Top 11 Thói quen gây hại lớn cho sức khỏe thận

Thói quen đầu tiên cần nhắc đến chính là việc thường xuyên ăn mặn. Khi tiêu thụ quá nhiều muối, cơ thể cảm thấy khát nước liên tục, dẫn đến lượng nước lớn được tiêu thụ. Sự vận chuyển máu tăng lên để đáp ứng nhu cầu thức ăn và nước, đồng thời áp lực trên thận cũng gia tăng. Nếu tình trạng này kéo dài, có thể dẫn đến suy thận. Muối cũng là một nguyên nhân chính gây ra bệnh sỏi thận.

Khẩu phần muối an toàn cho người trưởng thành là khoảng 1.500 mg/ngày. Hãy giảm nguồn muối từ nước mắm, nước sốt chấm và giảm muối trong quá trình nấu ăn. Đối với trẻ em, tạo thói quen ăn nhạt từ khi bắt đầu ăn dặm, bằng cách nấu nhạt bột ăn cho trẻ.

Protein (chất đạm) là nhóm chất dinh dưỡng quan trọng, không thể thiếu cho sự phát triển của cơ thể. Sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hoá đạm đó là các chất nito, ure, axit uric - những chất làm tăng lượng axit uric trong máu, khiến độ pH tăng lên. Khi đó cơ thể phải huy động canxi từ xương để tạo thành photphat canxi, nó có tác dụng kiềm hóa và duy trì độ pH được duy trì ở mức ổn định. Bởi vậy vì canxi bị lấy từ xương ra nhiều như thế sẽ gây xốp xương, loãng xương. Đồng thời khi canxi được lấy để cân bằng độ toan kiềm trong máu thì chúng sẽ được đào thải qua thận, khiến quá trình đó diễn ra lâu dài dẫn tới việc lắng đọng ở thận. Với người có chức năng thận kém, khả năng đào thải canxi càng kém càng dễ bị lắng đọng sỏi thận.

Những người có nguy cơ thừa ăn dư thừa lượng protein cần thiết:

• Người tập thể hình để tăng cơ bắp. Những người này ngoài cách lấy protein từ thịt, họ còn uống thêm các sản phẩm tăng cường đạm.
• Người giảm cân: vì phải kiêng tinh bột cũng như chất béo nên họ buộc phải dùng chất đạm để duy trì năng lượng cho cơ thể.
• Người có sự mất cân đối trong việc cung cấp rau và thịt cho cơ thể. Đây là những người cực ghét ăn rau nhưng lại rất nghiện thịt.

Chúng ta không thể phủ nhận vai trò của đạm trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, việc cung cấp một lượng đạm như thế nào là hợp lý lại phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính, loại hình lao động. Vì vậy mà chúng ta cần xem xét thời điểm để bổ sung hợp lý hàm lượng protein cho cơ thể.

Vitamin C đóng một vai trò rất quan trọng trong việc tăng cường sức đề kháng và thải độc cho cơ thể. Tuy nhiên, việc lạm dụng viên C sủi có thể khiến bạn nhanh mắc vấn đề về sỏi thận, vì một phần vitamin C cơ thể hấp thụ sẽ được bài tiết ra đường nước tiểu dưới dạng oxalat, một trong những chất chính của sỏi thận.

Một số viên sủi vitamin C không nên dùng thường xuyên:

• Viên sủi UPSA C, ngoài lượng vitamin C, còn chứa muối ăn, có thể gây hại cho người suy thận hoặc kiêng ăn muối (tăng huyết áp).
• Viên UPSA C calcium chứa nhiều muối khoáng kali, không phù hợp cho người có canxi cao trong máu, nước tiểu có cặn sỏi, hoặc bị bệnh sỏi thận.

