1. Tháng ba và những kỷ niệm đẹp
Giêng hai gửi gắm mưa phùn
Tháng ba nắng ấm, cánh chuồn vui đùa
Ban đỏ cười nở trên miền biêng biếc
Tinh khôi bông bưởi dịu dàng, cánh xoan.
Tháng ba ôm trọn niềm nhớ với muôn sắc hoa đua nở, mưa xuân nhẹ nhàng, và chút nắng hạ còn non để sông mòn mắt nhớ.
Nhớ hoa gạo đỏ phơi chiều trên bến vắng. Hoa soi gương xuống mặt sông phẳng lặng khiến bầy cá nhầm tưởng sông mở hội hoa đăng. Trong vườn, những bông bưởi nõn nà tinh khôi ngủ lười đợi nắng. Hoa xoan nồng nàn tím rực, rải đằng sau lưng đồi một màu môi thiếu nữ. Hoa ban trắng hồng phủ lên mắt cỏ, tô thắm lưng đồi một màu môi thiếu nữ. Hoa mận xinh xinh nghiêng mình trong gió, thả sợi nhớ thương ven con đường mòn mới quyến rũ làm sao?
Chùm trẩu trắng chẳng ngần ngại cài lên đầu núi tấm voan mịn như nhung. Những chùm lá non tơ bồng bềnh như mây trên vòm lá thắm. Trông xa như cả vạt mây chiều đậu xuống mặt sông bồng bềnh tím ngắt. Ta như lạc vào thế giới thần tiên với vòm trời cổ tích. Những chùm hoa nắng rung rinh, rung rinh.
Cây gạo cuối làng vắt cạn mình cháy hết tháng ba. Sắc đỏ kỳ lạ, càng mưa càng đậm, càng nắng càng tươi và ngọt như nụ môi con gái. Ai đã từng nhặt lên tay một bông gạo đỏ, sẽ chẳng thể bỏ qua cái thèm thuồng muốn cắn vào từng cánh hoa như cánh môi tươi ấy. Sắc đỏ ngọt ngào mời gọi đến thiết tha.
Tháng ba, cây gạo già vẫn gầy giơ xương nhưng đầu cành đội ngàn hoa rực đỏ. Cây vắt dòng nhựa biếc để thắp lên trời xanh muôn ngàn ngọn nến lung linh ngỡ đêm thiên đình mở hội. Rồi một ngày bất thình lình lửa chín, cây bung nở cho đời nồi cơm gạo mới trắng tinh. Những hạt gạo buông mình theo gió, cho ngàn sợi tơ trời giăng mắc khắp con ngõ gầy. Sợi trắng mỏng manh như sương mai đậu vào vai người muôn muốt. Mấy ai biết được những sợi tơ trắng dệt nên mắt trời tháng tư có từ hoa gạo tháng ba?
Tháng ba cạn ngày khi màu trời chợt ấm. Đã nghe trong nắng sớm chút hạ non cuộn tròn trên mắt lá. Những lộc non tơ đã bắt đầu xanh. Cái sắc xanh mỡ màng như mời gọi. Đâu rồi những chồi non tím đỏ vừa nhú bữa giêng hai? Cây cài lên đầu cành những chùm lá nõn. Cây bàng già khô khốc mùa đông, bỗng khoác lên mình chiếc áo xanh non nõn nà như màu xanh cốm mới. Nắng hạ non quyện cùng mưa xuân muộn tiếp cho mầm chồi nhựa sống tràn căng. Không còn dáng gầy guộc hao gầy đáng thương của mùa đông. Cây thay màu áo đợi. Đợi những ngọt ngào của mùa sau đang nhen lên từ tháng ba thắm đỏ.
Tháng ba xuống phố, ta sẽ gặp bông bưởi từng chùm theo chân người bán hàng len vào phố thị. Những thúng hoa bưởi trắng ngần như núi tuyết dịu dàng qua từng ngõ nhỏ. Mỗi con phố bông bưởi đi qua, gió cũng như muốn tự tình cùng hương thơm quyến rũ. Người phố thích hoa bưởi bởi mùi thơm nồng nàn ngan ngát. Người phố treo những chùm bông bưởi trong phòng ngủ hay đặt cạnh bàn uống trà là như muốn gặp lại chút hương đồng gió nội. Có khi người ta thích thả vài bông hoa nhỏ vào chậu nước gội đầu cho tóc ngát hương thơm. Có phải vì thế mà hương bưởi theo chân người đi khắp phố phường viên mãn một tháng ba.
Tháng ba có gì để nhớ?
