1. Hoa Kỳ
Việt Nam đứng trong top mười quốc gia với số lượng di dân lớn nhất trên thế giới, và đâu là điểm đến phổ biến nhất? Mỹ - xứ sở của tự do và cơ hội, đã chốn đón hàng triệu người Việt kiều. Người Việt Mỹ chiếm một nửa dân số người Việt hải ngoại với hơn 2,2 triệu người. Họ đã đến từ những giai đoạn khác nhau, từ những người tị nạn sau năm 1975 đến những người đến để đoàn tụ gia đình từ thập kỷ 1990. Khu đô thị người Việt chủ yếu tập trung ở các tiểu bang như California, Texas, Washington, Florida và New York, nơi họ đã xây dựng và giữ gìn nền văn hóa Việt Nam, tạo nên một cộng đồng đoàn kết và phát triển.


2. Canada
Đến thời điểm hiện tại, số người Việt tại Canada ước đạt khoảng 250.000 người. Khoảng 25% số người gốc Việt đang làm việc trong các xưởng sản xuất, xí nghiệp hoặc các công ty. 10% đang tham gia vào những ngành như kinh doanh ẩm thực, 6% quản lý hoặc kinh doanh độc lập, và 11% còn lại đang làm việc trong các lĩnh vực khoa học và kỹ thuật.
Phần lớn mọi người nghĩ rằng những người định cư tại Canada sẽ có mức lương khá cao. Tuy nhiên, điều này chỉ đúng đối với những người làm trong lĩnh vực kỹ sư, quản lý hoặc y bác sĩ, với mức lương dao động từ 50 đến 250 USD/năm. Đối với lao động thông thường, mức thu nhập lại thấp, chỉ khoảng 10 USD/giờ làm việc. Đặc biệt, mức thuế tại Canada khá cao, làm cho số lương thu nhập thấp trở nên khó sống.
Đối với người Việt sống ở Canada, cách họ sống phụ thuộc lớn vào quyết định của chính họ. Nếu muốn có một công việc tốt, họ cần phải vừa học vừa làm để có được bằng cấp tốt nhất, từ đó mới có thể tìm kiếm một công việc với mức lương cao. Do đó, mọi người cần phải phấn đấu để đạt được bằng cấp tốt nhất trước khi quyết định chọn Canada làm địa chỉ mới để sinh sống và làm việc.


3. Úc
Ngoài Mỹ, Canada, châu Âu ra, có rất nhiều người Việt ước muốn và quyết tâm định cư tại Úc. Thực tế, cộng đồng người Việt ở Úc rất đông đảo, xếp thứ sáu trong các cộng đồng người ngoại quốc tại đất nước này.
Với hơn 200 nghìn người, người Việt ở Úc phân bố khắp các bang và vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, người Việt tập trung nhiều ở bang New South Wales (NSW) với khoảng 58.000 người. Fairfield (thị xã thuộc bang NSW) có đến 14% dân số là người Việt. Đa phần, người Việt chọn Úc thay vì Mỹ bởi Châu Úc là một lục địa tách biệt bởi biển cả, tạo nên một hòn đảo yên bình ít chịu tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Nền kinh tế Úc phát triển ổn định, đặc biệt là thị trường bất động sản liên tục tăng giá trong suốt 60 năm qua.
Cơ hội việc làm sau tốt nghiệp cho sinh viên ở Úc rất cao. Tỷ lệ thất nghiệp luôn duy trì ở mức thấp nhất, đồng thời nền kinh tế năng động và thu hút nhiều đầu tư. Cộng đồng người Việt ở Úc dễ dàng có được công việc với thu nhập cao mà không phải đối mặt với áp lực công việc nhiều.


4. Malaysia
Một trong những lí do hàng đầu khiến Malaysia trở thành điểm đến hấp dẫn cho cộng đồng người Việt là vị trí địa lý đắc địa. Nằm ở trung tâm Đông Nam Á, Malaysia không chỉ có đồng bằng nền kinh tế phát triển mà còn là điểm nối giao thông quan trọng của khu vực. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp, du lịch, và dịch vụ tài chính.
Malaysia còn nổi tiếng với bức tranh đa dạng văn hóa và tôn giáo. Sự pha trộn giữa các dân tộc như Mã Lai, Trung Quốc, Ấn Độ, và bản địa dân tộc bumiputera tạo nên một cộng đồng đa văn hóa, nơi mà mọi người có thể tận hưởng những trải nghiệm độc đáo từ các nền văn hóa khác nhau.
Với nền y tế phát triển, hệ thống giáo dục hiện đại, Malaysia là điểm đến lý tưởng cho sinh viên quốc tế. Có nhiều người Việt chọn Malaysia để theo học vì chi phí sinh hoạt và học phí tương đối hợp lý so với nhiều quốc gia khác. Cộng đồng người Việt tại Malaysia ngày càng phát triển, tạo nên một môi trường sống và làm việc tích cực cho cả người mới đến và những người đã định cư lâu dài.


