Top 12 Bài văn phân tích cảnh cho chữ trong 'Chữ người tử tù' của Nguyễn Tuân

Trong đỉnh cao nghệ thuật khắc hoạ cái đẹp, Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân là một kiệt tác. Ngay cả trong bóng tối của cuộc đời, tại ngục tù đau thương, vẻ đẹp tuyệt mỹ vẫn không ngừng tỏa sáng trong tâm hồn con người. Cảnh cho chữ không chỉ là trọng điểm nghệ thuật mà còn là nguồn cảm hứng nhân văn to lớn, chứng minh cho sự sống mãi của cái đẹp giữa những thách thức khắc nghiệt.

Nguyễn Tuân, nhà văn của cái đẹp, đã với phong cách tài hoa, uyên bác, tạo ra những tác phẩm làm xao động trái tim độc giả. Chữ người tử tù, là một trong những tuyệt tác nổi bật, đặt ra những vấn đề nhân văn sâu sắc. Cảnh cho chữ trong tác phẩm không chỉ độc đáo mà còn mang đến sự bất ngờ, làm say đắm người đọc.

Trong truyện, tác giả đã tạo nên không gian tối tăm, chật chội của ngục tù, nơi mà vẻ đẹp hiếm hoi nở rộ. Có ba người, giữa không gian nhỏ hẹp, chăm chú với một tấm bạch vẽ, không gian ngục tù bỗng trở nên phong cách, với ánh đuốc chiếu sáng mảnh giấy trắng. Sự đối lập giữa người tù và viên quản ngục được thể hiện rõ, và điều kì diệu là vẻ đẹp của chữ đã làm chấn động cả hai tâm hồn.

Ngày khuya, trong côi lự, tiếng gõ mõ đều đều, buồng giam như được thắp đèn sáng với bức tranh tuyệt vời về chữ. Nguyễn Tuân đã mô tả chi tiết và chân thực cuộc sống khắc nghiệt trong ngục tù, nhưng qua đó, ông cũng làm nổi bật vẻ đẹp tinh tế, nhân văn, khiến cho tác phẩm trở nên cuốn hút và đầy sức sống.

Chi tiết vi diệu trong truyện, đặc biệt là cảnh cho chữ, đã chứng minh rằng đẹp không ngừng tồn tại và vươn lên trước những khó khăn của cuộc sống. Và qua đó, Nguyễn Tuân đã khắc họa nên một sự thật bất diệt: Cái đẹp luôn chiến thắng, vượt lên trên khó khăn, thách thức của đời sống gian khổ.

Khi nhắc đến văn chương, lòng người thường chạm đến khát khao hướng tới cái đẹp và tốt lành. Nguyễn Tuân, một nghệ sĩ dày công tìm kiếm cái đẹp, được đánh giá là một trong những tài năng xuất sắc nhất của văn học Việt Nam hiện đại. Trong tác phẩm 'Chữ người tử tù', ông khéo léo xây dựng nhân vật và sự kiện, đặt chúng trong bối cảnh độc đáo. Trong đoạn cho chữ, mọi trăn trở và chờ đợi của độc giả giải tỏa, tạo nên giá trị lớn của tác phẩm.

Đoạn cho chữ nằm ở phần cuối tác phẩm, khi viên quản ngục nhận được công văn về việc xử tử tên phản loạn Huấn Cao. Cảnh cho chữ giúp giải tỏa băn khoăn, chờ đợi của độc giả, đồng thời nâng cao giá trị tác phẩm. Viên quản ngục, sau khi đọc xong, chia sẻ tâm tư với thầy thơ lại. Cuộc gặp giữa Huấn Cao, người cho chữ, viên quản ngục và thầy thơ lại, những người yêu chơi chữ, diễn ra trong không gian đen tối, nhưng lại tạo nên nét độc đáo và thuần khiết.