Tản văn của Lâm Trần


2. Hồn thiên nhiên tháng ba
Mùa xuân bên bờ cánh đồng, tháng ba tỏa hương. Những bông hoa tinh khôi, màu sắc hòa quyện, là điểm nhấn của sự sống mới. Cỏ mơn mởn, lối đi nhỏ xinh bước chân ai kia, là những góc kỷ niệm dịu dàng. Hoa bưởi, như những viên ngọc tinh khôi, tỏa sáng giữa làn gió nhẹ. Hương thơm của hoa làm bừng tỉnh tâm hồn, như một câu chuyện êm đềm của quê hương.
Nắng vàng hòa quyện cùng làn gió, tạo nên bức tranh tĩnh lặng. Bưởi tháng ba khoe sắc, hòa mình vào không gian thanh khiết, làm cho trái tim người nghe nhẹ nhàng, bình yên. Là tháng của những kỷ niệm đẹp, tháng ba mang đến cho con người những trải nghiệm tuyệt vời về tình yêu, về cuộc sống.
Hương hoa bưởi là hương của quê hương, là kí ức tuổi thơ dịu dàng. Những bông hoa trắng tinh khôi như là những kí ức đã bao lần trôi qua, nhưng vẫn in sâu trong lòng. Bưởi tháng ba là hình ảnh của sự thuần khiết, là nguồn cảm hứng không ngừng cho những tâm hồn yêu văn chương.
Tháng ba. Bưởi tháng ba không chỉ là loài cây trái ngon, mà còn là biểu tượng của sự tươi mới, sự khởi đầu mới. Nó là nguồn cảm hứng cho những tác phẩm nghệ thuật, cho những tràng thơ ca ngợi vẻ đẹp tinh khôi của quê hương.
Hãy để hoa bưởi tháng ba làm say mê trái tim, làm cho không gian xung quanh trở nên ấm áp và tràn ngập niềm vui. Hãy đắm chìm trong hương thơm dịu dàng của bưởi tháng ba, để mỗi khoảnh khắc trở nên đặc biệt, đánh thức tất cả những giấc mơ và hy vọng.
Nguyễn Thanh Hương


3. Trí ảo vọng tháng ba
Mỗi khi tháng ba về, tôi lại bồi hồi ảo ảnh về những khoảnh khắc đẹp của quê nhà. Là những ngày bình dị chờ đợi, không khí tràn ngập hương thơm của hoa và kí ức tuổi thơ. Tháng ba, là lúc bản năng nhắc nhở về những mảnh ghép hạnh phúc.
Ngày đầu tháng, hoa xoan rơi lạc trên mặt đường nhỏ, tô đi qua cảm nhận hương thơm dịu dàng thoảng lên. Bên cạnh đó, mùa hoa gạo cũng bắt đầu nở rộ, tô đi ngang qua bờ sông thấy một bức tranh tươi sáng của quê hương. Những chiếc lá xanh mát, những đám cỏ nhỏ bên lề đường, tất cả làm tôi chìm đắm trong không gian yên bình và ấm áp.
Tháng ba còn gắn liền với hình ảnh bố trên đò đi chợ, những mảnh đời giản dị nhưng đong đầy tình thương. Mỗi hình ảnh, mỗi mùi vị đều là một kỷ niệm khó quên. Nhớ những buổi chiều bên sông, tiếng chào mào hòa quyện với hương khói bếp cũ, tôi cảm thấy như đang lạc vào một thế giới tràn đầy hạnh phúc.
Tháng ba là thời kỳ của sự chờ đợi và mong đợi. Là lúc tôi hay nhớ về những chiều chầy bước theo bố, ngắm hoa gạo đỏ rực bên sông. Mùa hoa ban cũng là điểm nhấn thú vị, là một điều bất ngờ khiến tôi say đắm. Mỗi bông hoa ban như một câu chuyện kỳ diệu, kể về sự kiện và những người con của đất đỏ nơi đây.
Tháng ba không chỉ là những khoảnh khắc bình yên mà còn là những trải nghiệm giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Tôi nhớ về những lần bố mua sắm từng món đồ cũ, giao lưu với người bán và những người xung quanh. Đó là những kí ức đẹp về sự gắn bó và tình thân trong tháng ba.
Tháng ba, đôi khi là những chuyến đi chợ không mục đích, chỉ để cảm nhận không khí vàng rực của mùa hoa. Tôi nhớ về những bữa cơm đầy ắp yêu thương, những chiều tản bộ bên sông, và mùi thơm của đất trời. Những kí ức ấy, như những bông hoa gạo đỏ, luôn giữ mãi trong tâm hồn tôi.
