Top 11 Bài văn viết dưới dạng nhân vật chị Dậu kể lại đoạn trích 'Tức nước vỡ bờ' (lớp 8) xuất sắc

Gia đình tôi vốn thuộc loại nghèo khó nhất trong làng, không đủ cơm ăn áo mặc, lại còn thiếu một suất sưu của nhà nước… Tôi phải vất vả chạy ngược xuôi để kiếm tiền nộp thuế cho chồng. Khi đến hạn mà chưa có tiền nộp sưu, cai lệ và người nhà lí trưởng đã đến đòi nợ, xông vào nhà và bắt chồng tôi ra đình. Chồng tôi sau đó được trả về như một cái xác chết.

Bà lão hàng xóm thương tình đã cho tôi bát gạo để nấu cháo cho chồng ăn. Tôi vội vàng nấu để anh ấy có sức hồi phục. Khi chồng tôi đang chuẩn bị ăn thì cai lệ và người nhà lí trưởng lại xông vào. Anh ấy hoảng sợ đặt bát cháo xuống và ngã quỵ. Tôi vội vàng xin xỏ:

- Gia đình tôi đã khó khăn lại còn phải đóng suất sưu, xin các ông hãy thông cảm…

Tha cho chúng tôi! Tha cho chúng tôi!

Vừa nói, hắn vừa đấm vào ngực tôi rồi tiếp tục cố gắng trói chồng tôi. Dù đau đớn, tôi không thể chịu đựng được nữa, tôi quyết liều mạng chống trả:

– Chồng tôi bị ốm, các ông không được phép hành hạ!

Cai lệ đã tát tôi một cái, rồi hắn cứ nhảy vào cạnh chồng tôi.

Không thể để chúng bắt anh ấy, với sức khỏe hiện tại, anh ấy không thể chịu đựng tra tấn. Tôi nghiến răng:

– Mày trói chồng bà đi, bà sẽ cho mày biết!

Rồi tôi nắm lấy cổ hắn, đẩy hắn ra cửa. Sức lực của tôi đã đánh bại hắn, hắn ngã xuống đất, miệng vẫn thét đòi trói vợ chồng kẻ thiếu sưu.

Người nhà lí trưởng tiến tới định đánh tôi. Nhanh như chớp, tôi đã nắm được gậy của hắn. Chúng tôi vật lộn, cuối cùng hắn bị tôi túm tóc và ngã xuống thềm.

Những hành động ngày hôm đó tôi không hối hận. Tôi không thể bị áp bức như vậy. Để bảo vệ gia đình, tôi sẽ không yếu đuối. Dù phải bán con, bán chó để nộp sưu thuế, tôi sẽ đấu tranh đến cùng vì hạnh phúc của bản thân mình.

Tôi vô cùng đau khổ khi phải bán đứa con gái đầu lòng và đàn chó nhưng vẫn không đủ tiền nộp sưu cho chồng. Chồng tôi vì thiếu tiền sưu đã bị giam cầm, hành hạ tàn nhẫn đến mức hôm qua mới được người ta cõng về, trông như một xác chết. May mắn thay, nhờ sự giúp đỡ của bà con hàng xóm, anh ấy mới được cứu sống. Họ đã cho tôi bát gạo để nấu cháo cho chồng.

Sau khi nấu xong, tôi bưng cháo lên cho chồng. Đang định cho anh ấy ăn thì cai lệ và người nhà lí trưởng xông vào, tay cầm roi, thước, và dây thừng. Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, quát tháo và yêu cầu chồng tôi phải nộp tiền sưu. Chồng tôi sợ hãi, vội đặt bát cháo xuống và ngã quỵ mà không nói được gì. Người nhà lí trưởng còn thêm phần cay nghiệt.

Trong hoàn cảnh tuyệt vọng, tôi chỉ biết cúi đầu xin khất nợ lần sau. Cai lệ đã quát mắng và chửi bới thậm tệ. Chồng tôi đau ốm không thể van xin, chắc anh không qua khỏi.

Đột ngột, cai lệ giật sợi dây thừng từ tay người nhà lí trưởng và lao vào trói chồng tôi. Tôi vội đặt con xuống, chạy đến xin tha cho chồng. “Tha cho chúng tôi! Tha cho chúng tôi!”, vừa nói, ông ta vừa đánh tôi và tiếp tục trói chồng. Lúc đó, tôi tức giận quát:

– Chồng tôi đau ốm, các ông không được phép hành hạ!

Ông ta lại tát vào mặt tôi. Không còn gì để mất, sức mạnh từ đâu đó bừng lên trong tôi, tôi nghiến răng:

– Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày biết!

Tôi nắm lấy cổ hắn, đẩy ra cửa, hắn ngã nhào, miệng vẫn thét yêu cầu trói vợ chồng tôi. Người nhà lí trưởng đến, giơ gậy đánh tôi. Tôi nhanh chóng nắm được gậy, túm tóc hắn, và hất văng hắn xuống đất. Tôi không hiểu sao mình lại có sức mạnh đánh bại cả hai kẻ ác độc đó. Có thể là bản năng của người vợ khi thấy chồng bị áp bức đã trỗi dậy.

