Top 10 Loại Nấm Độc Trên Thế Giới

1. Nấm Tán Bay (Fly Agaric)

Nấm Tán Bay (Fly Agaric) còn được biết đến với tên khoa học Amanita muscaria, là một trong những loại nấm có ngoại hình độc đáo, trông như những cây nấm trong truyện cổ tích. Với mũ nấm đỏ và lá tia trắng, nó thu hút sự chú ý nhưng lại ẩn chứa những chất độc hại như Muscinol và Axit Ibotenic. Những chất này có thể tác động lên hệ thần kinh, gây ra các triệu chứng như buồn nôn, buồn ngủ xen kẽ, kích động, và đặc biệt có thể gây ảo giác. Đối với những người có bệnh lý tim mạch, việc ăn phải nấm này có thể nguy hiểm đến tính mạng.

2. Nấm Deadly Dapperling

Nấm Deadly Dapperling, còn được biết đến với tên khoa học là Lepiota brunneoincarnata, là một loài nấm thuộc chi Lepiota, bộ Agaricales. Nấm này phổ biến ở châu Âu và các vùng ôn đới phía đông của châu Á như Trung Quốc, thường xuất hiện ở các khu vực nhiều cỏ như cánh đồng, công viên và khu vườn. Mũ nấm có màu nâu, kích thước rộng đến 4 cm, thân màu nâu hồng và phiến nấm trắng. Đây là loại nấm rất độc hại, có chứa chất Amatoxin - gây ra 80 - 90% ca tử vong do ngộ độc nấm.

Nấm Deadly Dapperling thường bị nhầm lẫn với các loại nấm ăn được. Chất alpha-amanitin có trong nấm này có thể gây tử vong và đã gây ra nhiều vụ ngộ độc, bao gồm một vụ tai nạn nghiêm trọng tại Tây Ban Nha năm 2002 và cái chết của một gia đình ở Tunisia năm 2010. Người sống sót sau khi ăn nấm này tại Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2013 cũng gặp phải tổn thương gan nặng.

Mặc dù mang tên gọi mỹ miều, nhưng nấm đôi cánh thiên thần lại là loài nấm độc nguy hiểm, đã gây tử vong hàng chục người. Nấm đôi cánh thiên thần có tên khoa học Pleurocybella Porrigen, được đặt tên như vậy vì nó được cho là có khả năng biến người ăn nó thành thiên thần, linh hồn bay lên thiên đàng mãi mãi. Loại nấm này có màu trắng ngà và có thể phát triển to bằng bàn tay. Trước khi bị xem là nấm độc, nó từng được coi là thực phẩm. Tuy nhiên, sau khi 17 người chết trong số 60 người Nhật Bản bị ngộ độc khi ăn nó vào năm 2004, loại nấm này mới được cảnh báo là độc hại.

Nấm đôi cánh thiên thần thường sống ở những nơi ẩm thấp và hiện tại các nhà khoa học chưa thể xác định được các độc tố của loại nấm này. Có khả năng nấm này chứa nồng độ xyanua cao. Trước đây, nấm đôi cánh thiên thần từng được biết đến với tên gọi Sugihiratake ở Nhật Bản. Ít ai ngờ rằng loài nấm có vẻ bình thường như những loại nấm ăn được khác lại có thể chứa độc tố đến như vậy.

Conocybe filaris có tên khoa học là Pholiotina rugosa, tiếng Việt là nấm cỏ, là một trong những loại nấm độc cỏ có vẻ ngoại trông như không gây nguy hiểm, xuất phát từ khu vực Thái Bình Dương, phía Tây Bắc nước Mỹ. Nếu ăn phải nấm này, chất Amatoxin trong nấm sẽ khiến nạn nhân có các triệu chứng buồn nôn, đau bụng, sau đó sẽ bị suy gan và dẫn đến tử vong. Thường bị nhầm lẫn với nấm ma thuật (Psilocybes), nhưng nếu ăn phải loại nấm này, nạn nhân sẽ bị tổn thương gan nghiêm trọng và không thể hồi phục.