Hà Mạnh Tân


4. Tháng ba rực rỡ màu vàng
Tháng ba tràn ngập bởi sắc vàng, làm hồng ấm con phố dài, mở ra không gian mơ mộng. Bằng lăng thắp ánh tím và tràm vàng cuối phố ấm áp, ươm nắng lên từng đóa mềm mại. Cánh tràm hoa li ti tạo nên bức tranh thơ mộng, chao nghiêng giữa không gian của một sớm tháng ba, như ánh lụa mịn. Phố tinh khôi, màu nắng mới, tinh khôi những con phố dài, thật dài.
Bình minh phố tỉnh giấc, tấm khăn mỏng từ phía đông vén ra, mặt trời nhô lên với ánh sáng hiền dịu. Màn sương nhẹ tạo điểm nhấn cho những chú chim nhỏ hót râm ran, như một bản giao hưởng âm nhạc của thiên nhiên. Bầu trời trong veo, gió mát lành, tạo nên bức tranh thanh bình cho con phố yên bình.
Bước chậm trên con phố, ta cảm nhận được sự an yên trong sự trầm lắng của cụ già tập thể dục, những nụ cười nhẹ nhàng của những người dân khi gặp nhau. Bình minh phố như là lời chào thân thiện, là sự bình yên trong sự trầm mặc của ngày mới.
Thời gian trôi qua, bình minh thắp sáng từng góc phố, từ những ngõ nhỏ tới những ngôi nhà cao tầng. Đời sống bắt đầu trở nên nhanh nhẹn hơn, tiếng còi xe, tiếng mua bán, và hương vị của đồ ăn sáng lan tỏa khắp phố. Phố trở nên sôi động, năng động với những bước chân nhanh nhẹn và những góc khuất đầy ý nghĩa.
Chiều về, bình minh trở thành ánh đèn vàng ấm áp, tô điểm cho không khí buổi tối. Phố lung linh dưới ánh đèn, tiếng cười, tiếng nói, và hương vị của đời sống vang vọng qua từng ngóc ngách. Những giây phút như thưởng thức cà phê, gặp gỡ bạn bè, và những chuyến đi dạo trở nên ý nghĩa hơn trong không gian của tháng ba ươm vàng.
Đêm về, phố lặng lẽ nhưng vẫn toả sáng với những đèn đường dịu dàng. Những hình ảnh, mùi hương, và âm thanh của phố tháng ba trở nên quyến rũ, làm cho mỗi chúng ta đắm chìm trong bản hòa nhạc của đêm dài. Phố trở thành nơi sum vầy, giúp ta lạc quan hơn, tin tưởng hơn vào những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
Tháng ba ươm vàng góc phố là hình ảnh của sự sống động, tươi mới và hạnh phúc. Mỗi khoảnh khắc trên con phố là một câu chuyện nhỏ, làm cho tháng ba trở nên đặc biệt và ý nghĩa hơn trong trái tim mỗi người.
Nguyễn Hà


5. Tháng ba - mùa hoa thắp lửa
Tháng ba, cây gạo đốt lên bóng hồng như một điều kỳ diệu bật lên giữa bầu trời rộng lớn, khiến người ta không khỏi kinh ngạc và say đắm. Từ rất lâu rồi, cây hoa gạo luôn liên kết với mái đình, cây đa, ruộng đồng, đê triền,... Đã trở thành biểu tượng của làng quê Việt Nam với những nét cổ kính, yên bình, thân thuộc và đơn giản.
Cây hoa gạo, hay còn gọi là cây gạo đỏ với tên khoa học Bombax ceiba, được biết đến rộng rãi ở các vùng nhiệt đới. Cây có thân cao và thẳng, và vào mùa xuân, những bông hoa gạo màu xanh đẹp như những búp sen ngọc đang nhú lên từng chùm, tạo nên bức tranh hùng vĩ trong cái rét ngọt của tháng ba. Mỗi bông hoa ấm áp, đón nhận những giọt nắng vàng cùng làn mưa nhẹ, mở cánh đỏ thắm rực rỡ giữa không gian.
Ngoài vẻ đẹp, hoa gạo còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Với vị đắng chát, hơi ngọt và tính mát, hoa gạo được sử dụng trong y học dân gian như một vị thuốc chữa nhiều bệnh. Chúng cũng chứa nhiều acid amin, pectin tanin, đường và nhiều nguyên tố vi lượng. Các bà mẹ thường hái những bông hoa gạo để làm khô và sử dụng dần. Theo Đông y, nhiều phần của cây hoa gạo được sử dụng trong điều trị bệnh tật.