5. Nhật Bản
Với sự phát triển vững chắc, Đức là điểm đến lý tưởng cho những người tìm kiếm cơ hội học tập và sự nghiệp. Chính sách y tế và giáo dục miễn phí tại đây là nguồn động viên mạnh mẽ, khiến cho quá trình định cư trở nên hấp dẫn.
Được biết đến như “Trái tim Châu Âu,” Đức là nơi gặp gỡ của văn hóa và sự tiến bộ. Đất nước này luôn mở cửa đón chào du học sinh và lao động quốc tế, đồng thời tạo điều kiện cho họ định cư và góp phần vào sự phồn thịnh của đất nước. Để có quốc tịch Đức và định cư lâu dài, các cá nhân cần đáp ứng được những điều kiện cụ thể và sẵn lòng từ bỏ quốc tịch hiện tại.
Cộng đồng người Việt tại Đức đang ngày càng phát triển mạnh mẽ. Số lượng sinh viên, nhân viên lao động, và những người chọn lựa định cư tại đây đều gia tăng. Hiện có hơn 80 tổ chức người Việt trải dài khắp Đức, đóng góp tích cực vào đời sống cộng đồng. Một số tổ chức nổi bật bao gồm VIFI ở Bochum, Hội Doanh nghiệp Việt Nam toàn quốc, Hội người Việt của Berlin, và nhiều tổ chức khác.


6. Lào
Với cộng đồng người Việt Nam tại Lào đông đảo, khoảng 30-40.000 người và vẫn đang gia tăng. Vị trí địa lý gần gũi và quan hệ lịch sử giữa hai quốc gia tạo điều kiện cho sự chuyển động lâu dài của cư dân. Số liệu gần đây ước tính từ 20.000 đến 30.000 người, nhưng có nguồn chỉ ra đến 79.000 người nói tiếng Việt tại Lào.
Di cư vào thế kỷ 21 chủ yếu vì mục đích kinh tế, từ buôn bán đến lao động. Đến năm 2016, có khoảng 13.000 lao công người Việt đang phục vụ ở Lào, bao gồm nhiều ngành như thủy điện, xây cất, lâm sản và đồn điền cao su.
Ở thủ đô Viêng Chăn, trường Nguyễn Du có khoảng 2.000 học sinh gốc Việt và Lào, nơi tiếng Việt được sử dụng làm phương tiện giảng dạy. Tổng hội người Việt Nam tại Lào thường xuyên tổ chức nhiều hoạt động như đá bóng giữa người Việt và Lào cùng các hoạt động từ thiện.


7. Campuchia
Cộng đồng người Campuchia gốc Việt là dân tộc thiểu số đáng kể tại Campuchia. Theo RFA, năm 2016 có khoảng 156.000 người Campuchia gốc Việt, chủ yếu sinh sống ở các tỉnh phía Đông giáp với Việt Nam, tại thủ đô Phnom Penh và tỉnh Siam Reap. Mặc dù có những tranh chấp giữa hai dân tộc, nhưng trên đất nước Campuchia, người Campuchia gốc Việt vẫn chung sống cận kề nhau.
Người Campuchia gốc Việt tập trung ở các đô thị như Phnom Penh, nhưng một số sống dọc theo sông Mê Kông, sông Bassac và vùng Biển Hồ, mưu sinh bằng nghề chài lưới. Dưới thời Pháp thuộc, họ thường làm lao công trong đồn điền cao su và công chức cấp dưới trong chính quyền thuộc địa Đông Pháp.
Theo ước tính của học giả Donald J. Steinberg, vào năm 1950 có 291.596 người Việt (chiếm hơn 7% tổng dân số Campuchia) sống ở đất nước này, chủ yếu tập trung ở Phnom Penh và các tỉnh miền Đông như Prey Veng, Kandal, Kampong Cham và Kampong Chhnang.