Huấn Cao, dù là người tử tù, vẫn chăm chỉ tạo nét chữ trên tấm lụa trắng, mặc cho gông xiềng. Trong khi đó, viên quản ngục và thầy thơ lại ngạc nhiên và chuyển động. Tình huống đảo ngược thứ tự xã hội này làm nổi bật sự đẹp đẽ và tốt lành. Nguyễn Tuân qua tác phẩm này tôn vinh cái đẹp và cái thiện, truyền đạt thông điệp về chiến thắng của cái lương thiện trước tội ác.

Huấn Cao, sau khi cho chữ xong, khuyên viên quản ngục rời khỏi môi trường tối tăm để tiếp tục sứ mệnh cao cả. Ông nhấn mạnh rằng, muốn chơi chữ, cần giữ vững cái thiện. Tác giả chứng minh rằng cái đẹp có thể nảy mầm từ chốn tối tăm, nhơ bẩn, nhưng không thể sống chung với cái ác. 'Chữ người tử tù' không chỉ là một tác phẩm duy mĩ mà còn là sự khen ngợi những người trân trọng cái đẹp và cái thiện trong môi trường đen tối, đồng thời phản đối chế độ bất công.

Điều đặc biệt của tác phẩm là việc kết hợp giữa ánh sáng và bóng tối, cái đẹp và cái xấu, cái thiện và cái ác. Nguyễn Tuân tận dụng tình huống hỗn độn, xô bồ của nhà tù, so sánh với thanh khiết của tấm lụa trắng và nét chữ đẹp đẽ. Ông làm nổi bật hình ảnh của Huấn Cao, tô đậm sự thắng thế của ánh sáng và cái đẹp trước bóng tối và cái xấu. Tác phẩm kể về cuộc gặp gỡ độc đáo giữa Huấn Cao và những người yêu chơi chữ, trong bối cảnh đảo lộn của xã hội, nơi viên quản ngục trở thành người học hỏi từ tù nhân, thể hiện sự đảo ngược của trật tự xã hội.

Trước lời khuyên của Huấn Cao, viên quản ngục xúc động và vái người tử tù. Bằng nhân cách cao quý và tài năng xuất chúng, Huấn Cao hướng viên quản ngục đến cuộc sống của cái thiện. Trên con đường đến với cái chết, Huấn Cao làm nảy mầm cuộc sống cho những người lạc lõng. Nguyễn Tuân, thông qua câu chuyện, giới thiệu hình ảnh của Huấn Cao là niềm tin vững chắc của con người, vượt lên trên những đau thương của thế giới xung quanh.

Trong cảnh tối tăm của nhà tù, Huấn Cao trở nên lớn lao và thanh cao, vượt lên trên những điều bình thường của cuộc sống tù đày. Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh cổ kính, tạo không khí cho tác phẩm. Bằng nhịp điệu chậm rãi và câu văn giàu hình ảnh, Nguyễn Tuân đã tạo ra một bức tranh đầy ấn tượng về cuộc sống của Huấn Cao trong những phút cuối cùng của mình.

'Chữ người tử tù' không chỉ là một tác phẩm văn học, mà còn là một bài ca về thiên lương, tài năng và nhân cách cao quý. Hành động của Huấn Cao khi cho chữ, những nét chữ cuối cùng của cuộc đời, mang ý nghĩa lớn lao cho những người trân trọng giá trị nghệ thuật và nhân loại. Tác phẩm chứng minh rằng, dù cuộc sống có tối tăm, vẫn có những tâm hồn sáng tạo và tốt lành.

'Chữ người tử tù' là một câu chuyện bi tráng, bất diệt về thiên lương, tài năng và nhân cách cao quý của con người. Bằng ngôn ngữ giàu hình ảnh, Nguyễn Tuân đã tạo ra một tác phẩm không chỉ nói về cái đẹp, mà còn là sự tôn vinh và giữ gìn giá trị của cái đẹp và cái thiện trong cuộc sống.

Nguyễn Tuân, một trong những danh nhân văn hóa lớn của Việt Nam, để lại dấu ấn không thể phai trong lịch sử văn hóa. Ông là nguồn cảm hứng vô tận cho nền văn hóa hiện đại. Qua các tác phẩm, Nguyễn Tuân luôn truyền đạt vẻ đẹp tinh tế, hòa mình vào vẻ đẹp của đất trời để sáng tạo nên những kiệt tác văn học độc đáo. Trong bức tranh 'Chữ người tử tù' thuộc tập 'Vang bóng một thời,' ông lại một lần nữa chạm vào những nét đẹp tinh tế ấy.

