Top 10 Di tích quốc gia ở Điện Biên

Di tích Chiến trường Điện Biên Phủ, được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt vào năm 2009. Bao gồm 45 điểm di tích nằm ở lòng chảo thành phố Điện Biên Phủ, huyện Điện Biên và huyện Tuần Giáo, nơi đánh dấu cuộc chiến tranh lịch sử nổi tiếng. Trong đó, Đồi A1, Hầm De Castries, Cầu Mường Thanh... là những điểm tham quan hấp dẫn khách du lịch.

Đồi A1, vị trí chiến lược, là nơi quân ta chiến thắng quyết định ngày 7/5/1954. Hầm De Castries lưu giữ hình ảnh gian khổ của binh sĩ Pháp, Cầu Mường Thanh là ký ức về hành quân chiến lược. Khám phá đường hầm, họ sẽ hiểu thêm về chiến tích anh hùng của dân tộc.

Di tích Đường kéo pháo kể câu chuyện về lòng yêu nước, tinh thần anh dũng vượt qua khó khăn để kéo pháo vào trận địa, góp phần quan trọng vào chiến thắng.

Sở chỉ huy chiến dịch ẩn mình trong Rừng Mường Phăng, là nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp đưa ra nhiều quyết sách lịch sử. Rừng Mường Phăng được mệnh danh là “Rừng Đại tướng”.

Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, hoàn thành năm 2014, lưu giữ hàng trăm hiện vật và hình ảnh tư liệu, đóng vai trò quan trọng trong việc phát huy giá trị di tích lịch sử chiến trường Điện Biên Phủ.

Thành Bản Phủ, tọa lạc ở xã Noong Hẹt, huyện Điện Biên, cách thành phố Điện Biên Phủ khoảng 9 km, là di tích lịch sử quốc gia. Dưới thời Hoàng Công Chất, Thành Bản Phủ được xây dựng để làm thủ phủ cho nghĩa quân, đánh tan giặc Phẻ. Ngày nay, Thành Bản Phủ đã được tôn tạo, giữ lại đoạn tường thành để du khách cảm nhận vẻ uy nghi bề thế của thành cổ.

Ngày xưa, Thành Bản Phủ là biểu tượng cho sự đoàn kết chống giặc. Hoàng Công Chất, cùng nghĩa quân Mường Thanh, đã đánh giặc Phẻ, giải phóng Mường Thanh và xây dựng Thành Bản Phủ. Đây không chỉ là công trình quân sự, mà còn là nơi gắn liền với những câu chuyện anh hùng, tình yêu quê hương.

Thành Bản Phủ là biểu tượng lịch sử, ký ức về cuộc kháng chiến chống giặc. Du khách đến đây không chỉ được ngắm nhìn kiến trúc cổ kính mà còn hiểu rõ hơn về sự hy sinh và lòng yêu nước của nhân dân Mường Thanh.

Đến với Thành Bản Phủ, du khách có thể chiêm ngưỡng di tích lịch sử, cảm nhận tinh thần anh hùng, trải nghiệm không khí trấn thủ vùng biên cương huyền bí, hùng vĩ.

Thành Sam Mứn, hay còn gọi là Thành Tam Vạn, tọa lạc tại bản Pom Lót, xã Sam Mứn, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên. Nơi đây là một di tích lịch sử quan trọng, từng là căn cứ của nghĩa quân chống giặc Phẻ. Hiện nay, di tích này được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia.

Thành Sam Mứn nằm ở bản Pom Lót, xã Sam Mứn, cuối cùng của thung lũng Mường Thanh. Dù chỉ còn lại đoạn tường thành dài 3 km tại đồi Pom Lót, nhưng đó là dấu tích lịch sử quan trọng. Đây từng là nơi đấu tranh kiên cường của nhân dân Mường Thanh chống lại giặc Phẻ, góp phần vào sự thắng lợi của nghĩa quân.

Theo truyền thuyết, thành Sam Mứn được xây dựng vào thế kỷ XI, là căn cứ thủ phủ của 19 đời chúa Lự cai quản đất Mường Thanh. Đến khi người Thái đến định cư ở Mười Thanh, thành Sam Mứn vẫn giữ vị thế là căn cứ chính của người Lự ở vùng Tây Bắc.

Thành Sam Mứn trở thành điểm chốt quan trọng trong cuộc kháng chiến chống giặc Phẻ. Cuối cùng, sau nhiều trận đánh ác liệt, thành Sam Mứn cũng bị nghĩa quân giành lại, đánh dấu chiến thắng quan trọng trong lịch sử Mường Thanh.

