Top 10 Quốc gia có Dân số già trên Thế giới

Monaco, tên chính thức là Thân vương quốc Monaco hoặc Công quốc Monaco, là quốc gia có chủ quyền tại châu Âu. Monaco giáp với Pháp và Địa Trung Hải, có GDP trên danh nghĩa cao nhất thế giới đầu người, mật độ dân cư cao nhất và tuổi thọ trung bình là 90. Dù nhỏ bé, Monaco đang phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số nhanh chóng. Với hơn 1/3 dân số trên 65 tuổi, chính phủ đang phải đối mặt với áp lực để tìm giải pháp cải thiện tình hình. Dự kiến dân số Monaco sẽ tăng nhẹ trong năm 2021 và đạt 39.650 người vào đầu năm 2022, nhưng gia tăng tự nhiên dự báo sẽ âm vì số lượng sinh ít hơn số người chết.

So với các nước châu Âu nói chung thì Đức ngày nay được coi là một trong những quốc gia có tỉ lệ tuổi thọ bình quân khá cao. Theo báo cáo thống kê y tế thế giới năm 2016 do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố, tuổi thọ toàn cầu là 71,4 tuổi và tuổi thọ của người Đức là 81 tuổi. Chuyên gia Totberg chỉ ra rằng, đặc biệt là Đức rất coi trọng việc phát triển thói quen ăn uống lành mạnh từ nhỏ, không chỉ vì lợi ích cuộc sống cá nhân mà còn giúp cả nước tiết kiệm chi phí y tế rất lớn. Là quốc gia có tỉ lệ dân số già cao nhất Châu Âu, Đức đang đối mặt với nhiều nguy cơ suy giảm về nhân lực lao động và sự phát triển của nền kinh tế. Với 21.45% người có tuổi thọ 65 năm tính đến năm 2060, chính phủ Đức còn gặp rất nhiều khó khăn trong giải pháp an sinh xã hội và ổn định ngân sách cho lương hưu. Không những thế, là một quốc gia với nền công nghiệp phát triển mạnh lại phải đối mặt với sự thiếu hụt lực lượng lao động trẻ nhiệt huyết chắc chắn Đức sẽ gặp phải nhiều thách thức trong tương lai.

Trong năm 2021, dân số của Đức dự kiến sẽ tăng 116.526 người và đạt 83.891.960 người vào đầu năm 2022. Gia tăng dân số tự nhiên được dự báo là âm vì số lượng sinh sẽ ít hơn số người chết đến -176.777 người. Nếu tình trạng di cư vẫn ở mức độ như năm trước, dân số sẽ tăng 293.303 người. Điều đó có nghĩa là số người chuyển đến Đức để định cư sẽ chiếm ưu thế so với số người rời khỏi đất nước này để định cư ở một nước khác. Mấy năm trở lại đây, thế giới nhắc nhiều đến vấn đề “Già hóa dân số tại Đức”. Đặt ra thách thức lớn đối với phúc lợi xã hội. Cứ 8 người tại Đức, lại có 1 người trên 60 tuổi. Tỷ lệ sinh giảm; tuổi thọ kéo dài; khiến tỷ lệ người cao tuổi tại Đức ngày càng tăng cao. Trước tình hình này, Đức nỗ lực đưa ra các giải pháp tốt nhất. Nhằm cải thiện chất lượng chăm sóc người già. Xã hội phát triển; mối quan hệ giữa người với người cũng thay đổi nhiều. Các cặp vợ chồng tại Đức không sinh nhiều con. Họ không có truyền thống sống chung với con cái. 90% người già tại Đức sống trong viện dưỡng lão, bệnh viện; hoặc khu chăm sóc chuyên biệt. Số ít người già sống một mình tại nhà riêng.

