1. Hạn chế ăn quá no, nhưng đừng để đói
Khi ăn quá nhiều, quá no, dạ dày của bạn sẽ liên tục được kích thích để tiêu hóa đống thức ăn mà bạn mới ăn. Việc tiêu hóa một lượng thức ăn lớn có thể làm cho thành dạ dày căng trước. Hậu quả của việc ăn quá nhiều, quá no là bạn có thể trải qua cảm giác đau âm ỉ, bụng căng chướng và khó chịu. Để cải thiện quá trình tiêu hóa, bạn có thể chia thức ăn thành nhiều phần nhỏ và tiêu thụ chúng trong các bữa ăn nhỏ.
Không chỉ tránh ăn quá no, bạn cũng không nên để bụng đói. Khi đói, axit hydrochloric và các chất xúc tác trong dạ dày ở nồng độ cao có thể tự tiêu hóa niêm mạc. Ăn quá no có thể tổn thương cơ chế tự bảo vệ của dạ dày vì vỏ dạ dày bị căng to, thời gian tiêu hóa thức ăn trong dạ dày kéo dài…. Vì vậy, tránh để mình quá đói hoặc quá no, hãy ăn từ từ cho đến khi cảm thấy no. Hãy mang theo một ít thức ăn khi bạn đi làm hoặc học để không để cơ thể trải qua trạng thái đói quá mức. Hãy duy trì một lịch trình ăn uống khoa học để giúp dạ dày có thời gian nghỉ ngơi và ổn định quá trình tiêu hóa. Hãy ăn đủ 3 bữa mỗi ngày, sáng có thể ăn no, nhưng buổi tối hãy ăn nhẹ, không ăn quá no. Bảo toàn thói quen đơn giản này sẽ giúp dạ dày của bạn trở nên ổn định hơn và có thời gian nghỉ ngơi.
Thói quen ăn uống thường xuyên là một trong những nguyên nhân gây đau dạ dày và nếu không thay đổi thì tình trạng có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Ngoài việc tránh ăn quá no hoặc để đói, nhớ ăn chậm nhai kĩ. Khi ăn quá nhanh, thức ăn chưa được nghiền nhỏ, làm cho dạ dày phải làm việc hơn để tiêu hóa, tăng gánh nặng cho dạ dày và có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày.
Bạn có thể điều chỉnh những thói quen từ thói quen ăn uống nêu trên được không?
2. Không tập thể dục ngay sau khi ăn
Bệnh đau dạ dày phổ biến ở rất nhiều người Việt Nam, từ người trẻ tới người già mắc bệnh này chiếm tới hơn 50% dân số. Nguyên nhân có thể do thói quen ăn uống hàng ngày, không phụ thuộc vào tuổi tác.
Sau khi ăn, dạ dày cần thời gian để tiêu hóa thức ăn. Tập thể dục ngay sau bữa ăn có thể làm co cơ bụng, gây đau dạ dày. Nên nghỉ ngơi sau mỗi bữa ăn để dạ dày làm việc hiệu quả. Nếu muốn, bạn có thể đi bộ 1 tiếng sau khi ăn.
Để hạn chế cơ hội tái phát bệnh đau dạ dày, hãy tập trung vận động trước khi ăn thay vì sau bữa ăn. Vận động trước bữa ăn giúp cơ thể chuyển hóa chất béo thành năng lượng tốt hơn. Không nên vận động ngay sau khi ăn xong, chỉ nên vận động trước hoặc sau bữa ăn 1 tiếng để hỗ trợ quá trình tiêu hóa, duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
3. Hạn chế ăn đồ lạnh
Vào mùa hè, việc bạn thèm một chút nước lạnh để giải nhiệt có lẽ là điều bình thường. Nhưng với những người đau dạ dày, hãy suy nghĩ lại nhé. Đồ lạnh có thể kích thích đường tiêu hóa, làm tăng nhu động của dạ dày, ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng. Nước lạnh còn có thể làm loãng dịch dạ dày, làm giảm khả năng tiêu hóa. Đặc biệt, đối với người già có khả năng chịu lạnh giảm, việc ăn nhiều đồ lạnh cũng không tốt để tránh gây ra rối loạn tiêu hóa.
Người mắc bệnh đau dạ dày thường có chức năng tiêu hóa yếu hơn. Ăn đồ lạnh có thể kích thích đường tiêu hóa, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và làm tình trạng bệnh trở nên xấu đi. Sau khi ăn, thức ăn vẫn còn trong dạ dày và các cơ quan tiêu hóa, nếu uống nước lạnh ngay lập tức, dạ dày sẽ mở rộng mạch máu, làm giảm lưu lượng máu đến các cơ quan khác, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa bình thường. Điều này có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh.