Đến năm 1758, Hoàng Công Chất quyết định xây dựng thành Bản Phủ, chuyển địa bàn đóng quân sang đó, kết thúc thời kỳ lịch sử của Thành Sam Mứn nhưng để lại dấu ấn vững chắc trong lòng nhân dân và lịch sử đất đai.

Di tích nhà tù Lai Châu nằm ở phường Sông Đà, thị xã Mường Lay, tỉnh Điện Biên. Được xây dựng từ năm 1901, nhà tù này bao gồm 06 dãy nhà giam, mỗi phòng giam rộng khoảng 7m2. Bên trong, có cùm chân và dây xích dài để xích tay.

Nhà tù được sử dụng bởi thực dân Pháp đến năm 1953. Đây là nơi chứng kiến những bi kịch đẫm nước mắt của dân tộc Việt Nam khi những ai cố gắng bỏ trốn sẽ bị đưa ra nghĩa địa kế bên để bị xử bắn và chôn ngay tại đó. Qua nhiều năm tháng, nhà tù Lai Châu giờ đã không còn nhiều dấu tích và hiện nay nằm trong vùng ngập của lòng hồ thủy điện Sơn La. Tuy nhiên, những hiện vật và thông tin về giai đoạn đau thương của đất nước vẫn được kể lại qua thế hệ con cháu.

Hang Mường Tỉnh là một hang dạng karst nằm trong dãy núi đá vôi tại bản Mường Tỉnh A, xã Xa Dung, huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên. Di tích này được xếp hạng làm di tích lịch sử cấp quốc gia theo quyết định số 1256/QĐ-BVHTTDL ngày 14/04/2011.

Hang nằm về phía đông bắc so với trung tâm huyện lỵ Điện Biên Đông, khoảng 16 km theo đường cò bay. Tuy nhiên, để đến hang, có thể đi theo đường liên xã theo hướng bắc từ huyện lỵ, qua xã Na Son, đến trụ sở xã Xa Dung, chừng 14 km. Sau đó, tiếp tục theo hướng đông qua đường thôn bản, cỡ 14 km nữa.

Để di chuyển dễ dàng hơn, có thể từ thành phố Điện Biên, đi theo tỉnh lộ 103 qua Tháp Mường Luân, đến bản Pác Ma ở ngã ba Nậm Khoai nối vào Nậm Ma (Sông Mã), sau đó rẽ vào đường dọc theo Nậm Khoai, đi 8 km. Khi đến Nậm Trống, rẽ và đi thêm 4 km nữa.

Hang Mường Tỉnh đã đóng vai trò quan trọng trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, đặc biệt là trong chiến dịch giải phóng Điện Biên lần thứ nhất vào năm 1953.

Hang có 3 ngăn chính. Ngăn ngoài cùng có cửa hẹp, diện tích khoảng 600 m², chiều cao 20 m, không gian thoáng đãng và một bãi đất phẳng. Điều này làm cho nó trở thành nơi lý tưởng để tổ chức các cuộc họp với sức chứa hàng trăm người mà vẫn giữ được tính bí mật.

Ngăn giữa yêu cầu bước qua một đường hầm tự nhiên qua đá. Bên trong là một không gian khoảng 20 m², với các bức tường đá và những khe đá nhỏ, sâu vào bên trong. Đây chính là nơi lưu trữ tài liệu cách mạng, với hệ thống bàn làm việc và giường ngủ hoàn toàn được xây dựng từ đá tự nhiên một cách hợp lý. Điều này không chỉ giúp giữ cho thông tin được bảo mật mà còn đảm bảo an toàn khi có sự cố xảy ra, với một đường nhỏ dẫn lên đỉnh núi, cho phép chiến sĩ thoát ra ngoài rừng mà không bị phát hiện bởi đối thủ. Ngăn thứ 3 bên trong có diện tích khoảng 30 m².

Tháp Mường Luân là một di tích kiến trúc nghệ thuật cổ tại vùng đất bản Mường Luân 1 xã Mường Luân huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên, Việt Nam. Nằm ở chân núi Hủa Ta, bên bờ dòng Nậm Ma (sông Mã), Tháp Mường Luân được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp I, cấp quốc gia theo Quyết định số 10/QĐ-VH-TT ngày 9/2/1981.