3. Đất nước của bình minh - Nhật Bản

Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2014, cư dân Nhật Bản đang trải qua cuộc sống thọ lâu nhất thế giới với tuổi thọ trung bình lên đến 82,6 tuổi, cao hơn Mỹ là 78,2 tuổi. Hơn 1/5 trong số 126 triệu dân Nhật Bản đạt tuổi 65 trở lên. Trên mỗi 10.000 người, có tới 14,09 người sống đến tuổi 100. Nhật Bản giữ vững vị trí quốc gia có tuổi thọ cao nhất thế giới trong 20 năm qua, với tuổi thọ trung bình là 78 cho nam và 86 cho nữ. Điều đáng chú ý là nguyên nhân chủ yếu của hiện tượng này xuất phát từ quan điểm hôn nhân của giới trẻ Nhật Bản. Ngày nay, họ thường ngần ngại việc kết hôn và sinh con, và khi có con, họ thích có một người con để dễ dàng chăm sóc và dạy dỗ. Điều này tạo nên sự mất cân bằng trong xã hội, góp phần vào tình trạng già hóa nhanh ở Nhật Bản.

Tỉ lệ tử vong do bệnh tim ở Nhật Bản cũng rất thấp. Hiện tượng 'Okinawa' là điển hình, nơi có tỷ lệ người chết vì đột quỵ, ung thư và bệnh tim chỉ bằng 59%, 69%, và 59% so với các khu vực khác, thấp hơn nhiều so với trung bình thế giới. Nhật Bản đã chú ý đến vấn đề dân số già từ sau bong bóng bất động sản nổ vào những năm đầu thập kỷ 90. Dân số già tăng nhanh khi bắt đầu ghi nhận số người 100 tuổi trở lên từ năm 1963. Khi đó, chỉ có 153 người 100 tuổi, nhưng con số này tăng nhanh và vượt 10.000 vào năm 1998, chủ yếu nhờ tiến bộ y học. Đến tháng 9 năm 2020, Nhật Bản có hơn 80.400 người 100 tuổi trở lên, dự kiến sẽ đạt 300.000 người vào năm 2040. Dân số già đang tạo áp lực lớn cho nền kinh tế Nhật Bản do chi phí lương hưu và chăm sóc y tế gia tăng.

4. Ý - Cộng hòa nghị viện đơn nhất tại châu Âu

Ý, hay Cộng hòa Ý, một quốc gia nằm ở trung tâm Địa Trung Hải, đang phải đối mặt với thách thức của việc dân số già hóa ngày càng cao. Theo dự báo của Viện thống kê quốc gia Ý, đến năm 2060, độ tuổi trung bình của công dân Ý sẽ là khoảng 49,8 năm. Hiện tại, tỷ lệ người có độ tuổi trên 65 năm ở Ý là 21,2%. Dân số già và nguy cơ cao về Covid-19 đã đặt ra nhiều thách thức cho quốc gia này. Ý ghi nhận những ca nhiễm đầu tiên vào ngày 20 - 2 và đến ngày 16 - 3, có hơn 24.000 ca nhiễm và hơn 1.800 ca tử vong, đặc biệt tập trung ở những người cao tuổi. Với khoảng 61 triệu dân, trong đó có gần 14 triệu người cao tuổi (65 tuổi trở lên), Ý đang phải đối mặt với vấn đề dân số già hóa, khi tỷ lệ sinh đẻ ngày càng giảm. Tính đến năm 2017, tỷ lệ sinh cho mỗi phụ nữ chỉ là 1,34, và khó khăn trong việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống gia đình là một trong những nguyên nhân khiến người Ý sinh con muộn, thường là 35-40 tuổi.

