1. Hoa bưởi mộc mạc
Chân trời quê hương nghèo, mỗi cây bưởi như một chuyện tình. Ngày nắng hè, bưởi che bóng mát, trở thành điểm sum họp của lũ trẻ. Nụ hoa bưởi mở ra như là một mùa xuân riêng, gọi nhau bung lụa, hương thơm lay động trái tim. Hương bưởi trong lành, ngọt ngào, là kí ức thơ ngây của tuổi thơ.
Cùng bước chân qua con đường trắng đầy hoa bưởi, tôi nhớ mãi hương thơm dịu dàng, làn gió mát nhẹ, và những chùm hoa trắng tinh khôi. Hoa bưởi không chỉ là loài cây, mà còn là nguồn cảm hứng cho những tác phẩm văn tưởng. Bức tranh 'Hoa bưởi mộc mạc' là hành trình về vẻ đẹp giản dị, chân chất, và hương sắc của quê hương.
Trong từng cánh hoa bưởi, tôi thấy những giọt sương mỏng manh như giọt lệ, là điều tôi muốn giữ gìn. Và giờ đây, ngắm nhìn những bông hoa bưởi khoe sắc, tôi ngất ngây, say đắm trong hương thơm mà tôi khắc sâu trong trí nhớ. Mùa xuân về, hoa bưởi kể lại những câu chuyện trắng muốt, là những cảm xúc dịu dàng mà tôi mãi ghi nhớ.
Chẳng còn là thơ ngây của tuổi thơ, nhưng tình yêu với hoa bưởi vẫn mãi mãi nguyên vẹn. Mỗi lần bước chân trở về quê hương, tôi thấy lòng tràn ngập hạnh phúc khi ngắm nhìn những bông hoa trắng muốt bung lụa dưới nắng vàng. Cảm giác ấm áp, như tình thân quê mình vẫn còn nguyên trong từng cánh hoa bưởi. Hương thơm kia là sợi dây liên kết tôi với quê hương, với kí ức hạnh phúc của một thời khắc bình yên.
Cuộc sống hối hả khiến chúng ta quên mất những điều giản đơn và tuyệt vời nhất. Nhưng đôi khi, chỉ cần nhấc đầu nhìn lên bầu trời xanh, cảm nhận hương thơm của hoa bưởi, ta lại nhớ về những giây phút thuần khiết, yên bình, và hạnh phúc. Đó là tình yêu bưởi, không lớn lao, nhưng đong đầy ý nghĩa.
Hãy để tình yêu bưởi thắp sáng những khoảnh khắc bình yên trong cuộc sống. Hãy giữ gìn và trân trọng những giây phút đẹp nhất, như là những bông hoa bưởi trắng tinh khôi nở rộ giữa xanh ngát của quê hương.
Vy Phong


2. Hành trình hoa bưởi về bản an
Hương bưởi thơm lẫn trong những kí ức ngọt ngào của quê nhà. Mỗi cơn gió thoảng qua làm bay bổng những hạt tinh khôi của kí ức, như những đám mây trắng bồng bềnh giữa trời xanh. Câu chuyện về bà cụ và mùa hoa bưởi trắng, ngọt ngào như mùi hương nồng của đất trời.
Chiều dần buông, những bông hoa bưởi trắng như những viên ngọc mịn tỏa sáng giữa đám lá xanh tươi. Bà cụ, với đôi tay già, âu yếm chăm sóc những cành hoa, như thể đang thủy chung với một tình yêu muôn thuở. Tiếng hát êm đềm vang lên, như là lời tỏ tình của đất trời với những người con yêu mến nơi đây.
Những chuyến đi chợ ngày xưa, bà cụ và hình ảnh ông cụ dễ thương, đeo chiếc kính đen, giữ một bó hoa tươi thắm. Mỗi lần về, bữa cơm gia đình trở nên ấm cúng hơn với mùi thơm của hoa bưởi. Mỗi bước chân qua những con ngõ nhỏ, như là những dấu son giữa bức tranh hạnh phúc.
Những bữa tối, bà cụ và ông cụ ngồi bên nhau, bên cạnh những bông hoa bưởi trắng. Họ như là những họa sĩ tài năng, vẽ nên những nét đẹp hòa quyện giữa con người và thiên nhiên. Mùa hoa bưởi về giời, nhưng hương thơm và tình yêu vẫn còn đọng mãi trong trái tim chúng ta.
