1. Những bài học nông thôn
Xuất hiện năm 1988, tác phẩm Những bài học nông thôn đưa độc giả đắ immersed trong không khí nông thôn Việt Nam với sự kết hợp khéo léo giữa hiện thực đau lòng và yếu tố kì bí huyền bí. Nguyễn Huy Thiệp không chỉ là một nhà văn hiện thực mà còn là nhà nghệ sĩ sáng tạo, biến những bài học đau lòng thành những tác phẩm nghệ thuật đậm chất nhân văn. Qua những câu chuyện, tác giả đã tận dụng ngôn ngữ bình dân, gần gũi để châm biếm, chỉ trích những mặt tiêu cực trong xã hội. Những hình ảnh về cuộc sống, về con người nông thôn đều được thể hiện chân thực và đầy cảm xúc, tạo nên một kiệt tác văn học nghệ thuật đẹp đẽ.
Những bài học nông thôn
Chân phương nông thôn
2. Tâm hồn mẹ
Một tác phẩm khác về thiên tính nữ trong sáng tác của Nguyễn Huy Thiệp. Câu chuyện đưa người đọc đến một khung cảnh xưa, một hoàn cảnh lạ và đáng thương. Câu chuyện về đứa bé mất mẹ từ nhỏ khao khát có một người mẹ chở che, nâng đỡ, và một người mẹ nhí đã xuất hiện trong giấc mơ để đem hơi ấm đến cho người bạn của mình. Một người mẹ nhí bao dung, che chở, bảo vệ con đúng nghĩa, một tình cảm tuy không có công sinh ra nhưng có công chăm sóc, cứu mạng. Giấc mơ ấy mang cả những nỗi buồn, nỗi bất hạnh và cả cái ước mơ nhỏ nhoi của cậu bé 7 tuổi. Một câu chuyện nhân văn và thấm đẫm tình người, tình mẫu tử thiêng liêng không thể phai nhạt.
Tâm hồn mẹ
Hình minh họa (Nguồn Internet)
3. Chảy đi sông ơi
Một tác phẩm vô cùng nhân văn của Nguyễn Huy Thiệp. Tác phẩm là những mảng hiện thực với những con người lạnh lùng, vô cảm, thờ ơ đối với nhân loại, cụ thể là nhân vật tôi. Nhưng ở đâu đó, Nguyễn Huy Thiệp cũng để tính nhân văn của mình lên sâu sắc nhất khi có sự xuất hiện của thiên tính nữ, giúp cho những mâu thuẫn, những nghi ngờ về cuộc sống của nhân vật tôi được hóa giải. Tất cả đều gói gọn trong vài trang giấy mà thông điệp gửi đến thật sâu sắc. Với việc nhấn mạnh vào hình ảnh dòng sông, đưa dòng sông thành biểu tượng và gọi dòng sông một cách thân thương gần gũi, tác giả đã mô tả hết những tính cách yêu kiều thướt tha của dòng sông, khung cảnh đôi bờ, gửi gắm tình cảm yêu mến vô bờ với con sông sứ xở.
Hãy chảy đi, dòng sông ơi
Minh họa bằng hình ảnh (Nguồn Internet)
4. Vàng lửa
'Vàng lửa' được xem như một biểu tượng của lịch sử và sự viết lại lịch sử theo góc nhìn đặc biệt của Nguyễn Huy Thiệp. Dù có nhiều tranh cãi xoay quanh tác phẩm này với những thắc mắc về triết học lịch sử và nghệ thuật văn xuôi, nhưng không thể phủ nhận đây là một tác phẩm lịch sử nổi bật của Nguyễn Huy Thiệp. Việc viết lại lịch sử là một thách thức lớn, nhưng với Nguyễn Huy Thiệp, ông đã chọn 'Vàng lửa' làm nơi để ghi tên mình vào trang sách lịch sử văn học. Tuy nhiên, có nhiều quan điểm cho rằng ông có thể chưa thực sự hiểu rõ về 'triết học lịch sử' khi tạo ra những dòng văn này.
Lửa mặt trời
Hình ảnh minh họa (Nguồn Internet)
5. Tướng về hưu
Chuyện về ông Lực và những đấu tranh nội tâm trong gia đình. Bi kịch của người chiến sĩ sau thời chiến được thể hiện rõ trong tác phẩm. Sự mất mát của tình thân và sự không hiểu biết giữa ông và con cháu tạo nên bức tranh đau lòng. Kết cục của câu chuyện là sự lựa chọn trở về với quân đội, với những người đồng đội, những gì quen thuộc nhưng cuối cùng, ông lại ngã xuống trong vòng tay của đồng đội.