Được xây dựng vào giữa thế kỷ 16, tháp là thành quả lao động của cộng đồng người Lào và người dân địa phương trong nhiều năm. Nó là biểu tượng cho tình đoàn kết giữa 2 dân tộc Việt - Lào và mang giá trị tâm linh sâu sắc.

Với kiến trúc hình vuông, Tháp Mường Luân cao 15,5m, gồm 3 phần chính là bệ tháp, thân tháp và ngọn tháp. Bệ tháp hình vuông, mỗi chiều rộng 8 m, cao 1 m, được xây bằng hai loại gạch khác nhau, trang trí hoa văn và hoạ tiết cách điệu tinh tế như chim bay, rồng cuốn, quả trám, cánh sen, lưỡi mác, mặt trời và gương con...

Tháp Chiềng Sơ là một công trình kiến trúc nghệ thuật cổ được xây dựng khoảng 400 năm trước, tại bản Nà Muông, xã Chiềng Sơ, huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên, Việt Nam. Được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia theo quyết định số 1255/QĐ-BVHTTDL ngày 14 tháng 04 năm 2011.

Có kiến trúc hình nậm rượu, dưới to trên nhỏ dần, chia thành hai phần: Bệ tháp và Thân tháp với đế tháp hình vuông, chiều cao 10,5 m. Phần ngọn tháp đã bị gãy dài 1,6m. Trước mặt tháp có bệ thờ và những chi tiết như hình sen, rồng, quả trám...

Trước đây, 4 góc chân tháp có đặt hai chú voi và hai chú chó, nhưng giờ đây chúng đã bị mất. Mặt ngoài tháp màu trắng ngà, trát mịn và nhẵn, một số góc bị rêu phủ.

Người dân tộc Lào chăm sóc tháp và coi đây là điểm tâm linh quan trọng. Hàng năm, bản tổ chức dọn cỏ, phát quang khuôn viên tháp để duy trì vẻ đẹp và giữ gìn niềm tin.

Tháng 2/2013, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên dự kiến tôn tạo lại khuôn viên tháp bằng 'láng xi măng' và mở đường lên tháp thay cho lối mòn cũ.

Động Xá Nhè (Khó Chua La), thuộc danh lam thắng cảnh ở bản Pàng Dề A1, xã Xá Nhè, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên. Cách trụ sở UBND xã Xá Nhè hơn 1km, cách đường liên xã 300m, cách trung tâm huyện Tủa Chùa khoảng 15km đường nhựa. Đây là một hang động tự nhiên hình thành từ kiến tạo địa chất hàng triệu năm, với vẻ đẹp hoang sơ, những khối nhũ đá lộng lẫy và hình thù kỳ lạ, tạo nên một vẻ đẹp thiên nhiên hiếm có.

Danh lam thắng cảnh Khó Chua La được phát hiện năm 2008, nằm ở độ cao khoảng 1.000m so với mực nước biển, với chiều sâu trên 800m và chia thành 3 khoang. Cửa hang nhỏ, sâu và hướng Đông - Nam. Trong hang có những đặc điểm như nền đá, nhũ đá màu vàng, xám, xanh rêu, các cột đá, măng đá, chuông đá, cùng với vô số hình vẽ tự nhiên như ruộng bậc thang, hoa sen, rồng, phật...

Ngày 9/12/2015, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng hang Khó Chua La là di tích cấp quốc gia, đánh giá là có phong cảnh đẹp, đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, khám phá địa chất và tham quan du lịch.

Hiện đây đang là điểm đầu tư hạ tầng để phát triển kinh tế - xã hội, tạo việc làm và thu nhập, cũng như là nơi sinh hoạt văn hóa tinh thần cho cộng đồng địa phương.

Động Pa Thơm hay động Tiên Hoa là hang động trong núi đá ở xã Pa Thơm, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên. Động Pa Thơm có tên Thẩm Nang Lai theo tiếng dân tộc Thái, nghĩa là 'hang Tiên Hoa', nằm gần biên giới Việt-Lào, cách trung tâm thành phố Điện Biên Phủ chừng 30km về phía tây nam. Động được xếp hạng di tích cấp quốc gia theo quyết định số 309/QĐ BVHTTDL ngày 22/01/2009.

