Top 10 Món ăn truyền thống đặc sắc trong mâm cỗ Tết miền Trung

Thịt heo ngâm nước mắm là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của người miền Trung. Món ăn này có vị giòn, đậm đà và có thể bảo quản lâu dài. Thịt thường được chọn từ ba chỉ, cắt thành khúc dài khoảng 8-10cm và dày khoảng 4-5cm.

Nước mắm dùng để ngâm thịt phải là loại mắm chất lượng cao để đảm bảo thịt được thấm đẫm hương vị. Thịt được ngâm trong hũ thủy tinh đã tiệt trùng bằng nước sôi và để ráo. Sau khi ngâm và đậy nắp kín, để ở nơi thoáng mát trong 3-5 ngày là có thể thưởng thức. Món ăn này có thể ăn kèm với rau xà lách, dưa leo, cà chua,...

Dưa củ kiệu là món ăn lý tưởng để chống ngán trong các bữa cơm ngày Tết với nhiều món thịt cá. Món ăn này có vị chua ngọt đặc trưng, thường được ăn kèm với bánh tét, bánh chưng, hoặc cuốn với bánh tráng, và đặc biệt là kết hợp với thịt kho tàu.

Nguyên liệu chính của món dưa củ kiệu bao gồm củ kiệu, cà rốt, ớt, đu đủ xanh và một số gia vị khác. Củ kiệu sẽ được ngâm trong nước tro khoảng 10 tiếng, sau đó rửa sạch, cắt bỏ lá, lột vỏ và giữ lại phần củ trắng. Đu đủ và cà rốt sẽ được sơ chế, tỉa thành hình hoa hoặc thái mỏng theo sở thích và phơi dưới nắng 1-2 ngày.

Phần nước mắm đường để ngâm dưa củ kiệu cũng được chuẩn bị rất công phu. Nguyên liệu sẽ được ngâm trong hũ lớn khoảng 2 ngày là có thể dùng được.

Bánh tổ được chế biến từ bột gạo nếp, có thể thêm mè, gừng hoặc đậu đỏ tùy theo công thức và sở thích của người làm.

Bánh tổ mang ý nghĩa may mắn và thịnh vượng, thường xuất hiện trong Tết Đoan Ngọ và Tết Nguyên đán của người dân Quảng Nam, Đà Nẵng. Với độ dính cao, bánh tổ còn được xem như món quà cho Táo quân, giúp vị thần này chỉ nói những điều tốt đẹp về gia đình trước Ngọc Hoàng, từ đó cầu mong thêm nhiều phúc lộc cho năm mới.

Gà luộc luôn là món ăn không thể thiếu trong các bữa tiệc của người Việt, đặc biệt vào dịp Tết. Gà không chỉ là món ăn truyền thống mà còn mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp trong văn hóa dân gian. Trong 12 con giáp, gà biểu trưng cho sự mạnh mẽ và chính trực. Theo truyền thuyết, gà đại diện cho 5 phẩm chất cao quý: Văn, Võ, Dũng, Nhân, Tín.

Hơn nữa, theo phong tục, mỗi ngày trong 8 ngày đầu năm mới sẽ được gắn với một con giáp. Ngày mồng 1 Tết thuộc về gà, vì vậy gà luôn là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết. Truyền thống này đã được gìn giữ từ bao đời nay. Gà luộc với lá chanh cũng là món ăn không thể thiếu trong các bữa tiệc truyền thống của người Việt.

Mắm tôm chua là món đặc sản không thể thiếu trong các bữa tiệc Tết của người miền Trung. Món này thường được dùng làm món ăn kèm, kết hợp hoàn hảo với các món như thịt luộc và rau sống.

Trong số các loại mắm tôm chua, mắm tôm chua Huế nổi bật nhất. Nguyên liệu chính là tôm nước ngọt, hay còn gọi là tôm đất ở Huế. Người làm mắm thường chọn tôm có kích cỡ đồng đều, không quá to cũng không quá nhỏ.

Mặc dù không phải là món ăn thường ngày, mắm tôm chua vẫn có nét đặc trưng riêng biệt. Khác với mắm tôm mặn có màu nâu và tôm đã được giã nhuyễn, mắm tôm chua có màu đỏ tươi rực rỡ và tôm vẫn giữ nguyên hình dáng.

Giò bò tiêu sọ, còn được biết đến với tên gọi chả bò, là món ăn truyền thống không thể thiếu trong các mâm cỗ của người miền Trung và người Việt Nam nói chung. Đây cũng là lựa chọn tuyệt vời cho các bữa ăn hàng ngày của gia đình.

