Chùa Bái Đính là một danh thắng tâm linh nằm trong quần thể khu du lịch sinh thái Bái Đính – Tràng An với bề dày lịch sử hơn 1000 năm tuổi gắn với vùng đất của nhiều triều đại phong kiến từ nhà Đinh, nhà Tiền Lê đến nhà Lý. Chùa Bái Đính là quần thể chùa lớn nhất khu vực Đông Nam Á, cách Hà Nội 95 km, có diện tích 539 ha, gồm khu chùa cổ và khu chùa mới.
Khu chùa cổ nằm trên sườn núi khá yên tĩnh; ở đây du khách có thể tham quan các hang động, các đền thờ như đền thờ thần Cao Sơn hay Đền thờ thánh Nguyễn, Giếng Ngọc,... Khu chùa này cũng mang nhiều nét kiến trúc và đồ vật cổ mang dấu ấn của thời nhà Lý. Khu chùa mới với kiến trúc hoành tráng mang đậm dấu ấn của các làng nghề truyền thống Việt Nam. Đặc biệt nơi đây có rất nhiều những bức tượng Phật, tượng La Hán,... được điêu khắc một cách tỉ mỉ, công phu cũng trở thành điểm thu hút sự quan tâm của du khách đến với Ninh Bình.Chùa Thiên Trù, còn được biết đến với các tên gọi chùa Hương, chùa Trò hay chùa Ngoài, có một truyền thuyết thú vị. Khi vua Lê Thánh Tông đi qua đây trong chuyến tuần thú, ông đã nghỉ tại thung lũng có chùa này và cho quân lính thổi cơm ăn. Nhà vua quan tâm đến thiên văn địa lý khu vực chùa và phát hiện rằng nó ứng với chòm sao Thiên Trù (Bếp Trời) - một sao chủ về sự ăn uống trong Tử vi. Vì lẽ đó, nhà vua đặt tên cho chùa là Thiên Trù.
Chùa nằm ở xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, cách Hà Nội khoảng 60 km, ven bờ phải sông Đáy. Trung tâm của cụm đền chùa tại vùng này chính là chùa Hương nằm trong động Hương Tích - được biết đến là 'Nam Thiên Đệ Nhất Động'. Với lịch sử lâu dài và khung cảnh thiên nhiên tuyệt vời, Chùa Thiên Trù là điểm tham quan độc đáo mà du khách không nên bỏ qua.
3. Khu di tích Chùa Côn Sơn - Hải Dương
Di tích lịch sử Côn Sơn là nguồn cảm hứng cho những tên tuổi lừng danh của Việt Nam như Trần Nguyên Đán, Huyền Quang và đặc biệt là danh nhân Văn hoá Thế giới Nguyễn Trãi. Điểm đặc biệt của khu di tích là Chùa Côn Sơn, nơi thể hiện những giá trị to lớn về lịch sử, văn hoá, và tôn giáo của Việt Nam.
Khu vực này tọa lạc tại xã Cộng Hòa, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương, cách Hà Nội khoảng 70 km, nằm giữa hai dãy núi Phượng Hoàng - Kỳ Lân. Nơi đây nổi tiếng với những núi non, chùa tháp, rừng thông, khe suối... và những dấu tích của nhiều danh nhân lịch sử. Côn Sơn cũng là một trung tâm Phật giáo quan trọng ở Việt Nam.
Chùa Côn Sơn, có tên chữ là 'Thiên Tư Phúc Tự', được xây dựng ở chân núi phía Nam và đã tồn tại từ thời Trần. Vua Trần Thái Tông (1225 - 1258) đã từng đến thăm chùa. Dù chỉ còn lại nhỏ gọn ngày nay, được gọi là chùa Hun.
4. Thiền Viện Linh Tự (Thừa Thiên - Huế)
Thiền Viện Linh Tự (hay còn gọi là Thiền Viện Bồ Đề) là một trong những điểm hấp dẫn tâm linh nổi tiếng tại thành phố cổ Huế. Không chỉ xuất hiện trong những tác phẩm văn học trữ tình của xứ Huế mà còn là địa điểm thu hút du khách bởi không khí an lành và tĩnh lặng.
Thiền Viện Linh Tự nằm bên bờ sông Hương, chỉ cách trung tâm thành phố Huế khoảng 5 km về phía Tây. Nơi đây không chỉ là đền thờ, mà còn là điểm đến lý tưởng cho những người muốn tìm kiếm bình an tinh thần. Đặc biệt, chiếc cầu gỗ nhẹ nhàng nối liền các khuôn viên của Thiền Viện, tạo nên không gian thư giãn và hòa mình vào thiên nhiên bên cạnh dòng sông êm đềm.