Từ lâu, chơi chữ đã trở thành một thú vui tao nhã của những người có tri thức. Thú chơi này không chỉ thể hiện vẻ đẹp và tài năng, mà còn là bản chất của trí tuệ. Cảnh cho chữ thường diễn ra tại những nơi trang trọng, nơi có đủ trang trí để khơi nguồn cảm xúc. Rồi từ đó, những nét chữ tinh tế chứa đựng cả linh hồn được tạo nên. Tuy nhiên, Nguyễn Tuân đã đưa cảnh cho chữ vào một bối cảnh khác lạ, 'một cảnh xưa nay hiếm.' Đó chính là bối cảnh trong tác phẩm 'Chữ người tử tù' từ tập 'Vang bóng một thời.'

Nguyễn Tuân, một trong những tượng đài văn học của Việt Nam hiện đại, để lại dấu ấn sâu sắc trong thể loại tùy bút. Ông đã sáng tác nhiều tác phẩm xuất sắc như: Một chuyến đi, Hà Nội ta đánh Mĩ giỏi, Sông Đà, Vang bóng một thời,... Vang bóng một thời có lẽ là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Nguyễn Tuân, là một trong những truyện ngắn đẹp nhất trong kho tàng văn học Việt Nam.

Truyện ngắn 'Chữ người tử tù' ban đầu có tên là 'Dòng chữ cuối cùng.' Đây thực sự là tác phẩm độc đáo của Nguyễn Tuân trước Cách mạng. Văn bình Vũ Ngọc Phan mô tả đó là 'một văn phẩm đạt gần tới sự hoàn thiện, toàn mĩ.' Nhân vật chính trong truyện là Huấn Cao, một con người vừa giỏi về nghệ thuật chữ Hán, vừa có tâm hồn uyên bác. Mỗi nét chữ của ông mang đầy văn hóa và quan niệm về nhân thế. Bức chân dung ông treo tường không chỉ để trưng bày vẻ đẹp thẩm mỹ, mà còn là để suy ngẫm về những tư tưởng sâu sắc. Nhưng 'tính ông vốn khoảnh, trừ chỗ tri kỉ, ông ít chịu cho chữ. Có được chữ ông Huấn mà treo là một vật báu trên đời.' Không chỉ giỏi về nghệ thuật, ông Huấn còn là người có tính cách mạnh mẽ, chí trực, không chấp nhận việc làm chữ vì tiền bạc hay quyền lực. Trước sự hăm dọa của lính áp giải, ông không hề run sợ, thậm chí còn 'thúc mạnh đầu thang gông xuống thềm đá tảng đánh thuỳnh một cái.' Khi bị giam trong nhà tù, trước sự đối xử không tôn trọng từ viên quản ngục, ông vẫn giữ thái độ thản nhiên, coi đó như là 'hứng sinh bình,' thậm chí không muốn quản ngục bước vào buồng giam của mình thêm một lần nữa.

Một người có tài năng nghệ thuật, có tâm hồn cao đẹp, lại mang tính cách mạnh mẽ như Huấn Cao, có vẻ không bao giờ chấp nhận tặng chữ của mình cho viên quản ngục. Tuy nhiên, khi ông hiểu được đam mê cao quý của viên quản ngục, hiểu rằng ông ta đã vượt lên trên tất cả để tận hưởng niềm vui cao quý, Huấn Cao đã thay đổi đánh giá về một kẻ tiểu nhân giữ tù. Ông ân hận vì đã gần như 'mất đi một tấm lòng trong thế giới,' và quyết định tặng chữ cho viên quản ngục. Chính lúc này, đẹp đã trở thành chủ đề chính. Mỗi nét chữ trên tờ lụa trắng là sự hòa quyện của vẻ đẹp và tâm hồn uyên bác của ông Huấn.