Tản văn của Lê Hà Ngân


3. Mùa hoa kỷ niệm
Những bông hoa bưởi trắng mở ra như những đám mây trắng bồng bềnh giữa bầu trời xanh. Mỗi nụ hoa như một tia nắng mặt trời, toả sáng bức tranh xuân tươi vui. Hương thơm nồng nàn của hoa bưởi ùa vào không khí, làm cho không gian trở nên ấm áp và ngọt ngào.
Mỗi bước chân bước vào vườn hoa, tôi như bước vào thế giới của những kỷ niệm ngọt ngào. Mùa hoa bưởi không chỉ là mùa của những bông hoa trắng muốt mà còn là mùa của những kỷ niệm đẹp, những câu chuyện ấm áp, và tình yêu thắm thiết.
Những chiếc lá xanh mơn mởn là nền cho những bông hoa trắng tinh khôi nở rộ. Bức tranh tự nhiên hòa quyện giữa sắc xanh của lá và sắc trắng của hoa, tạo nên một khung cảnh tràn ngập hòa mình vào bản hòa nhạc của thiên nhiên.
Hương thơm của hoa bưởi là sự kết hợp hài hòa giữa tinh khôi và nồng nàn. Nó là điểm nhấn tinh tế, làm cho không gian trở nên sống động và tràn ngập niềm vui của mùa xuân. Như một lời nhắc nhở về sự tươi mới, sự trường tồn và sự bền vững của cuộc sống.
Mỗi cánh hoa mở ra như một trang sách kể về quá trình trưởng thành, từ sự nở rộ đầy sức sống đến sự khép lại nhẹ nhàng. Bản hòa nhạc của hoa bưởi là giai điệu của thiên nhiên, là bài ca của mùa xuân, là nguồn cảm hứng không ngừng cho những người yêu thiên nhiên và nghệ thuật.
Mùa hoa bưởi là khoảnh khắc lưu giữ những kỷ niệm đẹp, là thời gian để tận hưởng vẻ đẹp tinh khôi của thiên nhiên. Hãy để hương thơm của hoa bưởi làm cho cuộc sống trở nên trọn vẹn và ý nghĩa hơn, như một bức tranh hoàn hảo được tạo nên từ tình yêu và kỷ niệm.
Tản văn của Lê Hà Ngân


4. Tinh khiết tháng ba
Tháng ba mang đến không khí của những bông hoa trắng mơ mộng, là mùa của sự ngọt ngào, thanh khiết và tinh tế. Dưới bức tranh thiên nhiên tươi mới, cây cỏ xanh mướt, hoa bưởi khoe sắc đẹp của mình, làm cho khắp nơi trở nên sống động và tràn ngập hương thơm nhẹ nhàng.
Mỗi nụ hoa bưởi nở rộ như một tia nắng xuân, làm cho không gian trở nên ấm áp và ảo diệu. Hương thơm của hoa bưởi lan tỏa, điểm xuyến cho bức tranh thiên nhiên hòa mình vào bản giao hưởng của mùa xuân.
Tháng ba, mùa hoa bưởi nở, là lúc mỗi gia đình trở nên tràn ngập hương thơm dịu dàng. Cảm giác của tuổi thơ trở lại, những kỷ niệm về những buổi sáng mưa xuân, những đám mây hoa bưởi như những chiếc đèn lồng trắng bồng bềnh giữa không gian.
Hương thơm của hoa bưởi không chỉ là niềm tự hào của quê hương mà còn là nguồn cảm inspiration cho những tâm hồn đang tìm kiếm vẻ đẹp trong cuộc sống hiện đại. Hoa bưởi không chỉ là một loài hoa đơn thuần, mà là biểu tượng của sự trong sáng và tinh khiết.
Tháng ba, mỗi hạt mưa nhẹ nhàng là những giọt sương trắng bám lấy cánh hoa bưởi, làm cho hình ảnh đẹp tinh khôi hơn bao giờ hết. Hương thơm thoang thoảng, như làn hơi ấm áp của mùa xuân, làm cho trái tim mỗi người tan chảy trước vẻ đẹp tuyệt vời ấy.
Tháng ba, hương hoa bưởi là nguồn cảm hứng cho những tâm hồn yêu thiên nhiên và trọng vẹn giá trị tinh thần. Mỗi bông hoa mở ra là một câu chuyện về sự sống, về những giá trị đẹp đẽ và tinh tế, là điểm nhấn tuyệt vời cho bức tranh tự nhiên huyền bí.
Tháng ba, hương thơm của hoa bưởi là biểu tượng của tình yêu thương và kỷ niệm đẹp, làm cho cuộc sống trở nên ý nghĩa hơn bao giờ hết. Mỗi cánh hoa, mỗi giọt sương, mỗi hạt mưa, đều là những mảnh ghép tinh tế tạo nên bức tranh tuyệt vời của mùa xuân.
