng đã mối rước hắn vào đám cưới cao sang.
Hành động và vẻ ngoại của hắn đã phản ánh rõ sự nhố nhăng, kịch cỡm và dối trá. Dù đã ngoài bốn mươi nhưng hắn vẫn giữ được vẻ ngoại trẻ trung, lịch lãm, sành điệu như người mới trẻ. Hắn có vẻ ngoại của một người lịch lãm, ăn mặc sành điệu, tươm tất, chuốt chải kỹ lưỡng, nhưng thực chất lại là một kẻ giả dối, lố bịch, không có tính chính trực và nhân đạo.
Tình huống thầy tớ lẫn lộn, 'trước thầy sau tớ lao xao'. Có lẽ vì họ đều ở cùng một môi trường buôn người, nơi không tuân thủ nghi thức và tôn giáo. Khi vào nhà, hành động của hắn thô lỗ, thể hiện thái độ coi thường người khác:
Ngồi trên chiếc ghế cao cấp, sành điệu và độc đáo,
Trong buồng đã có mối giục nàng phải sẵn sàng ra đi.
Chiếc ghế cao cấp là nơi dành cho người cao tuổi, người có uy tín, là chỗ ngồi đầy tôn trọng. Mã Giám Sinh hỏi vợ là một hành động không tôn trọng với hàng con cháu, và càng không được cái cử chỉ nhanh và không kiềm chế của một người không học thức, thiếu may mắn. “Ngồi tót” là cách diễn đạt rất hình tượng để mô tả hành động thiếu văn hóa đó. Chi tiết này là bằng chứng rõ ràng cho thấy Mã Giám Sinh thực sự là một kẻ không học thức, không lương thiện.
Tính cách của nhân vật Mã Giám Sinh phản ánh bản chất của một kẻ buôn lừa đầy giả dối, không có lòng nhân từ vì tiền bạc. Sự giả dối rõ ràng từ thông tin về lai lịch và nguồn gốc của hắn. Mã Giám Sinh tự giới thiệu mình là học trò của Quốc Tử Giám, nhưng cũng có thể là người mua chức giám sinh từ triều đình. Thậm chí còn không rõ hắn thuộc tầng lớp nào. Hắn nói quê quán ở xa nhưng cũng nói là “gần”, cho thấy hắn đã nói dối hai lần để che giấu quá khứ và dễ dàng lừa gạt người khác. Dù đã lớn tuổi nhưng hắn vẫn cố gắng giữ vẻ ngoại trẻ trung, thư sinh, lịch sự nhưng trong thực tế lại là một kẻ giả dối, ngổn ngang, thiếu sự chân thành.
Bản chất không nhân vì tiền của Mã Giám Sinh được tiết lộ qua cảnh mua bán với Thúy Kiều. Hành động vô nhân, thái độ lạnh lùng, vô tâm trước sắc đẹp và tài năng của Kiều, hắn chỉ coi nàng như một món hàng, đánh giá sắc đẹp và tài năng của nàng chỉ bằng giá trị của hàng hóa có thể mang lại lợi nhuận cho hắn.
Cân nhắc và đánh giá sắc đẹp cùng tài năng,
Dùng sự ép buộc và thử thách để kiểm tra bài thơ và những câu thơ.
Sau khi đã cân nhắc kỹ lưỡng, đánh giá sức mạnh và tài năng, ép buộc người chơi cầm đàn, kiểm tra tài nghệ thơ. Chỉ khi hài lòng, hắn mới bắt đầu thao túng theo ý mình. Tâm hồn lạnh lùng, vô cảm trước hoàn cảnh của Kiều và niềm vui hơn nữa với tiền: “Tiền lưng đã sẵn, mọi việc chẳng còn là vấn đề gì”. Những lời nói ban đầu có vẻ cao quý, lịch sự, nhưng sự mua bán vẫn tiếp tục trắng trợn:
Lúc bớt một lúc thêm hai,
Cuối cùng, giá vàng đã lên trên bốn trăm.
Với kẻ buôn, tiền bạc là mạng sống nên hắn phải chú ý đến mặt hàng, giảm giá, tìm cách mua với giá rẻ nhất có thể. Hắn ngay lập tức thực hiện chiêu “bớt một thêm hai” đến khi “giá vàng lên trên bốn trăm”. Câu thơ mô tả việc mua bán cung cấp cảnh cảm của người mua và người bán. Tiền được đưa ra, thả vào, nâng lên, đặt xuống. Chi tiết mua bán thể hiện sự đê tiện, trắng trợn, là một cảnh tượng buôn bán thịt người, trắng trợn, phản ánh sự ghê tởm của Mã Giám Sinh. Mặt nạ của hắn dần rơi bật từ lúc nào.
