Top 10 Ngày lễ quan trọng theo lịch âm Việt Nam

Tết Nguyên Đán (hay Tết cổ truyền) là dịp lễ lớn và quan trọng nhất trong lịch âm của người Việt. Đây là khoảnh khắc tươi vui, náo nhiệt và ấm áp nhất trong năm. Tết đánh dấu sự chuyển giao mùa xuân, là sự bắt đầu của một năm mới, với hy vọng cho một năm mới tràn đầy may mắn và thịnh vượng. Đặc biệt, Tết là thời điểm sum họp, đoàn viên, nơi mọi người cùng nhau tận hưởng niềm vui, sự phồn thực của những ngày đầu năm.

Mọi lo toan hàng ngày dường như tan biến, thay vào đó là không khí lạc quan, thư giãn và hòa mình vào không gian ấm áp của mùa xuân. Tết còn là dịp để tôn vinh tổ tiên, nhìn nhận những giá trị truyền thống, và chia sẻ những lời chúc tốt đẹp nhất.

Với ý nghĩa sâu sắc và những niềm tin tích cực, Tết Nguyên Đán mang đến một không khí đặc biệt, khác biệt với bất kỳ ngày lễ nào khác trong năm.

Ngày lễ quan trọng theo lịch âm ở Việt Nam tiếp theo, Tết Hàn Thực, vẫn giữ được nét riêng của văn hóa Việt mặc dù có nguồn gốc từ Trung Quốc. Một đặc sản tinh tế của ngày này là bánh trôi, bánh chay, mang hương vị thanh khiết của đất trời. Bánh trôi và bánh chay là món ăn truyền thống được dâng lên bàn thờ tổ tiên, tượng trưng cho lòng biết ơn và tôn kính đối với ông bà, tổ tiên đã dưỡng dục chúng ta.

Bánh trôi, bánh chay không chỉ là món ăn truyền thống mà còn là nét đẹp của văn hóa ẩm thực Việt Nam, được dùng trong nhiều dịp lễ khác nhau như lễ Hai Bà Trưng, giỗ tổ Hùng Vương và hội Phủ Giầy tháng 3.

Tết Nguyên Tiêu được tổ chức vào ngày rằm đầu tiên của năm mới, là một trong những ngày lễ trọng đại nhất trong nền văn hóa Việt Nam. Xuất phát từ truyền thống Trung Quốc, nhưng Tết Nguyên Tiêu ở Việt Nam mang đặc trưng và ý nghĩa riêng. Trong ngày này, người Việt thường đến đền chùa để cầu nguyện cho sự an lành, hạnh phúc của gia đình, cũng như mong một năm mới suôn sẻ, thuận lợi.

Cụm từ “Lễ Phật quanh năm không bằng rằm tháng Giêng” thể hiện tầm quan trọng của Tết Nguyên Tiêu trong tâm trí người Việt, và cho thấy vai trò quan trọng của việc cúng bái đền chùa đối với tất cả mọi người trên khắp đất nước. Hiện nay, đêm rằm tháng Giêng đã trở thành một phần quan trọng trong sinh hoạt văn hóa truyền thống của cả cộng đồng dân cư, từ thành thị đến nông thôn.

Từ hàng nghìn năm trước, Phật Giáo đã trải qua một hành trình du nhập vào đất Việt. Ngày nay, đạo Phật đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người Việt, thu hút rất nhiều tâm hồn tin đạo. Quan niệm Phật giáo, làm nguồn đạo lý sống, đã đi sâu vào tư duy hàng ngày của người dân.

Lễ Phật Đản trở thành một trong những lễ hội trọng đại của cộng đồng, được Giáo hội Phật giáo Việt Nam tổ chức trang trọng để chia sẻ niềm vui với cộng đồng toàn cầu kỷ niệm ngày Đức Phật chọn làm chủ đạo trong cuộc sống. Trong ngày này, Phật tử thực hiện không giết, thực hiện chế ngự thân thể bằng cách ăn chay, lau dọn nhà cửa, trang trí bàn thờ Phật với sự trang nhã. Họ tham gia các nghi lễ tâm linh như lễ tắm Phật, tham gia công đức tại chùa, lắng nghe thuyết giảng về đạo lý cuộc sống để tâm hồn được thanh tịnh.

Nhiều người còn thả cá, thả chim, biểu hiện lòng biến đổi và hiến dâng sự sống cho tất cả. Điều này là một hình thức cầu nguyện, mong muốn hòa bình và hạnh phúc lan tỏa đến mọi ngóc ngách cuộc sống.

Lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương, hay còn được biết đến là Lễ hội Đền Hùng hoặc Quốc giỗ, là một trong những ngày lễ truyền thống lớn của Việt Nam. Đây là dịp tưởng nhớ và biểu dương công lao lập nước của các vị vua Hùng, những người đã định hình nên bản sắc và văn hóa của dân tộc Việt Nam. Mỗi năm, vào ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch, lễ hội này được long trọng tổ chức tại Đền Hùng, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân và du khách.

Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là ngày của người dân ở địa phương mà còn là ngày của cả cộng đồng Việt Nam trên khắp thế giới. Đây là dịp mọi người cùng nhau hướng về cội nguồn, thể hiện lòng biết ơn và kính trọng đối với các vị vua đã có công dựng nước và bảo vệ biên cương.

