1. Cây cỏ xước
Thảo dược dân gian đã lâu được ứng dụng rộng rãi trong chữa trị bệnh xương khớp, và cây cỏ xước nổi bật với khả năng chữa đau nhức xương khớp, phong thấp, viêm đa khớp, thoát vị đĩa đệm. Cỏ xước (Achyranthes aspera L) không chỉ giúp cải thiện tình trạng tê bì chân tay mà còn có tác dụng lưu thông khí huyết và làm mạnh gân cốt. Loài cây này thường mọc hoang ở nhiều nơi, đặc biệt là ở khu vực nông thôn và các công trường xây dựng bỏ hoang.
Cách chữa bệnh:
- Bài thuốc 1: 40g cỏ xước, 20g thổ phục linh, 30g hy thiêm, 20g cỏ mực, 12g ké đầu ngựa, 12g ngải cứu. Sắc thuốc mỗi ngày.
- Bài thuốc 2: 16g rễ cỏ xước, 16g hy thiêm thảo, 16g nhọ nồi, 20g phục linh, 12g thương nhĩ tử, 12g ngải cứu. Sắc và uống ba lần/ngày trong 7-10 ngày.

2. Cây lá lốt
Lá lốt, loại cây thường được sử dụng trong ẩm thực hàng ngày, không chỉ làm gia vị mà còn là một phương pháp chữa trị trong y học cổ truyền, đặc biệt hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến khớp. Cách sử dụng lá lốt để chữa trị bệnh khớp không chỉ dựa trên truyền thống mà còn được khoa học chứng minh.
Cách chữa bệnh:
- Bài thuốc 1: 15g lá lốt khô hoặc 20-30g lá tươi, sắc 2 chén nước còn ½ chén, uống trong ngày sau bữa ăn tối. Hãy uống khi thuốc còn ấm và thực hiện liều trình điều trị trong 10 ngày.
- Bài thuốc 2: Đun sôi thân và rễ lá lốt, ngâm trong rượu mạnh (trên 40 độ) khoảng một tháng. Dùng rượu này để xoa bóp hàng ngày giúp giảm đau từ chấn thương ở khớp gối, khớp cổ chân, cổ tay, v.v.

3. Cây ngải cứu
Cây ngải cứu không chỉ là một loại rau thông thường mà còn là một vị thuốc Nam phổ biến trong nhiều bài thuốc. Loài cây này chứa nhiều tinh dầu, tạo ra mùi ấm nóng đặc trưng, giúp cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp và đặc biệt hiệu quả đối với các vấn đề về đường máu và đau bụng kinh ở phụ nữ. Cùng với đó, ngải cứu còn là sự lựa chọn phổ biến cho bệnh nhân mắc các vấn đề xương khớp nhờ tính ấm nóng, giảm đau đối với các cơn đau cụ thể.
- Bài thốc 1: 200ml nước cốt ngải cứu, thêm một chút mật ong, chia làm 2 lần uống sau bữa tối và buổi chiều. Dùng đều trong 1 - 2 tuần để giảm cơn đau xương khớp.
- Bài thuốc 2: Rang ngải cứu với muối trắng, bọc vào khăn mỏng, đắp lên vùng thắt lưng vào buổi tối trước khi đi ngủ. Lưu ý rang lại nếu thuốc nguội.

4. Cây lược vàng
Cây lược vàng, một cây thuốc nam quý, có nguồn gốc từ Mexico và đã được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực chữa trị. Dược phẩm từ cây này có thể hỗ trợ điều trị nhiều bệnh như viêm họng, dạ dày, khớp, thoái hóa, và nhiều vấn đề sức khỏe khác. Cụ thể, cây lược vàng là sự lựa chọn hiệu quả cho việc chữa đau lưng, nhức gân xương và các vấn đề liên quan đến xương khớp.
- Bài thuốc 1: Nghiền nát thân, rễ, lá của cây lược vàng, trộn với bột kem nhão hoặc vaselin để tạo kem mỡ. Thoa đều lên vùng khớp bị đau, sử dụng liên tục trong 2 – 3 tuần.
- Bài thuốc 2: Ngâm cây lược vàng trong rượu trắng khoảng 15 ngày, dùng để uống hoặc bôi lên vùng khớp bị đau.

5. Cây đinh lăng
Cây đinh lăng, một loại cây phổ biến trong cuộc sống hàng ngày, không chỉ được trồng làm hàng rào mà còn có công dụng trong ẩm thực như nấu gà tẩm bổ. Trong đông y, cây đinh lăng được xem như loại cây sâm của Việt Nam và thường xuất hiện trong nhiều bài thuốc chữa trị các vấn đề xương khớp hiệu quả.
- Bài thuốc 1: 20 – 30g thân cành đinh lăng, sắc lấy nước chia thành 3 lần uống trong ngày. Có thể kết hợp với rễ cây xấu hổ, cúc tần và cam thảo dây.
- Bài thuốc 2: 20 - 30g thân cành đinh lăng, sắc lấy nước uống. Có thể kết hợp với lá lốt, cúc tần, bưởi bung, rễ mắc cở, mỗi loại 10g, sắc trong 600ml, uống 2 - 3 lần trong ngày.