Trong đêm hôm đó, cái đẹp đã lên ngôi. Bên cạnh viên quản ngục trước đây nổi tiếng với tình thần tàn bạo, giờ đây lại trở nên nhút nhát. Một tù nhân, 'cổ đeo gông, chân vướng xiềng,' nay lại đứng lên, trở thành bảo trì nhà tù. Người tử tù này, mặc dù sẽ phải đối mặt với án tử hình ngày mai, nhưng ông không chết mà sẽ đi vào cõi bất tử với cái đẹp. Huấn Cao trở thành biểu tượng của vẻ đẹp hoàn hảo, và ông có thể chết về thể xác, nhưng tư tưởng đẹp của ông sẽ sống mãi với thời gian, theo viên quản ngục suốt cuộc đời còn lại.

Câu chuyện không chỉ thành công vì phê phán thực trạng xã hội, mà còn ở sự độc đáo của tình huống. Cuộc gặp gỡ giữa viên quản ngục và kẻ tử tù, hai người hoàn toàn trái ngược nhau, nhưng lại bị cuốn vào nhau bởi cái đẹp. Điểm độc đáo này cũng thể hiện từng nhân vật, đến cảnh cho chữ và ngôn ngữ sử dụng.

Tác phẩm chấm dứt nhưng hồi âm về cái đẹp, cái tâm hồn hiên ngang và tinh thần cao quý của Huấn Cao vẫn còn đọng mãi. Người đọc có thể hình dung ông quản ngục rời xa thế giới náo nhiệt để quay về quê nhà. Mỗi ngày, ông tự do lang thang trước bức tranh của ông Huấn treo giữa căn phòng gia đình, vẫn nghe những lời khuyên sâu sắc của ông.

Trong các tác phẩm của Nguyễn Tuân, nhân vật thường được biểu hiện như một nghệ sĩ. Tác phẩm 'Chữ người tử tù' cũng được xây dựng với góc nhìn đặc biệt này. Nhà văn sáng tạo một tình huống truyện độc đáo khi đưa cảnh cho chữ vào không gian nhà tù - một phần đặc sắc nhất của tác phẩm, 'một cảnh tượng xưa nay chưa từng có'.

Đoạn cho chữ xuất hiện ở cuối tác phẩm, nơi tình huống truyện đạt đến đỉnh điểm khi viên quản ngục nhận được công văn xử tử những tên phản loạn, trong đó có Huấn Cao. Cảnh cho chữ mang ý nghĩa giải tỏa, làm tháo gỡ những băn khoăn, chờ đợi trong tâm động của người đọc, từ đó, giá trị lớn của tác phẩm được thể hiện.

Sau khi đọc công văn, viên quản ngục chia sẻ tâm tư với thầy thơ. Nghe truyện, thầy thơ lại chạy xuống buồng giam của Huấn Cao để chia sẻ tình cảm của viên quản ngục. Đêm đó, trong bóng tối với ánh đỏ rực của đuốc, 'một cảnh tượng xưa nay chưa từng có' diễn ra. Thường, sự sáng tạo nghệ thuật thường xuất hiện ở những nơi có không gian đẹp, thoáng đãng, yên tĩnh. Nhưng trong không gian tối tăm, bẩn thỉu của nhà tù, sự sáng tạo vẫn nảy sinh. Thời gian ở đây cũng thể hiện tình cảnh của người tử tù. Đây có thể là đêm cuối cùng của Huấn Cao - người cho chữ và cũng là giây phút cuối cùng của ông. Trong tình huống đó, 'một người tù cổ đeo gông, chân vướng xiềng' vẫn tự tin 'dậm tô nét chữ trên tấm lụa trắng'. Trong khi đó, viên quản ngục và thầy thơ lại khó chịu và động lòng. Ở đây, xã hội dường như đang bị lật đổ. Viên quản ngục, thay vì làm nhiệm vụ, lại bị tù nhân răn dạy và tạo ra cái đẹp.