Gia đình tôi sống trong cảnh nghèo khó, không có đủ cơm ăn áo mặc, lại thiếu suất sưu… Tôi phải chạy vạy khắp nơi để kiếm tiền nộp thuế cho chồng. Đến hạn mà không có tiền, cai lệ và người nhà lí trưởng đã xông vào nhà đòi nợ và lôi chồng tôi ra đình. Sau đó, chồng tôi được trả về như một cái xác không hồn.

Bà lão hàng xóm thấy thương đã cho tôi một bát gạo để nấu cháo cho chồng. Tôi vội nấu để anh ấy có sức hồi phục. Tôi hy vọng bát cháo sẽ giúp anh Dậu khỏe lại.

Khi chồng tôi vừa bưng bát cháo lên chưa kịp ăn thì cai lệ và người nhà lí trưởng đã ập vào nhà. Chồng tôi hoảng sợ đặt bát cháo xuống và ngã quỵ. Tôi cũng hoảng hốt, liền van xin:

- Gia đình cháu đã khó khăn lại còn phải đóng suất sưu, xin các ông cho cháu khất…

Cai lệ trợn mắt, quát tháo dữ dội vào mặt tôi. Tôi cầu xin chỉ mong được khất nợ qua ngày này. Cai lệ vẫn không nghe, hắn giật dây thừng và lao tới chỗ chồng tôi để trói anh. Tôi hoảng sợ chạy lại xin, nhưng hắn chỉ đáp lại bằng cách đánh tôi vào ngực. Không chịu nổi, tôi phản kháng:

- Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!

Hắn tát tôi, khiến sự tức giận trong tôi bùng lên. Tôi nghiến răng quát:

- Mày trói chồng bà đi, bà sẽ cho mày biết!

Cai lệ không dừng lại, vẫn tiếp tục tới chỗ chồng tôi. Tôi nắm lấy cổ hắn, đẩy ra cửa và đánh hắn vài phát. Tôi tìm được cây gậy, chúng tôi vật lộn, và cuối cùng tôi túm tóc hắn quật xuống thềm. Với sức mạnh của người phụ nữ tràn đầy tức giận, tôi đánh bại cai lệ. Vẫn chưa nguôi giận, tôi tiếp tục đánh hắn đến bầm dập.

Chồng tôi sợ hãi, cầu xin tôi đừng làm vậy vì sợ bị bỏ tù. Nhưng tôi quyết định rằng thà vào tù còn hơn chịu đựng sự hành hạ đến cùng cực.

Có những kỷ niệm, những câu chuyện dù đã trôi qua lâu nhưng vẫn in sâu trong tâm trí chúng ta. Một trong những ký ức đau thương mà tôi không bao giờ quên là giai đoạn gia đình tôi bị bóc lột vì sưu thuế trước đây.

Mỗi khi thu sưu thuế đến, cảnh tượng thật khủng khiếp, không khác gì ngày tận thế đối với gia đình tôi. Tiếng trống mõ, tiếng tù và ầm ĩ, tiếng la hét, đánh đập, và tiếng khóc than hòa quyện vào nhau như một cuộc săn lùng. Gia đình tôi cũng chẳng khá hơn, vợ chồng tôi đã vất vả ngược xuôi để kiếm đủ tiền nộp thuế cho chồng. Nhưng làm sao có thể kiếm đủ khi mọi nhà đều phải đóng một khoản sưu vô lý và quá cao. Hôm đó, chồng tôi bị lũ tay sai của lí trưởng bắt đi. Tôi lo lắng như lửa đốt, vừa lo tiền thuế, vừa thương chồng và sợ rằng anh sẽ bị chúng đánh đến gần chết.

Thử hỏi một người vợ như tôi sao không đau đớn, xót xa cho được? Tôi đã cố gắng tìm mọi cách để cứu chồng nhưng không thành. Đến lúc này, tôi đành phải bán đứa con đầu lòng của vợ chồng tôi, cái Tí mới lên bảy. Cái Tí rất ngoan, biết nghe lời và hiểu chuyện. Tôi đã suy nghĩ rất lâu, ai mà không đau lòng khi phải bán đứa con do mình dứt ruột đẻ ra và nuôi dưỡng bao năm để nó làm người ở cho nhà Nghị Quế. Nhưng nếu không bán, chồng tôi sẽ bị chúng đánh chết.

Khi quyết định đã được đưa ra, tôi dặn dò cái Tí rồi mang nó sang nhà Nghị Quế để đổi lấy mấy đồng bạc nộp thuế cho chồng. Tôi nghĩ mọi chuyện sẽ êm xuôi, nhưng không! Chúng còn đòi thêm phần thuế của người em trai chồng tôi đã mất. Thật vô lý! Trước đình làng, tôi gần như suy sụp, gào khóc thảm thiết vì thương chồng bị đánh đập dã man, thương con nhỏ phải xa vòng tay mẹ để làm kẻ ở và khóc vì sự bất công mà gia đình tôi phải chịu đựng.

Đêm đó, bọn chúng trả chồng tôi về nhà. Tôi gọi mãi, lắc mãi nhưng anh không tỉnh dậy. Tôi hoang mang, không biết phải làm sao. Trong lúc ấy, tôi sợ rằng chồng tôi đã ra đi, nước mắt cứ lăn dài. Bà con xung quanh nghe tiếng khóc bèn đến giúp chăm sóc, nhờ vậy chồng tôi mới tỉnh lại. Tôi vui mừng khôn xiết, quên đi mọi sự khắc nghiệt và cái đói đang cồn cào trong bụng. Bà lão hàng xóm thấy thương cảm đã mang cho tôi bát gạo để nấu cháo.