4. Tránh thức ăn gia vị
Người đau dạ dày cần phải cẩn trọng trong chọn lựa thực phẩm, đặc biệt là tránh các loại gia vị. Hầu hết các gia vị mà người Việt thường ưa chuộng đều có thể tạo ra sự khó chịu cho dạ dày. Đặc biệt, thức ăn nhiều gia vị như món chiên, hun khói hay đồ nướng có thể làm bạn cảm thấy no bụng, ợ hơi, và tiêu chảy. Hãy tránh xa những loại thức ăn này để bảo vệ dạ dày của bạn.
Các gia vị như tiêu và ớt, có đặc tính cay nóng, có thể kích thích dạ dày, gây đau vùng thượng vị và có thể gây ra cơn trào ngược. Tỏi, mặc dù có nhiều tác dụng tốt, nhưng cũng là một loại gia vị cần tránh khi dạ dày gặp vấn đề. Ăn tỏi, đặc biệt là tỏi sống, có thể gây ra chứng ợ nóng ở một số người mắc chứng trào ngược dạ dày. Thức ăn cay nóng được xem như 'kẻ thù' của bệnh đau dạ dày, gây kích ứng cho niêm mạc dạ dày và làm tăng lượng axit tiêu hóa. Điều này có thể làm tổn thương niêm mạc và gây ra các triệu chứng như ợ hơi, ợ chua.
Hành cũng có thể tăng cường ợ hơi và ợ chua, đặc biệt khi ăn nhiều thức ăn trong một bữa. Bạc hà, nếu sử dụng quá mức, có thể làm yếu cơ thắt giữa dạ dày và thực quản, dẫn đến trào ngược axit dạ dày lên thực quản, tạo ra cảm giác khó chịu. Chất cay như chanh, tắc, và dấm chua cũng nên được hạn chế để không gây thêm khó khăn cho người mắc bệnh đau dạ dày.
5. Tránh tiếp xúc với bia và rượu...
Không nên uống rượu bia khi bạn đau dạ dày. Thói quen sử dụng rượu bia cũng là một nguyên nhân gây ra vấn đề về dạ dày. Người đau dạ dày tiêu thụ rượu bia và thuốc lá có thể làm cho triệu chứng đau dạ dày trở nên nghiêm trọng hơn.
Trong rượu bia có chứa một lượng cồn lớn. Cồn trong rượu bia có thể phá hủy niêm mạc của dạ dày. Ngoài ra, chất cồn cũng tăng độ axit trong dạ dày, ức chế khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày. Việc đặt đá vào bia, đặc biệt là đá có nguồn gốc không an toàn, có thể mang lại vi khuẩn có hại cho dạ dày. Đối với người chưa mắc bệnh, vi khuẩn trong đá lạnh có thể gây viêm loét. Đối với người đau dạ dày, uống bia đá lạnh có thể làm trầm trọng tình trạng bệnh.
Thực phẩm như rượu bia, cà phê, đồ ăn đóng hộp, và thực phẩm nhiều dầu mỡ đều không tốt cho sức khỏe của dạ dày. Hãy tránh xa chúng và thay vào đó, hãy chọn ăn các thực phẩm tốt cho dạ dày như chuối, gừng, táo, đu đủ, sữa chua... với lượng vừa đủ. Điều này giúp dạ dày tiêu hóa tốt hơn và giảm triệu chứng đầy hơi, khó chịu.
6. Thực hiện mát xa bụng trước khi đi ngủ
Nguyên tắc này có vẻ không hợp lý nhưng lại rất quan trọng đối với những người đau dạ dày. Nếu bạn từng trải qua những cơn đau dạ dày, bạn chắc chắn đã thử ôm xoa khu vực bụng của mình.
Vì sao không thử mát xa bụng như một bài tập thể dục hàng ngày? Ví dụ, sau bữa ăn tối, trước khi đi ngủ, bạn có thể tự mát xa khu vực rốn theo chiều kim đồng hồ khoảng 64 vòng. Hãy kết thúc việc mát xa ở vùng bụng dưới. Thao tác đơn giản này sẽ giúp dạ dày luôn duy trì trong trạng thái ổn định, từ đó giúp dạ dày hoạt động tốt hơn đặc biệt là vào buổi tối.