Uống rượu thường xuyên tăng nguy cơ mắc bệnh thận lên gấp đôi. Rượu làm giảm khả năng thận lọc và thải chất độc khỏi máu, làm tăng nguy cơ suy thận và các vấn đề về thận. Sự lắng đọng axit uric ở ống thận cũng là nguyên nhân tăng nguy cơ này. Uống rượu còn làm xáo trộn cân bằng điện giải và ảnh hưởng đến chức năng thận.

Uống nhiều rượu còn tăng huyết áp, một nguyên nhân phổ biến của bệnh thận. Việc từ bỏ thói quen uống rượu sẽ cải thiện đáng kể sức khỏe thận.

Nhiều người thường ưa chuộng thuốc giảm đau khi gặp đau bụng kinh, đau đầu, hay mệt mỏi do stress,... Thuốc giảm đau có thể gây hại cho thận bởi ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng của thận và một số loại thuốc còn do khả năng đào thải kém, dẫn đến sự lắng đọng và ảnh hưởng đến hoạt động của thận.

Một số loại thuốc cần chú ý khi sử dụng:

• Việc sử dụng quá liều paracetamol có thể gây suy thận cấp. Thuốc giảm đau, hạ sốt paracetamol chỉ gây suy thận cấp khi dùng liều rất cao (15 g/ngày) hoặc liều tương đối cao và kéo dài liên tục nhiều ngày (thường gặp ở người lạm dụng và không tuân theo hướng dẫn của bác sĩ)
• Một số thuốc kháng viêm, giảm đau không steroid (NSAID) không có cấu trúc steroids thế hệ cũ (meloxicam, diclofenac,...) có tác dụng không mong muốn là làm giảm lưu lượng máu đến thận, từ đó làm giảm khả năng lọc của thận.

Chính vì vậy, khi sử dụng thuốc giảm đau, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh những tác động tiêu cực đối với thận và các cơ quan khác trong cơ thể.

Nhịn tiểu là thói quen có hại cho sức khỏe thận. Khi giữ nước tiểu, chất độc tố tăng lên trong bàng quang, gây áp lực và ảnh hưởng đến chức năng thận. Thói quen này có thể dẫn đến các vấn đề như đau khi đi tiểu, tiểu nhiều, sốt, ớn lạnh, do chức năng thận giảm sút. Để duy trì sức khỏe thận tốt, hãy đi tiểu ngay khi cảm thấy cần, tránh nhịn tiểu để ngăn chặn bệnh lý thận phát triển.

Khả năng ảnh hưởng của việc nhịn tiểu tùy thuộc vào cơ địa, lượng nước tiêu thụ và chức năng của bàng quang. Tuy nhiên, nhịn tiểu lâu có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây tổn thương cho thận. Hạn chế nhịn tiểu cũng giúp ngăn ngừa các vấn đề như bí tiểu, đồng thời giảm nguy cơ suy thận và những biến chứng nghiêm trọng. Đối với sức khỏe thận tốt, hãy duy trì thói quen đi tiểu đúng cách và tìm kiếm sự chăm sóc y tế khi cần thiết.

Để bảo vệ sức khỏe thận, hãy loại bỏ nước ngọt có gas khỏi chế độ dinh dưỡng ngay bây giờ. Nghiên cứu năm 2016 trên Tạp chí Nephrology (Mỹ) cho thấy người uống hơn 4 chai nước ngọt mỗi tuần có nguy cơ phát triển bệnh thận gấp đôi so với người ít uống.

Những chất trong nước ngọt có gas có thể tăng nguy cơ mắc bệnh thận:

• Chất phốt phát - đóng góp vào việc hình thành sỏi thận.
• Đường fructose - làm tăng nhạy cảm của thận với angiotensin II, protein điều chỉnh cân bằng muối. Điều này dẫn đến tái hấp thu muối vào thận, gây suy thận.

Sự gia tăng áp lực huyết và kéo dài có thể làm tổn thương và hủy hoại các mạch máu trong cơ thể, giảm lượng máu cung cấp đến thận. Áp lực huyết tăng cao đột ngột có thể hủy hoại bộ lọc ở cầu thận, dẫn đến thận không thể loại bỏ chất cặn độc hại và dư thừa nước.