5. Hàn Quốc

Vấn đề về già hóa dân số và tỷ lệ sinh giảm kỷ lục đang là một thách thức đối mặt không chỉ của Hàn Quốc mà còn của các nền kinh tế lớn khác trên thế giới. Trong số những quốc gia láng giềng như Trung Quốc và Nhật Bản, tình trạng tương tự đang ngày càng trở nên phổ biến. Hình ảnh của đảo Nokdo là minh họa cho cuộc khủng hoảng nhân khẩu học mà Hàn Quốc, nền kinh tế lớn thứ tư châu Á, đang phải đối mặt. Tỷ lệ sinh của Hàn Quốc đã giảm xuống chỉ còn 0,84 trẻ vào năm 2020 so với mức 4,5 trẻ vào năm 1970. Trong năm qua, Hàn Quốc trở thành quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất thế giới với tỷ lệ sinh thấp nhất. Dựa trên xu hướng hiện tại, Hàn Quốc dự kiến sẽ vượt qua Nhật Bản để trở thành xã hội già nhất vào năm 2045. Ở bãi biển đảo Nokdo, chỉ có 3 đứa trẻ chơi đùa, đó là anh em nhà Lyoo - Lyoo Chan-hee và 2 cô em gái, cùng với 1 người bạn cùng lớp. Ông Kim Si-young, 66 tuổi, một trong 100 cư dân cuối cùng của làng chài sôi động trên đảo Nokdo, chia sẻ: 'Nếu số lượng người tiếp tục giảm, đảo này sẽ trở thành hòn đảo hoang, điều đó khiến tôi rất buồn. Tôi muốn bảo vệ Nokdo, nhưng thật đau lòng khi thấy ngày càng ít người ở đây'.

Viện nghiên cứu Kinh tế Hàn Quốc (KERI) thuộc Liên đoàn Công nghiệp Hàn Quốc (FKI) công bố số liệu vào ngày 3/3 cho thấy tổng tỷ lệ sinh của Hàn Quốc đã giảm từ 4,53 trẻ vào năm 1970 xuống còn 0,98 trẻ vào năm 2018, mức giảm trung bình 3,1%/năm, là tốc độ giảm nhanh nhất trong số các nước thành viên Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD). Tốc độ già hóa dân số của Hàn Quốc cũng đứng đầu trong số các nước OECD. Tỷ lệ dân số trên 65 tuổi trên tổng dân số của Hàn Quốc giai đoạn 1970-2018 tăng bình quân 3,3%/năm, cũng là con số cao nhất trong số các nước OECD. Hàn Quốc bắt đầu bước vào xã hội già hóa vào năm 2000 (dân số già chiếm trên 7% tổng dân số). Đến năm 2018, Hàn Quốc đã trở thành xã hội già hóa (dân số già chiếm trên 14% tổng dân số). Nếu xu hướng này tiếp tục, Hàn Quốc có thể bước vào giai đoạn siêu già vào năm 2026, với dân số già chiếm trên 20% tổng dân số.

Slovenia, chính thức là Cộng hòa Slovenia, nằm ở khu vực Nam Âu, giữa Ý về phía tây, Áo về phía bắc, Hungary về phía đông bắc, và Croatia về phía đông và phía nam. Với diện tích nhỏ và dân số ít, khoảng 14% công dân ở độ tuổi 65 trở lên, Slovenia đang đối mặt với thách thức lớn khi số người lao động giảm xuống khoảng 263,000 người. Dự kiến, dân số của Slovenia sẽ giảm 209 người trong năm 2021 và đạt 2,078,374 người vào đầu năm 2022. Tình trạng dân số tự nhiên dự kiến âm do số người chết vượt quá số người sinh, -2,085 người. Nếu di cư duy trì ở mức như năm trước, dân số sẽ tăng 1,876 người. Điều này có nghĩa là số người đến Slovenia để định cư có thể nhiều hơn số người rời đi (Tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2020, dân số Slovenia ước tính là 2,078,827 người, tăng 278 người so với dân số 2,078,794 người năm trước).

Năm 2020, tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên âm vì số người sinh ít hơn số người chết, -1,541 người. Di cư dân số tăng 1,819 người. Tỷ lệ giới tính trong tổng dân số là 0,992 (992 nam trên 1.000 nữ), thấp hơn tỷ lệ giới tính toàn cầu (khoảng 1,017 nam trên 1.000 nữ). Mật độ dân số của Slovenia là 103 người trên mỗi kilômét vuông tính đến 07/08/2021. Theo Tổng cục Thống kê Liên Hợp Quốc, diện tích đất của Slovenia là 20.150 km2. Dân số trên thế giới và Slovenia đều già nhanh chóng, với người trên 60 chiếm 12,3% dân số toàn cầu. Dự kiến đến năm 2050, con số này sẽ tăng lên 22%. Mặc dù tuổi thọ tăng, nhưng đồng thời đặt ra thách thức cho kinh tế và xã hội, đòi hỏi chính sách cấp bách và hợp lý từ quốc gia.