7. Tránh ăn hoa quả có vị chua
Những loại trái cây như cam, quýt, cà chua... chứa nhiều axit, có vị chua nên tránh trong chế độ ăn của người đau dạ dày. Hạn chế uống nước chanh, nước mơ, nước dứa... những thực phẩm này có thể kích thích dạ dày tiết axit, gây tổn thương niêm mạc dạ dày và làm tổn thương vết thương.
Loại hoa quả này tăng cường axit trong dạ dày, làm nặng thêm vấn đề viêm loét dạ dày, tăng nguy cơ trào ngược và ợ chua. Dạ dày sưng, co bóp nhiều hơn, làm nặng bệnh dạ dày, có thể gây nứt vết loét nếu nó quá nặng.
Với người bình thường, những loại trái cây này rất tốt, nhưng đối với người đau dạ dày, cần phải thận trọng. Nếu muốn bổ sung vitamin, hãy chọn nước ép từ chuối, táo, đu đủ... những loại này giàu chất xơ, tốt cho dạ dày. Chất xơ hòa tan giúp hấp thụ nước tốt, làm mềm phân, dễ dàng tiêu hóa và giảm thời gian chuyển động trong đường ruột. Ví dụ: Chuối, với nhiều vitamin và chất dinh dưỡng, giúp kích thích lành vết viêm loét. Chuối cũng trung hòa axit dạ dày, giảm viêm sưng, huyết áp, hỗ trợ tiêu hóa. Người đau dạ dày có thể thêm chuối vào chế độ ăn hàng ngày, vừa là món tráng miệng ngon, vừa hỗ trợ chữa lành viêm loét dạ dày.
8. Tránh thức khuya
Nhiều người có thói quen thức khuya để làm việc. Tuy nhiên bạn có biết rằng, thức khuya không chỉ làm giảm chất lượng của cuộc sống mà còn là nguyên nhân có thể gây ra bệnh đau dạ dày và làm cho bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Khi thức khuya, dạ dày không được nghỉ ngơi, cơ thể tiêu hao năng lượng khiến cho dạ dày phải hoạt động xuyên đêm, tình trạng này xảy ra thường xuyên sẽ khiến cho dạ dày bị quá tải, làm tăng tiết acid dịch vị quá mức, gây tổn thương cho lớp niêm mạc dạ dày, gây viêm loét dạ dày nặng hơn.
Đau dạ dày và thứ khuya không những gây viêm nặng hơn mà còn khiến bạn có khả năng mắc chứng béo phì. Đa số những người khi thức khuya sẽ có xu hướng ăn đêm. Ăn đêm nhiều sẽ khiến cho hệ tiêu hóa vốn đang khỏe mạnh sẽ bị suy yếu. Việc ăn quá no vào buổi tối hoặc đêm trước khi đi ngủ không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng của giấc ngủ, làm cho bạn cảm thấy khó ngủ hơn mà còn gây ra béo phì, đường ruột phải làm việc quá tải, tiết dịch vị thường xuyên gây đau dạ dày. Thức khuya sẽ khiến cho đường ruột của bạn vốn đang bị tổn thương lại càng gặp nhiều vấn đề hơn. Do đó hãy nghỉ ngơi đúng giờ, tránh làm việc quá khuya để bảo vệ sức khỏe cũng như bảo vệ chính đường ruột của bạn.
Việc thức khuya chắc chắn sẽ khiến bạn cũng có thói quen ăn khuya để bổ sung cho ban ngày không có thời gian ăn uống. Điều này rất không tốt cho sức khỏe, đặc biệt còn tạo nhiều áp lực cho dạ dày. Khi tiếp nhận thức ăn, dạ dày buộc phải tiết axit hydrochloric quá nhiều gây ra tình trạng viêm loét. Chưa kể, ăn khuya rất dễ ảnh hưởng đến giấc ngủ do đầy bụng và khiến bạn khó kiểm soát được cân nặng của mình.
9. Lựa chọn thức uống cẩn thận cho sức khỏe dạ dày
Với đại bộ phận thì uống sữa đậu lành hay dễ dàng uống tách trà ấm như một thói quen lý tưởng nhưng đối với người đua dạ dày thì nên cẩn thận hơn.
Ví dụ uống trà với với bệnh nhân dạ dày, nhiệt độ uống thích hợp nhất là từ 30-32 độ C. Nhiệt độ thấp hơn là lạnh hơn so với dạ dày, dễ gây co thắt mạch máu, dẫn đến phòng vệ của dạ dày giảm, ảnh hưởng tới sức khỏe của nó.
