1. Giải quyết vấn đề viêm loét dạ dày
Theo Bản thảo cương mục của Lý Thời Trân, củ ấu vị ngọt chát, tính bình. Công dụng thoát tả, giải độc, tiêu thũng. Dùng chữa tiêu chảy, kiết lỵ, đại tiện ra máu, bệnh dạ dày. Mỗi lần dùng 30-60g sắc uống. Củ ấu đốt tồn tính, tán bột trộn dầu vừng bôi chữa trĩ, mụn nước, viêm nhiễm ngoài da, nấu vỏ lấy nước rửa hậu môn chữa sa trực tràng. Theo Đông y, củ ấu vị ngọt chát, tính bình. Củ ấu mang đến rất nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe cơ thể như protein, đường gluco, gluxit, canxi, kẽm, sắt, natri… Công dụng thoát tả, giải độc, dùng chữa bệnh viêm loét dạ dày.
Nguyên liệu:
- Thịt ấu 30g.
- Hoài sơn 16g.
- Táo đỏ 16g.
- Bạch cập 10g.
- Gạo nếp 100g.
Cách thực hiện:
- Cho tất cả nguyên liệu vào nồi, thêm lượng nước vừa đủ để nấu cháo nhừ.
- Khi ăn cho 20g mật ong trộn đều.
- Sử dụng liên tục 7 ngày để đạt được hiệu quả tốt nhất.
2. Xua tan mệt mỏi, đảm bảo giấc ngủ ngon
Ngày nay, mất ngủ kéo dài là vấn đề ngày càng phổ biến, khiến cơ thể mệt mỏi, sức khỏe suy giảm, và hiệu suất lao động giảm sút nghiêm trọng. Từ xa xưa, dân gian đã sử dụng nhiều bài thuốc chữa mất ngủ từ những nguyên liệu tự nhiên có sẵn mà mọi người có thể tự làm. Trong đó, củ ấu là một giải pháp được biết đến. Không chỉ là nguyên liệu ẩm thực, củ ấu còn được biết đến với khả năng cải thiện tình trạng mất ngủ và mệt mỏi.
Nguyên liệu:
- 50gr thịt củ ấu.
- 20gr địa cốt.
- 10gr câu kỷ tử.
- Cam thảo, hoàng cầm.
Cách thực hiện:
- Sắc thịt củ ấu, cam thảo, hoàng cầm, địa cốt, câu kỷ tử trong một bát nước.
- Uống hỗn hợp này 2 lần mỗi ngày trong khoảng một tuần để đạt hiệu quả tốt nhất.
3. Giải quyết vấn đề mụn nhọt ở trẻ nhỏ
Ở trẻ nhỏ khi bị nổi mụn nhọt hay nổi ghẻ, củ ấu với hương vị ngọt mát, tính vào tỳ, vị, có tác dụng giải nhiệt, giải độc, và bổ mát. Theo Đông y, củ ấu có vị ngọt, tính mát, vào tỳ, vị. Có tác dụng cân bằng khí và kiện tỳ (khi ăn chín); thanh lọc giải nhiệt lượng huyết, giảm cảm giác khát (khi ăn sống). Chiết xuất từ rượu củ ấu non ăn sống có thể giúp phòng ngừa ung thư và u bướu. Củ ấu non ăn sống cũng giúp chống nóng chống nắng, giải độc từ say rượu, và trị rôm sảy; trong khi trái ấu già có tác dụng kiện tỳ bổ khí, phù hợp với các tình trạng tỳ hư tiết tả, kinh nguyệt quá mức, trĩ xuất huyết, và chống suy nhược. Thân cây củ ấu với vị ngọt chát, tính bình, còn giúp tiêu viêm và giải độc.
Nguyên liệu: Có thể sử dụng 50 - 200g/ngày.
Cách thực hiện:
- Đốt củ ấu thành than, thêm ít chu sa, băng phiến nghiền thành bột và trộn với nước sôi để nguội cho sền sệt.
- Hàng ngày bôi hỗn hợp này lên chỗ mụn nhọt để giảm sưng và ngứa.
- Ngoài ra, nấu cháo từ ruột ấu để cho trẻ ăn, giúp mụn nhọt nhanh chóng hết.
4. Xử lý vấn đề chướng bụng ăn không tiêu
Đầy hơi, chướng bụng có thể xuất phát từ thói quen ăn uống không khoa học hoặc là hậu quả của một số vấn đề sức khỏe như hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng, sỏi mật, sỏi thận…Chướng bụng đầy hơi thường đi kèm với một số triệu chứng như đau bụng âm ỉ, ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, nôn ói, cảm giác ậm ạch, khó chịu trong bụng. Khi gặp triệu chứng chướng bụng đầy hơi, người bệnh cần xác định nguyên nhân để có phương pháp điều trị phù hợp. Trong một số bài thuốc dân gian, củ ấu kết hợp với một số vị thuốc được sử dụng để chữa chứng tỳ vị hư nhược, khó tiêu, đau bụng lạnh, đi cầu lỏng.
Nguyên liệu:
- Thịt quả ấu 50g.
- Bạch truật, hoài sơn, mỗi vị 16g.
- Sơn tra 10g.
- Kê nội kim 6g và cam thảo bắc 3g.
Cách thực hiện:
- Đun sôi tất cả nguyên liệu trên với 750ml nước và giữ lại 300ml, chia thành 2 - 3 lần uống khi đói.
- Uống liên tục trong 7 ngày để có hiệu quả tốt nhất.