Hoa gạo không chỉ là loài hoa đẹp, mà còn là một phần của văn hóa và tâm thức người Việt. Trong thơ ca, nhạc họa, loài hoa giản dị này đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều tác phẩm nghệ thuật. Mỗi năm, khi hoa gạo nở rộ, là lúc mà những bài thơ và bài hát về loài hoa này lại trỗi dậy, như những cung bậc cảm xúc vô tận.
Tháng ba về, hoa gạo đỏ nở rực rỡ trên khắp nẻo đường, làm cho trái tim chúng ta hân hoan. Mùa xuân đang khẽ khàng nhẹ nhàng mở ra, như một câu chuyện đẹp của tự nhiên, nhắc nhở chúng ta về vẻ đẹp, sức sống và tình yêu thương.
(Hà Vinh Tâm)


6. Ôm trọn khung cảnh tháng ba
“Ngả đầu vào tháng ba, tâm hồn điệu đà... Ngồi ngả lưng vào chiều, theo dõi những mùa xuân lững thững”
Với ai đó, tháng ba vô cùng dịu dàng, ngọt ngào bởi bức tranh hoa xoan tím, màu tím tinh khôi đầy nhiệt huyết. Màu tím ấy, nhưng chứa đựng bao kỷ niệm, bao nỗi nhớ thương. Tháng ba về, màu tím đánh thức ký ức, mỗi cảm xúc như những nốt nhạc êm đềm. Nụ cười tháng ba, tươi tắn như mùa xuân mới bắt đầu.
Tháng ba với ai đó là khoảnh khắc thấu hiểu nỗi nhớ, bó hoa bưởi được giấu kỹ trong chiếc khăn tay, là lời chào biệt ấm áp trước bước đi lên đồi quân đội. Nỗi nhớ màu hoa sưa, sao không đỏ để trở về, mà lại là trắng? Trắng buồn bã, trắng như chưa từng trải qua bất cứ đắng cay nào.
Tháng ba là cái lạnh của gió Bân, làm người ta nhanh chóng hoàn thành chiếc khăn khi trời thoảng lạnh. Nhưng vẫn có ánh nắng nhẹ nhàng, không phải nắng hè, nhưng làm cho lòng ấm áp. Mộc miên cháy lên trong cơn mưa phùn, không còn rụt rè vì truyền thuyết về “thần cây đa, ma cây gạo”. Tháng ba, cánh Ban mở toang như nụ cười, đón chào mùa hoa hồng.
“Tháng ba với em là hoa bưởi
Là tim tím hoa xoan phía sau hè
Là gạo đỏ trời, giục giã tiếng ve
Râm ran khi chớm mùa phượng vĩ”
Tháng ba đẹp mơ màng, dịu dàng làm tan chảy trái tim, ấy vậy mà trong tâm hồn, tháng ba là một câu chuyện dài, là những lời “nợ” không thể đền đáp. Nợ cha mẹ những lời yêu thương, nợ những sự giúp đỡ không ngừng. Nợ đứa con mới bước chân đầu tiên vào trường, nỗi lo lắng của mẹ “sao không thấy mẹ đón về?”. Nợ những giấc mơ, những ước mơ chưa dám nói ra, nợ những dự định cho tương lai.
Đọc những lời chúc mừng ngày phụ nữ, tâm trạng chẳng vui vẻ. Ngày “phụ nữ vùng lên”, mà tại sao mình lại “ngã xuống”? Ngày thay đổi số phận, khi một người lái xe vô tư vượt đèn đỏ, không quan tâm đến hậu quả. Có ai đó nghĩ đến điều này trong một phút thoáng qua không?
Có người nói, đừng sống với quá khứ, hãy quên đi những đau buồn để hưởng thụ hiện tại. Tôi không sống với quá khứ, nhưng hiện tại của tôi là kết quả của quá khứ. Nó hiện hữu trong tôi, trong những vết sẹo trên cơ thể, trong những cơn đau khi trời trở gió. Là hình ảnh cha luôn trở về nhóm bếp nấu thuốc, là mẹ già xoa bóp chân cho con mỗi khi con mệt, là anh trai tận tuỵ giúp đỡ em. Là những lời hỏi thăm bất ngờ, là hộp thuốc mẹ đưa, là những ân tình nặng trĩu...
Tựa mình vào tháng ba
Chẳng để thương đau đớn
Chẳng giận dữ hay hối tiếc
Tựa vào để cảm nhận yêu thương
Tháng ba năm nay khác lạ, mưa rơi xối xả như trong khoảnh khắc giao thừa năm mới. Tựa mình vào tháng ba, tâm trạng trầm lặng, đắm chìm trong những suy nghĩ, nhưng cũng cố quên đi lo toan, để bước tiếp vào ngày mai.