6. Cây lá náng
Cây lá náng, loại cây quen thuộc mọc hoang và trồng làm cảnh, cũng là một giải pháp chữa trị hiệu quả cho bệnh xương khớp và nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Theo Đông y, cây lá náng có vị cay, tính mát, giúp thông huyết tán ứ, giảm sưng đau ở xương khớp, ổ khớp, và chống bong gân. Dân gian thường sử dụng lá náng hoa trắng để chữa trị bong gân, trật khớp do va chạm mạnh, máu tụ, sưng đau, cảm giác ê buốt bằng cách đắp thuốc ngoài da.
Cách chữa bệnh:
- Bài thuốc 1: lấy một nắm lá náng già, rửa sạch, thái nhỏ. Cho muối sống vào chảo, rang cho đến khi muối chớm nổ, sau đó thêm lá náng vào, rang thêm 2 - 3 phút nữa. Đổ hỗn hợp này vào giấy báo hoặc vải, chườm lên vùng đau. Thực hiện mỗi ngày một lần trong 3 - 5 ngày liên tục.
- Bài thuốc 2: kết hợp lá cây náng hoa trắng, cây mua thấp, và cây dạ cẩm, mỗi loại 30g và 20g. Giã nát tất cả, đắp lên vùng bị bong gân rồi băng lại.

7. Cây trinh nữ
Cây trinh nữ, hay còn gọi là cây xấu hổ, mọc hoang ở mọi nơi, là nguồn dược liệu dễ dàng. Nghiên cứu chỉ ra rằng, cây trinh nữ giúp giảm đau, chấn kinh, ức chế thần kinh trung ương, hiệu quả trong điều trị nhức mỏi gối, đau lưng, và các vấn đề về xương khớp. Thuốc từ loại cây này giúp giảm sưng và đau nhức ở vùng khớp, hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp.
Cách chữa bệnh:
- Bài thuốc 1: Rễ cây trinh nữ thái mỏng, tẩm rượu, sắc như thuốc bắc, uống ngày 2 lần. Dùng thường xuyên để giảm triệu chứng như đau nhức lưng.
- Bài thuốc 2: Rễ trinh nữ, rễ bưởi bung, rễ cúc tần mỗi loại 20g, rễ đinh lăng và rễ cam thảo dây mỗi loại 10g. Sắc uống trong ngày hoặc ngâm rượu, giúp giảm đau do viêm khớp hiệu quả.

8. Cây đau xương
Cây đau xương, thích hợp ở vùng khí hậu nhiệt đới, có tác dụng trừ thấp, khu phong, mạnh gân hoạt cốt. Được sử dụng chữa các bệnh xương khớp, phong tê thấp, giảm đau mỏi cơ gân, kìm hãm thoái hóa khớp và hỗ trợ điều trị bệnh Gout. Trong cây này, hoạt chất Alkaloid giúp chống viêm, giảm đau, chữa tê nhức.
Cách chữa bệnh:
- Lấy 10-15g thân cây đau xương, thái nhỏ, sao vàng rồi ngâm rượu tỉ lệ 1:5. Uống 2 lần mỗi ngày, mỗi lần 1 chén nhỏ, giúp xương khớp dẻo dai, chắc khỏe.
Đối với khớp đang đau nhức, giã nhỏ 1 dây đau xương và đắp lên vùng sưng đau 3 lần/ngày cho đến khi không đau.

9. Rau mồng tơi
Rau mồng tơi, thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày của gia đình Việt. Loại rau dễ trồng, có mặt ở mọi chợ. Với vị chua, lợi tiểu, giải độc, trị rôm sảy mụn nhọt, rất thích hợp trong mùa nóng.
Theo nghiên cứu, mồng tơi chứa chất nhầy pectin quý, giúp nhuận tràng, phòng chữa nhiều bệnh. Đối với người bị đau nhức lưng do phong thấp, có thể nấu mồng tơi với móng heo hoặc luôn sử dụng canh mồng tơi nấu ngao để hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp.
Cách chữa bệnh:
- Bài thuốc 1: Chân giò heo hầm với rượu trắng, đun sôi rồi cho mồng tơi vào nêm gia vị, ăn khi rau chín, tránh đun quá lâu.
- Bài thuốc 2: Ngao luộc chín, ướp với nước mắm và hạt nêm. Nước luộc ngao lọc qua, đun dầu ăn, phi thơm hành, xào thịt nghêu, rồi nấu chín với mồng tơi, nêm gia vị. Món này chữa bệnh xương khớp hiệu quả.

10. Cây huyết đằng
Cây huyết đằng, sống ở vùng rừng, ven suối, hoa nở từ tháng 3-5. Theo Đông y, huyết đằng có vị đắng chát, tính bình, thanh nhiệt giải độc, hoạt huyết, khu phong.
Huyết đằng được sử dụng điều trị đau ruột, đau bụng, bế kinh, đau bụng kinh, phong thấp, đau mỏi gân xương, tê bì tay chân.
Cách chữa bệnh:
- Dùng 20-40g thân hoặc rễ huyết đằng sắc uống. Kết hợp với Cẩu Tích, Cốt Toái Bổ, Ngưu Tất, Tỳ Giải, mỗi vị 20g, Bạch Chỉ 4g, Thiên Niên Kiện 6g sắc uống hàng ngày để dự phòng đau nhức xương.