Tản văn của Phương Thảo


5. Đón xuân bằng hương hoa bưởi
Đêm mùa xuân nằm trong chăn ấm, hương thơm thoảng trong gió se lạnh! Nghe những giọt mưa nhẹ rơi lên cánh hoa mỏng, tạo nên bức tranh mộng mơ, làm cho trái tim muốn giữ mãi khoảnh khắc tuyệt vời này.
Khắp nơi mùa xuân tràn ngập với sắc hoa tươi, mai vàng rực rỡ, đào, cúc vàng khoe sắc... Ong bướm múa theo nhịp hòa nhạc của thiên nhiên. Mọi người hân hoan chọn lựa những bông hoa tinh khôi nhất.
Nhưng giữa đám đông, có một loài hoa nhẹ nhàng, toả hương dịu dàng, âm nhạc dễ chịu, tô điểm cho khắp vùng quê:
“Mùa xuân, hoa bưởi thơm lừng;
Rơi trắng đường làng, mỗi bông nở”
Hoa bưởi, biểu tượng của tết đến và xuân về trên quê hương mến yêu. Miền quê bên sông Hồng, nơi nào cũng trù phú phù sa. Mỗi độ xuân về, quê tôi chào đón bằng mùa hoa bưởi, những quả tròn mịn thơm phức.
Hoa bưởi trắng trải dài đường đi, làm đẹp lối vào quê nhà... Hương thơm của hoa bưởi ngát lên từng góc khuất của vườn quê. Hoa bưởi, đại diện cho tình yêu thương, làm cho mỗi gia đình trở nên ấm cúng và phồn thịnh trong mỗi cái Tết mới.
Trên bàn thờ gia tiên, mỗi gia đình không thể thiếu quả bưởi làm đẹp cho mâm ngũ quả. Quả bưởi đẹp nhất, là thành quả của một năm công chăm sóc cẩn thận. Cùng với đó là bát nước trong, thả những bông hoa bưởi trắng bên chén trà xanh, cùng gia đình tụ tập nghe ông bà, cha mẹ kể chuyện về năm cũ và những kỳ vọng cho năm mới.
Hương thơm của hoa bưởi nhẹ nhàng tinh khiết như tâm hồn thôn nữ, lan tỏa vào mùa xuân. Bà tôi thường dùng cánh hoa bưởi để làm đẹp. Mỗi năm, vào ngày 30 Tết, bà nhặt hoa bưởi đun nước tắm, nhằm xua tan mệt mỏi, rửa sạch bụi bẩn của năm cũ, đón nhận niềm vui của mùa xuân mới.
Bà nói rằng, gội đầu bằng hoa bưởi làm tóc mềm mại và đẹp, vì vậy mọi người phụ nữ ở quê tôi đều có mái tóc đẹp và óng ả như vậy! Mùa xuân đến, hương thơm của hoa bưởi trải khắp, thấm qua từng giọt mưa xuân, làm cho đất đai trở nên mềm mại, nuôi dưỡng cây cỏ xanh tươi. Mỗi khi ngửi thấy hương thơm của hoa bưởi, tâm hồn lại trở nên nhẹ nhàng, trong lành như cánh hoa xanh rợp mùa xuân!
Tháng ba đến, cô gái tiễn chàng trai lên đường, giữa không gian trắng xóa của hoa bưởi. Bà tôi, mẹ tôi vẫn nhặt những bông hoa bưởi thơm để ủ vào tóc. Đối với chúng tôi, những con chim đã bay lên xa khỏi vườn bưởi quê nhà, mỗi độ xuân về, vẫn nhớ mãi mùa hoa bưởi trắng như tình yêu ấm áp.
T.N.L
Thảo Nguyên Lê


6. Hương bưởi tươi ngát
Trong khu vườn xanh ngắt, hoa bưởi tựa như những nàng tiên trắng tinh khôi. Bông hoa trắng muốt ôm lấy màu vàng nhẹ nhàng của nhụy, tạo nên hình ảnh đẹp mộc mạc, giản đơn nhưng đủ để làm xao xuyến trái tim của những người thưởng thức.
Vườn nhỏ phía sau nhà là ký ức tuổi thơ, nơi mẹ tôi kỹ công trồng trọt. Khu vườn này giờ đã trở thành góc thiên đàng của tôi, nơi mùa Xuân còn tồn tại qua hương thơm của hoa bưởi.