Sau khi ăn nấm khoảng 6 - 24 giờ, các triệu chứng ngộ độc sẽ xuất hiện, bắt đầu từ hệ tiêu hóa, dễ bị chẩn đoán nhầm là ngộ độc thực phẩm hoặc cúm dạ dày. Người bệnh sau khi bị ngộ độc nấm có thể hồi phục, nhưng thường tái phát suy giảm chức năng tiêu hóa đe dọa tính mạng, suy gan và suy thận. Chúng chứa mycotoxin (độc tố nấm mốc) tương tự Death Cap, có thể gây tử vong cho người ăn phải. Vì điều này, Nấm Conocybe Filaris được xếp vào danh sách những loại nấm độc nhất trên thế giới.

Nấm bàn tay tử thần có tên khoa học là Podostroma Cornu Damae, được đặt tên như vậy vì hình dạng của nấm giống như bàn tay người nổi lên từ lòng đất và có thể gây tử vong. Chất độc tố chính trong loại nấm này là Mycotoxin trichothecene - hợp chất gây ra những triệu chứng khó chịu và dẫn đến tử vong sau vài ngày. Chất độc này ảnh hưởng đến gan, thận, não, làm suy giảm tế bào máu, tạo ra cảm giác như bị nhiễm độc phóng xạ hoặc bệnh bạch cầu.

Loại nấm này còn được biết đến với các tên khác như “ngón tay người chết”, “ngón tay tử thần”, “ngón tay thối”… Đây không phải là loại nấm ăn được, vì chứa rất nhiều độc tố gây hại cho cơ thể con người. Nấm này mọc khắp mọi nơi, từ rừng sâu đến những ngôi nhà. Mùa xuân là thời điểm nấm này phát triển mạnh. Đây là loại nấm có thể gây đầu độc ngay khi tiếp xúc, theo Science Alert. Thường xuất hiện trên rễ cây hoặc trong đất, tạo ra ít nhất 8 loại hợp chất độc hại có thể hấp thụ trực tiếp qua da. Vì chưa có phương pháp điều trị hiệu quả, nhiều trường hợp tử vong đã được ghi nhận. Đặc biệt, nhiều người nhầm lẫn loại nấm này với một loại nấm ăn được, thường được dùng để trang trí trà.

Nấm mũ đầu lâu mùa thu (Autumn Skullcap) có tên khoa học Galerina marginata, được biết đến trong tiếng Việt là nấm mũ đầu lâu mùa thu. Nấm này thường xuất hiện trên các thân cây đã chết và phổ biến trên khắp thế giới, đặc biệt là ở các khu vực Bắc bán cầu và một số vùng ở Úc. Mặc dù nó có vẻ giống như một loại nấm thông thường có thể ăn được, nhưng chất Amatoxin bên trong nó có thể làm tổn thương gan một cách vĩnh viễn, gây suy gan và dẫn đến tử vong.

Galerina marginata là một loại nấm lớn với lá tia, thường mọc trên thân cây gỗ ẩm, gây thối rữa và mục nát cho cây. Nấm này chứa chất Amatoxin giống như nấm tử thần. Khi ăn phải nấm Autumn Skullcap, có thể xảy ra ngộ độc với các triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy, hạ nhiệt độ cơ thể, tổn thương gan, và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Mặc dù có sự khác biệt về đặc điểm so với các loại nấm ăn được, nhưng đã có nhiều trường hợp tử vong và ngộ độc do nhầm lẫn với nấm Psilocybe gây ảo giác.

Nấm Webcap có tên khoa học Cortinarius rubellus, đây là một trong những loại nấm độc hiếm nhất trên thế giới vì chỉ cần ăn một lượng nhỏ hoặc thậm chí chỉ mới nếm vào cũng đủ gây tử vong. Chất Orellanine có trong nấm là một loại độc tố cực kỳ mạnh mẽ, tác động trực tiếp lên thận và hiện chưa có phương pháp điều trị. Nếu may mắn thoát khỏi cái chết khi ăn phải nấm này, bạn sẽ phải chịu đau đớn suốt đời hoặc thậm chí phải cấy ghép thận. Toàn bộ cây nấm có màu nâu đỏ nhạt, bao gồm mũ, cuống, lá tia và thịt nấm. Nấm này thường mọc ở các vùng rừng cây hoặc cánh rừng ở Na Uy.