8. Singapore
Cộng đồng người Việt tại Singapore là nhóm cư dân đa dạng, gồm những người sinh sống, học tập và làm việc tại quốc gia nổi tiếng với thành phố sạch đẹp nhất thế giới. Nhóm người Việt đã định cư lâu dài (Permanent Resident) ở Singapore chủ yếu là những cô dâu Việt kết hôn với người Singapore. Họ thường đến từ các tỉnh phía nam Việt Nam, đặc biệt là miền Tây Nam Bộ.
Trong thập kỷ 2000, Singapore đã áp dụng chính sách nhập cư linh hoạt và ưu đãi cho lao động có trình độ cao. Những du học sinh Việt Nam tốt nghiệp từ các trường đại học công lập tại Singapore như Nanyang Technological University, National University of Singapore, Singapore Management University được khuyến khích định cư và đăng ký quốc tịch Singapore. Hiện nay, họ đã trở thành một phần quan trọng trong cộng đồng người Việt định cư ở đảo quốc này.
Dự sứ Việt Nam tại Singapore Mai Phước Dũng thông tin rằng cộng đồng người Việt tại Singapore chỉ có hơn 13.000 người, nhưng trong đó có hơn 2.000 trí thức và 9.000 sinh viên đang hoạt động trong lĩnh vực công việc và học tập. Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đánh giá: 'Singapore tự hào về sự đóng góp của cộng đồng người Việt, đặc biệt là các trí thức và sinh viên. Đây cũng là niềm tự hào của chúng ta'.


9. Thái Lan
Cộng đồng người Việt tại Thái Lan đa dạng và phong phú, xuất phát từ những đợt di cư từ Việt Nam kể từ thế kỷ 18. Thống kê năm 2016 ước tính có khoảng 100.000 người Việt sinh sống ở Thái Lan.
Theo ước tính của chính phủ Thái Lan, số lượng người Việt làm việc tại đây có thể lên đến hàng chục nghìn người (2015); một số nguồn tin cho rằng con số có thể lên đến 500.000. Những người lao động này thường đến Thái Lan với diện miễn thị thực và sau đó tìm cách ở lại, thường tham gia làm việc bất hợp pháp, được biết đến như là 'làm chui', thường làm các công việc như phục vụ nhà hàng, bán hàng, giúp việc gia đình… Theo báo Vietnamnet, có khoảng 10.000 lao động Hà Tĩnh làm việc tại Thái Lan, chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ.
Thái Lan, đất nước của Phật giáo, là quê hương của nhiều ngôi chùa Việt Nam. Các thế hệ người Việt đầu tiên đã đến đây và xây dựng chùa, tượng Phật, cũng như duy trì nền văn hóa của họ. Đến nay, Thái Lan có 21 ngôi chùa Việt Nam. Chúng không chỉ là nơi tâm linh mà còn là trung tâm cộng đồng, nơi tổ chức các hoạt động giáo dục, dạy tiếng Việt. Chẳng hạn, chùa Khánh An ở tỉnh Udon Thani là một trung tâm lớn dạy tiếng Việt và tổ chức các hoạt động cộng đồng quan trọng.
Chùa Tam Bảo, xây dựng cách đây 106 năm, là một trong những ngôi chùa cổ của người Việt tại Thái Lan và đã tổ chức lễ gắn biển tên tiếng Việt để duy trì bản sắc văn hóa.


10. Pháp
Cộng đồng người Pháp gốc Việt tại Pháp đông đảo và đa dạng. Xuất phát từ những người di cư từ Việt Nam, họ đã định cư tại Pháp và trở thành một trong những cộng đồng Việt kiều lớn nhất thế giới. Dù Chính phủ Pháp không thống kê chính xác về số lượng người Pháp gốc Việt, ước tính vào năm 2013 là từ 200.000 đến 300.000 người.
Người Pháp gốc Việt tại Pháp gặp nhiều thách thức trong việc duy trì văn hóa và ngôn ngữ Việt Nam do hệ thống giáo dục không hỗ trợ đa văn hóa. Thế hệ thứ nhất giữ gìn văn hóa, trong khi thế hệ thứ hai và thứ ba thường mất kết nối với quê hương của tổ tiên. Cộng đồng này duy trì những ngày lễ truyền thống như Tết Nguyên Đán, Vu Lan và Tết Trung thu.
Người Pháp gốc Việt cũng đóng góp tích cực trong lĩnh vực tôn giáo, xây dựng nhiều ngôi chùa như chùa Hồng Hiên ở Fréjus, Var, và chùa Khánh Anh ở Évry ngoại ô Paris - được coi là ngôi chùa lớn nhất châu Âu của người gốc Việt. Họ cũng tham gia vào các sinh hoạt văn hóa và chính trị, đồng thời giới thiệu môn võ Vovinam vào Pháp từ thập niên 1970.
Người Pháp gốc Việt tại Pháp sống hòa nhập và tương đối bình yên, không tạo ra nhiều vấn đề như một số cộng đồng người Việt khác ở các quốc gia khác. Dù không nổi bật nhưng họ vẫn tham gia các sự kiện cộng đồng và có những đóng góp quan trọng trong văn hóa và chính trị Pháp.