Nguồn gốc của những cây bưởi này xuất phát từ tặng của một người chú xưa kia. Cây bưởi bé bỏng lúc đầu, chỉ bằng cánh tay nhỏ của tôi. Nhờ mẹ tôi, những gốc bưởi bây giờ đã mạnh mẽ, tạo bóng mát cho một phần vườn. Gốc bưởi to đùng, lớn hơn cả cổ tay tôi. Khi tháng ba đến, cảnh hoa bưởi rộ nở, tạo nên những chùm hoa to, tròn bắt mắt. Không quá màu mè giữa xanh tươi của vườn, hoa bưởi như những thiên thần trắng trải lụa. Hương thơm nhẹ nhàng, ngọt ngào của hoa bưởi làm cho người ngắm không khỏi say mê. Hương bưởi dẫn dắt người ta đến những khoảnh khắc yên bình, êm đềm giữa làn sóng cuộc sống hối hả.
Hương bưởi không chỉ làm cho con người thư thái, mà còn kết nối với những kỷ niệm xưa. Hoa bưởi là điểm nhấn trong trò chơi trẻ con, nơi cô dâu trẻ được trang điểm với hoa bưởi. Tiếng cười rộn ràng dưới bóng bưởi nở, khiến cho không khí trở nên thêm tươi vui. Từ ngày xưa, hoa bưởi là bí quyết làm đẹp cho mái tóc mượt mà của phụ nữ. Còn người lớn thì thường dùng hoa bưởi ướp trà, tạo ra hương vị đặc biệt. Buổi sáng, nghỉ dưỡng giữa vườn, nhấp ngụm trà hoa bưởi, bên cạnh tiếng hót líu lo của những chú chim, đem lại cảm giác bình yên và hạnh phúc.
Những ngày trở về, tôi luôn tìm đến góc vườn ấy, để thưởng thức không khí trong lành và mát mẻ. Cảm giác trở lại giữa mùa hoa bưởi nở là thật đặc biệt. Bước chân ra vườn vào buổi sáng, không gian tràn ngập hương thơm tinh khôi. Những bông hoa trắng tinh khôi kia nở giữa làn sương nhẹ, làm cho không khí trở nên dễ chịu và ấm áp.
Hương bưởi của vườn nhà, dù giản dị nhưng vẫn đọng mãi trong tâm hồn tôi qua những năm tháng. Sắc trắng tinh khôi như làm tôi nhớ về hình bóng mẹ, mẹ luôn cúi bằng lòng chăm sóc khu vườn nhỏ ấy. Công sức và tình yêu thương truyền vào từng chùm hoa, từng quả bưởi là điều làm tôi trân trọng. Góc vườn bé nhỏ ấy, nơi hương bưởi tháng ba le lói qua từng cành lá, có một bờ vai mềm mại, là nơi tôi cảm nhận được bình yên và ân tình.
Phong Dương


7. Hồn kí ức đong đầy hương thơm
Tháng ba, phố xôn xao với hương thơm của hoa bưởi, theo dòng xe đạp từ Phú Diễn đi qua ô Cầu Giấy, rồi tiến vào trung tâm thành phố.
Hầu như không ai biết rằng vào đầu thế kỷ XIX, Hà Nội sở hữu những làng quê ven đô dọc theo bờ sông Tô Lịch, mở ra đến Hồ Tây, nơi sóng nước mênh mông.
Ngoài trồng lúa, trồng hoa, làm giấy,... những làng ven đô còn nổi tiếng với nghệ thuật làm bánh như: bánh khảo, bánh dẻo, oản bột dùng trong các dịp lễ Tết hay giỗ. Nguyên liệu quan trọng không thể thiếu để làm bánh là nước hoa bưởi.
Sau rằm tháng Giêng, những gia đình trồng bưởi tụ tập nấu nước thơm. Bởi vì mùa hoa chỉ kéo dài vài tuần, việc thu hái phải nhanh chóng để giữ hương thơm đậm đà nhất.
Hoa bưởi dùng để nấu nước thơm thường được hái từ những cây bưởi đã trồng lâu năm. Cánh hoa nhỏ giọt hương đậm. Chọn những ngày nắng mới hái, vì nếu gặp mưa phùn ẩm ướt, hương sẽ mất đi.
Tôi và bà ra vườn hái hoa từ sáng sớm, khi ánh nắng chưa kịp chạm đến. Chọn những bông bưởi mới hé nở, vừa xòe năm cánh theo lời dặn của bà, vì bà nói nếu chọn nụ còn xanh, nước sẽ đắng, và nếu chọn bông đã nở quá nước sẽ chua.