Đã mười tám lần tháng ba, chẳng còn những đêm dài khóc thầm, không còn sợ hãi trước những thách thức của cuộc sống. Còn đây là những giây phút bình yên, là thời khắc đắm chìm trong vẻ đẹp của cuộc sống.
Lê Hà


7. Đọng sương tháng ba
Là một chàng trai tràn đầy ước mơ, mỗi khi bước vào tháng Ba, trái tim tôi như được nhấc lên, không thể không nhớ đến những dòng thơ tinh tế, sâu lắng trong bài “Mùa hoa bưởi” của nhà thơ Nghiêm Thị Hằng: 'Không phải ngẫu nhiên em nhớ tháng Ba/Nhớ về anh, nhớ về bưởi/Hương hoa rơi, lòng em rối bời/Chút hương êm dịu lan xa...'.
Tháng Ba đến, cái lạnh của nó vẫn còn hiện hữu, làm tôi gặp gỡ với những mái tóc bay bay, những chiếc áo khoác vội vã. Tháng Ba thật sự trữ tình, trữ tình và luôn chứa đựng những kí ức đặc biệt với những người mang trong mình những giấc mơ, đa cảm....
Tháng Ba trở lại, mang theo những tia nắng vàng rực rỡ như mật ong. Nắng ôm trọn tâm hồn, tạo cho ta cảm giác tinh khôi, nhẹ nhàng. Tháng Ba bước ra từ khỏi sự ẩm ướt của tháng Giêng, cái lạnh của mùa Đông giá buông lỏng để đón nhận sự hồi sinh diệu kỳ. Mọi thứ xung quanh, từ đất đến trời, đều như thức dậy, cây cỏ cùng nhau bắt đầu mùa sinh sôi. Cuộc sống trở lại với nhịp điệu yên bình.
Tháng Ba trở lại, mang theo bao ước mơ, khát khao của tuổi trẻ Việt Nam. Tháng Ba - tháng của niềm tin và hy vọng, của những hoạt động ý nghĩa vì cộng đồng. Tháng Ba - tháng của sự nhiệt huyết, của những con tim luôn khao khát đóng góp… Và nơi đâu đó, nhiều người vẫn dùng những hình ảnh, tên gọi thân thương để mô tả tháng Ba. Nhưng đối với những người trẻ theo đuổi tinh thần của Bác Hồ, “Tháng Thanh niên” có vẻ là cái tên trọn vẹn nhất.
Với người lính biển, tháng Ba - Tháng Thanh niên mang đến những trải nghiệm đặc biệt. Là một lực lượng lớn mạnh, xuất hiện ở mọi lĩnh vực, từ đất liền đến biển cả, từ nhà máy, đài, trạm đến những con tàu trên khắp các vùng biển, đảo của Tổ quốc thân yêu. Tháng Thanh niên là cơ hội để những người lính trẻ tỏa sáng, với những hành động ý nghĩa. Các lính trẻ biển đã biến Tháng Thanh niên thành hành động cụ thể, họ khuyến khích học tập, rèn luyện, sáng tạo và mang lại tình yêu thương đến cộng đồng.
Trước mắt tôi hiện ra hình ảnh những giọt mồ hôi rơi xuống, tạo nên hương thơm cho những bông hoa, trái ngọt của ngày mai. Những giọt mồ hôi đó làm cho những chiến sĩ trẻ trở nên mạnh mẽ hơn, trưởng thành hơn, sẵn sàng làm cốt cán, tiếp nối truyền thống, bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc mình trong mọi tình huống.
Trong bức tranh nắng vàng của tháng Ba, giữa bản hùng ca của thao trường, những chiến sĩ trẻ vẫn say sưa luyện tập, từng động tác kỹ thuật chiến đấu. Mỗi cá nhân đều hăng say, dựa trên tinh thần đua đòi, rèn luyện tốt, sẵn sàng chiến đấu cao. Ai cũng thể hiện quyết tâm lớn nhất để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình, trở thành người lính Quân đội nhân dân Việt Nam.
