1. Hạn Chế Sử Dụng Thang Máy Trong Trường Hợp Khẩn Cấp
Trong tình huống hỏa hoạn, việc sử dụng thang máy là rất nguy hiểm, đặc biệt khi ở trong chung cư cao tầng. Cha mẹ cần nhắc nhở con không được sử dụng thang máy vì có thể ngừng hoạt động khi mất điện, tiềm ẩn nguy cơ lớn. Thay vào đó, hãy hướng dẫn trẻ sử dụng lối thoát an toàn được đánh dấu bằng biển Exit màu xanh lá cây trên trần nhà. Khi phát hiện đám cháy, trẻ cần nhanh chóng tìm thấy cầu thang bộ và lên tầng cao hơn. Đối với đám cháy từ dưới lên trên, hướng dẫn trẻ chạy lên tầng cao hơn để tránh khói độc và tăng khả năng an toàn.
Chủ động luyện tập với trẻ những đường thoát hiểm và lối đi an toàn để chuẩn bị cho mọi tình huống khẩn cấp.
2. Dạy Trẻ Cách Xác Định Các Lối Thoát Hiểm
Nếu nhà của bạn ở tầng trệt, hãy hướng dẫn con cách thoát khẩn cấp qua cửa chính hoặc cửa phụ. Con cần biết vị trí chính xác của các cửa trong nhà và rời khỏi khu vực nguy hiểm ngay lập tức. Trong trường hợp hỏa hoạn ở tầng 1, con đừng đi xuống mà hãy gọi cứu hỏa, sau đó hãy leo lên tầng thượng và tìm cách báo hiệu để đồng hành cứu giúp.
Con cần lựa chọn cách di chuyển an toàn từ tầng thượng xuống để tránh nguy cơ ngạt khói hoặc bị bỏng do đám cháy. Nếu nhà bạn ở chung cư, con không nên sử dụng thang máy vì có thể gặp sự cố, thay vào đó, con nên sử dụng thang bộ để thoát hiểm. Con cần nhanh chóng tìm lối thoát an toàn khỏi tòa nhà chung cư.
3. Dạy con hiểu kiến thức cơ bản về cháy nổ
Tại trường, các thầy cô có thể trang bị kiến thức cơ bản về cháy nổ cho con, bao gồm cách phòng tránh và xử lý khi gặp tình huống đám cháy. Tuy nhiên, cha mẹ cũng cần giúp bé hiểu rõ hơn về nguyên nhân, hậu quả và cách phòng cháy chữa cháy. Đầu tiên, cha mẹ có thể giải thích cho con hiểu về những tổn thất có thể xảy ra khi có đám cháy. Bạn có thể sử dụng hình ảnh hoặc video để giúp con hình dung về tình huống đó. Sau đó, hướng dẫn con nhận biết đám cháy qua các giác quan (mùi khét, khói bốc lên, tiếng nổ...).
Đối với gia đình ở chung cư, hãy hướng dẫn bé cách phản ứng khi nghe chuông báo động hoặc bấm nút báo động hỏa hoạn. Bé cũng cần biết cách liên hệ với cứu hỏa 114 hoặc cứu thương 115. Bằng cách hình dung về kiến thức cơ bản về cháy nổ, con sẽ nhận biết, ghi nhớ và có biện pháp xử lý khi cần thiết.
4. Hướng dẫn con về cách di chuyển an toàn khỏi đám cháy
Trong thực tế, nhiều trẻ bị bỏng hoặc ngạt khí khi cố gắng thoát khỏi đám cháy. Do đó, việc hướng dẫn con về các kỹ năng và tư thế di chuyển đúng là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ. Bố mẹ có thể chỉ dạy con sử dụng một chiếc khăn hoặc tấm vải (ga giường, áo, khăn trải bàn...) thấm nước để bọc mũi trước khi chạy thoát. Biện pháp này giúp con tránh mùi khói và cải thiện việc thở.
Bé cũng có thể mặc áo đã được nhúng nước để bảo vệ cơ thể khỏi bỏng. Khi phát hiện đám cháy, con nên nằm xuống hoặc hạ người, tay ôm đầu và bò ra khỏi khu vực nguy hiểm. Hãy tránh vật dụng đang cháy và bảo vệ phần đầu để tránh bị tổn thương. Trong quá trình di chuyển, con nên thở bằng miệng thay vì mũi để tăng khả năng thoát khỏi nguy cơ.
5. Khuyến khích con rời khỏi nơi có đám cháy một cách nhanh chóng
Trẻ thường có suy nghĩ ngây thơ, thỉnh thoảng thấy đám cháy, chúng cố giữ lại để lấy đồ chơi hoặc đợi con vật nuôi. Điều này rất nguy hiểm và tăng rủi ro cho bé. Cha mẹ hãy nhắc nhở con biết cách nhanh chóng rời khỏi khu vực đám cháy.
Bạn cần giải thích cho con hiểu, khi hỏa hoạn xảy ra, sức khỏe của con là quan trọng nhất, đồ chơi hay thú cưng có thể thay thế được. Nếu con không biết cách thoát thân, con có thể mắc kẹt trong đám cháy và đối mặt với nguy hiểm lớn.