Câu ca dao “Dù ai đi ngược về xuôi/ Nhớ ngày Giỗ Tổ mồng mười tháng ba” không chỉ là một di tích lịch sử mà còn là biểu tượng của sự kết nối tinh thần giữa thế hệ người Việt xưa và nay. Hành trình trở về Đền Hùng mỗi năm là cơ hội để mọi người kết nối với truyền thống, nhắc nhở về những giá trị văn hóa lâu dài và đồng lòng tôn vinh tinh thần anh hùng của dân tộc.

Lễ hội này còn được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào ngày 6/12/2012.

Trong tâm hồn của mọi người Việt Nam, lễ Vu Lan (ngày 15/7 âm lịch) từ lâu đã trở thành một dịp quan trọng, không thể thiếu trong cuộc sống tâm linh hàng ngày. Đây là thời điểm để tri ân công ơn sinh thành, dưỡng dục của ông bà, cha mẹ, tổ tiên và tưởng nhớ đến những anh hùng dân tộc, những người đã hy sinh vì đất nước.

Đồng thời, lễ Vu Lan còn là cơ hội để rèn luyện tâm hồn theo triết lý Phật giáo với những giá trị nhân bản như lòng từ bi, lòng bi mẫn, hạnh phúc của người khác là hạnh phúc của chính mình, sự hiếu thảo với cha mẹ và tôn trọng đối với tổ tiên. Những ngày này, ngoài việc thăm chùa để cầu bình an, mọi người còn tổ chức cúng cơm và hiến tặng lễ vật cho tổ tiên. Đối với những người còn có mẹ, họ thường tặng mẹ một bông hoa hồng như biểu tượng của lòng hiếu thảo và tri ân.

Ngoài lễ Phật Đản, Tết Đoan Ngọ cũng là một trong những dịp lễ quan trọng theo lịch âm của Việt Nam. Người dân thường gọi Tết Đoan Ngọ là Tết diệt sâu bọ vì vào giai đoạn chuyển mùa, chuyển tiết, dịch bệnh thường xuyên xuất hiện, và ngày này được coi là thời điểm lý tưởng để trừ trùng và phòng chống bệnh tật.

Chuẩn bị cho bữa cơm cúng Tết Đoan Ngọ, gia đình thường bày biện hoa quả, bánh tro, rượu nếp nhằm mục đích diệt sâu bọ và xua đuổi bệnh tật. Ngoài ra, đây cũng là dịp để cả gia đình sum họp, cùng nhau thưởng thức bữa cơm, cúng lễ để đánh dấu sự chuyển giao của thời tiết, chào đón không khí trong lành và tươi mới, đồng thời mong muốn cho sự bình an và may mắn trong gia đình.

Tết Táo Quân hay thường được gọi là Tết ông Công ông Táo là một trong những dịp lễ mang đậm tâm linh truyền thống của Việt Nam và diễn ra vào ngày 23/12 hàng năm. Theo truyền thuyết, trong ngày này, ông Công ông Táo của mỗi gia đình sẽ trở về thiên đình để báo cáo về mọi việc trong năm qua.

Do đó, mọi gia đình tổ chức lễ cúng cơm và biếu mã Táo Quân để tiễn Ngài lên chầu trời. Hành động này thể hiện lòng biết ơn và là cách để những tội lỗi của con người được sám hối trước thần linh trong suốt một năm. Tại Việt Nam, trong ngày này, người dân thường mua cá chép để phóng sinh, tạo cơ hội cho sinh linh trốn khỏi cảnh giới luân phiên của sự sống và cái chết.

Tết Trung Thu là ngày lễ lớn trong năm theo âm lịch ở Việt Nam, tập trung cho sự hạnh phúc của thiếu nhi. Suốt hàng ngàn năm, con người liên kết mối quan với vầng trăng. Trăng, tròn khuyết như cuộc sống với niềm vui và nỗi buồn, đoàn tụ và chia tay. Đây còn được gọi là Tết đoàn viên, khi mọi thành viên trong gia đình mong muốn quây quần bên nhau, cùng cỗ cúng gia tiên. Đêm xuống, ánh trăng rọi sáng, xóm làng hòa mình trong không khí ấm áp với nước chè xanh, bánh kẹo, và niềm vui của trẻ con với rước đèn, múa lân, và phá cỗ...

Lễ Tất Niên, ngày lễ cuối cùng của năm theo âm lịch ở Việt Nam, đánh dấu sự kết thúc cho một năm cũ và mở ra cho năm mới. Nếu đủ tháng, lễ diễn ra vào ngày 30/12, còn thiếu tháng sẽ là 29/12. Những ngôi nhà đã được trang trí lung linh với đèn, hoa, và cây cảnh để sẵn sàng đón chờ năm mới.

Ngày này, gia đình sum họp, cùng làm cỗ cúng, tận hưởng những phút giây cuối cùng của năm, chờ đón đêm giao thừa nồng thắm. Sau một năm bận rộn, mọi người cùng nhau hòa mình trong không khí ấm áp, tận hưởng niềm vui bên nhau.