Những giọt mồ hôi rơi ướt nhẹ vai áo lính. Mồ hôi dài chảy trên khuôn mặt nâu nắng trên thao trường. Mồ hôi rơi từng giọt xuống từng súng pháo, từng chiếc tàu, những máy móc trên con đường của công trình. Mồ hôi rơi lên những trang sách trong giảng đường bên ngoài. Mồ hôi rơi xuống bãi cát nóng cháy như nắng đảo xa. Bất chấp nắng nóng, bất chấp mưa rơi, bất chấp những giọt mồ hôi nặng nề, những người lính biển vẫn kiên nhẫn luyện tập, tập trung cao độ vào từng nhiệm vụ, mục tiêu của huấn luyện. Khuôn mặt mỗi cán bộ, chiến sĩ vẫn tươi rói, thể hiện tinh thần vượt qua khó khăn, dũng cảm và kiên trì. Những giọt mồ hôi của họ tạo nên bức tranh của thao trường, bãi tập, khiến tôi trăn trở và kính trọng trước sự cố gắng phi thường của những người lính vượt qua nắng, mưa, với khẩu hiệu: “Thao trường đổ mồ hôi, chiến trường giảm máu!”. Đó là triết lý, mục tiêu để mỗi cán bộ, chiến sĩ Hải quân trẻ tuổi rèn luyện, khổ luyện, đẩy lên. Sự khổ luyện ấy làm tăng niềm tin vào quyết tâm bảo vệ vững chắc biển đảo quê hương trong tâm hồn người lính biển.
“Thanh xuân như một ly trà” - những người lính trẻ đã và đang thể hiện trách nhiệm, năng lực, trí tuệ của mình trong huấn luyện, học tập, công tác và để lại những ký ức đáng nhớ trong cuốn album tuổi thanh xuân. Và khi nhắc về tuổi thanh xuân, chắc hẳn ai cũng nghĩ đến tháng Ba đậm nồng...
“Tháng Ba về, tâm hồn trào dâng sóng/ Vai áo mềm ướt đẫm mồ hôi/ Thao trường nắng nở hoa trên đường pháo/ Tiếng biển rì rào trong tôi...!”...
- Hùng Dương -


8. Tháng ba trở về
Mỗi khi tháng ba về, những lớp mây dịu dàng che phủ bầu trời nước ta, tôi lại bắt gặp những hình ảnh quen thuộc của quê hương. Những cánh đồng lúa xanh mướt, những đoàn quân nhỏ lái xe trên những con đường nhỏ, những bông hoa gạo trắng bồng bềnh giữa không gian. Đó là những kí ức đẹp đẽ về tháng ba của tôi...
Tháng ba, quê tôi bắt đầu thức dậy từ giấc ngủ đông, như một cô gái trẻ bước ra từ giấc mơ êm đềm. Cảnh quan thay đổi, và từng góc phố, từng góc đồng, từng góc rừng, đều tràn ngập sắc màu tươi mới. Mùa xuân tràn đầy trong khí trời, khiến lòng người thổn thức, hân hoan chào đón.
Những đoàn quân nhỏ, những đám đông tưng bừng với trang phục tươi tắn, những bài hát rộn rã bắt đầu hòa mình vào không khí của tháng ba. Bên cạnh những cây lúa xanh mướt, những bông hoa gạo trắng tinh khôi bắt đầu nở rộ, tô điểm cho cảnh quan tự nhiên, tạo nên một bức tranh huyền diệu mà không một bức tranh nghệ thuật nào có thể vẽ nên.
Với tôi, tháng ba không chỉ là một mùa xuân bình thường, mà còn là khoảnh khắc tôi tận hưởng hương sắc quê hương, nhớ về những kỷ niệm ngọt ngào. Những hình ảnh của đồng quê, của những ngày ấu thơ, hiện lên trong tâm trí tôi như những bức tranh sống động.
Tháng ba của tôi là tháng của những câu chuyện kể, những bài hát ru, và những bước chân nhẹ nhàng đi trên những con đường quen thuộc. Đó là thời điểm tôi có cơ hội quay lại quá khứ, đắm chìm trong những kí ức ấm áp, và cảm nhận sự thay đổi của mình qua thời gian.
Tháng ba đối với tôi không chỉ là một khoảng thời gian ngắn ngủi, mà là một hành trình tri ân, tôn vinh những giá trị văn hóa, truyền thống. Đó là lúc tôi nhận ra rằng, bất kỳ nơi đâu, dù đã đi xa nhưng trái tim tôi vẫn luôn hướng về quê hương, hướng về tháng ba - tháng của niềm vui, của tình thân, và của những kí ức đẹp.
Lưu Thị Phụng


9. Điệu mưa tháng ba
Nghe tiếng trời rơi cơn mưa tháng ba, làn gió mát lạnh ôm vào, như một sự nhẹ nhàng của thiên nhiên. Trong khi đó, bên cạnh đó, chị hàng bún nhà kế bên lẩm bẩm: “Nóng như mùa hè thế này, đài báo có nhầm không mà lại báo mai có mưa! Mà thôi kệ đi, mưa cũng tốt, đất đang khát nước.” Rồi đêm đến, gió lạnh tràn về, sáng ra mưa rào nhẹ, tiếng sấm đầu mùa rền vang kèm theo những tia chớp nhấp nhô làm rực sáng bầu trời. Mưa tháng ba không dồi dào như mưa mùa hạ, nhưng đủ làm cho cây cỏ trở nên xanh tươi sau những tháng ngày đông khô cằn. Đặc biệt, với lúa chiêm, nó như một liều thuốc kích thích sự phát triển, khiến cây lúa mảnh mai, rẻ lá nhanh chóng trở nên mạnh mẽ hơn.