Một số thức uống khác có ích cho sức khỏe người bình thường như sữa đậu nành. Bởi đây là một trong những thực phẩm dồi dào năng lượng, chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Trong sữa đậu nành có chứa các thành phần dinh dưỡng như sắt, magie, canxi, photpho, vitamin A, vitamin K, chất béo bão hòa, chất xơ… Đặc biệt, sữa đậu nành được xem là miếng “thịt không xương” có nguồn đạm thay thế tốt cho thịt động vật. Việc uống sữa đậu nành thường xuyên sẽ mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Thế nhưng người đau dạ dày lại không thể sử dụng sữa đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành. Người đau dạ dày sau khi ăn thường dễ bị đầy hơi, chướng bụng, đi ngoài, ợ hơi, ợ chua. Theo y học cổ truyền, đậu nành tính lạnh, hoạt lợi nên không thích hợp với những người tỳ vị hư hàn.
Sữa đậu nành dễ làm cho các triệu chứng thận hư, di tinh, tiểu đêm nhiều lần ở một số bệnh nhân trở nên ghiêm trọng hơn. Nghiên cứu y khoa cho thấy, sữa đậu nành có chứa hàm lượng Oxalat nhất định gây ảnh hưởng đến dạ dày, nhất là các trường hợp đau dạ dày do viêm cấp và mạn tính. Nếu người bệnh sử dụng đậu nành sẽ gây ra khó hấp thụ, dư thừa axit dạ dày dẫn đến chướng bụng, đầy hơi. Đặc biệt, với những người có tổn thương tại dạ dày, khi sử dụng loại thực phẩm này sẽ khiến cơn đau ngày một dữ dội hơn.
10. Hút thuốc lá và ảnh hưởng đến dạ dày
Bên cạnh việc gây ảnh hưởng đến lá phổi và tim mạch, hút thuốc lá cũng gây nhiều nguy hại cho hệ tiêu hóa của bạn, đặc biệt là dạ dày. Đừng ngạc nhiên khi bạn bị viêm loét dạ dày dù chẳng bao giờ nhịn đói. Chỉ cần hút thuốc cũng đủ khiến dạ dày của bạn có nguy cơ mắc hàng tá bệnh lý khác nhau về đường tiêu hóa, bất kể bạn có lối sống ăn uống khoa học đến đâu.
Cụ thể, trong khói thuốc lá chứa hàm lượng chất độc nicotin rất cao, loại chất này đã được chứng minh là có khả năng kích thích và phá hủy thần kinh, cơ quan hô hấp và các bộ phận khác trong cơ thể. Ở những người bị viêm loét dạ dày tá tràng thì chất nicotin có trong khói thuốc lá khi được hít vào trong sẽ kích thích sản sinh nhiều chất cortisol - tác nhân gây viêm loét dạ dày tá tràng và làm tăng nguy cơ mắc bệnh nếu như người bệnh có nhiễm vi khuẩn HP.
Hút thuốc lá khiến bệnh của bạn trở nên tồi tệ. Khi bạn hút quá nhiều có thể làm cho áp lực của cơ co bóp dưới thực quản giảm đi, làm yếu sức loại bỏ axit ở thực quản, làm cho thời gian niêm mạc thực đạo ở trong môi trường axit lâu, trực tiếp ảnh hưởng đến chức năng của tế bào mô.
Hút thuốc không chỉ làm tăng trào ngược thực quản dạ dày, mà còn thúc đẩy chức năng của cơ co bóp môn vị không thực hiện đầy đủ, và trào ngược dạ dày, tá tràng, làm tăng nồng độ lecithin tan trong máu và mật trong dạ dày. Từ đó làm trở ngại vết thương viêm thực quản lành lại. Hút thuốc là chủ động hay thụ động thì cũng rất nguy hiểm. Nó làm phần lớn các cơ quan trong...
Nhiều người có thói quen ăn xong thì hút 1 điếu thuốc, nhưng họ lại không ý thức được rằng ngay sau khi ăn, dạ dày và ruột co bóp mạnh, tuần hoàn máu tăng nhanh, vì vậy hút 1 điếu thuốc lá vào thời điểm sau ăn sẽ khiến cơ thể hấp thu lượng độc tố gấp 10 lần. Vậy nếu bạn cầm điếu thuốc, hãy bỏ nó đi nhé!