Cháo chín, tôi chia đều ra các bát và thổi quạt cho nguội. Ngay khi vừa xong, tiếng trống và tù và lại vang lên inh ỏi. Bà lão lại chạy sang nhắc nhở tôi phải đưa chồng đi trốn trước khi bọn cai lệ đến. Cháo còn hơi nóng, tôi mang ra cho chồng và nhắc anh ăn một chút để hồi sức thì bọn cai lệ đã ập tới, tay cầm dây thừng và roi song, chúng gõ xuống sàn và mắng chửi:

- Ông tưởng đêm qua chết rồi à? Còn sống thì nộp tiền sưu ngay!

Những lời đe dọa khiến chồng tôi hoảng sợ, buông bát cháo và nằm vật ra giường không nói được gì. Chúng không chỉ mắng chửi mà còn đe dọa dỡ nhà và ra lệnh trói chồng tôi để mang đi đánh. Tôi van xin, nhưng chỉ nhận được những cú đánh và tát như trời giáng. Đến lúc này, tôi không thể chịu đựng thêm nữa, nghiến răng và gằn giọng:

- Mày trói chồng bà đi, bà sẽ cho mày xem!

Vừa dứt lời, tôi lao vào túm cổ áo một tên và đẩy ra cửa. Những tên lí trưởng định tấn công tôi nhưng bị tôi cản lại. Sau một hồi giằng co, chúng bị tôi túm cổ và ném ra thềm. Mấy đứa con tôi thấy cảnh hỗn loạn chỉ biết khóc ầm ĩ, chồng tôi sợ hãi, sức yếu không thể đứng dậy mà chỉ van xin tôi đừng đánh bọn chúng. Nhưng cơn giận của tôi đã đến đỉnh điểm, tôi không còn nghe lời chồng nữa mà rít lên từng tiếng:

- Thà ngồi tù còn hơn để chúng làm khổ mãi thế này!

Những hồi ức bị cắt ngang bởi tiếng khóc của đứa con mới lọt lòng. Tôi trở lại với thực tại nhưng cảm xúc mãnh liệt khi đứng lên chống lại bọn cai lệ và lí trưởng vẫn còn nguyên vẹn. Khi con người chịu đựng áp bức đến giới hạn, tức nước sẽ vỡ bờ và bộc phát mạnh mẽ. Tôi không hối hận về những gì đã làm và sau này sẽ dạy dỗ các con biết đứng lên đấu tranh vì lẽ phải.

Tiếng mõ từ đầu làng vang vọng, còn trong nhà, tôi lăn qua lộn lại, thở dài não nề. Cảm giác ngột ngạt, bức bối bao trùm, tiếng khóc, tiếng la hét cứ văng vẳng trong đầu khiến tôi không thể chợp mắt. Con bé Tỉu đang bú bị tôi làm giật mình thức dậy khóc oe oe. Thân phận người đàn bà khốn khổ này thật đáng thương! Nếu gia đình tôi không phải là lớp cùng đinh của cái làng này thì đâu đến mức này!

Thời gian này đến kỳ thu sưu thuế của triều đình, lính lệ và quan nha từ khắp nơi tập trung đông đủ ở đình làng, bắt mỗi hộ đóng ba đồng bạc để nộp suất sưu. Không có tiền, họ sẽ bắt người ra đình, đánh đập cho đến khi đủ tiền mới thôi. Gia đình tôi nghèo mạt kiếp, làm sao có số tiền ấy để đóng cho triều đình? Tôi chạy vạy khắp nơi, chồng ốm phải nằm ở nhà, nhưng lính lệ lại bắt chồng tôi ra đình đánh đập tơi tả. Nhìn chồng nằm co quắp ở đình làng, tôi không biết phải làm gì để đủ số tiền. Nhà không còn gì để bán, tôi quyết định bán con gái Tíu làm người ở cho nhà Nghị Quế để đủ tiền đóng sưu. Hy vọng sau này có thể chuộc lại con bé nếu có cơ hội.

Nhưng chưa yên tâm thì hôm sau, quan trên lại sai lính lệ báo rằng nhà tôi còn một suất đinh của người em chồng đã mất. Thật không thể tin nổi! Chú ấy đã chết từ năm ngoái rồi mà còn bị đòi thu? Ai dám cãi lại quan? Một suất đã khốn đốn, giờ thêm suất nữa thì sao gánh nổi? Tôi đành trình bày với quan trên, mong được xem xét, nhưng tôi bị đuổi về.

Đêm trằn trọc không ngủ được, tôi nghe tiếng ồn ào ngoài cổng, tiếng chó sủa khắp làng. Tôi ra ngoài thì thấy người ta cõng chồng tôi về và vứt vào góc nhà. Nhìn chồng rũ rượi như đã chết, tôi gọi 'thầy nó ơi' nhưng chồng tôi không động đậy. Tôi đau xót, hoang mang, sợ chồng đã không còn thở. May mắn, bà con xóm làng đã giúp đỡ, chồng tôi mới mở mắt lại. Chồng tôi chắc đói lắm, từ hôm qua đến giờ chưa ăn gì, lại bị đánh đập. Tôi định lấy khoai cho chồng ăn, thì bà hàng xóm đưa cho một bát gạo:

- Chị cầm lấy mà nấu cháo cho anh ấy! Từ hôm qua đến giờ, anh ấy chưa được gì vào bụng, người thế này làm sao ăn khoai nổi.