Mưa tháng ba không gấp gáp, mà lại mang đến cảm giác chậm rãi, thong thả, giống như bản năng tự nhiên của con người. Sau những ngày tết náo nhiệt, cuộc sống quay về với nhịp điệu bình yên, tĩnh lặng của quê hương. Công sở, xưởng máy trở lại với nhịp sống hối hả, làng quê dần dần trở lại với sự yên bình. Những chú cò, chú én hiện hình trên đồng lúa xanh mướt. Thôn nữ bắt đầu làm việc canh tác hàng ngày, chăm sóc cây lúa, bón phân, hay loại bỏ cỏ dại, tạo nên bức tranh sống động trong lành. Đối với những người nghệ sĩ, mưa tháng ba là nguồn cảm hứng mới, tạo ra những tác phẩm văn học và nghệ thuật mới. Tháng ba đánh thức năng lượng trong cơ thể, với bầu không khí trong lành và ấm áp, là mùa cây cỏ nảy mầm. Mỗi giọt mưa như một viên viên thảo dược tươi mới, làm sống lại tâm hồn và chuẩn bị cho chuỗi ngày mới.
Mưa tháng ba làm nở rộ những bông hoa xoan tím pha hồng, tô điểm cho vẻ đẹp tự nhiên. Hoa xoan, mặc dù không có hương thơm nồng, nhưng lại gợi nhớ một miền quê yên bình, là nguồn cảm xúc đặc biệt khi tháng ba trở về. Sau những cơn mưa, mặt trời ló dạng, những chú chim đậu trên cành cây, sẵn sàng rời đi tìm thức ăn mới. Những cây chanh cũng bắt đầu nở hoa trắng, tím, phát tán hương thơm dịu nhẹ. Những quả chanh non sau mưa nảy mầm nhanh chóng, tạo nên hình ảnh tươi mới của mùa xuân. Những ngày mưa là cơ hội để ta nghỉ ngơi, suy ngẫm về bản thân, và chuẩn bị cho những kế hoạch mới. Mưa tháng ba như một lời nhắc nhở, giúp ta đánh giá lại những gì đã làm trong quãng thời gian vừa qua, và sẵn sàng cho những thách thức tiếp theo, dù ngắn hạn hay dài hạn! Mỗi cơn mưa là dịp để tâm hồn được thanh lọc, để tạo nên một tâm trạng mới.
Nhớ về những ngày thơ ấu, mưa tháng ba là ký ức về những bông hoa chanh và xoan trong vườn nhà mẹ, cũng như những trò chơi dưới mưa của chúng tôi. Dù chỉ là nước hoa tự nhiên không thơm, nhưng nó đã làm cho chúng tôi hạnh phúc, vui vẻ. Vậy nên, nhìn mưa tháng ba, tôi cảm nhận mình không còn trẻ nữa. Điều này là cơ hội để thay đổi, từ bỏ những mong đợi vô bổ, và sống đơn giản hơn. Cần vị tha hơn với bản thân và đồng hành cùng bạn bè. Mưa tháng ba giống như một lời nhắc nhở để chúng ta thanh lọc tâm hồn, nhớ những kỷ niệm đẹp, và chuẩn bị cho những thách thức mới.
Tản văn của: Bùi Nhật Lai - Thái Nguyên.


10. Hồi ức về tháng ba
“ …Tháng Ba, cơn mưa gió, hồ ao nước quyện, cá lảo đảo vui đùa, hòa mình trong điệu nhảy…”
Kể từ khi bắt đầu học lớp hai, lớp ba, mỗi lần ngồi vào bàn học, mẹ tôi thường xuyên bắt tôi đọc những đoạn văn như thế này. Hơn năm năm trôi qua, những chi tiết ấy vẫn hiện hữu trong tâm trí tôi.
