1. Trạng Quỳnh và Bà Chúa Liễu
Khi Quỳnh còn là học trò nghèo, phải đến đền Sòng xin đất cấy. Đền Sòng là nơi thờ Bà Chúa Liễu, được mọi người tôn kính. Bà có nhiều ruộng và cũng cho đất cấy để lấy lợi. Một lần, Quỳnh vào đền mượn đất xong, thì làm quẻ âm dương hỏi Bà là lấy gốc hay lấy ngọn trong vụ thu hoạch tới. Lần đầu, Bà bảo lấy ngọn, nên Quỳnh trồng khoai lang. Khi thu hoạch, Quỳnh đem củ về nhà, nhưng dây khoai Quỳnh để đền Bà Chúa.
Lần thứ hai, âm dương yêu cầu Bà lấy gốc để ngọn là của Quỳnh. Mùa đó, Quỳnh trồng lúa. Đến mùa gặt, Quỳnh cắt hết bông và đem gốc lúa trả Bà Chúa!
Bà Chúa Liễu hai lần bị Quỳnh lừa, tức giận lắm, nhưng đã hứa rồi, không thể thay đổi. Lần thứ ba, Bà bảo lấy cả gốc và ngọn, nhưng khúc giữa để cho Quỳnh. Quỳnh giả vờ than khóc:
– Chị lấy hết, em còn gì nữa đây!
Dù Quỳnh khấn nguyện mãi, Bà vẫn không đổi ý, Quỳnh quay về trồng ngô, và khi bẻ ngô, bao nhiêu bắp Quỳnh giữ lại, còn gốc và ngọn Quỳnh đem trả Bà Chúa.
Bà Chúa Liễu bị lừa ba lần, mất ruộng, nhưng Trạng Quỳnh cũng đã kiếm được vốn kha khá từ ba vụ đó.
Bài học: Sự khéo léo của Trạng Quỳnh đã mang lại lợi ích cho cậu mà không bị Bà Chúa Liễu quở trách.


2. Ước Nguyện
Một nhân viên bán hàng, một thư kí và một giám đốc cùng đi ăn trưa. Họ phát hiện một chiếc đèn dầu cổ và khi lau chùi, Thần Đèn xuất hiện. Thần nói:
– “Tặng mỗi người một điều ước, ai muốn trước?”
– “Tôi muốn ở Bali lướt sóng mà không lo lắng gì cả!” – thư kí nhanh nhẹn nói và biến mất.
– “Tôi muốn nằm dài ở bờ biển Hawaii, có người mát-xa và thỏa thích uống cocktail với người yêu.” – nhân viên bán hàng nói và biến mất.
– “Còn anh?” – Thần Đèn hỏi giám đốc.
– “Tôi muốn 2 người kia quay lại phòng làm việc sau giờ nghỉ trưa.”
Bài học: Luôn để người lớn nói trước.


3. Thỏ và em bé
Đến rừng, Thỏ gặp em bé Rít khóc vì bị lão Cọp lừa đánh cắp nghé. Thỏ quyết giúp Rít và mời Cọp về giỗ mẹ. Cọp đến, nhưng Thỏ lừa Cọp để đòi nghé trở lại. Cọp phải trả nghé và kết bạn với Thỏ.
Bài học: Sử dụng trí thông minh và lòng nhân ái để giúp đỡ người khác.


4. Con cáo và cái bóng
Một con cáo kiêu ngạo nghĩ nó to lớn khi thấy bóng mình trên mặt đất, nhưng bị sư tử thật lớn đánh bại chỉ trong một nháy mắt.
Bài học: Không nên tự phô trương mà quên mất hiện thực!


5. Đại Bàng và Quạ Xám
Một chú cừu non vừa bị con chim Đại Bàng cắp đi. Nhìn thấy, con quạ xám nghĩ nếu mình mạnh mẽ như Đại Bàng, cũng có thể thực hiện được điều tương tự. Với đôi cánh mạnh mẽ, nó hống hách lao xuống và chộp lấy một con cừu đực to lớn. Nhưng khi nó bay lên, nó bất ngờ phát hiện mình không thể bay được vì bộ móng đã bị dính vào lông cừu. Trong khi nó còn đấu tranh để thoát ra, cừu đực nhận ra nó.
Người chăn cừu nhanh chóng nhận ra tình hình và bắt nó. Chiều về, ông ta mang quạ xám về để trẻ con chơi đùa.
“Chúng nói gì kì vậy bố?”
“Chúng nói đó là quạ xám. Nhưng nếu hỏi nó, nó sẽ tự cho mình là Đại Bàng.”
Bài học: Đừng để tính tự phụ làm bạn đánh giá quá mức về bản thân!

6. Cú và chim Gáy
Một con Cú Mèo gặp một con chim Gáy.
Cú Mèo nói:
– Tôi chuẩn bị chuyển sang khu vực phía đông.
Chim Gáy hỏi:
– Tại sao chị phải rời đi?
Cú Mèo đáp:
– Ở đây, mọi người không thích tiếng kêu của tôi, nên tôi muốn tìm một nơi mới.
Chim Gáy nói:
– Liệu chị có thể thay đổi tiếng kêu không? Dù chị đến nơi mới, nếu tiếng kêu vẫn như cũ, mọi người cũng sẽ không thích. Đâu cũng vậy đó!
– Chị đồng ý, có lẽ tốt nhất là tôi giữ yên lặng, không cần phải di cư nhiều.
Bài học: Khi cuộc sống không như mong đợi, hãy xem xét và thay đổi để tạo điều tốt hơn.