Những cành bưởi mở rộ trên mái nhà, chống đằng ngang dãi ánh nắng, làm cho hoa nở đặc và trắng. Bầy ong mất mấy giờ để đào mật, hút mật, người ong vàng bám đầy phấn vàng tươi. Đến giữa trưa, bà và tôi đã hái đầy thúng hoa.
Trước khi chưng cất, cần phải ủ hoa để hương nở đậm. Người ta thường thêm một số loại thuốc Bắc, mà chỉ người có kinh nghiệm mới biết để hương thơm lâu bền. Công đoạn này, bà tôi phải nhờ đến những người bạn trên phố Hàng Đường, là những người có nghề làm bánh lâu năm, giúp đỡ.
Dụng cụ chưng cất nước hoa bưởi thường là nồi đất nung lớn, còn nhà tôi chỉ có một chiếc chõ gỗ nhỏ dùng để chưng cất một thúng hoa.
Trước khi chưng cất, nhẹ nhàng vẩy nước lên cánh hoa. Cát rang nóng hổi đặt dưới chõ, khi hơi nóng bốc lên, hương hoa trải ra thành giọt và rơi vào vung trong vắt. 45 phút đầu tiên cho ra một loại tinh dầu đậm đặc và thơm nồng, chỉ sử dụng để làm bánh khảo, bánh dẻo, bánh su sê. Ở những phút sau, hương dần nhạt, phù hợp cho các món chè.
Bếp củi hả hê, lửa đều. Hương thơm của hoa bưởi truyền đều vào áo lụa, khăn nhung của bà bay vút lên tận nhà láng giềng. Những ngày nhiều nhà cùng chưng cất, không gian ngập tràn mùi thơm, người ta ngỡ như đang đi dọc trong một khu vườn rực rỡ hương sắc. Với mỗi 10 kg cánh hoa chưng cất theo cách rang cát, chỉ thu được 2 kg nước hoa thơm đậm, trong khi cách chưng cất bằng nước, có thể lấy được 15 kg nước thơm. Nhưng cách này thì hương thơm sẽ nhạt, không kể đến việc nước hoa bưởi thường được sản xuất hoá học từ Trung Quốc, nên rất rẻ.
Sau khi chưng cất xong, bỏ vào chiếc chậu đồng, thêm vài gầu nước mưa để dùng gội đầu hoặc tắm, làm cho tóc mềm mại, da dẻ mịn màng. Mùi thơm tự nhiên lan tỏa, tạo cảm giác dễ chịu.
Không thể quên mỗi dịp Tết Hàn Thực, mùi hoa bưởi tràn ngập trong đĩa bánh trôi, bánh chay. Khi mở lớp giấy bọc bánh, mùi bột nếp rang pha trộn với hương bưởi, chỉ cần ngửi thôi đã muốn đưa lên miệng để thưởng thức hương vị ngọt mát tan trong hương hoa.
Mỗi khi bà nội tiếp đón khách quý, sau bữa cơm thường có những loại bánh và chè ngon. Mỗi loại chè tùy thuộc vào mùa, được thêm hương để phù hợp.
Chè hạt sen long nhãn ướp hoa sen, chè đậu đãi ướp hoa bưởi, chè đậu đen ướp hoa nhài, chè cốm ướp hoa cây, chè kê đi với hương ngâu...
Đặt lớp giấy mỏng trên chiếc mâm đồng, rồi rải lên một lớp hoa. Đặt những chiếc bát chè xinh xinh, mỏng như vỏ trứng sao cho hoa non nửa, sau đó phơi sương qua đêm. Ngày hôm sau, khi nhấc lên, hương thơm của chè đã ngào ngạt, như đang dạo chơi trong một vườn hoa đầy hương sắc. Khi nâng chiếc bát chè lên mũi, hít một hơi thật sâu, rồi từ từ thưởng thức từng miếng, hương của nắng mưa, hương của sương tan vào đất hòa quyện thành hương hoa, tạo nên một trải nghiệm tuyệt vời.
Mỗi khi ra phố, bà thường mặc chiếc áo lụa mỡ gà, quần sa tanh buông, xách theo làn mây bên trong là những chiếc bánh khảo, lạng chè Thái ướp hoa sen bọc bằng vải lụa, để biếu tặng người thân. Vào đúng mùa hoa bưởi, thường có thêm chai nước hoa mới cất, hương thơm mới mẻ.
