Top 10 Tác Hại Nguy Hiểm Của Việc Hút Thuốc Lá Bạn Cần Biết

Hút thuốc lá có thể gây ra hiện tượng răng ố vàng và môi thâm, là dấu hiệu dễ nhận thấy ở người hút thuốc thường xuyên. Thuốc lá chứa ba chất độc hại chính là nicotine, cacbon oxit (CO) và axit cyanhydrid, tất cả đều có khả năng làm mất cân bằng hệ vi sinh trong miệng, giảm lưu thông máu trong nướu và dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe răng miệng. Thêm vào đó, khói thuốc còn kích thích sự phát triển của các gai lưỡi, tạo điều kiện cho vi khuẩn bám vào, gây hôi miệng và ảnh hưởng đến giao tiếp hàng ngày.

Theo báo cáo của Tổng hội Y khoa Hoa Kỳ, khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất độc hại, nhiều trong số đó ảnh hưởng trực tiếp đến các mô nha chu và gây hại cho răng miệng. Nicotine, monoxyd de carbon và axit cyanhydrid là những yếu tố làm suy giảm hệ miễn dịch trong miệng, khiến lợi bị sâu và tấn công xương quai hàm. Hút thuốc nhiều có thể gây rối loạn hệ vi sinh trong miệng, làm giảm tuần hoàn máu trong xương hàm, làm giảm lượng kháng thể trong máu và nước bọt.

Thuốc lá cũng làm tăng mức độ và phạm vi lan tỏa các bệnh về răng lợi. Những người hút thuốc có nguy cơ cao bị viêm lợi, mảng bám răng và cao răng, có thể dẫn đến viêm lợi hoại tử loét nếu hút thuốc quá nhiều. Với những người có sức khỏe bình thường, hút thuốc lâu dài có thể gây viêm quanh răng mãn tính, làm lung lay nhiều răng và lâu dần có thể dẫn đến mất răng.

Thêm vào đó, khói thuốc còn bám lên răng, khiến răng bị ố vàng, làm hỏng hàm giả và các chất trám răng. Người hút thuốc thường xuyên có xu hướng phát triển gai lưỡi, gây hôi miệng và làm tăng khả năng bám cao răng, gây mất thẩm mỹ răng miệng. Những người sử dụng tẩu thuốc cũng có thể gặp tình trạng mòn răng ở các điểm tiếp xúc với tẩu, làm răng trở nên không đều.

Đục thủy tinh thể là bệnh lý có thể gây mờ mắt, thậm chí dẫn đến mù lòa nếu không điều trị kịp thời. Theo thống kê từ năm 2006 tại Việt Nam, hơn 70% trường hợp mù lòa là do đục thủy tinh thể. Các nghiên cứu cho thấy, những người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh này gấp đôi so với người không hút, và tỉ lệ này càng tăng nếu hút thuốc càng nhiều.

Bên cạnh đó, thoái hóa điểm vàng gây mất thị lực ở vùng trung tâm của mắt và thường gặp ở những người trên 50 tuổi. Mặc dù người bệnh vẫn có thể thực hiện các hoạt động hàng ngày, nhưng sẽ gặp khó khăn khi đọc sách hoặc lái xe. Các chuyên gia đã cảnh báo người hút thuốc có nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng cao gấp 3 lần so với người không hút, và nếu là phụ nữ trên 80 tuổi có thói quen hút thuốc thì nguy cơ này tăng gấp 5 lần. Đây là nguyên nhân phổ biến gây mù lòa ở người trên 55 tuổi.

Thêm vào đó, nghiên cứu mới chỉ ra rằng người hút thuốc có nguy cơ viêm màng bồ đào gấp 3 lần người không hút, và thói quen hút thuốc còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và các biến chứng liên quan, trong đó có bệnh võng mạc đái tháo đường. Hơn nữa, người hút thuốc có khả năng bị mù lúc già cao gấp 4 lần so với những người không hút thuốc. Hút thuốc cũng ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng não bộ.

Hiện nay, tình trạng rụng tóc ở nam giới ngày càng trở nên phổ biến, ngoài yếu tố di truyền, chế độ ăn uống và lối sống cũng đóng vai trò quan trọng. Trong đó, thuốc lá chính là một trong những tác nhân chính gây rụng tóc. Các chất trong thuốc lá như nicotine có thể làm giảm khả năng phát triển tóc. Hút thuốc có thể gây rụng tóc do những thành phần độc hại trong thuốc lá, như MDMA, cocaine và ketamine, làm cản trở quá trình mọc tóc.

Nicotine trong thuốc lá có độc tính mạnh, làm suy yếu sự phát triển của các tế bào tóc, khiến cho các nang tóc không thể phát triển bình thường, dẫn đến tình trạng tóc mỏng và hói. Đặc biệt, ít ai biết rằng tình trạng tóc bạc và hói đầu cũng là một hậu quả của việc hút thuốc. Các chất độc trong khói thuốc gây lão hóa nhanh chóng, làm rụng tóc và khiến bạn trông già đi nhanh chóng.