5. Thiền Viện Một Cột - Hà Nội
Di tích lịch sử Chùa Một Cột (còn được gọi là Chùa Mật) hay Diên Hựu Tự, Liên Hoa Đài là một trong những công trình kiến trúc độc đáo tại Việt Nam, nằm giữa trung tâm thủ đô Hà Nội. Chùa Một Cột nổi tiếng với kiến trúc độc đáo, chỉ có một ngôi đình nằm trên một cột đá giữa hồ Linh Chiểu, được trang trí bởi hoa sen.
Chùa Một Cột được chọn làm biểu tượng của Hà Nội và còn xuất hiện trên đồng tiền kim loại 5000 đồng của Việt Nam. Tại quận Thủ Đức, TP.Hồ Chí Minh cũng có một phiên bản Chùa Một Cột được xây dựng từ năm 1958.
Với lịch sử kéo dài qua nhiều triều đại và biến cố lịch sử, chùa đã trải qua nhiều sự thay đổi. Từ thời kỳ Lý, Trần, Lê cho đến nhà Nguyễn, chùa đã được trùng tu, sửa chữa nhiều lần, giữ nguyên những đặc trưng văn hóa và kiến trúc của từng thời kỳ.
Đặc biệt, vào năm 1954, chùa Một Cột đã bị phá hủy bởi thực dân Pháp. Tuy nhiên, Chính phủ đã tiến hành tu sửa ngay sau đó, giữ nguyên cột trụ dưới lòng hồ Linh Chiểu và một số xà gỗ. Hiện nay, dù đã trải qua nhiều lần tu sửa, chùa vẫn giữ được nét đặc trưng của kiến trúc cổ xưa.
6. Chùa Xá Lợi - Thành phố Hồ Chí Minh
Chùa Xá Lợi nằm tại địa chỉ số 89, đường Bà Huyện Thanh Quan, phường 7, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh. Công trình này được bắt đầu xây dựng vào ngày 5 tháng 8 năm 1956 và hoàn thành vào các ngày 2, 3, 4 tháng 5 năm 1958. Tháp chuông cao 7 tầng, được khởi công xây dựng vào ngày 15/12/1980 và hoàn thành ngày 23/12/1961. Ngày 17/10/1961, đại hồng chung đã được đặt lên tháp dưới sự chứng minh của cố Hoà thượng Thích Tịnh Khiết.
Chùa Xá Lợi được xây dựng theo bản vẽ của hai kiến trúc sư Trần Văn Đường và Đỗ Bá Vinh. Nổi bật với Chính điện và tháp Chuông bảy tầng ngay cổng, chùa có không gian rộng rãi, thiết kế thoáng đãng và sử dụng ánh sáng hiệu quả với hệ thống cửa sổ cao và tường được trang trí bằng đá màu vàng nổi bật.
Chùa Xá Lợi trước đây là trụ sở Hội Phật học Việt Nam và từng đóng vai trò quan trọng trong lịch sử Phật giáo Việt Nam. Đây là nơi tổ chức Đại hội thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam vào ngày 30/12/1963 đến ngày 01/01/1964. Chùa cũng là địa điểm quan trọng tổ chức lễ tiếp nhận và phát hành 2 tập Đại Tràng Kinh Việt Nam vào ngày 31/8/1991.
7. Chùa Vĩnh Nghiêm - Thành phố Hồ Chí Minh
Chùa Vĩnh Nghiêm được xây dựng từ năm 1964 và hoàn thành vào năm 1971, đặt tại số 339 Nam Kỳ Khởi Nghĩa (gần cầu Công Lý), phường 7, quận 3, TP.Hồ Chí Minh. Dự án do kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng chủ trì với sự hợp tác của kiến trúc sư Lê Tấn Chuyên và Cổ Văn Hậu. Diện tích khuôn viên chùa lên đến 6.000 m², bao gồm Tam Quan, Tòa nhà trung tâm và Bảo tháp. Đặc biệt, kiến trúc mái ngói cong vút, các đường khắc, chạm trổ đều được thực hiện một cách tinh tế và tỉ mỉ.
Công trình chạm khắc gỗ ấn tượng tại chùa bao gồm bao lam tứ linh, bao lam cửu long, và các tượng La-hán... Đặc biệt, các phù điêu trên hương án chạm khắc lấy cảm hứng từ các ngôi chùa nổi tiếng trong nước và các quốc gia Châu Á. Các nghệ nhân nổi tiếng như Nguyễn Văn Phúc, Nguyễn Văn Dụ, Bá Nhâm cùng đội ngũ thợ chạm đã đạt được những tác phẩm ấn tượng từ những năm 1960.