Những năm trôi qua, làng trồng bưởi dần mất đi, cùng với đó là mất dần kí ức. Mỗi khi tháng ba về, trong những cơn mưa bụi, tôi nhớ về bà nội... nhớ về miền kí ức hương bưởi ngày xưa. Một cảm xúc tự nhiên trỗi dậy, và lòng bất giác đặt ra câu hỏi:
“Những người của quá khứ
Hồn còn đâu đây?”
Sưu tầm


8. Bồn bề hương hoa bưởi mùa xuân
Mùa xuân là khoảnh khắc của muôn loài hoa rực rỡ sắc màu, trong đó có vẻ đẹp thanh lịch của hương hoa bưởi - người bạn thân thiết trên quê hương Quảng.
Hoa trắng tinh khôi, bốn cánh nở thành búp, nhụy hoa lấp lánh màu vàng, tâm hoa tròn xanh. Khi cơn gió nhẹ thoảng qua, hương thơm dịu dàng của hoa bưởi lan tỏa, tạo nên không gian tuyệt vời.
Hoa bưởi thường khoe sắc vào đầu tháng ba, nhưng nếu thời tiết ấm áp, chúng có thể bừng nở sớm hơn trong tháng hai, làm đẹp cho những khu vườn tươi tốt, những nơi đậm chất quê hương. Hoa bưởi kết hợp với hoa bòng, hoa chanh tạo nên vẻ đẹp giản dị, lịch lãm, gần gũi, và gợi lên trong tâm hồn những cảm xúc nhẹ nhàng, hân hoan, khiến con người yêu thương cuộc sống, ngưỡng mộ vẻ đẹp tự nhiên, muôn hoa nở rộ.
Đáng chú ý là cây bưởi mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và cuộc sống hàng ngày: Từ thời xa xưa, người dân quê đã biết sử dụng lá và hoa bưởi với tinh dầu giúp xông mũi, giảm cảm lạnh. Hương thơm của hoa bưởi có tác dụng tích cực đối với hệ hô hấp, giúp giải cảm, thư giãn, giảm căng thẳng, làm tăng sự tỉnh táo và minh mẫn... Ngoài ra, hoa bưởi còn là một loại thảo mộc tốt, hỗ trợ điều trị ho, đờm, đau dạ dày, đau đầu do mệt mỏi, kích thích tiêu hóa... Người dân thường sử dụng hoa bưởi để chưng cất thành tinh dầu làm đẹp da và tóc, được sử dụng rộng rãi trong việc gội đầu, tắm rửa, hoặc xông hơi...
Nước hoa bưởi là nguyên liệu quen thuộc cho nhiều món ăn như chè, bánh, cháo. Hoa bưởi phơi khô còn được sử dụng để làm các món ăn tinh tế, như mía ướp hoa bưởi, ướp trà, và nấu chè bưởi. Trong mùa hoa bưởi, người ta cũng làm bột sắn dây, ướp cánh hoa bưởi vào để tạo thêm hương thơm dịu mát.
Không quên những ký ức đẹp về những chiều hè trên đường Láng Hạ, thưởng thức hương vị đặc trưng của chè bưởi Hà Nội. Như câu ngạn ngữ dân gian 'món ngon nhớ lâu', ai đã từng thưởng thức chè bưởi Hà Nội ít nhất một lần cũng khó quên được hương thơm dịu dàng, trải qua giác quan giữa những buổi trưa oi bức hay những đêm về Hà Nội tĩnh lặng, lãng mạn...
Nhớ đến những lời trong bài hát 'Hương thầm' của Nhạc sỹ Vũ Hoàng, phổ thơ của thi sĩ Phan Thị Thanh Nhàn: “…Cây bưởi sau nhà ngan ngát hương thơm/ Giấu một chùm hoa trong chiếc khăn tay/ Cô bé ngập ngừng sang nhà hàng xóm/ Bên ấy có người ngày mai ra trận/ Bên ấy có người ngày mai đi xa…”. Hương thơm của hoa bưởi, hoa chanh và hoa bồ kết đã làm 'xanh tóc mẹ tôi, xanh tóc chị tôi' trong những năm tháng trở thành cô gái, và trước khi bước vào quân ngũ, ít nhất một lần tôi đã trải qua mùi thơm ấy của người em gái cùng học trường làng… Có lẽ, mùi hương hoa bưởi vẫn mãi bên tôi trong suốt quãng đời trai, nhiệm vụ lính… Và tôi đã chuyển tải tình cảm, kỷ niệm về mùi hương ngày xưa thành một bài thơ có tựa là: NHỚ HƯƠNG THƠM CỦA HOA BƯỞI, với những câu thơ mộc mạc, ấm áp:
Võ Văn Thọ


9. Đậm đà hương hoa bưởi
Lúc tôi chừng 10 tuổi, vườn nhà đã có một cây bưởi toàn bộ vẻ mạnh mẽ. Đó chính là cây bưởi chua nổi tiếng trong khu xóm, mà bà tôi thường kể đây là cây bưởi do ông tôi trồng từ nhiều năm trước. Cây đã già, to lớn, thân cây xù xì, mọc đầy rêu mốc. Cao ngang đầu người, cây chia ra làm ba cành to, tạo nên hình dáng ấn tượng. Vì vậy, anh em tôi mỗi người một cành, thuận tiện để leo lên đùa nghịch. Chúng tôi yêu cây, thường xuyên bắt sâu, diệt mối, tưới nước cho cây thêm xanh, thêm tốt.