San Marino, tên chính thức là Cộng hòa Đại bình yên San Marino, nằm trong nhóm những quốc gia nhỏ nhất châu Âu. Theo truyền thuyết, San Manno - một người thợ khắc đá Thiên Chúa giáo từ vùng Dalmatia, đã lập nên San Marino vào thế kỉ 4 để tránh cuộc truy lùng dưới thời Hoàng đế Diocletianus. Nền độc lập của San Marino được Giáo hoàng Urban VIII công nhận năm 1631, là một trong những quốc gia cộng hòa độc lập lâu đời nhất thế giới. Năm 1862, San Marino và Italia kí kết hiệp ước thuế quan và hữu nghị, đặt ra nhiều thách thức trong chiến tranh thế giới. Dù giữ tính trung lập trong thế chiến thứ hai, San Marino gia nhập Liên Hiệp Quốc năm 1992. Mặc dù diện tích nhỏ, nhưng với tỷ lệ 19,1% người trên 65 tuổi, San Marino là một trong những quốc gia có dân số già nhất thế giới.

Với sự nỗ lực của chính phủ, San Marino hy vọng cải thiện tình hình. Dân số hiện tại là khoảng 29.615 người, gồm 2 dân tộc chính là người Sammarin và người Italia. Dự kiến trong năm 2021, dân số sẽ tăng 72 người, đạt 34.043 người vào đầu năm 2022. Tình trạng dân số tự nhiên dự kiến âm do số người chết nhiều hơn số người sinh. Nếu di cư duy trì như năm trước, dân số sẽ tăng 72 người. Điều này có nghĩa là số người chuyển đến San Marino để định cư có thể nhiều hơn số người rời đi. Dân số già đang là một thách thức lớn đối với quốc gia này.

Tại Trung Quốc, nguy cơ được nhắc đến là việc già hóa dân số xảy ra nhanh chóng và quy mô lớn. Thu nhập bình quân đầu người ở Trung Quốc vẫn thấp hơn nhiều so với các nước phát triển, khiến cho nguy cơ già hóa khi chưa giàu có ngày càng gia tăng. Năm 2020, người từ 60 tuổi trở lên tại Trung Quốc đạt 264 triệu người, chiếm 18,7% dân số, trong đó có 190 triệu người từ 65 tuổi trở lên, chiếm 13,5% dân số. Ở mức tỷ lệ người già như hiện nay, thu nhập bình quân đầu người ở Mỹ, Nhật Bản, hay Hàn Quốc là gấp 2,5 đến 3 lần Trung Quốc. Dự kiến Trung Quốc sẽ bước vào giai đoạn già hóa nghiêm trọng khi tỷ lệ người từ 65 tuổi trở lên chiếm trên 14% dân số năm sau.

Nhiều dự báo cho thấy, đến năm 2050, người từ 65 tuổi trở lên sẽ chiếm 30% dân số, lên tới 380 triệu người, đồng thời dân số Trung Quốc sẽ giảm từ năm 2030. Số người lao động từ 15-59 đã giảm 45 triệu người trong 10 năm qua; số trẻ sơ sinh giảm liên tục và tỉ lệ sinh năm 2020 chỉ ở mức 1,2 con, thấp hơn nhiều so với mức sinh thay thế 2,1 con. Để giảm áp lực già hóa dân số, Trung Quốc đã tăng hạn mức sinh 3 con cho mỗi cặp vợ chồng, kéo dài tuổi nghỉ hưu và cải thiện hệ thống dưỡng lão. Đến năm 2050, dự kiến là giai đoạn cao điểm già hóa dân số ở Trung Quốc, đồng thời là giai đoạn then chốt của quá trình hiện đại hóa. Vấn đề già hóa dân số là một trong những thách thức lớn nhất đối với Trung Quốc trong hành trình đạt mục tiêu trở thành cường quốc hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa vào giữa thế kỷ.