Đây là một cuộc gặp gỡ hiếm có giữa Huấn Cao - người viết chữ đẹp và viên quản ngục, thầy thơ - những người yêu thích chữ. Họ gặp nhau trong tình huống đặc biệt: một bên là kẻ phản nghịch đối diện với án tử hình (Huấn Cao) và một bên là những người thực thi pháp luật. Trên cấp độ xã hội, họ đối lập nhau, nhưng về mặt nghệ thuật, họ lại tương hỗ, tri âm, tri kỉ. Đây là lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng ba con người ấy gặp nhau. Hơn nữa, họ gặp nhau với bản chất thật của mình.

Trong đoạn văn, nhà văn sử dụng sự đối lập giữa ánh sáng và bóng tối như một yếu tố tăng cường câu chuyện. Sự hỗn loạn, lộn xộn của nhà tù so với thanh lịch của lụa trắng và nét chữ đẹp đẽ. Tác giả làm nổi bật hình ảnh của Huấn Cao, đặt sự thắng thế của ánh sáng trước bóng tối, cái đẹp trước cái xấu và cái thiện trước cái ác. Tại thời điểm đó, từ sự đối nghịch lạ lùng: ngọn lửa của chính nghĩa bùng cháy trong bóng tối của nhà tù, cái đẹp được tạo ra giữa chốn hôi thối, bẩn thỉu...

Ở đây, Nguyễn Tuân đã nhấn mạnh chủ đề của tác phẩm: cái đẹp chiến thắng cái xấu, thiên lương chiến thắng tội ác. Đó là sự tôn vinh cái đẹp, cái thiện đầy ấn tượng.

Nguyễn Tuân ra đời trong một gia đình truyền thống nhà nho, tại thời điểm mà học vấn Hán đã lụi tàn. Thông qua tác phẩm 'Chữ người tử tù' in trong tập 'Vang bóng một thời,' Nguyễn Tuân khắc họa không gian văn hóa hiện đại Việt Nam và để lại dấu ấn đặc sắc. Trong đoạn kết, cảnh cho chữ trở nên tâm điểm, vinh danh vẻ đẹp lãng mạn của anh hùng Huấn Cao, làm nổi bật sự chiến thắng của thiên lương, ánh sáng trước bóng tối và cái xấu. Có thể nói, cảnh này là một bức tranh quý giá, một trải nghiệm chưa từng có.

Truyện ngắn dựa trên mối quan hệ giữa hai nhân vật chính: Huấn Cao và viên quản ngục. Cả hai đều thuộc thể loại lãng mạn, vượt lên trên hoàn cảnh, không bị chi phối bởi số phận. Huấn Cao, một nghệ sĩ tài năng, với nét chữ độc đáo, trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều người. Viên quản ngục, một người thưởng thức chữ nghệ, ước mơ lớn nhất là có được những dòng chữ của Huấn Cao treo trong nhà. Hai con người này, người có bút tài huyền thoại lại là tử tù, và người sành chơi chữ tao nhã lại là viên quản ngục. Cuộc gặp gỡ này, trong bối cảnh đặc biệt, là lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng ba tâm hồn ấy gặp nhau. Họ gặp nhau không qua bộ mặt xã hội, mà là qua bản chất thực sự của mình.

Cảnh Huấn Cao cho chữ trong nhà tù được mô tả chi tiết, gây ấn tượng mạnh mẽ, kích thích cảm xúc trước cảnh tượng hiếm có này. Việc này giúp Nguyễn Tuân sáng tạo bằng ngôn từ tinh tế, bút pháp tài tình, tạo nên hình ảnh rõ nét. Cảnh này diễn ra vào buổi tối, đêm cuối cùng của Huấn Cao tại nhà tù. Địa điểm cho chữ là ngay trong buồng giam chật hẹp với mạng nhện trên tường, đất bát bã phân chuột. Trong không khí trang nghiêm, ba nhân vật hiện lên với ba tư thế khác nhau: Huấn Cao cổ đeo gông, chân vướng xiềng, nhưng vẫn tự tin vẽ từng nét chữ; viên quản ngục khúm núm cất những đồng tiền kẽm để đánh dấu ô chữ; thầy thơ đang run run bê lấy chậu mực.