Mùa xuân đến, cây bưởi trong vườn như trẻ trung lại. Những chồi nõn mượt mà như giật mình tỉnh giấc dưới cơn mưa nhẹ. Cây bưởi lúc ấy căng đầy, tràn ngập nhựa sống, hoàn toàn khác biệt so với vẻ già nua, cũ kỹ của mùa đông. Mỗi chùm nụ xanh biếc hóa nhanh chóng, phủ kín đầu cành. Hình như cây bưởi và tháng ba đã có sự hiểu biết, mỗi lần tháng ba về, cây bưởi lại diện bộ áo mới. Hôm qua, những bông hoa bưởi nở sớm còn e ấp, hôm nay cây bưởi tự tin trình diễn bộ cánh mới xanh mơn mởn. Những bông hoa nhỏ xinh, trắng tinh, chum chím he hé bên trong lớp cánh vẫn xanh như một nụ cười hàm tiếu. Mấy bông hoa nở sớm lan tỏa mùi hương dễ chịu. Hương hoa bưởi sớm tháng ba thật tuyệt, thoang thoảng, dịu dàng nhưng cũng đậm đà và quyến rũ trong làn gió ấm áp.
Mùa xuân, tôi thường cùng đám trẻ làng đi khắp các vườn có bưởi. Sáng sớm tháng ba, làng tôi bị ám bởi hương thơm kỳ diệu. Mọi thứ, từ nắng, gió, lá cây, đất vườn đến tiếng chim, đều hòa quyện với mùi hương đặc biệt. Đối với tôi, những buổi sáng 'điểm danh' hoa bưởi rụng là niềm vui không lẽ tả. Chỉ sau một đêm, những bông hoa đã hé bung, biến nụ bộp thành bông hoa chum chím. Dưới mặt đất, những bông hoa bưởi rụng trắng tinh và thơm ngát. Hương bưởi sớm luôn mang lại cảm giác mát mẻ, dễ chịu không thể tìm thấy ở bất kỳ loại hoa nào khác, cũng không có trong vườn quê vào mùa khác ngoại trừ mùa xuân. Thương những bông hoa cánh trắng nhị vàng ngan ngát, tôi thường tự tạo cho mình những lọ thủy tinh đựng nước và bông hoa bưởi. Tôi tin rằng đó sẽ trở thành nước hoa hảo hạng, toả ra mùi hương huyễn bí, vừa xa vừa gần, vừa hư vừa thực... như hương hoa bưởi. Với những đứa con trai nghịch ngợm, chúng luôn thích nhặt hoa rụng, thậm chí leo cây để bẻ chùm hoa to tướng. Không hiểu rằng đó làm cây bưởi đau đớn vì những bông hoa chưa kịp hé đã phải rụng.
Vào mùa hoa, bà tôi thường giữ lại hương bưởi trong mái tóc chị em tôi bằng nồi nước gội đầu đựng cả cành hoa bưởi trắng. Mùi hương đó đã lạc mất từ khi bà tôi đi, mặc dù tôi đã thử nghiệm đủ loại dầu gội, dầu xả, kem ủ tóc. Mỗi tết Hàn thực, món bánh trôi bánh chay của bà làm không bao giờ thiếu hương hoa bưởi. Đó là một trong những món ngon nhất mà tôi nhớ mãi.
Khi bà tôi ra đi, cây bưởi trở nên gầy guộc, lá úa vàng, tràn ngập nỗi buồn. Mùa xuân, cây bưởi không còn hương bưởi, khu vườn trở nên yên bình. Anh em tôi lại chăm sóc cây, bắt sâu, diệt mối, hy vọng mùa sau hương bưởi sẽ tràn ngập vườn nhỏ. Trong bức tranh ký ức, cây bưởi luôn hiện hữu bên góc vườn, chồi lá lùng bùng nở, những chú kiến vống đầy sinh động. Bức tranh còn thể hiện bà tôi mang rổ đi hái những bông hoa tươi để phơi khô ướp sắn dây, giữa màu xanh nõn của lá, màu trắng tinh khôi của hoa và tiếng chim líu lo từ góc vườn, cùng hương hoa thơm ngát.