Món giò bò (chả bò) được chế biến từ thịt bò có thớ thịt nhỏ, mềm, màu đỏ tươi, không quá mịn (trừ khi dùng thịt bò tơ), cùng với gân trắng nhỏ và mỡ vàng tươi. Thêm vào đó là tỏi, tiêu sọ và các gia vị theo khẩu vị của gia đình.

Để giữ cho chả bò không bị khô, mỡ heo là nguyên liệu quan trọng. Món ăn này rất dễ bảo quản, đặc biệt trong dịp Tết khi gia đình chuẩn bị nhiều món ăn, bạn có thể yên tâm lưu trữ trong tủ lạnh và dùng dần.

Bắp bò kho mật mía mang đến hương vị độc đáo nhờ sự kết hợp của mật mía ngọt ngào và ớt cay, tạo nên một món thịt vừa ngọt vừa cay, thấm đẫm hương vị từ gia vị. Món ăn này rất phổ biến trong dịp Tết ở xứ Nghệ, nhưng hiện nay đã trở thành món ăn yêu thích trong mâm cỗ Tết của nhiều gia đình miền Trung.

Nguyên liệu chính của món ăn là những miếng bắp bò đỏ tươi, lớp mỡ bò trắng căng bóng, không bị nhão hay rách khỏi phần thịt. Vân mỡ phân bố đều và nhiều trên miếng thịt. Nước mắm và mật mía được chọn lọc kỹ càng để tạo nên hương vị tuyệt hảo và khó quên.

Bánh tét là một món ăn đặc trưng trong ẩm thực Việt Nam, phổ biến nhất trong dịp Tết Nguyên đán. Bánh có hình trụ dài, còn gọi là đòn bánh, thường được gói thành cặp với gân lá chuối. Có thể làm bánh với nhiều loại nhân, từ nhân thịt mặn đến nhân chuối ngọt, tùy theo sở thích và yêu cầu của từng gia đình.

Bánh tét, với đặc trưng là dễ bảo quản trong vài ngày, thường được chuẩn bị vào đêm giao thừa để sử dụng trong các bữa ăn Tết, kết hợp tuyệt vời với dưa món và thịt kho. Bánh tét nhân mặn gồm thịt, mỡ và đậu xanh, trong khi bánh tét nhân ngọt có thể là chuối hoặc đậu xanh, có kích thước lớn cho nhiều người hoặc nhỏ cho cá nhân. Hiện nay, bánh tét nhân chuối và đậu đen cũng được ưa chuộng và có sẵn quanh năm.

Nem chua là một món ăn đặc trưng không thể thiếu trong ngày Tết, được làm từ thịt lợn và ủ với men lá chuối (hoặc các loại lá khác như lá ổi, lá vông, lá sung,...) cùng với thính gạo để tạo ra vị chua ngọt hấp dẫn. Mặc dù nem chua nổi tiếng khắp Việt Nam, nguồn gốc chính xác của món ăn vẫn chưa được xác định rõ.

Có hai phương pháp chế biến nem: nem miền Bắc thường được ăn sống với các loại lá đặc biệt, trong khi nem miền Trung (nhất là tại Thanh Hoá và Huế) được gói và lên men trong nhiều loại lá như lá chuối và lá ổi. Quy trình chế biến nem khá cầu kỳ, và những ngày Tết là thời điểm lý tưởng để gia đình cùng quây quần, vừa làm nem vừa trò chuyện vui vẻ.

Tré là món đặc sản nổi tiếng của miền Trung, đặc biệt là ở Đà Nẵng và Bình Định. Được chế biến từ thịt ba chỉ và thịt mông, các nguyên liệu được hấp khoảng 1 tiếng cho chín, da heo cũng được luộc kỹ. Thịt nạc sau đó được rim cho đến khi vàng đều. Các loại thịt sau khi chín được thái mỏng, riêng da heo được cán mỏng rồi thái chỉ. Sau đó, tất cả nguyên liệu như thịt, mè, riềng, tỏi, nước mắm khô và gia vị được trộn đều.

Tré được gói trong lớp lá ổi, sau đó bao bọc bằng lá chuối. Lớp lá ổi không chỉ tạo mùi thơm đặc trưng mà còn giảm bớt mùi thịt heo, giúp tré không bị ngấy. Mặc dù tré có thể ăn ngay sau khi làm xong, nhưng để món ăn đạt hương vị tốt nhất, nên để ít nhất ba ngày. Khi đó, tré có vị chua nhẹ đặc trưng và thường được ăn kèm với tương ớt hoặc ớt tươi cùng tỏi. Nếu thích, có thể thêm vài lát dưa chua để tăng thêm sự đậm đà cho món ăn.