Mặc dù khác nhau về tư thế, vị trí và bản chất con người, họ đều chung một điểm: khả năng thưởng thức và trân trọng cái đẹp. Những nét chữ của con người chuẩn bị bước vào cõi chết mà vẫn toát lên sức sống của cái đẹp, thể hiện bằng cách 'vuông, tươi tắn, nói lên hoài bão tung hoành của 1 đời con người.' Những nét chữ như phượng múa rồng bay thể hiện tài năng của Huấn Cao. Bằng thái độ ung dung, tràn đầy cảm hứng sáng tạo, ông còn tinh tế cảm nhận được mùi mực thơm ngát, thể hiện khí phách hiên ngang, không sợ cái chết. Khi viết xong, ông buồn bã đỡ quản ngục đứng thẳng dậy, không phải vì ngày mai sẽ bị giải ra khỏi nhà tù, mà vì người như quản ngục lại phải... Ông còn khuyên quản ngục hãy tìm về nhà quê sau khi rời nhà tù, và sau đó hãy nghĩ tới chuyện chơi chữ. Ông buồn vì quản ngục có lẽ khó giữ được thiên lương trong môi trường nơi đây. Lời khuyên đặt ra một yêu cầu đối với người đọc: phải có tâm hồn đẹp để cảm nhận cái đẹp, và phải có môi trường tốt để giữ gìn cái đẹp.

Truyện tạo nên một cuộc đảo lộn trong trật tự xã hội, thể hiện rằng ở cảnh này, không còn tử tù, cũng không còn quản ngục, gông xiềng trở thành vô hiệu. Chỉ còn người nghệ sĩ sáng tạo cái đẹp và người thưởng thức, sủng kính cái đẹp.

Qua 'Chữ người tử tù,' Nguyễn Tuân thể hiện quan niệm thẩm mỹ của mình: cái đẹp liên quan đến cái thiện và cái tài phải kết hợp với cái tâm. Cảnh Huấn Cao cho chữ khơi gợi người đọc phải trân trọng giá trị của văn hóa truyền thống, giữ gìn những truyền thống đang dần mai một.

Nguyễn Tuân, một tâm hồn sáng tạo, đã khắc họa hành trình tìm kiếm cái đẹp trong cuộc đời mình. Gia đình ông thuộc dòng họ nhà Nho hiếu học, nơi tư tưởng Hán hóa đã khuất sau lưng. Bằng những đóng góp lớn lao, Nguyễn Tuân đã làm sáng tỏ bức tranh văn hóa Việt Nam hiện đại. Trong tác phẩm “Chữ người tử tù” thuộc tập “Vang bóng một thời,” Huấn Cao, anh hùng trong truyện, qua cảnh cho chữ, tác giả muốn nhấn mạnh chiến thắng của thiên lương và vẻ đẹp không tì vết. Cảnh này được mô tả độc đáo, tạo nên một tác phẩm gần như hoàn mĩ.

Chơi chữ từ lâu đã là niềm vui tinh tế của người có học thức. Các bài thơ, câu đối, thậm chí là những châm ngôn cuộc sống, được thực hiện bởi những nghệ sĩ thư pháp, làm cho tâm hồn con người thoải mái và thư thái. Tác phẩm của Nguyễn Tuân làm mới thú vui này bằng cách đặt cảnh cho chữ trong một bối cảnh đen tối, nơi mà sự uy tín đang mất đi và tội ác làm mưa làm gió. Nhưng chính sự đối lập này đã tạo nên giá trị nghệ thuật và nâng cao sức hấp dẫn cho độc giả.

Không gian và thời gian trong cảnh cho chữ được tả chi tiết và chân thực. Trong bóng tối của đêm tĩnh lặng, ngôi nhà tù trở nên chật chội, đầy ẩm mốc, và những tiếng thở dài truyền cảm giác bất lực trước sự bất công. Trong không gian như vậy, ba nhân vật chăm chú trên tấm bạch còn nguyên vẹn. Khói bốc lên như đám cháy, ánh sáng đỏ rực của đuốc tẩm dầu, họ tạo ra một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời. Sự đối lập giữa Huấn Cao, người cho chữ và viên quản ngục, người nhận chữ, được mô tả rõ ràng, từ hành động đến thái độ. Dù có vị thế cao quý, viên quản ngục vẫn cúi đầu trước vẻ đẹp tài hoa và lòng nhân ái của Huấn Cao.