Để duy trì làn da khỏe mạnh, cơ thể cần một lượng nước nhất định, nhưng thuốc lá lại làm giảm đáng kể lượng nước này. Dù bạn có uống đủ nước, nhưng việc hút thuốc vẫn khiến da bạn phải chịu những tác động tiêu cực. Hút thuốc lâu dài sẽ khiến da bạn trở nên thô ráp, thiếu độ đàn hồi và sáng mịn, khiến bạn trông xấu đi theo thời gian. Đây chắc chắn là điều không ai muốn phải không?

Không chỉ là nguyên nhân gây ra các bệnh về phổi, tim mạch và ung thư, thuốc lá còn làm gia tăng quá trình lão hóa của da, làm vết thương lâu lành và có thể dẫn đến các bệnh da liễu khác. Những người hút thuốc thường có làn da nhợt nhạt, thô ráp và hốc hác. Thuốc lá đẩy nhanh sự lão hóa của da, khiến da bị nhăn nheo, khô sần, màu da không đều và xuất hiện các mao mạch giãn. Các nếp nhăn quanh miệng cũng xuất hiện, được gọi là “nếp nhăn thuốc lá”.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nam giới hút thuốc có thể giảm đến 23% số lượng tinh trùng, và nồng độ hormon testosterone giảm, ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh trùng. Hút thuốc còn gây viêm hệ thống sinh dục, làm tinh trùng khó xâm nhập vào trứng. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng trong tinh dịch có các thành phần từ thuốc lá làm kìm hãm hoạt động của enzym cholin acetyltransferase, một enzym cần thiết cho sự vận động của tinh trùng. Khả năng di chuyển của tinh trùng bị giảm đến 13% ở nam giới hút thuốc, khiến chúng bơi không đúng hướng hoặc gặp khó khăn khi tiếp cận trứng và thụ tinh.

Các nhà khoa học cũng cho biết, phụ nữ hút thuốc hơn 15 điếu mỗi ngày sẽ gặp khó khăn trong việc thụ thai và giảm khả năng duy trì thai kỳ. Người hút thuốc có nguy cơ sẩy thai cao gấp 1,5 đến 3,2 lần so với người không hút thuốc. Hút thuốc có thể làm thay đổi mức độ các hormone như estrogen và hormone kích thích nang, gây tổn thương noãn bào hoặc thậm chí phá hủy chúng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản. Cơ thể nữ giới hút thuốc sẽ thay đổi mật độ của các hormone này, làm cho quá trình rụng trứng trở nên bất thường.

Đặc biệt, phụ nữ hút thuốc có thể gặp rối loạn chức năng vòi trứng. Sự thay đổi mức hormone khiến trứng không thể đi qua vòi trứng bình thường. Ở một số trường hợp, sự thay đổi này có thể khiến phôi thai vào tử cung quá sớm, làm tăng nguy cơ sẩy thai tự phát do phôi chưa kịp bám chặt vào thành tử cung.

Trái ngược với suy nghĩ phổ biến rằng hút thuốc lá sẽ khiến cơ thể gầy gò, yếu ớt, các nghiên cứu mới đây từ Đại học Brigham Young lại chỉ ra rằng khói thuốc lá thực sự gây tăng cân, làm béo phì. Một trong những ảnh hưởng đáng chú ý nhất là hiện tượng béo bụng ở nam giới. Dù thuốc lá làm giảm cảm giác thèm ăn, nhưng nó lại thúc đẩy quá trình tích tụ mỡ ở vùng bụng. Đây là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến và khó chịu đối với nam giới.

Chất ceramide trong khói thuốc tương tác với insulin trong cơ thể, làm giảm khả năng điều tiết lượng insulin, từ đó khiến cơ thể phải nạp thêm thực phẩm để bù đắp sự thiếu hụt. Khi lượng insulin dư thừa, nó sẽ kích thích cơ thể tích trữ mỡ, gây ra tình trạng béo phì. Đây chính là lý do tại sao hút thuốc lại liên quan đến việc tăng cân. Để chống lại tác hại của khói thuốc và ngăn ngừa béo phì, các nhà khoa học đã phát triển một loại thuốc chứa myriocin, giúp ức chế ceramide và ngăn ngừa tình trạng tăng cân cũng như các vấn đề về trao đổi chất dù người ta vẫn tiếp xúc với khói thuốc.

Hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn tác động tiêu cực đến các hoạt động thường ngày của chúng ta. Việc hút thuốc có thể gây khó khăn trong công việc và cuộc sống gia đình, đặc biệt khi người hút có thói quen dùng 20 điếu mỗi ngày. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tốn kém cho ngân sách gia đình. Đặc biệt, đối với nam giới, thói quen hút thuốc có thể khiến ngoại hình xuống dốc, là điều không mấy dễ chịu nếu bạn còn đang trong độ tuổi thanh niên hoặc độc thân.