Tôi xúc động nhận bát gạo:

- Cháu cảm ơn bà, không biết bao giờ cháu mới có thể đền ơn bà...

- Thôi lo cho anh ấy khỏe lại đã, không cần nói ơn nghĩa gì đâu.

Với bát cháo, tôi nấu cho chồng ăn.

Tôi bắc nồi cháo, múc ra các bát đã sứt mẻ, quạt cho nguội. Mặt trời đã mọc, tiếng tù và, tiếng trống lại vang lên, thêm một ngày ngột ngạt ở cái làng nhỏ này. Tiếng người, tiếng chó sủa vang khắp nơi. Bà lão hàng xóm hỏi vọng vào:

- Anh nhà đã đỡ hơn chưa?

- Cháu cảm ơn cụ. Chồng cháu đã đỡ hơn nhưng vẫn còn mệt lắm!

- Cô hãy bảo chú ấy tìm cách trốn đi, nếu không sẽ bị bắt và đánh thêm. Người ốm yếu thế này không chịu nổi đâu.

- Vâng, cháu sẽ làm như cụ dạy. Chờ chồng cháu ăn xong cháo, cháu sẽ bảo anh ấy đi ngay, không còn gì để ăn từ qua đến giờ.

- Ừ, nhanh lên không họ đến bây giờ đấy!

Bà lão ra về, tôi bế con, nhìn chồng ăn cháo. Con trai Dần vục bát cháo nóng, ăn thổi phì phì. Tôi bế Tỉu, ngồi cạnh chồng. Chồng tôi yếu ớt ngồi dậy, vừa đưa bát cháo vào miệng thì tiếng người ầm ầm bước vào sân. Cai lệ và người nhà lý trưởng xồng xộc vào nhà. Dần hoảng hốt, vứt bát cháo chạy nép vào mẹ, Tỉu khóc ré lên. Tôi đưa Tỉu cho Dần rồi đứng dậy.

Cai lệ tay cầm roi, dây thừng, thước, đập đầu roi xuống đất, quát:

- Cái thằng kia, tao tưởng mày chết đêm qua rồi? Còn ngồi đấy à? Tiền sưu đâu? Mau nộp ngay!

Giọng khàn khàn của cai lệ khiến chồng tôi run rẩy. Chồng tôi đặt bát cháo xuống phản, yếu ớt nằm xuống.

- Anh ta sắp phải chịu đòn như đêm qua đấy!

Cai lệ chỉ mặt tôi quát:

- Chị khất sưu đến chiều mai sao? Chị kêu lý trưởng nói với quan, còn tôi không thể cho chị khất thêm đâu!

Tôi run rẩy nhìn họ, nhà không còn gì, lấy đâu ra tiền đóng sưu? Tôi nhẹ nhàng chắp tay nói:

- Thưa các ông, nhà cháu nghèo, thêm suất sưu cho chú ấy nên mới chậm tiền sưu, cháu không dám bê trễ tiền của nhà nước. Mong các ông thương tình, xin cho khất...

- Con kia, mày đang xin xỏ với cha mày à? Tiền nhà nước không thể khất được!

- Thưa ông, nhà cháu nghèo quá, không còn gì nữa. Xin các ông đánh mắng thì cháu chịu, mong ông thương tình!

Tôi nói với nước mắt. Nhà tranh dột nát không đủ che mưa nắng, lấy đâu ra tiền đóng sưu? Nhưng tiền nhà nước không thể khất mãi. Cai lệ nổi giận:

- Không có thì dỡ cả nhà đi! Bắt gô cổ thằng chồng, đưa ra đình!

Hắn quát tên người nhà lý trưởng. Tên này lúng túng không biết làm gì, cuối cùng Lý trưởng chạy đến bên phản.

Tôi chạy lại, đỡ tay hắn:

- Xin ông, nhà cháu mới tỉnh, chưa ăn gì, xin ông thương tình...

- Thương tình này, tha cho mày này!

Hắn đá vào ngực tôi, hai cú khiến tôi tối sầm mặt mũi, đau không thở được. Nhưng tôi đứng dậy, chạy lại đối đầu với cai lệ:

- Chồng tôi đang ốm, các người không được phép mang đi!

Một cái tát vào má phải, tôi tức giận, nghiến chặt quai hàm, túm cổ cai lệ đẩy ra cửa. Tôi đẩy hắn ra ngoài, mặc dù mồm hắn vẫn còn đòi trói vợ chồng tôi.

Tên người nhà lý trưởng ngạc nhiên, đứng yên, rồi sấn sổ đòi đánh tôi. Tôi không để hắn làm vậy, giành gậy từ tay hắn, vung ra, rồi đá vào lưng hắn khiến hắn ngã ra thềm.

Thấy vậy, tôi đứng chống nạnh, quát:

- Đứa nào dám trói chồng bà, bà cho chúng mày biết tay!

Chồng tôi hoảng hốt:

- U đừng làm vậy! Người ta sẽ bắt tù tội đấy!

- Tôi thà ngồi tù chứ không để chúng làm tình làm tội mãi được! Tôi không chịu nổi...