Thậm chí ở nơi tăm tối, cái đẹp vẫn tỏa sáng. Nó như một lực lượng vô hình dẫn dắt những người tốt về con đường đúng đắn. Người đọc có thể cảm nhận rằng tác giả là người hiểu biết, tưởng tượng phong phú và độc đáo. Tác phẩm tạo nên một bức tranh hai màu sắc đối lập: màu tối của ngục tù và màu sáng chói lọi của vẻ đẹp hoàn mỹ.

Melting pot của tài năng, sáng tạo và tư duy độc đáo, tác phẩm của Nguyễn Tuân biến cảnh cho chữ thành một trải nghiệm chưa từng có. Nó là lời than phiền về số phận của những người yêu cái đẹp, luôn hướng đến cái chân – thiện – mỹ. Tác giả đã khéo léo thể hiện tình cảm của mình một cách tinh tế và tiếc nuối trước số phận của người anh hùng chân chính, uyên bác và có lòng nhân ái, Huấn Cao.

Đoạn văn về ông Huấn Cao cho chữ trong truyện ngắn Chữ người tử tù được coi là tuyệt vời nhất. Bút pháp tinh tế, sắc sảo khi mô tả người, cảnh, mọi chi tiết đều gợi cảm và tạo ấn tượng mạnh mẽ.

Nguyễn Tuân, trước Cách mạng tháng Tám, là một nhà văn duy mĩ. Ông yêu cái đẹp, ngợi ca cái đẹp, tôn thờ cái đẹp. Mĩ (cái đẹp) là đỉnh cao của nhân cách con người. Ông săn lùng cái đẹp bằng ngôn ngữ phong phú riêng của mình. Nhân vật trong tác phẩm của ông là hiện thân của cái đẹp, hoạt động trong môi trường đặc biệt, phi thường. Ông miêu tả cái đẹp bên ngoài và bên trong nhân vật. Cái đẹp của ông bao gồm cái chân và thiện; kết hợp mĩ với dũng. Truyện ngắn Chữ người tử tù (1939) trong tập Vang bóng một thời là áng văn hay nhất, tiêu biểu nhất của Nguyễn Tuân. Giá trị tư tưởng và nghệ thuật của ông được thể hiện chủ yếu trong đoạn văn tả một cảnh tượng chưa từng có, người tử tù cho chữ trong nhà tù.

Ông Huấn Cao trong truyện Chữ người tử tù là một nho sĩ tài hoa từng vang bóng. Nguyễn Tuân dựa trên Cao Bá Quát, một nhà nho giáo, lãnh tụ cuộc khởi nghĩa nông dân, để xây dựng nhân vật Huấn Cao. Cao Bá Quát, viết chữ đẹp nổi tiếng và khí phách lừng lẫy. Nguyễn Tuân kết hợp hai tính cách để tạo ra nhân vật Huấn Cao. Cao Bá Quát, người tài năng và dũng cảm. Truyện có hai nhân vật chính, ông Huấn Cao với tài viết chữ đẹp, và viên quản ngục mê chữ của ông, quyết tìm mọi cách để có chữ treo trong nhà. Họ gặp nhau trong tình huống khó khăn là nhà ngục. Người viết chữ đẹp là một lãnh tụ khởi nghĩa nông dân bị giam giữ. Người mê chữ đẹp lại là một quản ngục đại diện cho trật tự xã hội. Truyện có tính kịch, từ đó hiện lên tính cách của nhân vật và tư tưởng chủ đề sâu sắc.

Huấn Cao nói: Ta không viết câu đối vì vàng ngọc hay quyền thể. Ông coi thường tiền bạc và uy quyền, nhưng lại tặng chữ viên quản ngục. Huấn Cao coi trọng những tấm lòng biết quý cái đẹp, cái tài, có sở thích cao quý. Những người ấy theo Huấn Cao là giữ được thiên lương. Ông khuyên viên quản ngục bỏ nghề nhơ bẩn và giữ thiên lương. Huấn Cao giữ tư thế của một anh hùng Cao Bà Quát, mặc dù sắp bị tử hình. Tình huống tạo ra hình ảnh xưa nay chưa từng có, người tử tù cho chữ trong nhà tù.