7. Câu chuyện những ngón tay
Một ngày, những ngón tay bắt đầu tranh cãi về tầm quan trọng của mỗi ngón. Ngón giữa tự tin nói:
– Tôi nằm ở trung tâm bàn tay, nếu thiếu tôi, bàn tay sẽ không hoàn chỉnh.
Những ngón khác phản đối:
– Dù cậu nằm ở trung tâm, nhưng chẳng có ích gì nếu không giúp bàn tay nắm đồ.
Ngón đeo nhẫn tỏ ra tự hào vì mang dấu hiệu của hôn nhân.
Nhưng các ngón khác chỉ trích rằng:
– Cậu chỉ để trang trí, chẳng giúp ích gì cho công việc của bàn tay cả. Còn nhiều người còn giấu nhẫn để tạo ấn tượng cho người khác.
– Tôi mới quan trọng nhất! – Ngón trỏ nói – Ai là người chỉ đường, chỉ ra lỗi lầm? Đó là tôi. Người ta hay nói: 'Vấn đề là do ở đây...' và mọi người sẽ sợ nếu tôi chỉ trực tiếp vào họ.
– Cậu nhầm lẫn rồi – Ngón cái phản đối – Tôi cũng biết chỉ, nhưng cách tôi làm khôn khéo hơn, tế nhị hơn. Tôi không chỉ trực tiếp, tôi chỉ gián tiếp qua phải, qua sau lưng, nhưng vẫn hiệu quả. Trong những trường hợp khó khăn, tôi giúp ông chủ tránh trách nhiệm, hướng khách sang cửa khác.
Ngón út đến lúc này vẫn im lặng, nhưng nó biết cách khoe khoang:
– Em nhỏ bé, nhưng đó là ưu điểm. Khi ông chủ muốn tự phê bình, anh ấy chỉ cần dùng em để chỉ vào ngực mình mà không ai thấy. Và trong những thỏa thuận, anh ấy cũng chỉ cần nói một câu và hai bên đều giữ lấy em.
Bài học: Mỗi người, mỗi phần tử đều có giá trị và tầm quan trọng của mình trong một tổ chức hay xã hội. Hãy tránh ghen ghét và đánh giá cao vai trò của người khác.

8. Sợi bấc tìm ra thủ phạm
Có một ngày xưa, tay phú thương Phong có mười chiếc mành lớn dùng để chở hàng hóa khắp nơi. Mỗi chiếc mành đều có một lái, trong đó có Ninh - người lái nhanh nhảu được chủ tin tưởng. Tuy nhiên, Ninh đã giấu cảm xúc với vợ chủ, và họ mong muốn được sống hạnh phúc bên nhau công khai.
Một ngày nọ, khi mười chiếc mành chuẩn bị ra khơi, Phong tổ chức một bữa lễ tại miếu Ông. Trở về nhà muộn, Ninh lẻn theo đường tắt để gặp chủ, nhưng không may bị phát hiện. Hắn giết chủ và nhanh chóng trở về mành, tránh mọi sự nghi ngờ.
Án mạng được phơi bày, nhưng không có chứng cứ nào chỉ ra thủ phạm. Quan địa phương đành phải đưa vụ án lên cấp trên. Một người có mẹo và sau đó, bằng cách sử dụng một cuộc lễ tại miếu Ông, họ tìm ra thủ phạm là Ninh. Hắn thú nhận tội khi bị áp đặt bởi trò mẹo này.
Bài học: Luật nhân quả không bao giờ trễ, hãy tránh làm điều gì đó có thể mang lại hối tiếc suốt đời.


9. Người Chồng Tài Năng
Một phú ông muốn chọn rể cho con gái. Anh nông dân nghèo đến nhờ phú ông giúp đỡ. Phú ông đồng ý, nhưng anh phải làm rể 3 năm và chứng minh tài năng. Một hôm, phú ông đọc câu đối, và anh nông dân hiểu sai ý, khiến phú ông tức giận. Tuy nhiên, anh chàng khéo léo giải quyết vấn đề và từ đó, mọi việc êm đẹp.
Thời gian qua, anh nông dân tỏ ra thông minh, giỏi chữ. Khi hết thời gian 3 năm, phú ông tổ chức đám cưới linh đình cho họ.
Bài học: Khéo léo và thông minh sẽ giúp vượt qua mọi khó khăn.


10. Cây Cày Trên Đường
Một bác nông dân nghèo muốn làm cái cày tốt để đồng áng dễ dàng hơn. Nhận được nhiều ý kiến, bác chỉnh sửa liên tục theo ý người khác và cuối cùng, khúc gỗ quý trở thành đống củi vụn. Bài học: Hãy giữ vững chính kiến và kiên trì với con đường đã chọn.