Hy Lạp, tên chính thức là Cộng hòa Hy Lạp, là một quốc gia thuộc khu vực châu Âu, giáp với Albania, Cộng hòa Macedonia và Bulgaria về phía bắc, giáp với Thổ Nhĩ Kỳ về phía đông. Dân số Hy Lạp năm 2015 xấp xỉ 10,955 triệu người. Hy Lạp có tỉ lệ công dân trên độ tuổi 65 cao lên tới 21%. Nước này có số quỹ và trợ cấp hưu trí khá cao với 2,65 triệu người. Dịch COVID-19 ở Hy Lạp có thể đã gây thảm họa. Là điểm đến du lịch nổi tiếng, Hy Lạp đã đón 27,2 triệu du khách chỉ trong năm 2019. Nước này có nền dân số già thứ hai trong EU, và ngành y tế chịu ảnh hưởng lớn bởi chính sách khắc khổ, trong khi nền kinh tế sụt giảm gần 40% so với năm 2008.

Năm 2019, Hy Lạp chỉ có 560 giường ICU trên toàn quốc, tương đương tỉ lệ 5,2 giường/100.000 dân, so với ở Đức là 29,2 giường. Dân số Hy Lạp dự kiến giảm -52.309 người trong năm 2021 và đạt 10.343.472 người vào đầu năm 2022. Gia tăng dân số tự nhiên dự báo là âm vì số lượng sinh sẽ ít hơn số người chết đến -39.939 người. Nếu tình trạng di cư không thay đổi, dân số sẽ giảm -12.370 người. Tổng tuổi thọ ở Hy Lạp là 82,3 tuổi, cao hơn tuổi thọ trung bình thế giới (72 tuổi). Với tình trạng già hóa dân số cao, Hy Lạp đang đối mặt với những khó khăn và thách thức như nhiều quốc gia khác.

Cũng giống như nhiều nước khác trên thế giới, Áo đang phải đối mặt với xu hướng già hóa dân số. Ước tính vào năm 2050, cứ trong 9 người dân nước này thì có 1 người ở độ tuổi trên 80. Là một đất nước có tuổi thọ trung bình khá cao 80 tuổi song Áo cũng là một trong những quốc gia có dân số già nhất thế giới. Với 19% công dân đã ngoài độ tuổi 65, Áo đang phải đối mặt với nhiều thách thức về an sinh xã hội, thiếu hụt lực lượng lao động và nhiều vấn đề phát sinh theo. Một nghiên cứu của cơ quan liên ngành về người cao tuổi Áo (OePIA) dựa trên số liệu của Tổ chức Hợp tác Phát triển Kinh tế (OECD) chỉ ra rằng, dân số nước này ở trong độ tuổi 80 sẽ tăng từ mức 4,8% ở hiện tại lên 11,6% vào năm 2050.

Nghiên cứu cũng so sánh với các nước khác, chẳng hạn như Nhật Bản – sẽ trải qua một sự gia tăng đáng kể những người ở độ tuổi 80, tăng từ 6,5% ở mức hiện tại lên đến 16,7% vào năm 2050. Sự thay đổi này cũng dự báo xảy ra ở các quốc gia khác thuộc Liên minh châu Âu, trong đó có một số nước có tỷ lệ người trong độ tuổi 80 cao gấp 3 lần mức hiện tại. OePIA cho biết, tỷ lệ gia tăng nói trên sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến các vấn đề y tế và xã hội. Cơ quan này sẽ thực hiện khảo sát về sức khỏe, lối sống và tình hình chăm sóc những người trên 80 tuổi tại Áo cho đến cuối năm 2014. Cùng với các số liệu thống kê, OePIA cũng thu thập thông tin về: Sử dụng các dịch vụ y tế và xã hội, chất lượng cuộc sống, điều kiện chăm sóc và sinh hoạt, sở thích cá nhân của những người trên 80 tuổi ở nước này.