Nhân vật phản diện Mã Giám Sinh được miêu tả một cách trực tiếp, bằng bút pháp hiện thực. Nguyễn Du kết hợp kỹ thuật kể chuyện với việc miêu tả về ngoại hình, hành động, ngôn ngữ đối thoại để hoàn thiện hình ảnh và tính cách của nhân vật, rất cụ thể, sống động, với ý nghĩa tổng quát về kẻ giả dối, vô học, không nhân từ trong xã hội. Tất cả những điều này làm nổi bật bản chất buôn người lọc lõi của hắn. Vì tiền bạc, hắn sẵn lòng bất kể bất cứ điều gì để đạt được mục đích.
Mã Giám Sinh khi mua Kiều là một bức tranh thực tế về xã hội và cũng thể hiện tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du qua hai mặt: chỉ trích sự tàn bạo, xấu xa và đồng thời thể hiện sự thương cảm, xót xa trước vẻ đẹp, tài năng và phẩm chất của người phụ nữ bị đối xử thậm tệ. Đoạn này cũng cho thấy tài nghệ thuật của Nguyễn Du: miêu tả nhân vật phản diện bằng ngôn từ hiện thực, khắc họa tính cách nhân vật qua ngoại hình, hành động, ngôn từ đối thoại (khác biệt so với nhân vật chính).
Phân tích nhân vật Mã Giám Sinh - mẫu 6
“Âm nhạc xưa cắt đứt dây tình
Hai trăm năm trôi qua vẫn gợi lòng người”
(“Gửi ông Nguyễn Du” – Tố Hữu)
Sinh ra hơn hai trăm năm trước nhưng cho đến ngày nay và mãi mãi sau này, “Truyện Kiều” vẫn là “một phần tinh thần” không thể thiếu đối với người Việt, vẫn là một tác phẩm bất tử, vẫn làm say lòng người, gắn bó với cuộc sống của mọi thế hệ. Một trong những yếu tố khiến tác phẩm này chiếm trọn trái tim của người đọc là sự thể hiện yêu thương và bênh vực giá trị con người thông qua việc chỉ trích xã hội phong kiến đầy bất công và những kẻ “bán thịt buôn người”, đặc biệt là sự thống trị của tiền bạc. “Mã Giám Sinh mua Kiều” là một phần nổi bật trong đó.
Đoạn trích này không chỉ khiến chúng ta xúc động và khóc thét cho Kiều trước bi kịch gia đình và tình yêu tan vỡ, mà còn khiến chúng ta tức giận trước hình ảnh của một kẻ bất nhân như Mã Giám Sinh.
Gia đình Kiều gặp biến cố khi bị vu oan, cha em bị tra khảo, tài sản gia đình bị “vét sạch” bởi bọn xấu xa, tham nhũng. Trong cảnh gia đình gặp khó khăn, Kiều đã quyết định: “Sẵn lòng đem cỏ quyết đền ba lần”. Đây là một trong những đoạn thơ thành công về nghệ thuật miêu tả nhân vật của Nguyễn Du – đặc biệt là nhân vật phản diện Mã Giám Sinh. Ban đầu, tác giả giới thiệu Mã là “viễn khách” đến làm lễ “vấn danh” – khách xa đến hỏi vợ và cầu hôn:
“Gần đây có một người phụ nữ
Dẫn du khách vào kiếp thương nhân
Cách giới thiệu đầy uy nghi. Hai câu thơ tiếp theo là câu hỏi và câu trả lời:
“Hỏi tên, được biết là Mã Giám Sinh”
“Hỏi quê, có vẻ gần Huyện Lâm Thanh”
Cách trả lời của hắn đầy thô lỗ, thiếu văn hóa. Thực ra, Mã Giám Sinh chung sống với Tú Bà tại lầu xanh:
'Cùng sống mở cửa một cửa hàng
Quanh năm buôn bán mỹ phẩm, nước hoa”
Hắn sinh ra ở Lâm Tri nhưng đạo lý là quê ở “Lâm Thanh”. Ban đầu hắn tỏ ra là “viễn khách” nhưng bây giờ lại tự xưng là “cũng gần”. Thực chất là người nói dối gian trá. Hắn chỉ là kẻ buôn bán con người nhưng lại khoác lên mình bề ngoại lệ là sinh viên của trường Quốc Tử Giám, họ Mã. Tiểu sử của hắn rất mơ hồ. Tính cách thật sự của hắn dần hé lộ...