Hai tên tay sai vội đứng dậy, lùi bước ra đường, quay lại quát:

- Đợi đấy, rồi sẽ biết tay ông!

Chúng bước ra khỏi nhà, chỉ dám ức hiếp người nghèo!

Tôi vào nhà, đỡ chồng ngồi dậy, bát cháo ăn dở lại đưa cho chồng. Những bát cháo đã đổ vỡ, Dần ôm em khóc thút thít. Tôi ôm con, bế Tỉu, ngồi bên chồng nhìn anh ăn. Không biết bao giờ mới thoát khỏi cảnh này, bao giờ mới hết thuế sưu. Tôi ngồi nhìn ra xa, ngoài kia tiếng chó sủa, tiếng khóc vang lên não nề...

Tôi là chị Dậu trong tác phẩm 'Tức nước vỡ bờ' của Ngô Tất Tố. Tôi sẽ kể cho các bạn nghe về những khốn khổ mà gia đình tôi phải chịu đựng và cuộc đấu tranh của tôi với tên cai lệ và gia đình lí trưởng.

Gia đình tôi rơi vào cảnh bần cùng, tôi phải bán chó, bán con để có tiền nộp thuế cho chồng mà vẫn không đủ. Chồng tôi bị tra tấn và chỉ vừa mới trở về nhà trong tình trạng thảm hại. May mắn thay, bà lão hàng xóm tốt bụng đã cho gia đình tôi ít gạo để nấu cháo cho chồng. Tôi đau lòng mà bất lực.

Thế nhưng tên cai lệ và gia đình lí trưởng lại đến với sự tàn nhẫn vô bờ bến. Họ đe dọa và ép gia đình tôi nộp thuế, tôi chỉ còn biết van xin họ cho thêm thời gian. Nhưng những kẻ tàn nhẫn đó không hề thương xót. Tôi đã dùng mọi cách để khẩn cầu, thậm chí xưng hô như con cái với họ mà họ vẫn không nghe.

Áp lực dồn nén khiến tôi không thể chịu nổi. Mặc dù tôi có thể chịu đựng nhiều điều, nhưng sự nhục mạ mà chồng tôi phải chịu thì tôi không thể chấp nhận. Cuối cùng, tôi không thể nhẫn nhịn thêm nữa. Tôi hành động như cơn bão, túm lấy cổ tên cai lệ, đẩy hắn ra ngoài, đánh hắn mấy cái vào bụng cho đỡ tức. Khi tôi vớ được gậy của hắn, hai bên đã giằng co nhau trong cuộc chiến khốc liệt. Sức mạnh của tên cai lệ không thể sánh với sự quyết tâm của tôi. Tôi đầy căm phẫn và điều đó thúc đẩy tôi đánh trả lại. Nghĩ đến việc chồng sắp bị hành hạ, tôi không thể chịu đựng thêm, tôi đã liều lĩnh. Tôi đã nhịn quá lâu và không thể nhịn thêm nữa. Tôi tiếp tục đánh như một cách để giải tỏa cơn giận trong lòng. Chồng tôi thấy vậy thì sợ hãi và yếu ớt nói:

Tôi rất thương chồng, nhưng không thể để chồng bị hành hạ mãi. Cả đời bị đánh đập đến tàn tạ, như vậy cũng chẳng còn gì cả. Cuối cùng thì mọi thứ cũng sẽ vỡ òa:

- Thà vào tù còn hơn để chúng nó hành hạ mãi thế này, tôi không chịu nổi.

Không biết sau sự việc này tôi sẽ phải đối mặt với điều gì. Tôi chỉ biết rằng khi bị dồn ép, con người ta sẽ đến điểm không thể chịu đựng được nữa. Xã hội này thật bất công, và tôi, với tất cả sự đấu tranh này, hy vọng sẽ tìm ra con đường khác cho những người nông dân bất hạnh như tôi.

Âm thanh trống và mõ đập liên tục khắp ngõ xóm, tạo nên không khí căng thẳng trong làng, gia đình tôi cũng không ngoại lệ. Tôi tên Lê Thị Đào, nhưng theo tục lệ, sau khi lấy chồng, mọi người gọi tôi là chị Dậu. Dù trước đây gia đình tôi khá giả, cuộc sống giờ đây khó khăn trăm bề với giá thóc cao và thuế nặng. Sau khi lo tang lễ cho mẹ chồng và em trai chồng, thêm bệnh tật của chồng đã khiến gia cảnh thêm khốn cùng.

Trong lúc thu thuế, gia đình tôi rất túng quẫn, không có tiền mà phải nuôi năm người, thêm thuốc thang cho anh chồng. Tôi không biết xoay sở thế nào, và quyết định đau lòng là bán con gái Tý của mình cho nhà giàu hơn. Tiếp theo, tôi phải bán đàn chó và gánh khoai, nhưng vẫn không đủ tiền trả thuế và cứu chồng khỏi bị trói và hành hạ suốt hai ngày. Trong lúc tôi chăm sóc chồng, cai lệ và tay sai đến đòi tiền sưu. Khi tôi van xin, chúng chỉ cười nhạo và đánh đập tôi. Trong cơn tuyệt vọng, tôi đã chống trả và đánh bại bọn cường hào, khiến chúng phải bỏ chạy. Mặc dù mọi người xung quanh lo sợ và có phần bất ngờ, tôi chỉ muốn bảo vệ gia đình mình. Sau sự việc, tôi tiếp tục chăm sóc chồng và hai con, mặc dù tình hình vẫn chưa chắc chắn, nhưng ít nhất hôm nay chúng tôi không bị bắt. Tôi sẽ làm mọi cách để gia đình bình yên từng ngày.

