Top 10 Ngành học có nguy cơ thất nghiệp cao hiện nay

Sau 4 năm học tập chăm chỉ, đa số các diễn viên mới ra trường gặp khó khăn trong việc tìm việc. Theo số liệu từ ĐH Sân khấu Điện ảnh TP HCM và CĐ Văn hóa Nghệ thuật TP HCM, hàng năm có hàng trăm học viên tốt nghiệp, nhưng nhiều người trong số họ vẫn chưa tìm được việc làm.

Nhiều sinh viên theo đuổi nghề diễn xuất chỉ mong tìm được vai diễn mà không cần bằng cấp. Điều này dẫn đến 2/3 học viên bị đào tạo không đầy đủ tại các trường chính quy. Thực tế, nhiều sinh viên các trường nghệ thuật đã chuyển sang các trung tâm đào tạo nghề tư nhân, điều này khiến các nhà giáo trong ngành sân khấu lo lắng.

Nhiều diễn viên chỉ mong được nổi bật trong các chương trình truyền hình thực tế, thay vì phát triển kỹ năng nghề nghiệp.

NSND Trần Minh Ngọc, với hơn 60 năm kinh nghiệm giảng dạy, cho rằng việc học không bài bản là nguyên nhân chính khiến các diễn viên không chuyên nghiệp và thất nghiệp. Ông cho rằng nguồn nhân lực đáng lẽ được đào tạo bài bản nhưng đã không được các sân khấu tuyển dụng do chất lượng kém, dẫn đến thất nghiệp là điều không tránh khỏi.

Ngành kế toán từng nổi bật với mức lương hấp dẫn và được coi là một lựa chọn nghề nghiệp “hot”. Trong nhiều năm qua, số lượng sinh viên theo học kế toán đã tăng đáng kể. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của các doanh nghiệp mới, nhu cầu về đội ngũ kế toán viên có trình độ cao ngày càng lớn.

Thực tế, nhiều sinh viên tốt nghiệp ngành kế toán không đáp ứng được yêu cầu của các doanh nghiệp. Nguyên nhân một phần là do chương trình đào tạo thiếu thực tiễn, còn quá nhiều lý thuyết, phần khác là do sinh viên thiếu kinh nghiệm thực tế, dẫn đến việc không có kỹ năng giải quyết vấn đề. Do đó, các doanh nghiệp thường ưu tiên thuê những người có khả năng làm việc ngay lập tức, thay vì những người mới vào nghề.

Lịch sử là lĩnh vực nghiên cứu các sự kiện và vấn đề trong quá khứ, nhằm rút ra bài học và quy luật hữu ích cho hiện tại và tương lai. Nhà sử học làm việc với thông tin từ quá khứ để xây dựng, phân tích và chia sẻ những hiểu biết và kinh nghiệm thu được với cộng đồng. Mặc dù nghiên cứu lịch sử là một công việc đầy thách thức, nhưng ở một quốc gia đang phát triển và chưa đầu tư nhiều vào lĩnh vực này, việc tìm kiếm việc làm vẫn gặp nhiều khó khăn. Trong thời điểm khó khăn hiện nay, nhiều cử nhân thạc sĩ phải tìm kiếm công việc khác để mưu sinh do thiếu cơ hội việc làm và tình trạng thất nghiệp gia tăng.

Ngành tâm lý học hiện nay có điểm đầu vào thấp và tình hình việc làm sau khi tốt nghiệp còn mờ mịt, điều này khiến nhiều sinh viên cảm thấy lo lắng và thiếu tự tin khi so sánh với sinh viên các ngành khác. Nhiều người đã quyết định dừng học để ôn thi chuyển ngành hoặc chuyển trường, trong khi một số khác chỉ coi việc học là để có được bằng cấp và dành thời gian cho những lĩnh vực khác như bán hàng, marketing, viết báo,... Sau khi tốt nghiệp, các cử nhân tâm lý học thường gặp khó khăn trong việc tìm kiếm công việc liên quan đến chuyên ngành vì nhu cầu tư vấn tâm lý còn hạn chế tại Việt Nam. Do đó, nhiều cử nhân tâm lý học phải gác bằng đại học để tìm kiếm công việc khác để sinh sống trong thời điểm kinh tế khó khăn này.

Ngành công nghệ sinh học là lĩnh vực rất thú vị cho những ai đam mê sinh vật học. Bạn sẽ cảm thấy hứng thú với ngành này nhờ vào sự đa dạng và tính ứng dụng thực tiễn của nó. Tuy nhiên, một điều đáng tiếc là tại Việt Nam hiện nay, đào tạo về ngành này tại các trường đại học chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu về chuyên môn và nghiệp vụ, dẫn đến việc sinh viên sau khi tốt nghiệp thường xuyên thiếu kiến thức. Hầu hết các sinh viên tốt nghiệp đều gặp khó khăn trong việc tìm việc làm phù hợp với chuyên ngành hoặc bị thất nghiệp.