Không chỉ người hút thuốc phải chịu đựng, mà những người xung quanh cũng phải đối mặt với các phiền toái từ khói thuốc. Khói thuốc dễ bám vào quần áo, đồ dùng và không khí, khiến cho những người trong cùng không gian cảm thấy khó chịu. Họ có thể bị ho, hắt hơi hoặc buồn nôn khi hít phải mùi thuốc lá nặng nề. Nếu ở nhà, bạn sẽ phải dành nhiều thời gian hơn để vệ sinh, lau chùi, giặt giũ đồ dùng để loại bỏ mùi thuốc lá bám dính trên mọi thứ.

Nicotine là chất không màu, dễ dàng chuyển sang màu nâu khi cháy và tạo ra mùi khi tiếp xúc với không khí. Nicotine có thể thẩm thấu qua da, miệng, niêm mạc mũi hoặc được hít vào phổi. Mỗi điếu thuốc trung bình cung cấp khoảng 1 đến 2 mg nicotine cho cơ thể. Nicotine sẽ nhanh chóng tới não trong vòng 10 giây sau khi hít vào, gây ra cảm giác hưng phấn, kích thích hệ thần kinh trung ương thông qua các thụ thể nicotine ở các tế bào thần kinh của hệ viền não bộ, làm giải phóng các chất trung gian như dopamin, serotonin và noradrenaline, tạo ra sự phụ thuộc vào chất này.

Những tác động này dẫn đến cảm giác dễ chịu, nâng cao tinh thần, cải thiện sự tập trung và khả năng ghi nhớ ngắn hạn. Não bộ dần dần nhận biết rằng hút thuốc là cách để kích thích tiết dopamin, tạo nên một vòng xoáy kéo dài nhiều năm và dẫn đến hiệu ứng phụ thuộc vào thuốc lá. Các bệnh lý liên quan đến thuốc lá có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, bao gồm bệnh lý về hệ hô hấp (viêm mũi mạn tính, viêm họng mạn tính, viêm thanh quản mạn tính, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính...) và các vấn đề về hệ mạch máu (xơ vữa động mạch, bệnh động mạch vành, tai biến mạch máu não...). Những bệnh lý này có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

Khói thuốc lá có tác động nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi, đặc biệt khi phụ nữ mang thai tiếp xúc với nó. Khói thuốc thụ động, tức là khói từ điếu thuốc đang cháy và khói thở ra từ người hút, có thể gây ra nhiều rủi ro cho sự phát triển của em bé. Phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc lá sẽ tăng nguy cơ mắc hội chứng đột tử trẻ sơ sinh (SIDS), hay còn gọi là cái chết đột ngột ở trẻ sơ sinh mà không rõ nguyên nhân.

Trong suốt thai kỳ, khói thuốc làm giảm trọng lượng của thai nhi khoảng 200g và có thể dẫn đến sinh non, băng huyết sau sinh, đặc biệt là nguy cơ sẩy thai tự nhiên. Trẻ sinh ra có thể đối mặt với các dị tật bẩm sinh hoặc thậm chí tử vong ngay sau khi sinh. Thêm vào đó, trong giai đoạn cho con bú, nếu người mẹ tiếp xúc với khói thuốc, nguồn sữa sẽ bị ảnh hưởng, từ đó tác động trực tiếp đến sự phát triển của trẻ sơ sinh.

Phụ nữ mang thai có sức đề kháng yếu hơn bình thường, vì vậy dù vô tình hay cố ý tiếp xúc với khói thuốc lá đều gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của mẹ và thai nhi. Việc bảo vệ bà bầu khỏi khói thuốc là cần thiết để giảm thiểu nguy cơ. Phụ nữ mang thai nên tránh đến những nơi đông người hút thuốc và gia đình cũng cần phải loại bỏ khói thuốc trong không gian sống.

Ung thư là một trong những căn bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất hiện nay, và hút thuốc lá chính là nguyên nhân hàng đầu. Theo một nghiên cứu khoa học từ Mỹ, khói thuốc lá chứa tới 7000 chất độc hại, trong đó có hơn 70 chất gây ung thư phổi trực tiếp, bao gồm cả chất tẩy rửa và chất bảo quản xác. Điều này cho thấy khói thuốc lá là một yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến nhiều loại ung thư.

Hút thuốc lá làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính không lây nhiễm như các bệnh về tim mạch, hô hấp, và ung thư. Đây là lý do tại sao thuốc lá là một trong những nguyên nhân gây tử vong có thể phòng tránh được trên toàn cầu. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hút thuốc lá có thể gây ra các loại ung thư cho cả nam giới và nữ giới, bao gồm ung thư phổi, miệng, vòm họng, hầu họng, thanh quản, thực quản, dạ dày, tuyến tụy, đại trực tràng, gan, thận, bàng quang, niệu quản, cổ tử cung và buồng trứng.