6. Hướng dẫn trẻ xử trí khi lửa bắt nguồn từ cửa chính
Kỹ năng thoát hiểm cha mẹ cần dạy trẻ đối mặt với lửa từ cửa chính:
- Sử dụng mu bàn tay để chạm nhẹ vào tay nắm cửa, nếu cảm thấy không nóng thì thoát ra khỏi cửa chính.
- Trong trường hợp khói quá nhiều, sử dụng vải ướt để kín chặt các khe cửa và ngăn khói xâm nhập vào phòng.
- Nếu con không thể thoát ra bằng cách nào, hướng dẫn con chui xuống gầm giường và nằm sát xuống sàn nhà vì đây là những nơi đầu tiên lính cứu hỏa sẽ kiểm tra khi tìm kiếm những người bị kẹt trong đám cháy.
7. Hướng dẫn trẻ xử trí khi tóc hoặc quần áo bị bén lửa
Bố mẹ nên giáo dục con giữ bình tĩnh, dừng lại, nằm xuống và lăn người qua lại hoặc lăn tròn cho đến khi lửa tắt hẳn. Cùng con thực hành bằng cách sử dụng chăn, quần áo... để che chắn khu vực bị lửa cháy và cắt đứt nguồn ô-xy làm lửa bùng cháy. Nếu gần nguồn nước, hãy dùng nước để dập tắt lửa. Lăn xuống đất là biện pháp an toàn khi con bị lửa bắt cháy trên quần áo.
Cũng nhớ sử dụng ướt quần áo và chăn để bảo vệ con tránh khỏi bỏng nặng. Hít thở đều, không hoảng loạn, giữ bình tĩnh để xử lý tình huống. Nếu bị kẹt trong phòng, hướng dẫn con sử dụng vải ướt bịt chặt cửa và nằm sát xuống sàn nhà dưới gầm giường. Gầm giường là điểm mà lính cứu hỏa sẽ kiểm tra đầu tiên khi tìm kiếm người kẹt trong đám cháy.
Trong trường hợp không thể thoát ra, hướng dẫn con tìm đến cửa sổ hoặc ban công để ra tín hiệu xin giúp. Trong khi chạy thoát, con đóng cửa nhưng không khóa, sử dụng dây rợ hoặc các vật dụng để tụt xuống đất. Chú ý đến nơi tiếp đất để tránh bị thương tổn.
8. Thông báo ngay cho người lớn khi phát hiện có cháy
Khi bé phát hiện có đám cháy, điều đầu tiên cần làm là báo ngay cho người lớn biết. Bởi vì bé quá nhỏ để tự xử lý các tình huống cháy, và cần sự giúp đỡ của người trưởng thành. Trong tình huống này, bé cần bình tĩnh và nhanh chóng tìm sự giúp đỡ của người lớn. Ba mẹ hãy luyện tập cho bé kỹ năng báo đám cháy và giữ cho bé thường xuyên luyện tập khả năng xử lý vấn đề một cách bình tĩnh và kịp thời. Việc báo cho người lớn khi phát hiện có đám cháy giúp bé xử lý tình huống một cách hiệu quả và nhanh chóng.
9. Biện pháp đề phòng hỏa hoạn
Dù ba mẹ không thể luôn ở bên cạnh để bảo vệ con, nhưng tại sao chúng ta không giúp trẻ hiểu rõ hơn về nguy cơ và dạy cho trẻ cách tự bảo vệ mình? Hỏa hoạn thường xuyên xảy ra vì sự vô ý, không chú ý trong cuộc sống hàng ngày. Để đề phòng hỏa hoạn, cha mẹ cần dạy trẻ 5 biện pháp sau:
- Tránh xa những nơi nguy hiểm và không nên tò mò.
- Không chơi với đồ có thể gây cháy như diêm, bật lửa, hoặc ở gần đồ vật dễ cháy và nổ.
- Thường xuyên kiểm tra và thay thế bếp, ổ điện cũ, hỏng hóc.
- Luôn cẩn thận khi sử dụng bếp và các thiết bị điện.
- Tránh xịt các loại thuốc diệt côn trùng gần bếp gas.
10. Cách tránh hít phải khói độc
Không khí xung quanh đám cháy đều chứa độc tố, và nhiều trường hợp tử vong trong hỏa hoạn xảy ra do ngạt khói hơn là bị bỏng. Vì thế, một trong những kỹ năng quan trọng giúp trẻ thoát hiểm khi có hỏa hoạn là biết cách tránh hít phải khói độc. Bạn có thể dạy bé sử dụng khăn ướt hoặc miếng vải làm ẩm, mà bé có thể tìm thấy xung quanh, để che mũi và miệng. Miếng khăn ướt sẽ hoạt động như một bộ lọc không khí, giúp trẻ tránh khỏi khói độc.
Hơn nữa, dạy trẻ rằng họ không nên đứng thẳng mà phải cúi người thấp hơn để tránh hít phải khói độc. Họ cũng cần biết cách di chuyển đến lối thoát hiểm gần nhất mà không đứng thẳng, điều này sẽ giúp họ giảm nguy cơ ngạt khói độc.