Có hai loài nấm webcap nổi tiếng, đó là deadly webcap (Cortinarius rubellus) và fool’s webcap (Cortinarius orellanus). Ở Việt Nam, chúng thường được gọi là nấm chết người. Cả hai loại nấm Cortinarius này có ngoại hình rất giống nhau và trong số đó có một số loại giống với các loại nấm ăn được. Chất độc tố orellanin trong nấm webcap sẽ gây ra các triệu chứng ngộ độc ban đầu giống như cảm lạnh thông thường và có thể mất từ 2 - 3 ngày cho đến khi các triệu chứng ngộ độc nặng mặc khác xuất hiện, dẫn đến chẩn đoán sai lầm. Cuối cùng, độc tố orellanin trong nấm webcap sẽ gây suy thận và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị.

Tên gọi 'thiên thần hủy diệt' thực sự là tên chung cho nhiều loại nấm trắng trong họ Amanita. Chúng có hình dáng giống nấm mỡ hoặc nấm đồng cỏ, dễ làm người ta nhầm lẫn. Amanita ocreata, có tên tiếng Anh là death angel (thiên thần chết), destroying angel (thiên thần phá hủy), là một loài nấm độc. Loài này xuất hiện ở Tây Bắc Thái Bình Dương và California, Bắc Mỹ, thường sống cộng sinh với cây sồi. Quả thể thường xuất hiện vào mùa xuân, mũ nấm có thể trắng hoặc vàng nâu và thường phát triển một màu hơi nâu ở trung tâm, trong khi các bộ phận khác có màu trắng.

Nấm thiên thần hủy diệt (Destroying Angels), thuộc họ Amanitaceae, là loại nấm cực độc với độc tố Amatoxin có khả năng phá hủy hoàn toàn cơ thể. Độc tố gây chuột rút, đau bụng, mê sảng, co giật, nôn mửa và tiêu chảy, sau đó khi được hấp thụ sẽ gây ra những tổn thương vĩnh viễn cho thận và gan. Điều trị duy nhất để cứu người bị trúng độc là ghép gan và chạy lọc thận. Chúng có độc tính tương tự như A. phalloides, A. virosa và A. bisporigera, là loại nấm có khả năng gây chết người và đã gây ra một số ca ngộ độc ở California.

Nấm False Morel có tên khoa học Gyromitra esculenta, hình dạng giống não người, phổ biến ở Scandinavia và Đông Âu. Loại nấm này độc với chất Gyromitrin, gây hại cho gan, thần kinh và thận. Nếu ăn sống, có thể dẫn đến tử vong; nhưng nấu chín đúng cách, chúng trở thành món ăn ngon. Chất gyromitrin gây tiêu chảy, nôn mửa, đau đầu, chóng mặt và có thể gây tử vong. Việc bán và nấu loại nấm này là bất hợp pháp ở nhiều nơi do độc tính và chất gây ung thư. Tránh để nấm tươi ở nơi kín đáo vì có thể gây ra hiện tượng đau đầu và buồn nôn.

Nấm mũ tử thần (Death Cap) có tên khoa học Amanita phalloides, là thủ phạm gây tử vong do ăn nấm. Nó có nguồn gốc ở châu Âu, thường mọc dưới cây sồi và giống nhiều loại nấm ăn được. Đây là loại nấm cực kỳ độc, chỉ 30g chất độc có thể giết chết một người. Ngay cả khi nấu chín, sấy khô hoặc làm đông lạnh, độc tính không giảm. Nhiều người bị tử vong do nhầm lẫn với nấm ăn được. Nấm mũ tử thần chứa α-amanitin (amatoxin), có thể gây tổn thương gan và thận không phục hồi được. Mặt dưới mũ nấm có lá tia màu trắng, chân có vỏ bọc, mũ màu vàng nhạt hoặc màu oliu, cổ nấm giống vòng nhẫn.