“Vượt qua mười năm, bốn mùa
Ấn tượng với vẻ ngoài đẹp trai, lịch lãm
Xuất hiện trước thầy, sau bạn lao xao
Dẫn dắt người mối vào lâu trang
Ngồi ở ghế cao, tỏ ra quan trọng và nghiêm túc
Đẩy nhanh bước tiến của mối để nàng ra đi
Qua bốn mươi tuổi vẫn giữ vẻ trẻ trung: “mịn màng” và “lịch lãm” là hai đặc điểm mỉa mai. Dùng cả “thầy” lẫn “tớ”, “trước” và “sau”, tạo ra vẻ sang trọng nhưng mỗi bước đi đều làm người khác phục tùng, nhưng với tên “khách xa lạ” này, sao mà cứ “lúng túng” và thiếu lễ phép thế!
Cách ngồi “lơ đãng” trên ghế chứng tỏ hắn không biết kiềm chế, không biết tôn trọng. Nếu là sinh viên ở Quốc Tử Giám, thì hắn rất thiếu phẩm hạnh. Từ “tót” ở đây mang ý nghĩa khinh bỉ. Theo nhận định của nhà phê bình Hoài Thanh “chỉ cần từ “lẻn” cho Sở Khanh, từ “tót” cho Mã Giám Sinh, Nguyễn Du đã diễn đạt hết bản chất của nhân vật”. Tác giả không dùng từ ngữ hoa mỹ, ảo diệu mà chọn từ ngữ thực tế, phổ thông mang sắc thái châm biếm, khinh bỉ. Cách mô tả này tương phản hoàn toàn với cách diễn đạt về nhân vật chính diện. Chẳng hạn như Thúy Vân:
“Mặt trăng đầy đặn, khuôn mặt ngài tràn đầy sức sống”
hay Thúy Kiều:
“Bức tranh thu thủy, nét xuân sơn
Hoa tỏa sắc thắm, liễu buông lơi xanh mịn”
Nghệ thuật miêu tả nhân vật ở đây rất linh hoạt. Nhưng chỉ khi qua một cuộc trao đổi mới thấy được bản chất thật của y:
“Suy tính về phẩm chất, đánh giá về tài năng:
Thử thách khả năng sáng tạo, kiểm tra tác phẩm thơ”.
Những từ như “đánh giá”, “thử”, “kiểm tra” thường được sử dụng trong việc đánh giá sản phẩm. Vậy thực sự đây là một cuộc giao dịch giấu kín và qua những hành động của anh ta, ta có thể hiểu anh ta là một người buôn bán rất tinh tế... Những từ này có vẻ đơn giản, lạnh lùng nhưng thực ra tác giả đã chứa đựng nhiều cảm xúc, tâm trạng của một con người nhân đạo. Cách diễn đạt của anh ta không che dấu được tính cách giả dối, thực dụng:
“Nói rằng: “Mua đá quý đến Lam Kiều
Đòi hỏi xin dạy bao nhiêu cho màn”
Cuối cùng, tác giả đã tiết lộ bản chất thật của anh ta:
“Dè dặt giảm một lấy hai
Giờ đã lâu giá không dưới bốn trăm”
Chỉ với hai từ “cò kè” và “giá” đã đủ để hé lộ bản chất của gã Mã, một kẻ buôn người đáng sợ. Qua đó, ta cũng hiểu được tính cách ích kỷ của hắn. Tác giả kết thúc cảnh giao dịch bằng những từ như “nạp thái”, “vu quy”, “canh thiếp”… nhưng không quên mỉa mai, phê phán: “Tiền có sẵn, việc gì chẳng xong”
Tiền bạc – quyền lực đã khiến các quan lại áp bức dân lành, đã làm thay đổi mọi thứ, làm lung lay xã hội, đặt người vào hoàn cảnh khó khăn. Cô Kiều tài hoa đã trở thành một sản phẩm trao đổi trước tiền bạc của Mã Giám Sinh.