Thời gian trôi đi, nhiều kí ức đã mất đi, nhưng ký ức về tháng Ba vẫn luôn đọng mãi trong tôi, không bao giờ phai nhạt. Đặc biệt là trong những cơn mưa đầu mùa. Không có chiếc nón hay chiếc mũ, tôi thường bám theo anh trai đâm đầu vào cơn mưa, đến các ao hồ, rừng ngòi, để bắt những đàn cá di chuyển theo dòng nước. Có những lần chúng tôi mang về được cả rổ cá. Nhìn những con cá rô nổi đầu nước, những con riếc bạc loáng, đầy bụng trứng, những con trê mũm mĩm, những con chầy đỏ mắt mẹ tôi vừa sung sướng, vừa buồn bởi những con cá xấu số đó chỉ muốn khám phá vùng đất mới, muốn thưởng thức vị ngọt của những giọt mưa đầu mùa mà đột nhiên gặp rủi ro. Lúc ấy tôi chỉ là một đứa trẻ, thích nhất là đắm mình trong cơn mưa, theo đuổi anh trai mà chẳng để ý đến tâm tư, tình cảm của người lớn. Nhưng đến khi lớn lên và xa nhà, mỗi khi tháng Ba đến, tâm trí tôi lại nhớ về những cơn mưa như thế.
Trời tháng Ba hay trêu ngươi, đang nắng chang chang, bất ngờ lại đổ mưa, làm se lạnh. Những người xưa thường nói “Tháng Giêng rét đậu, tháng Hai rét đào, tháng Ba rét nàng Bân”. Câu chuyện về nàng Bân vẫn luôn sống động trong tâm hồn tôi.
Nàng Bân là một người phụ nữ chậm rãi nhưng kiên trì, chăm chỉ, vốn làm áo cho chồng nhưng chỉ được đến cái cửa tay. Để thử áo, nàng đã cầu nguyện với Ngọc Hoàng để trời rét trở lại. Đối với đứa con ngây thơ và chậm chạp như tôi, câu chuyện về nàng Bân là một điều rất thú vị.
Nàng Bân may áo cho chồng
May ba tháng liên tục chỉ có cái cửa tay
Lạy trời, trời ơi rét hôm nay
Cho chồng tôi mặc áo này để tôi xem.
Tháng Ba, theo quy luật tự nhiên, chỉ là một tháng trong năm (tính theo lịch âm) và thường là tháng tư (tính theo lịch dương), nhưng với những người dân quê, đặc biệt là những người trồng lúa, tháng Ba mang theo nhiều niềm vui và nỗi buồn. Tháng Ba là tháng giữa mùa gió hạt, lúa đang vào mảy, thóc trong nhà thì nhiều gia đình đã hết, chỉ còn ngồi chờ đợi để hạt lúa chín nhanh chóng.
Câu ngạn ngữ “tháng Tám đói qua, tháng Ba đói chết” được nhiều người biết đến. Một năm có hai vụ lúa, cũng có hai lần giữa mùa gió hạt, vào tháng Ba và tháng Tám, nhưng tháng Ba lại đặc biệt khó khăn hơn nhiều. Bởi tháng Tám còn có thịt heo, quả thị, còn tháng Ba thì chẳng có gì cả!
Cha tôi mất khi tôi còn rất nhỏ, mẹ tôi phải cần mẫn đi làm để nuôi tôi và các anh chị em. Với một miếng đất nhỏ, và hoàn toàn phụ thuộc vào thời tiết, bất kỳ nỗ lực nào, dù có cố gắng, chăm chỉ đến đâu, thì sau tết là trong nhà đã hết gạo để ăn. Vì vậy, tháng Ba thường là thời kỳ kinh hoàng đối với mẹ tôi và những người phụ nữ cùng lứa tuổi của mình.
Cây lúa bắt đầu mọc, bên bờ sông quê như một mảng màu hồng trong tháng Ba và cũng là ký ức của tuổi thơ tôi. Đàn chim chào mào hòa mình vào khúc hát, làm rơi những bông hoa xoan khắp con đường dẫn về quê ngoại. Nghe đài báo gió mùa đông bắc, lòng tôi bỗng thấy xao xuyến, nhớ về tháng Ba.
Dù thời gian trôi qua, tháng Ba không còn là nguy cơ đói nghèo như trước, nhưng câu chuyện về tháng Ba vẫn còn nguyên vẹn. Mỗi cơn mưa đầu mùa là cơ hội để những chú cá nhảy múa trong những hồ ao.
Cơn rét bắt đầu từ một tình yêu dịu dàng, không khắc nghiệt, đủ để khiến người ta lựa chọn những bộ trang phục sang trọng. Sau đó, cơn mưa đầu mùa đến, nhìn những ao hồ nhỏ trước nhà đã trở thành khu vực gần gũi và đặc biệt hơn trong tâm hồn tôi về ký ức về tháng Ba.
Tản văn của Nguyễn Văn Thích