Âm thanh trống và mõ thúc thuế vang vọng khắp ngõ xóm, làm cho không khí trở nên căng thẳng nặng nề. Gia đình tôi cũng không thể tránh khỏi sự ảnh hưởng đó. Tôi tên thật là Lê Thị Đào, nhưng sau khi kết hôn, theo phong tục, mọi người gọi tôi là chị Dậu. Dù trước đây gia đình tôi đã có của ăn của để, nhưng sau khi lấy chồng, cuộc sống trở nên khó khăn hơn với giá thóc gạo leo thang và thuế phí liên miên. Đám tang mẹ chồng và em trai chồng đã tiêu tốn không ít, chồng tôi lại thường xuyên ốm đau, khiến gia cảnh vốn đã nghèo khó giờ càng thêm khốn cùng.

Hiện tại, trong nhà đang rơi vào cảnh túng quẫn vì thuế sưu! Không có tiền, phải lo đủ năm miệng ăn và thuốc thang cho anh chồng, tôi không biết xoay xở ra sao. Cơm gạo còn không đủ, lấy đâu ra tiền nộp thuế, tôi cứ lo âu mãi.

Cuối cùng, tôi quyết định làm điều đau lòng, bán cái Tý! Không có người mẹ nào muốn rời xa con mình, nhưng hoàn cảnh éo le ép tôi phải làm vậy. Nếu không nuôi nổi, tôi đành để nó tìm một gia đình khác. Nhà Nghị Quế cũng giàu có, nó không phải lo lắng về ăn uống như ở đây. Ngày hôm sau, tôi đưa cái Tý đến nhà cụ Quế.

Không chỉ dừng lại ở đó, tôi còn phải bán đàn chó và gánh khoai, nguồn sống duy nhất của gia đình. Nhưng số tiền thu được chỉ đủ để chuộc chồng. Chúng còn đòi thêm khoản thuế của em trai chồng từ tháng mười năm ngoái. Thật đáng ghê tởm! Chúng hành hạ dân đen, cướp bóc trắng trợn, nhưng giờ không phải lúc để giận dữ, tôi phải nhanh chóng đưa chồng về chữa trị.

Vì chưa thể trả hết thuế, chồng tôi bị trói, hành hạ suốt hai ngày không cho ăn uống. Sức khỏe vốn đã yếu, giờ lại bị trói, lòng tôi như bị hàng ngàn ngọn lửa đốt cháy. Khi tôi đang dỗ cái Tỉu, tôi thấy chồng mình bị vác về trong tình trạng tồi tệ, ngất xỉu, bị tra tấn đến mức như một cái xác không hơn không kém.

Chúng quăng chồng tôi xuống đất, hăm dọa rồi bỏ đi. Cảnh tượng chồng tôi dở sống dở chết khiến tôi đau đớn không biết nói sao. Nếu không nộp đủ tiền, chúng sẽ còn quay lại hành hạ chồng tôi thêm nữa. Tôi khóc thảm thiết bên cạnh chồng, cảm giác như rơi xuống vực sâu không đáy, hai đứa nhỏ cũng hoảng sợ ôm mẹ khóc.

Sau khi lấy lại bình tĩnh, tôi chăm sóc chồng, may mắn được bà con xóm làng giúp đỡ, anh đã qua cơn nguy kịch. Suốt đêm tôi không chợp mắt, chồng dần tỉnh lại. Hôm sau, một bà lão tốt bụng đến thăm, cho bát gạo bảo tôi nấu cháo cho chồng. Tôi không biết nói gì để bày tỏ sự biết ơn. Khi cháo đã nấu xong, tôi đỡ chồng dậy, vừa định cho anh ăn thì “Ầm”, tên cai lệ và vài người nhà Lý trưởng xông vào.

Chúng ra oai với dây thước và roi, vẻ mặt hung tợn. Một tên quất mạnh đầu roi xuống đất để thị uy, khiến chồng tôi sợ hãi, làm rơi bát cháo. Một tên lớn tiếng:
- Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua rồi, còn sống đấy à! Nộp tiền sưu! Nhanh lên!

Tên người nhà Lý trưởng cũng quay sang tên cai lệ rồi chỉ vào chồng tôi. Hắn nói:
- Anh ta lại sắp phải chịu đựng như đêm qua đấy!

Tôi nghe rõ từng câu, sợ hãi vì chúng có thể tiếp tục hành hạ chồng tôi. Anh mới vừa trở về từ cửa tử, nếu bị bắt đi nữa, chẳng khác nào ép chết anh. Tôi càng lo lắng hơn. Bỗng nhiên, tên cai chỉ vào mặt tôi, nói:
- Chị khất sưu đến chiều mai phải không? Đấy! Chị hãy ra nói với ông cai, để ông ấy ra đình kêu với quan cho! Ông Lý tôi không có quyền cho chị khất thêm giờ nữa!