Qua Mã Giám Sinh, ta thấy được bản chất hiện thực trong cách tả người của Nguyễn Du. Mọi nét vẽ đều rõ ràng, tạo nên hình ảnh xấu xa, tàn độc của Mã Giám Sinh. Mỗi chi tiết đều sống động, và sau đằng sau đó là sự khinh bỉ của tác giả dành cho loại người như Mã, những kẻ tàn ác và đê tiện! Bức chân dung của Mã phản ánh sâu sắc hiện thực, lên án những kẻ buôn người vô nhân đạo, đạo đức giả trong xã hội đang suy tàn.
“Mã Giám Sinh mua Kiều” là một trong những đoạn thơ phê phán sâu sắc nhất trong “Truyện Kiều”. Qua Mã Giám Sinh, Nguyễn Du đã vẽ nên một bức tranh sắc nét về sự tàn ác, ghê tởm của những kẻ buôn người trong xã hội, cùng với sức mạnh của tiền bạc. Đó cũng là thành công về giá trị phê phán hiện thực và nhân đạo của tác phẩm.
Phân tích nhân vật Mã Giám Sinh - mẫu 7
Đoạn thơ Mã Giám Sinh mua Kiều dài 34 câu, từ câu 619 – 652, kết hợp giữa tâm trạng và sự thật, kể và diễn tả, với sự châm biếm, phê phán mạnh mẽ. Bức chân dung nghệ thuật được xây dựng qua những từ ngữ tài tình của Nguyễn Du, làm lộ ra tính cách, tâm hồn của nhân vật, và trong đó, bức chân dung của Mã Giám Sinh nổi bật và đặc sắc nhất.
Phần Mã Giám Sinh mua Kiều nằm trong phần thứ hai của Truyện Kiều (Gia biến và lưu lạc). Khi gia đình bị oan, Kiều quyết định bán mình để giải cứu cha và gia đình khỏi hiểm nguy. Phần này tập trung vào việc Mã Giám Sinh đến mua Kiều. Bốn câu thơ đầu của đoạn trích đóng vai trò giới thiệu nhân vật chính trong cuộc mua người, đó là Mã Giám Sinh:
Yêu cầu biết tên: “ Mã Giám Sinh’’
Hỏi quê quán, nơi ở: “Huyện Lâm Thanh cũng gần.
Mã Giám Sinh được giới thiệu như một khách du lịch xa xứ đến với mục đích trọng đại, quan trọng. Điều này nhằm mục đích xác định danh tính, hỏi tên và địa chỉ của cô gái để cưới. Tuy nhiên, cách trả lời của Mã khi mới bước vào nhà đã tỏ ra cộc lốc, không tự nhiên và khó chịu. Giám Sinh không chỉ ra tên thật của mình mà chỉ nói về tên họ Mã và việc học ở Quốc Tử Giám. Anh ta cũng không quan tâm đến việc giới thiệu bản thân mà chỉ tự hào về danh hiệu. Bên cạnh đó, cách ăn mặc và cử chỉ của anh ta cũng phản ánh sự thiếu trình tự, kiêng nhẫn và thái độ không tôn trọng:
Vượt quá tuổi trẻ và ngoại hình trẻ trung
Khuôn mặt mịn màng, trang phục lịch lãm
Dù ở trước hay sau, cũng lôi thôi không kiểm soát
Ngân hàng đưa người mối vào tầng trên của tòa nhà.
Ghế trên ngồi người rất trang trọng và cứng nhắc,
Trong thời phong kiến, nam giới thường lấy vợ sớm. Nhưng người họ Mã này đã qua bốn mươi tuổi, mới quyết định đi hỏi vợ. Thật là kỳ lạ. Cách ăn mặc của hắn rất lịch sự, sang trọng, để lại ấn tượng cao. Nhưng so với vẻ ngoại hình trẻ trung, sạch sẽ của hắn, lại gợi lên một sự lố bịch, buồn cười, như muốn chơi đùa với người khác. Tuy nhiên, nếu ai đó, dựa vào từ ngữ mà không hiểu ý nghĩa sâu xa hơn, nghĩ rằng Mã Giám Sinh đã cạo trụi tất cả râu, lông mày thì cũng quá đoan tràng!
Có thể hiểu rằng Mã không để râu mép, cằm nhẵn thín và có thể lông mày hắn cũng thưa, nhạt? Nhưng quan trọng hơn, đối với độ tuổi của hắn và thời kỳ đó, nam giới thường để râu, ria dài để thể hiện trưởng thành. Mã lại chọn con đường khác, khiến mọi người không khỏi cười chê.