Ngành biên tập và xuất bản phù hợp với những ai yêu thích sách, ngôn ngữ và thưởng thức tác phẩm. Ngành này yêu cầu sự tỉ mỉ, cẩn thận và nhiều kỹ năng khác. Dù không phải là ngành quá nổi bật, nhưng hiện tại số lượng cử nhân xuất bản đã vượt quá nhu cầu thị trường. Để thành công trong ngành này, bạn cần có niềm đam mê mạnh mẽ, kinh nghiệm thực tế, và nhiều kỹ năng mềm. Một biên tập viên cần phải không ngừng học hỏi, có kiến thức sâu rộng và kiên nhẫn vì sản phẩm cần trải qua nhiều công đoạn. Kỹ năng giao tiếp, đàm phán và sự nhạy bén cũng rất quan trọng. Do đó, nhiều bạn trẻ sau khi ra trường phải làm công việc không liên quan đến chuyên ngành hoặc chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế.

Công nghệ môi trường là một lĩnh vực kết hợp giữa nghiên cứu và kỹ thuật. Sinh viên theo học sẽ được trang bị kiến thức về công nghệ xử lý nước thải, khí thải, và chất thải rắn qua các phương pháp sinh học, lý học, và hóa học.

Với chuyên môn về xử lý nước thải, bạn có thể làm việc tại các công ty cấp nước, nhà máy xử lý nước, hay công trình xử lý nước thải cho nhà máy và khu công nghiệp. Nếu chuyên về xử lý khí thải, công việc của bạn có thể liên quan đến đo đạc chất lượng không khí, đánh giá tác động môi trường và xử lý không khí ô nhiễm. Đối với lĩnh vực xử lý chất thải rắn, bạn sẽ làm việc với các công trình quản lý chất thải rắn từ sinh hoạt, nhà máy hoặc khu đô thị.

Hiện tại, với điều kiện kinh tế khó khăn và cơ chế quản lý chưa chặt chẽ, công tác bảo vệ môi trường và xử lý chất thải chưa được doanh nghiệp quan tâm đầy đủ, dẫn đến nhu cầu tuyển dụng trong ngành này rất thấp. Một vị trí quan trọng ở các nước phát triển lại trở thành thách thức về việc làm ở nước ta.

Việc sinh viên sư phạm không tìm được việc giảng dạy đã trở thành vấn đề nổi cộm trong những năm gần đây. Trước đây, ngành sư phạm được nhà nước rất chú trọng và tạo điều kiện việc làm ổn định cho các sinh viên. Tuy nhiên, hiện tại, sự ổn định trong nghề sư phạm ngày càng trở nên khó khăn do số lượng sinh viên quá đông trong khi nhu cầu việc làm lại hạn chế.

Thực trạng đào tạo nguồn nhân lực ở nước ta thời gian qua là mỗi trường đào tạo theo cách riêng mà không quan tâm đến nhu cầu thực tế của xã hội. Đào tạo sư phạm cũng không nằm ngoài tình trạng này, dẫn đến sự chênh lệch ngày càng lớn giữa đào tạo và thực tế sử dụng, làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp của cử nhân sư phạm.

Chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm đã được áp dụng từ Luật Giáo dục năm 1998. Tuy nhiên, với sự thay đổi của thị trường lao động và tình trạng thất nghiệp cao, Luật Giáo dục 2019 quy định hỗ trợ học phí và chi phí sinh hoạt nhưng yêu cầu bồi hoàn nếu không làm việc trong ngành đủ thời gian.

Với định hướng xã hội hiện tại, ngành ngân hàng nằm trong danh sách các nghề có thu nhập cao và được nhiều người mơ ước. Tuy nhiên, bạn không nên chỉ vì sức hút của ngành mà lao vào theo đuổi mà không xem xét kỹ năng và điều kiện của bản thân. Sự hấp dẫn của ngành và tâm lý đám đông có thể khiến bạn dễ rơi vào tình trạng khó khăn nếu không đáp ứng đủ yêu cầu. Khi quá nhiều người đổ xô vào một ngành nghề, tình trạng thừa nhân lực và cơ hội việc làm sẽ bị ảnh hưởng.

Ngành dược hiện có nhiều trường đại học đào tạo và chỉ tiêu tuyển sinh rất cao, dẫn đến tình trạng dược sĩ ra trường phải cạnh tranh gay gắt để tìm việc. Nếu bạn thấy mình có đủ năng lực để theo đuổi ngành y, hãy cân nhắc kỹ lưỡng. Ngành liên quan đến sức khỏe yêu cầu tay nghề vững và các cơ sở y tế chỉ tuyển những người thực sự có khả năng. Những ai không đủ năng lực sẽ dễ rơi vào tình trạng thất nghiệp.