Sữa, một thức uống phổ biến và bổ dưỡng, nhưng kết hợp với một số loại thuốc có thể làm mất tác dụng của chúng. Hạn chế uống sữa khi sử dụng thuốc để đảm bảo hiệu quả điều trị.
3. Cà phê
Sử dụng cà phê có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc, đặc biệt là thuốc điều trị bệnh về tuyến giáp, cơ xương khớp, kháng trầm cảm, và hormone estrogen. Nghiên cứu năm 2008 cho thấy uống cà phê trước hoặc sau khi dùng thuốc levothyroxine (điều trị bệnh nhược giáp) giảm hấp thu thuốc tới 55%, và thuốc loãng xương alendronate giảm tới 60%.
Caffein trong cà phê có thể tương tác với thuốc, gây ra những phản ứng phụ như đỏ bừng mặt, rối loạn nhịp tim, khó thở. Hạn chế uống cà phê cùng thuốc để tránh tình trạng không mong muốn, đảm bảo khoảng thời gian 2 - 3 giờ giữa việc uống thuốc và cà phê.
4. Nước ép trái cây
Nước ép trái cây chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, khi dùng thuốc, tránh uống cùng với loại nước ép này để không làm giảm tác dụng của thuốc. Nước ép trái cây kết hợp với một số loại thuốc như thuốc tim, dạ dày, tiểu đường... có thể gây tác dụng phụ và đôi khi nguy hiểm tính mạng. Uống nước trái cây ít nhất 2 tiếng trước hoặc sau khi uống thuốc để đảm bảo hiệu quả của cả hai.
Nước ép bưởi tương tác với hơn 40 loại thuốc, đều có thể gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm. Hạn chế sử dụng nước ép bưởi khi đang dùng thuốc điều trị cholesterol cao, huyết áp cao hoặc rối loạn nhịp tim. Nước ép nho cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả và an toàn của thuốc chữa bệnh. Hãy lưu ý và tránh uống nước cam, chanh khi kết hợp với các loại thuốc kháng sinh như ampicillin, erythromycin, lincomycin, vì nước axit có thể làm hỏng chúng. Đối với thuốc chống ho, hạn chế kết hợp với nước cam quýt để giảm nguy cơ phản ứng phụ.
5. Nước ngọt
Loại nước, lượng nước dùng để uống thuốc đều có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc do làm thay đổi mức độ hoặc tốc độ hấp thu, phân bố, chuyển hóa và thải trừ của thuốc. Nhiều trường hợp thậm chí gây ngộ độc cho người dùng. Lượng nước cần để uống thuốc phụ thuộc vào dạng bào chế và bản chất của dược chất. Bắt đầu từ miệng, thuốc được đưa xuống thực quản qua ngã ba hầu họng, xuống dạ dày, ruột non... Tại ruột non, thuốc được hấp thu vào máu. Tim sẽ đưa thuốc theo máu phân bố tới hầu hết các cơ quan trong cơ thể, trong đó có đích tác dụng. Tiếp theo, thuốc được chuyển hóa ở gan thành dạng không có độc tính hoặc ít độc hơn, dễ tan trong nước hơn và dễ dàng được thải trừ bởi thận qua nước tiểu.
Rất nhiều người lầm tưởng rằng uống nước ngọt sẽ dễ tiêu hóa, thuốc sẽ hấp thụ tốt hơn. Bạn nên biết rằng, nước ngọt đặc biệt là nước có gas cũng nằm trong danh sách những loại nước không nên uống cùng thuốc. Trong nước ngọt chứa chất bảo quản, chất tạo màu, gas vì vậy khi tương tác cùng thuốc sẽ làm giảm khả năng hấp thu vào cơ thể, có thể tạo ra những tác dụng phụ. Nước dùng để uống thuốc không chỉ đơn thuần là chất dẫn đưa thuốc từ miệng xuống ống tiêu hóa để hấp thu mà còn đóng vai trò là dung môi hòa tan thuốc, giúp thuốc khuếch tán đều khắp bề mặt ống tiêu hóa nên hấp thu tốt hơn. Đồng thời, uống nhiều nước sẽ giúp thuốc bài xuất nhanh hơn qua thận giúp giảm độc tính của nhiều loại thuốc.