Động ở gần biên giới Việt-Lào, cách trung tâm thành phố Điện Biên Phủ chừng 30km về phía tây nam. Động nằm ở rìa xã Pa Thơm, giáp với xã Na Ư. Từ thành phố tìm về xã Noong Luống phía tây nam, rồi theo đường dọc dòng Nậm Nứa (Nậm Rốm) đi về phía tây qua Đồn Biên phòng Pa Thơm đến trung tâm xã là bản Pa Sa Lào, xã Pa Thơm thì rẽ lên núi theo hướng nam. Động cách trung tâm xã cỡ 5 km.

Động Pa Thơm nằm ở lưng chừng núi. Chính giữa lối vào là một khối đá khổng lồ giống như đầu voi đang rủ xuống. Chiều sâu động khoảng hơn 350 m chạy theo hướng Nam. Động có 9 vòm lớn nhỏ, rộng khoảng 20 m. Lối vào động giáp cửa động là ba khối đá lớn chắn ngang nằm uốn lượn như một con trăn khổng lồ ngăn đôi động và tạo thành hai lối vào ra. Vào sâu bên trong du khách sẽ bị cuốn hút bởi vẻ đẹp lung linh huyền ảo của nhũ đá, mỗi một nhũ đá là một hình tượng khác nhau với đủ sắc màu óng ánh.

Động có nhiều nhũ đá mang những hình hài hết sức sống động, màu sắc huyền ảo, lung linh dưới ánh nến. Bên vách là những khối nhũ đá như những dòng thác lớn đang chảy, óng ánh bạc làm cho cảnh quan càng thêm vẻ huyền bí nhưng cũng không kém phần thơ mộng.

Nằm trong đỉnh núi có tên “Pỉn Pàng” thuộc địa phận thôn Pê Răng Ky, xã Huổi Só, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên. Hang động Pê Răng Ky giấu mình dưới chân vách đá, giữa một vùng núi non hùng vĩ, điệp trùng. Hang động Pê Răng Ky là hang đá tự nhiên, nằm trong quần thể núi đá vôi, với thảm thực vật sinh học đa dạng và phong phú. Với vẻ đẹp mang màu sắc riêng, một kiệt tác của thiên nhiên ban tặng. Hang động Pê Răng Ky được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích danh lam thắng cảnh cấp Quốc gia theo Quyết định số 5372/QĐ-BVHTTDL ngày 29/12/2017.

Trước cửa hang động là khu rừng nguyên sinh. Hang động ăn sâu vào núi khoảng 800m, cửa hang nhỏ có chiều dài 1,4m, chiều rộng 1,2m quay về hướng Bắc. Do địa hình núi đá vôi chia cắt cùng với quá trình karst hoà tan và ng­ưng đọng carbonat hình thành nhiều nhũ đá màu vàng, xám, xanh rêu hay các cột đá, măng đá, chuông đá… mang nhiều dáng vẻ hình thù khác nhau lôi cuốn khách tham quan khám phá và tìm hiểu. Hang động Pê Răng Ky với chiều sâu khoảng 800m, chia làm 03 khoang.

Được thiên nhiên ưu đãi ban tặng hang động Pê Răng Ky nhiều cảnh quan đẹp trong hang với những khối nhũ, măng đá, bụt đá có hình kỳ lạ tạo thành bức tranh làm say đắm lòng du khách khi đến tham quan hang động. Cảnh đẹp của tạo hóa như muốn níu kéo bước chân khiến cho du khách lưu luyến, bâng khuâng chưa muốn chia tay sớm với chốn thiên thai đầy mộng mơ này. Tạm biệt nơi đây ấn tượng đọng lại là cảm nghĩ về nghệ thuật điêu khắc, tạo hình của thiên nhiên, sự tuyệt diệu của đất trời. Có thể nói hang động Pê Răng Ky là một trong số những hang động đẹp của mảnh đất Tủa Chùa. Hang động như một bảo tàng nghệ thuật tự nhiên ở đó hội tụ đầy đủ các tác phẩm điêu khắc, kiến trúc, hội hoạ kết hợp hài hoà, tuyệt mỹ.

Đến với hang động Pê Răng Ky du khách sẽ chiêm ngưỡng phong cảnh “sơn thuỷ hữu tình”, non nước hùng vĩ, môi trường sinh thái trong lành của lòng hồ sông Đà, đặc biệt vào những ngày thu, làn nước sông Đà in bóng trời xanh, mây trắng vô cùng nên thơ, không khỏi khiến người ta liên tưởng như “Hạ Long trên cạn” của vùng Tây Bắc.