Tăng huyết áp là nguyên nhân chính dẫn đến suy thận mạn. Bệnh áp huyết cao đã trở thành một rủi ro của xã hội hiện đại. Áp lực lớn trong công việc và cuộc sống có thể gián tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe của thận. Để tránh điều này, bạn nên kiểm tra huyết áp định kỳ, phát triển thói quen đi ngủ sớm, tránh thức khuya, và không tạo áp lực quá mức cho cơ thể gây tăng huyết áp.

Huyết áp là yếu tố trực tiếp tác động đến chức năng của thận. Như muối, cà phê cũng có khả năng làm tăng huyết áp, gây áp lực thêm cho thận. Tiêu thụ quá nhiều cà phê hàng ngày có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn cho thận. Thay vì dựa vào cà phê để đánh tan buồn ngủ, hãy thử những biện pháp khác tốt cho sức khỏe như tập thể dục nhẹ, mát-xa, lắng nghe nhạc, hoặc chơi game.

Ngoài ra, chất caffeine trong cà phê ức chế chất adenosine trong não, gây ra mệt mỏi và kích thích sự giải phóng adrenaline. Sử dụng cà phê quá mức có thể tăng cường hiệu ứng này, gây ra tình trạng lo lắng. Nếu bạn là người say mê cà phê, điều này có thể tăng nguy cơ mắc nhiều vấn đề liên quan đến giấc ngủ.

Thói quen ít vận động tăng nguy cơ mắc bệnh thận lên đến 30%. Hoạt động thể chất thường xuyên giúp cải thiện huyết áp và chuyển hóa glucose, hai yếu tố quan trọng đối với sức khỏe thận. Ngồi và nằm nhiều làm giảm lưu thông và bài tiết nước tiểu, dẫn đến tạo điều kiện cho sỏi tiết niệu hình thành. Hơn nữa, thiếu vận động khiến cơ thể kém hấp thụ canxi, làm tăng khả năng canxi bài tiết vào nước tiểu và lắng đọng thành sỏi.

Hãy xây dựng lối sống năng động bằng cách tập thể dục ít nhất 2-3 lần mỗi tuần. Nếu có thể, thay thế nước uống bằng các loại có lợi cho thận như nước hoa quả, trà thảo mộc để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn trong thận. Hãy duy trì chế độ ăn uống cân đối, tránh bỏ bữa, hạn chế thức ăn nhiều chất béo và oxalat, cũng như thực phẩm giàu muối… Đây là những cách giúp bảo vệ sức khỏe thận của bạn.

Lơ là trong việc uống nước là thói quen độc hại đối với sức khỏe thận. Khi không cung cấp đủ nước cho cơ thể, các độc tố sẽ tích tụ trong máu và không được thận lọc hết, tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận. Thận cần đủ nước để thực hiện chức năng tốt nhất. Cách đơn giản để kiểm tra bạn uống đủ nước hay không là nhìn màu sắc nước tiểu. Nếu nước tiểu màu vàng, bạn có thể đang thiếu nước.

Khi cơ thể thiếu nước, nước tiểu trở nên cô đặc. Nồng độ chất chuyển hóa bilirubin tăng, làm màu nước tiểu đậm hơn. Các chất cần bài tiết qua nước tiểu trở nên cô đặc và ngưng tụ, có thể tạo sỏi, chẳng hạn như canxi oxalate và axit uric. Lâu dài, điều này gây tổn thương cho thận và suy giảm chức năng thận, có thể dẫn đến bệnh thận. Hệ tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng, đặc biệt là hoạt động của dạ dày nếu bạn uống nước trong khi ăn. Nước sẽ pha loãng các dịch vị tiết ra để tiêu hóa thức ăn, đồng thời làm tăng insulin và tích tụ chất béo trong cơ thể.