Để mô tả hình dáng của Mã, Nguyễn Du đã sử dụng từ “tót” để diễn tả hình ảnh một người tồi tệ, phô trương. Mã buôn bán chán chường, không biết văn chương, học vấn gì cả! Trong khi mụ mối phục vụ rất trang trọng và uy nghi, thì Mã lại có hành động kỳ lạ: nhảy lên ngồi ghế một cách thô lỗ. Chỉ từ “tót” đã thể hiện được tính cách của hắn. Nguyễn Du rất khéo léo trong cách sử dụng từ ngữ của mình. Hành động nhảy lên ngồi ghế một cách thô lỗ, không kiêng nể, chẳng biết đến lễ phép, đặc biệt khi đến nhà hỏi vợ và đã qua tuổi trung niên, là một hành động rất phản cảm. Trái ngược với từ trang trọng, thì từ “tót” gây bất ngờ với hành động thiếu trang trọng, không kiểm soát của một người được cho là có học vấn từ trường Quốc tử giám.
Khi thực hiện công việc thực tế, Mã tiếp tục thể hiện bản chất buôn bán của mình. Hắn rất cẩn trọng, có kế hoạch. Đầu tiên là suy tính, đánh giá, đo đạc, đo lường tài năng trong tâm trí, sau đó thử nghiệm Kiều bằng việc đánh đàn, viết thơ trên quạt. Sau khi đã dành thời gian đầy đủ để suy nghĩ, đã chắc chắn về mọi điều, và cảm thấy hài lòng, thì hắn mới tỏ ra thông minh, khéo léo trong việc diễn đạt, sử dụng lời lẽ lịch lãm, văn hoa:
Nói rằng: “Mua đá quý đến Lam Kiều,
Đề nghị hỏi: “Dạy bao nhiêu cho tường?”
Ngay sau khi nghe mụ mối đưa ra giá, hắn bắt đầu tham gia đàm phán, tìm cách cò kè và thay đổi giá, sau một thời gian suy nghĩ:
Cò kè bớt một thêm hai,
Giá vàng giờ đã rơi xuống ngoài bốn trăm lạng.
Ở đây, hắn đã lộ ra bản chất một kẻ 'buôn thịt bán người' thông thạo, chuyên nghiệp. Cụm từ 'cò kè' có thể là từ chính xác nhất để vạch trần bản chất buôn bán của nhân vật Mã Giám Sinh. Cò kè, kiểu cách thâm hậu, tầm thường, đê tiện, và dâm đãng chính là những đặc điểm cốt lõi của loại người như Mã Giám Sinh.
Sau khi giảm giá xuống, từ nghìn vàng giảm xuống chỉ còn bốn trăm lạng, Mã Giám Sinh lại trở về với lối nói văn hoa giả tạo, kiểu cách. Hắn đã nắm bắt được tình hình khó khăn của gia đình họ Vương, và lợi dụng cơ hội đó để ép giá. Điều này đúng lúc nhà Kiều đang cần tiền và gặp khó khăn. Từ đó, Mã Giám Sinh đã thể hiện mình là một kẻ buôn người chuyên nghiệp, giả dối và lừa bịp.
Qua đoạn thơ ngắn này, Nguyễn Du đã tường tận mô tả nhân vật Mã Giám Sinh từ ngoại hình đến lời nói và hành động. Với tài năng nghệ thuật xuất sắc, chân dung của nhân vật Mã được khắc sâu qua từng câu chữ. Nguyễn Du thật sự là một thiên tài trong việc sử dụng từ ngữ, chọn lọc từ ngữ một cách tinh tế để thể hiện rõ bản chất của bọn buôn người như Mã Giám Sinh.
Xem xét nhân vật Mã Giám Sinh - mẫu 8
Trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du, nhân vật Thúy Kiều được mô tả là một người con gái đầy tài năng và vẻ đẹp hoàn mỹ, nhưng số phận của nàng lại đầy bi thương trong suốt 15 năm bị trắc trở. Nàng phải đối mặt với những kẻ lừa dối, độc ác, đẩy nàng vào cảnh khốn khó của cuộc đời kỹ nữ buôn bán mỹ phẩm và hương thơm.
Trong số những kẻ gây ra những bi kịch cho Thúy Kiều, Mã Giám Sinh đóng vai trò quan trọng nhất. Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều thể hiện qua miêu tả ngoại hình, hành động và lời nói đã giúp Nguyễn Du khắc họa một nhân vật đầy tàn bạo và đê tiện.