Nghe vậy, tôi càng căm hận, nhưng vì chồng con, tôi phải van xin. Chưa kịp nói hết câu, hắn đã quát tháo, chửi bới ầm ĩ. Không đòi được tiền, hắn gọi người bắt chồng tôi, mặc cho tôi van xin. Trời ơi, quá khốn nạn! Không có tiền nộp sưu, lấy đâu cứu chồng. Hoảng loạn, tôi xin:
- Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh lại, xin ông tha cho!

- Tha cái gì! Tha cái gì!

Hắn vừa nói vừa đánh vào ngực tôi, rồi quay sang nhìn chồng tôi. Tôi nằm dài trên đất, đau đến không thở nổi. Tôi tức giận vì bọn chúng không tha cho cả phụ nữ. Tôi đứng dậy, nói:
- Chồng tôi đang ốm, ông không được hành hạ!

Vừa dứt câu, một cái tát giáng xuống như trời sập. Má tôi bỏng rát. Cái tát đó đã chạm đến giới hạn chịu đựng của tôi. Không còn lí lẽ, tôi đứng dậy, hét vào mặt chúng:
- Mày trói chồng bà đi, bà cho mày xem!

Nói rồi tôi túm cổ tên cai, hắn không kịp phản ứng đã ngã lăn ra đất, miệng luôn miệng đòi tiền sưu. Thấy đồng bọn bị đánh, tên người nhà Lý trưởng tức giận cầm gậy xông đến đánh tôi, mắt trợn lên, răng nghiến lại trông thật ghê sợ. Hắn vừa giơ gậy, tôi xoay người, chộp được cây gậy, hai bên giằng co một lúc, rồi tôi túm tóc hắn giật mạnh và quăng hắn ra khỏi nhà.

Nhìn chúng thảm hại, tôi cảm thấy phần nào hả dạ. Tôi cũng bất ngờ vì đã đánh gục hai tên cầm đầu nhanh chóng. Trong lúc đánh nhau, đồng bọn chúng biến mất, chạy trốn. Trước khi đi, chúng không quên đe dọa tôi:
- Con khốn! Chờ mà xem!

Được một phen hả dạ, tôi càng thấy rõ sự hèn hạ của chúng. Anh chồng tôi từ nãy giờ đã muốn can ngăn, nhưng vì mới tỉnh lại, anh chỉ nói:
- U đừng như thế, người ta đánh mình không sao, mình đánh người ta là mình phải tù tội!

Mọi người xung quanh nhìn tôi với ánh mắt lo sợ, không biết họ lo tôi bị trả thù hay bất ngờ trước sự vùng lên của một người đàn bà trước cường hào. Bà lão hàng xóm cũng chạy đến, bế cái Tĩu lên, lo lắng cho hành động của tôi.

Tôi hiểu rõ hậu quả của việc chống đối, nhưng nếu không bị dồn vào đường cùng, tôi đã không hành động như vậy. Tôi là đàn bà, chẳng lẽ chỉ đứng nhìn chồng bị lôi đi? Thà chống trả, còn hơn cam chịu mãi như thế này.

Tôi quay vào nhà, chăm sóc chồng để ăn hết bát cháo, dọn dẹp đống lộn xộn rồi dỗ dành hai con. Ngồi trong nhà, tôi vẫn nghe rõ tiếng trống thúc sưu, không biết ngày mai sẽ ra sao, nhưng hôm nay tôi đã đuổi được chúng, chồng tôi không bị bắt... thôi thì sống bình yên được ngày nào thì cứ sống vậy!

Gia đình tôi thuộc tầng lớp nghèo nhất làng, không đủ cơm ăn áo mặc và còn thiếu một suất thuế. Gần đây, tôi phải vất vả kiếm tiền để nộp thuế cho chồng - anh Dậu. Ngày nộp thuế đến mà tôi vẫn chưa có đủ tiền, cai lệ và người nhà lí trưởng đến đòi nợ và xông vào nhà lôi chồng tôi, người đang ốm, ra đình.

“Ôi trời ơi!” - tôi kêu lên trong đau đớn. Chồng tôi bị người ta trả về như một xác chết. Tôi hoảng sợ và đau đớn, gọi mãi mà anh ấy không tỉnh. May nhờ có hàng xóm giúp, chồng tôi từ từ mở mắt. Nước mắt tôi rơi dài, không hiểu sao người ta lại tàn nhẫn đến vậy. Bà lão hàng xóm thương tình mang đến cho tôi bát gạo để nấu cháo. Tôi luống cuống nấu cháo và đưa cho chồng vì anh ấy đã kiệt sức do đòn roi và đói mấy ngày qua. Tôi hy vọng bát cháo sẽ giúp anh Dậu hồi phục.

Nhưng cuộc đời quả thật tàn nhẫn, khi chồng tôi chưa kịp ăn bát cháo thì cai lệ và người nhà lí trưởng ầm ầm xông vào. Chồng tôi sợ hãi, bỏ bát cháo xuống và lăn ra phản, không nói được câu nào. Tôi cảm thấy có lỗi, che giấu lo sợ, cố gắng bình tĩnh và van xin được khất nợ:

- Nhà tôi đã túng lại còn phải đóng thuế, xin ông tha cho. Cháu không dám bỏ bê tiền thuế đâu. Hai ông làm phúc, xin nói với ông lí cho cháu khất nợ.