THÁI HƯƠNG LIÊN


10. Quê hương mùa bưởi thơm
Mùa xuân trôi qua làng quê, để lại không khí ngập tràn mùi hương. Những kí ức của những người sinh ra và lớn lên tại quê hương không thể nào quên được sắc tím của hoa xoan, sắc đỏ của hoa gạo và đặc biệt là sắc trắng dịu dàng của những chùm hoa bưởi khi xuân về. Làng quê xưa trồng đủ loại cây trái, và trong vườn nhà mỗi người quê thường không thiếu một vài gốc bưởi. Cây bưởi luôn để lại dấu ấn đậm sâu, ngọt ngào và da diết trong lòng người. Mỗi khi đến độ xuân, khoảng giêng, hai, những cây bưởi bắt đầu hé nụ. Những bông hoa bưởi nhỏ xíu ban đầu như những viên bi xanh. Chúng lớn dần, màu xanh nhạt chuyển sang trắng ngần khi hoa bưởi nở. Hoa bưởi mở ra nhẹ nhàng giữa làn gió như lời dẫn dắt ngọt ngào. Năm cánh hoa trắng mảnh mai như năm ngón tay trinh nữ xòe dịu dàng dưới ánh nắng mặt trời, để lộ nhụy hoa mềm mại phấn vàng rực rỡ. Hương thơm ngọt ngào của hoa bưởi trở nên càng đậm đà khi hoa nở nhiều hơn.
Hương hoa bưởi trở nên đậm đà và ngây ngất nhất vào buổi tối. Hoa bưởi rực rỡ khi đến độ xuân, những chùm hoa trắng ngần nửa muốn hiển thị, nửa muốn giấu trong lá xanh bích, nhấp nhô nhẹ nhàng dưới làn gió êm đềm. Hoa bưởi làm đẹp bờ tường nhà, những ngõ xóm. Hương thơm hoa bưởi trải khắp nơi, soi bóng những con đường quê, ao rừng. Hoa bưởi làm tô điểm mái tóc óng ả của cô gái, giấu trong khăn tay của những cô gái trẻ đang yêu đương. Hương thơm của hoa bưởi còn lan tỏa qua đôi bàn tay tạo bát chè đậu xanh vàng óng, tạo hương vị cho mỗi tô chè ngon lành. Hoa bưởi còn đi kèm với bàn tay của bà, đặt trên bàn thờ hàng tuần, phảng phất mùi hương trầm hương thơm ngát. Hoa bưởi theo tay cha ướp hương cho tách trà xanh ấm, đậm đà.
Hương của hoa bưởi trải dài khắp ngõ làng, xóm làng, vườn rừng và cả những cánh đồng. Cả làng quê như được ngấm đầy hương mộc mạc mà ngọt ngào, làm say đắm từng tâm hồn. Sớm mai, hoa bưởi thậm chí còn được đưa bởi bà, bởi các chị, nằm trên những mẹt hoa trên những đôi gánh tảo tần, vượt qua lũy tre làng, trang trí cho những con phố nhỏ.
Ký ức của tôi vẫn mãi về gốc bưởi ngày xưa. Cây bưởi được trồng ngay cổng nhà, tạo bóng mát cho ngõ nhỏ. Đám bạn thường xuyên chơi dưới bóng cây. Mùa xuân đến, những chùm hoa bưởi đung đưa trên cành, nổi bật gần lối đi, chỉ cần với đôi tay là có thể hái được. Bọn con gái trong ngõ thường thích thú bên dưới cành, bẻ những bông hoa nhỏ để chơi. Sự cấm đoán của mẹ chỉ làm chúng thêm hứng thú. Mỗi khi hoa bưởi nở, những cô gái ấy lại trêu đùa với mẹ tôi. Những đứa con gái ấy giờ đã là thiếu nữ, mỗi mùa hoa bưởi về, họ vẫn hái hoa và trêu đùa với mẹ tôi. Những lời trêu đùa kia, những cảm xúc đầu đời, những ký ức về mái tóc ngang vai, cài hoa bưởi vào xuân về. Thời gian đã trôi, nhưng mỗi mùa hoa bưởi vẫn mang theo hương thơm ngọt ngào, da diết, làm nhớ mãi về quê hương.
Tản văn của NGUYỄN VĂN SONG