5. Khắc phục tình trạng cảm nắng, giải độc sau khi uống rượu
Củ ấu có thể sử dụng theo nhiều cách khác nhau, thường được luộc, chế thành bột và trộn với mật hoặc đường để làm bánh. Trong việc chữa bệnh, có thể dùng dưới dạng thuốc sắc, tán bột sao cháy, hoặc nấu cháo. Tùy thuộc vào từng bài thuốc, củ ấu có thể được sử dụng một mình hoặc kết hợp với các loại thuốc khác. Củ ấu sao cháy thường được ưa chuộng trong việc chữa nhức đầu và choáng váng do cảm nắng, say rượu.
Nguyên liệu: 150 - 250gr phần thịt của củ ấu tươi.
Cách thực hiện:
- Nhai trực tiếp nguyên liệu hoặc giã nát và chế thành nước nguội để uống khi cảm thấy khó chịu.
6. Khắc phục tình trạng nhức đầu và choáng váng
Hoa mắt, chóng mặt là hiện tượng rối loạn trong một trong ba hệ thống chính của cơ thể liên quan đến sự thăng bằng, bao gồm hệ thống tiền đình, các sợi cảm thụ bản thể và hệ thống nhãn cầu. Tình trạng hoa mắt chóng mặt thường xuất hiện đột ngột khi thay đổi tư thế hoặc sau thời gian dài ngồi hay nằm. Người trải qua tình trạng này sẽ cảm nhận mọi thứ xoay tròn, không ổn định, cảm giác đầu óc quay cuồng và khuôn mặt xây xẩm. Một số bài thuốc dân gian sử dụng củ ấu để chữa nhức đầu, choáng váng và cả trường hợp cúm sốt thông thường.
Nguyên liệu: 500gr củ ấu tươi.
Cách thực hiện:
- Sao cháy củ ấu để mang lại mùi thơm, sau đó sắc uống hàng ngày.
- Mỗi ngày dùng 3 - 4 củ.
- Uống liên tục trong 2 - 3 tuần để có hiệu quả tốt nhất.
7. Giải quyết vấn đề bệnh trĩ
Củ ấu là loại củ có hương vị ngọt, mát, đồng thời chứa nhiều tinh bột, protid, vitamin (C, B2, B1), và khoáng chất như sắt, P, Mn, Ca. Củ ấu không chỉ được sử dụng trong chế biến thực phẩm cho gia súc mà còn là nguyên liệu quý cho con người. Vỏ của củ ấu lại có hiệu quả đặc biệt trong việc chữa trị bệnh trĩ. Theo các chuyên gia y tế, củ ấu có thể giúp giảm kích thước búi trĩ và giảm các triệu chứng đau rát hậu môn.
Cách thực hiện: 500gr củ ấu tươi.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch vỏ củ ấu và phơi khô, sau đó nghiền thành bột mịn để dùng dần.
- Bôi thuốc lên vùng hậu môn 3 - 4 lần mỗi ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Trước khi bôi, đảm bảo vệ sinh sạch sẽ và lau khô khu vực hậu môn.
- Thực hiện đều đặn để thấy kết quả tích cực, búi trĩ giảm kích thước và các triệu chứng đau rát giảm đi.
8. Hỗ trợ trong điều trị bệnh ung thư tử cung và ruột
Củ ấu là nguồn cung cấp carbohydrate tốt, không chứa cholesterol và rất ít chất béo. Nó còn chứa nhiều protein và chất xơ, thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn probiotic, hỗ trợ tiêu hóa cho đường ruột. Với nhiều sắt, canxi, phosphorus, củ ấu giúp bổ sung dưỡng chất cho người thiếu máu và giữ xương chắc khỏe. Kali trong củ hỗ trợ tim mạch và giảm huyết áp. Đặc biệt, củ ấu có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh ung thư tử cung và ruột. Chất xơ trong củ ấu thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn probiotic, sản sinh enzyme tiêu hóa tốt cho hệ đường ruột. Chiết xuất từ rượu củ ấu non ăn sống giúp phòng bệnh ung thư, u bướu.
Nguyên liệu: Củ ấu tươi 20 - 30gr.
Cách thực hiện:
- Lột vỏ củ ấu.
- Đun sôi để nấu cháo.
- Chia thành 2 lần ăn mỗi ngày.
9. Chữa kinh nguyệt nhiều, huyết nhiệt
Củ ấu là thực phẩm thường được sử dụng trong ẩm thực, nhưng ít ai biết đến công dụng y học của nó. Bài thuốc chữa trĩ ra máu, tỳ vị hư nhược, viêm loét dạ dày… sử dụng củ ấu có thể hỗ trợ điều trị tình trạng kinh nguyệt nhiều, huyết nhiệt ở phụ nữ hoặc tình trạng chảy máu cam ở trẻ con.
Nguyên liệu: Chuẩn bị 250g củ ấu.
Cách thực hiện:
- Nấu chín trong khoảng thời gian 1 giờ đồng hồ rồi ép lọc lấy nước.
- Thêm chút đường và uống mỗi ngày 2 lần.
10. Tác dụng làm đẹp
Chất béo trong củ ấu rất ít, nhưng khi ăn củ ấu, bạn sẽ cảm thấy no nhanh nhờ lượng chất xơ dồi dào, giúp giảm cân và tránh tình trạng béo phì. Cùng với vitamin B, C... củ ấu nuôi dưỡng làn da trẻ trung và đẹp từ bên trong, đồng thời giúp chữa lành tình trạng khô môi. Bạn cũng có thể phơi khô lá củ ấu, nghiền thành bột, và bôi lên da để trị tổn thương ở miệng và da mặt.
Nguyên liệu: 300gr củ ấu tươi.
Cách thực hiện:
- Dùng củ ấu tươi, giã nát, xoa lên da mặt.
- Mỗi ngày 1 lần vào buổi tối, liên tục 15 ngày/1 liệu trình.
- Ngưng 2 ngày, tiếp tục 2 - 3 liệu trình.