Sau khi gia đình gặp nạn, Thúy Kiều phải tìm cách chuộc lại gia đình bằng cách bán mình làm vợ lẻ. Bà mối đã đưa ra một kẻ tự xưng là Mã Giám Sinh, người đã lâu nghe đến về vẻ đẹp và tài năng của Kiều, và muốn mua nàng làm vợ. Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều chính là bối cảnh của việc này.
Nguyễn Du bắt đầu mô tả nhân vật này thông qua thông tin về thân thế và xuất xứ của hắn:
'Ở phương xa có một người phụ nữ
Mời khách viễn đến để hỏi xưng danh'
Hai câu đầu thể hiện sự trang trọng, 'viễn khách' chỉ khách từ xa đến 'vấn danh', xin hỏi cưới Thúy Kiều. Hai câu sau là lời tự giới thiệu của Mã Giám Sinh với nhà gái:
'Hỏi tên, Mã Giám Sinh'
Hỏi quê, 'Huyện Lâm Thanh gần'
Mã Giám Sinh tự giới thiệu là họ Mã, học trò trường Quốc Tử Giám, quê ở Huyện Lâm Thanh, và nhấn mạnh 'cũng gần'. Tuy nhiên, từ viễn khách sang gần khiến thông tin của y trở nên mơ hồ.
Tính cách cộc lốc, ngắn gọn khi trả lời cũng thể hiện nhân cách của Mã Giám Sinh, không giống với người học lớp mà giống với con buôn.
'Quá niên trạc ngoại tứ tuần'
Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao
Tháy tớ lên kia lao động
Nhà băng chạy lên sảnh trang
Ngồi trên ghế tự lập lờ
Lòng trong muốn nàng ra mặt'
Từ những câu thơ trên, ta nhận thấy Mã Giám Sinh đã trải qua năm thập kỷ trời qua, nhưng vẫn còn mực chỉnh chu trong ăn mặc 'Râu mày sạch sẽ, trang phục gọn gàng', chỉ ra tính lố lăng không phù hợp với tuổi trung niên. Điều này càng thể hiện sự không đứng đắn, háo sắc của y.
Cách hành xử không nghiêm túc, 'Tháy tớ lên kia lao động', bộc lộ sự vô lễ, lỗ mãng của Mã Giám Sinh khi đến 'vấn danh' Thúy Kiều. Hành động 'ngồi tự lập lờ', tự mình vào sảnh tiếp khách mà không chờ người mở cửa thể hiện thiếu lịch sự, lõa lồ của y.
Rõ ràng từ những hành động và tiểu sử của y, Mã Giám Sinh không xứng đáng với Thúy Kiều và còn nhiều điều đáng ngờ, đáng nghi ngờ về tính cách và dối trá. Thái độ lỗ mãng, vô phép còn thể hiện qua việc áp đặt muốn gặp Thúy Kiều, vi phạm quy tắc lịch sự nam nữ của thời phong kiến, và làm loé ra bản chất của một kẻ buôn bán.
'Cân đo mặt mày, cân tài nghệ
Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ
Ai cũng hiểu rằng việc sáng tác thơ, chơi nhạc đều cần có tình cảm và nhã ý, nhưng với kẻ thô lỗ như Mã Giám Sinh thì làm sao hiểu được điều tao nhã ấy. Vì thế, hành động ép Thúy Kiều đánh đàn, thử thơ trên quạt của y chỉ là để đánh giá và lựa chọn nàng như một món hàng, không hề quan tâm đến cảm xúc hay tài năng của nàng. Dù lời nói của y văn hoa, tốt đẹp như:
'Rằng: 'Mua ngọc để Lam Kiều
Sính nghi xin dạy bao nhiêu cho tường'
Tuy nhiên, câu thơ tiếp theo đã lộ bản chất keo kiệt và vốn tự doanh của y khi hỏi giá mua Kiều và sẵn lòng thỏa thuận bất kể giá là bao nhiêu. Có thể thấy Mã Giám Sinh coi Kiều như một món đồ, tìm mọi cách để chi phối, không có ý trọng trị hay tôn trọng nàng như lời hắn nói. Hành động đó cũng thể hiện y là một kẻ tham lam và không có phẩm chất, không phải giàu có như vẻ bề ngoài y thể hiện.
Tóm lại, đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều thể hiện sự tài năng của Nguyễn Du trong việc vẽ nên nhân vật, đồng thời lên tiếng phê phán xã hội thực tế, những con người vì tiền mà đánh mất nhân phẩm, sẵn lòng làm những việc đê tiện và tàn bạo như buôn bán người như hàng hóa.