8. Đền Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam - An Giang
Đền Miếu Bà Chúa Xứ nằm dưới chân núi Sam, thuộc phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Ngôi đền này liên quan đến nhiều truyền thuyết huyền bí xoay quanh sự hình thành của nó, được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Đây là một địa điểm nổi tiếng thu hút hàng năm khoảng 2 triệu lượt người đến thăm, cầu nguyện. Du khách và hành hương từ khắp nơi trong cả nước tạo nên một mùa lễ hội sôi nổi, đông đúc kéo dài suốt nhiều tháng.
Theo truyền thuyết, khoảng 200 năm trước, người dân Châu Đốc phát hiện tượng Bà ở đỉnh núi Sam và muốn hạ về. Tuy nhiên, sau nhiều cố gắng, chỉ có 9 cô gái trinh tiết khiêng tượng Bà xuống chân núi được. Khi đến chân núi, tượng Bà trở nên nặng trịch và không thể di chuyển. Người dân tin rằng Bà đã chọn nơi này để an cư, vì vậy họ xây dựng Đền Miếu Bà Chúa Xứ tôn vinh Bà tại đây.
9. Chùa Bà Thiên Hậu - Bình Dương
Chùa Bà Thiên Hậu ở Bình Dương (gọi tắt là chùa Bà Bình Dương) hay còn được biết đến với tên chữ là Thiên Hậu Cung. Ngày xưa, chưa ai biết chính xác ngày chùa được xây dựng, chỉ biết rằng ban đầu nó nằm ven rạch Hương Chủ Hiếu.
Vào năm 1923, sau khi chùa bị hỏa hoạn làm hư hại, cộng đồng người Hoa từ bốn tỉnh Triều Châu, Quảng Đông, Hẹ và Phúc Kiến đã hợp tác để khôi phục ngôi chùa tại vị trí mới như ngày nay. Đây là một ngôi chùa được người Việt gốc Hoa thành lập để thờ vị thần Thiên Hậu Thánh Mẫu. Ngôi chùa có ba dãy nhà, với chính điện ở giữa có đề chữ 'Thiên Hậu Cung', hai bên là câu đối tôn vinh công đức của bà. Lễ hội chính diễn ra vào ngày 14 và rằm tháng Giêng âm lịch hàng năm, với điểm đặc sắc là lễ rước kiệu Bà vào ngày rằm.
Chùa Bà Thiên Hậu là một điểm hấp dẫn với ba dãy nhà, chính điện ở giữa đề ba chữ “Thiên Hậu Cung” và hai dãy nhà bên được xem như Đông lang, Tây lang của chùa. Các cánh cửa chính mang đề bốn chữ “Quốc Thái Dân An”, còn hai bên là cặp câu đối ca ngợi công đức của Thiên Hậu Thánh Mẫu. Điều đặc biệt khi bước vào sân chùa là cái đỉnh lớn trước cửa điện, nơi người dân đến cúng và cắm nhang. Lễ hội Chùa Bà là một trong những sự kiện văn hóa quan trọng nhất của tỉnh Bình Dương, thu hút hàng trăm nghìn du khách và hành hương mỗi năm.
10. Chùa Đại Tòng Lâm (Bà Rịa - Vũng Tàu)
Chùa Đại Tòng Lâm, có tên đầy đủ là Vạn Phật Quang Đại Tòng Lâm Tự, là một ngôi đại tự hiện đại tọa lạc tại ấp Quảng Phú, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Ngôi chùa được khai sơn vào năm 1958 bởi Hòa thượng Thích Thiện Hòa (1907-1978), từ chùa Ấn Quang (Thành phố Hồ Chí Minh), với ý định xây dựng một đại tòng lâm quy mô lớn, thành Phật học viện, thu hút tăng ni từ khắp nơi đến tu học và đào tạo lực lượng kế thừa cho sự nghiệp hoằng pháp độ sinh. Sau khi Hòa thượng Thích Thiện Hòa viên tịch (1978), nguyện vọng này tiếp tục được các trụ trì kế tục.
Chùa Đại Tòng Lâm có quần thể kiến trúc đồ sộ bao gồm chùa chiền, thiền viện, tịnh thất và trường cao đẳng Phật học. Nơi đây là trung tâm đào tạo và tu học cho tăng ni từ khắp nơi. Điểm đặc biệt là kiến trúc đồ sộ đã tạo nên 6 kỷ lục quốc gia:
- Chùa có ngôi chính Điện lớn nhất Việt Nam.
- Ngôi chùa có tượng phật nhiều nhất Việt Nam.
- Khóa An cư kiết hạ có số Tăng ni tập trung nhiều nhất Việt Nam.
- Pho Tượng Bồ Tát Di lặc nguyên khối bằng đá hoa cương lớn nhất Việt Nam
- Vườn Cửu phẩm Cực Lạc tôn trí tượng phật A Di Đà Bằng đá hoa cương nhiều nhất Việt Nam.
- Bộ Tượng Tam Thánh Cực Lạc bằng đá hoa cương lớn nhất Việt Nam.