Tôi chưa nói xong, cai lệ đã trợn mắt quát tháo. Tôi vẫn cầu xin vì chồng, chỉ mong được khất nợ để qua ngày. Cai lệ vẫn bỏ ngoài tai lời cầu xin, ra lệnh cho người nhà lí trưởng:

- Không nói nhiều, trói chồng nó lại và đưa ra đình!

Tên người nhà lí trưởng ngơ ngác, không dám hành hạ người đau ốm. Cai lệ giật dây thừng, chạy đến chỗ chồng tôi định trói. Tôi hoảng sợ, chạy lại đỡ tay hắn và cầu xin:

- Xin ông, nhà tôi vừa mới tỉnh, ông tha cho!

Hắn đánh vào ngực tôi và quát:

- Tha! Tha!

Nhưng hắn vẫn không thỏa mãn, tiếp tục trói chồng tôi. Tôi không thể đứng nhìn chồng bị hành hạ, đành liều mạng cự lại:

- Chồng tôi đau ốm, ông không được hành hạ!

Hắn tát tôi một cái mạnh rồi tiếp tục hành hạ chồng tôi. Cùng quẫn, tôi không thể chịu đựng nữa, quyết liều mạng. Tôi quát:

- Mày trói chồng bà đi, bà sẽ cho mày xem!

Tên cai lệ vẫn hung hãn tiến về chồng tôi. Tôi túm cổ hắn, đẩy ra cửa và đánh vào bụng. Tôi giành lại cây gậy, hai bên giằng co, tôi kéo hắn ngã ra thềm. Dường như sức lực của tôi vượt trội hơn hắn, đặc biệt khi lòng ngập tràn nỗi căm phẫn.

Tôi không còn sợ, mặc dù biết đụng đến cai lệ và người nhà lí trưởng như đụng phải “trời”. Tôi đã chịu đựng quá nhiều, giờ không thể nhịn thêm nữa.

Chồng tôi sợ hãi, định nói với tôi nhưng mệt quá, chỉ kêu:

- U đừng thế! Người ta đánh mình không sao, mình đánh lại thì phải tù tội.

Tôi cương quyết:

- Thà ngồi tù. Để chúng nó làm tình làm tội mãi, tôi không chịu nổi.

Tôi đã phải bán đứa con gái đầu lòng và một ổ chó mà vẫn không đủ tiền nộp thuế cho chồng và cả chú Hợi đã mất từ năm ngoái! Chồng tôi bị giam cầm và đánh đập tàn nhẫn ngoài đình. Mới hôm qua, người ta mới cõng chồng tôi về, trông anh ấy như một xác chết. May mắn thay, nhờ có bà con giúp đỡ, anh ấy mới tỉnh lại. Cộng với sự giúp đỡ từ hàng xóm với bát gạo, tôi nấu cháo cho anh ấy hồi phục sức khỏe.

Chồng tôi vừa ngồi dậy với bát cháo, chưa kịp ăn thì cai lệ và người nhà lí trưởng đã ầm ầm vào với roi, thước và dây thừng. Thật là kinh khủng! Cai lệ gõ roi xuống đất và quát chồng tôi phải nộp ngay tiền thuế. Chồng tôi hoảng quá, bỏ bát cháo xuống và lăn ra phản, không nói được gì. Người nhà lí trưởng còn mỉa mai và mắng tôi những lời cay độc.

Trong tình cảnh đó, tôi chỉ còn cách cúi đầu van xin hai ông làm ơn nói với ông lí trưởng cho tôi được khất. Dù bị quát mắng, tôi vẫn cố xin ông trông lại. Chồng tôi đang ốm nặng, sao tôi không thiết tha cầu xin cho được. Nhưng rồi, cai lệ giật dây thừng và chạy đến để trói chồng tôi. Tôi hoảng hốt, đặt con xuống đất và chạy lại cầu xin. “Tha này! Tha này!”, vừa nói ông ta vừa đánh vào ngực tôi rồi lại tiếp tục trói chồng tôi. Không thể chịu đựng thêm, tôi quyết liều mạng phản kháng:

- Chồng tôi đau ốm, ông không được hành hạ!

Ông ta lại tát vào mặt tôi rồi lao vào cạnh chồng tôi. Không còn thời gian để van xin, một sức mạnh lạ trào dâng khiến tôi nghiến răng trước kẻ đại diện cho cường quyền:

- Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!

Rồi tôi túm cổ hắn, đẩy ra cửa. Hắn ngã xuống đất, vẫn miệng lảm nhảm thét trói vợ chồng tôi. Thấy vậy, người nhà lí trưởng xông tới, chuẩn bị đánh tôi. Tôi lập tức giành được gậy, túm tóc hắn và đánh ngã hắn ra thềm.

Đến giờ, tôi vẫn không hiểu sao mình có sức mạnh để đánh ngã cả hai tên ác ôn. Chồng tôi sợ hãi phải ngăn tôi lại, nhưng tôi cứng rắn đáp lại: “Thà ngồi tù. Để chúng nó làm tình làm tội mãi, tôi không chịu nổi…”

Hành động bộc phát của tôi đã tạo ra một làn sóng đấu tranh mạnh mẽ. Nhiều người đã ủng hộ tôi và từ đó, người nhà lí trưởng cùng cai lệ không còn ngang ngược và áp bức bà con trong xóm như trước nữa.