Đó là câu chuyện đau lòng về những mất mát gia đình trong cuộc sống hiện đại, ông Lực - một chiến sĩ rời quân ngũ quay trở lại gia đình và hoàn toàn lạc lõng trong một thế giới đang thay đổi, với những giá trị bị đảo lộn hàng ngày. Gia đình ông Lực dường như phản ánh tình hình phổ biến trong xã hội Việt Nam thời kỳ giao thời, nơi tiền bạc ngự trị và chi phối mọi mối quan hệ. Ông Lực trở thành người xa lạ trong ngôi nhà quen thuộc trước sự khôn ngoan của con cháu, con trai yếu đuối và một bà vợ sống trong hoài nghi. Bi kịch này do Nguyễn Huy Thiệp mô tả một cách rõ ràng và cảm động. Truyện đã làm nền tảng cho bộ phim cùng tên, làm rõ giá trị tâm lý xã hội mà nó mang lại và lan tỏa đến con người.
Dấu vết chiến tranh
Hình ảnh minh họa (Nguồn Internet)
6. Sang sông
Trong cuộc hành trình đò vượt sông đầy màu sắc, 'Đò vượt sông' đã khám phá những tình cảm và tầng lớp xã hội một cách sâu sắc và bất ngờ, đánh bại sự dự đoán của người đọc. Tại đây, những đường nét uẩn khúc, những hình ảnh lôi cuốn của các nhân vật đã được tô điểm rõ nét. Tác phẩm không chỉ là chuyến đi qua sông mà Nguyễn Huy Thiệp đã kể lên cả một câu chuyện về xã hội, về những tầng lớp đa dạng, tất cả hiện diện trong cái hiện tại rối bời và phức tạp trong bộ truyện tuyệt vời này.
Đò vượt sông
Minh hoạ (Nguồn ảnh từ Internet)
7. Chút Thoáng Xuân Hương
'Chút thoáng Xuân Hương' là một tác phẩm ngắn được sáng tác vào năm 1985, bao gồm 3 câu chuyện nhỏ. Phong cách độc đáo của tác giả không chú trọng vào nhân vật chính mà lại thông qua các đoạn đối thoại và monolog nội tâm để làm nổi bật tầng lớp nhân vật. Cách kể chuyện đa tầng với từng câu chuyện tạo nên một tác phẩm độc đáo, thể hiện tài năng nghệ thuật của tác giả. Tác phẩm không chỉ là hiện thực về giá trị nhân văn mà còn là sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật và triết lý văn chương, chạm vào tận đáy tâm hồn độc giả.
Mảnh Vườn Xuân Hương
Minh hoạ (Nguồn ảnh từ Internet)
8. Con gái Thủy Thần
Con gái thủy thần
Minh họa (Nguồn ảnh từ Internet)
9. Muối của rừng
Câu chuyện về ông Diệp - một người chuyên săn thú rừng với những biến đổi trong tâm lí khi cuộc đi săn của ông hôm ấy là một con khỉ đực. Thấy được tình cảm gia đình của hai con khỉ đực và cái, thấy được giọt nước mắt như van lơn cầu xin của con khỉ, ông Diệp từ một tay săn lạnh lùng đã thương cảm trước con vật. Vẻ đẹp của hoa tử huyền trong câu chuyện như một biểu tượng cho sự đổi thay của con người, hướng con người đến vẻ đẹp cao cả, hướng thiện trước vẻ đẹp của thiên nhiên, tạo hóa. Việc làm cho một loài hoa trở thành biểu tượng trong những áng văn là một điều rất khó, nhưng đối với Nguyễn Huy Thiệp, điều đó đơn giản cùng những khắc họa và cảm nhận sâu sắc, chính xác của mình.
Hương Thủy Điệu
Tranh ảnh minh họa (Nguồn Internet)
10. Giọt máu
Câu chuyện mang đầy tính ma quái, kinh dị gồm 5 truyện. Qua tài năng của nhà văn, những yếu tố hoang đường kì ảo trong tác phẩm không khiến người ta sợ hãi như những câu chuyện ma vô nghĩa mà thông qua đó, tác giả thể hiện quan điểm của mình về con người, về cuộc sống. Tất cả những yếu tố kì ảo ấy chỉ là chất liệu, phương tiện để ông bộc lộ nội dung nhân đạo sâu sắc qua từng con chữ. 'Giọt máu' là một trong những tác phẩm nổi bật viết theo thể loại hoang đường, hư cấu, kì ảo của Nguyễn Huy Thiệp.
Dòng huyết
Minh họa (Nguồn Internet)