7. Nước mía
Nước mía là thức uống giàu vitamin, tuy nhiên không phải ai cũng nên sử dụng và không phải lúc nào cũng mang lại lợi ích cho cơ thể. Nhiều người thường coi nước mía như 'phép màu' giảm cân mà không biết rằng họ đang đặt sức khỏe vào tình trạng nguy cấp. Việc tiêu thụ quá nhiều nước mía có thể làm tăng axit trong dạ dày, dẫn đến nguy cơ viêm loét dạ dày. Axit citric và axit ascorbic trong nước mía có thể làm hư men răng của bạn. Mất đi lớp bảo vệ, răng sẽ chuyển sang màu vàng và trở nên nhám. Nước mía cũng nên được hạn chế khi kết hợp với thuốc.
Mía chứa nhiều axit amin tyramine. Việc uống quá mức nước mía sẽ làm tăng hàm lượng axit amin này trong cơ thể, gây đau nửa đầu do sự tăng lên đột ngột của máu đến não. Nước mía, với hàm lượng vitamin C cao và acid citric, dễ tương tác với thuốc. Nước mía có thể là nguyên nhân làm trầm trọng bệnh viêm loét dạ dày, làm giảm hiệu quả của các loại thuốc điều trị bệnh dạ dày và đường ruột. Vì vậy, hãy nhớ tránh sử dụng nước mía khi uống thuốc!
8. Nước cung cấp năng lượng
Không nên kết hợp nước uống thể thao với thuốc. Do hàm lượng chất khoáng phức tạp, có thể tạo kết tủa với các ion trong thuốc, làm mất hiệu quả của thuốc. Nước uống thể thao cũng chứa chất bảo quản, chất tạo màu hoặc gas có thể gây phản ứng phụ như khó chịu, đỏ mặt, hồi hộp... khi kết hợp với thuốc.
Đối với nhiều người, uống thuốc với bất kỳ loại nước nào đều không quan trọng, thậm chí có người chọn một loại nước có mùi vị phù hợp để loại trừ cảm giác khó chịu khi dùng thuốc. Có người uống thuốc với nước trà (chè) hoặc nước trái cây (nước cam, nước chanh...) hay thậm chí là bia rượu, chỉ để có cảm giác dễ chịu! Thực tế, điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị của thuốc, vì sử dụng nước không thích hợp có thể ảnh hưởng đến hấp thu thuốc trong hệ tiêu hóa, làm giảm tác dụng hoặc thậm chí làm mất đi tác dụng điều trị.
9. Nước gừng
Theo lời y học truyền thống, nước gừng được coi là một trong bốn loại thảo dược quý của Đông y: Gừng, nhung, quế, phụ. Có công dụng kích thích tuần hoàn máu, cải thiện trí nhớ, và giảm căng thẳng tinh thần. Thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng như mệt mỏi, đoản hơi, và cảm giác yếu đuối.
Chúng ta đều biết rằng nước gừng là một thức uống bổ dưỡng, có thể cải thiện sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch. Tuy nhiên, không nên kết hợp gừng với thuốc. Việc này không chỉ không có tác dụng mà còn có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ. Vì vậy, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế trước khi sử dụng nước gừng kết hợp với thuốc.
10. Nước trà
Thực tế, loại nước và lượng nước để uống thuốc đóng vai trò quan trọng trong quá trình hấp thu, phân bố, chuyển hóa và giải phóng thuốc trong cơ thể. Nước uống thuốc không chỉ là chất dẫn dắt thuốc từ miệng xuống ống tiêu hóa, mà còn là dung môi hòa tan thuốc, giúp thuốc lan tỏa đều trên bề mặt ống tiêu hóa, tăng hiệu quả hấp thu. Chọn loại nước phù hợp cũng giúp thuốc nhanh chóng bài tiết qua thận, giảm độc tố không mong muốn.
Nước trà là lựa chọn tốt cho việc uống thuốc, với nhiều lợi ích như giảm căng thẳng, cung cấp dưỡng chất từ vitamin và khoáng chất. Ngược lại, nhiều người đã lạm dụng nước dừa, thậm chí sử dụng nó để uống kèm thuốc mà không nhận ra những hậu quả nghiêm trọng. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng việc kết hợp nước dừa với thuốc có thể gây nguy hại, tăng độc tính của thuốc bởi việc ức chế men chuyển hóa thuốc ở gan, dẫn đến tăng nồng độ thuốc trong máu. Vì vậy, quý bệnh nhân cần cẩn trọng và tránh sử dụng nước dừa làm dung môi khi uống thuốc.