Trong tình tiết này, sự hòa hợp giữa mĩ và dũng hiện rõ. Dưới ánh đuốc đỏ rực, người tử tù viết chữ trên tấm lụa trắng, viên quản ngục cất những đồng tiền kẽm đánh dấu chữ. Người tử tù nổi bật lên, viên quản ngục và thơ lại trở nên nhỏ bé. Nguyễn Tuân gọi đó là cảnh tượng xưa nay chưa từng có.

Cảnh tượng này lạ lùng vì trò chơi chữ nghĩa thanh tao diễn ra trong nhà tù, nơi bẩn thỉu, hôi hám. Người tử tù không chỉ là hiện thân cho cái ác, mà còn là hiện thân của cái đẹp, cái dũng, cái thiện, cái cao cả. Sự chiến thắng của ánh sáng, cái đẹp và tinh thần trước thái độ cam chịu nô lệ. Hòa hợp giữa mĩ và dũng trong hình tượng Huấn Cao là đỉnh cao nhân cách theo lí tưởng thẩm mĩ của Nguyễn Tuân.

Chữ người tử tù không chỉ là mĩ, mà còn là biểu tượng của cuộc đời. Đó là chiến thắng của cái đẹp, cái cao thượng trước sự phàm tục. Hình ảnh Huấn Cao với khí phách lừng lẫy sáng rực trong đêm tối của nhà tù là biểu tượng của sự bất khuất. Trong khi ông sắp bị tử hình, những nét chữ tươi tắn trên lụa bạch vẫn là biểu tượng của hoài bão cả đời.

Chữ người tử tù không chỉ là chữ nữa, không chỉ mĩ, mà nó còn nói lên những bão tung hoành của một cuộc đời. Đây là sự chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối, của cái đẹp và tinh thần bất khuất trước sự phàm tục. Huấn Cao là biểu tượng của sự hòa hợp giữa mĩ và dũng, theo lí tưởng thẩm mĩ và triết lí duy mĩ của Nguyễn Tuân.

Mang lại giá trị cho tác phẩm, tinh hoa của ý tưởng văn bản trong Chữ Người Tử Tù chính là hình ảnh Huấn Cao viết chữ trong ngục tối. Đây thực sự là một cảnh tượng độc đáo và không giống ai. Nó là sự hoàn thiện của nghệ thuật, làm tăng vẻ đẹp tố chất nhân vật và làm bứt phá giá trị tư tưởng sâu sắc của Nguyễn Tuân.

Huấn Cao, một người Nho giáo, do không hài lòng với hiện thực xã hội, đã đứng lên đấu tranh, nhưng cuối cùng thất bại và bị bắt giữ, đợi ngày chấp hành án tử hình. Người này có tài năng viết chữ tuyệt vời, là niềm mong ước của nhiều người. Huấn Cao gặp viên quản ngục trong nơi ông bị giam giữ. Đây không chỉ là nơi gặp gỡ thông thường, mà còn là nơi của sự lừa dối và sự tàn nhẫn. Đây cũng là ngày cuối cùng của Huấn Cao. Vị thế của họ trên bề mặt xã hội có sự thay đổi: Huấn Cao là tù nhân tử tù, mang theo ý muốn lật đổ và thay đổi trật tự xã hội, trong khi quản ngục đại diện cho trật tự hiện tại. Trong xã hội, họ là kẻ thù.

Trong lĩnh vực nghệ thuật: Huấn Cao, một nghệ sĩ có tài năng viết chữ, được nhiều người ngưỡng mộ; ngược lại, viên quản ngục là người yêu nghệ thuật, trân trọng vẻ đẹp và sự sáng tạo. Ở đây, họ trở thành những người bạn tri âm, tri kỷ. Tính cách của họ cũng tạo nên mối quan hệ phức tạp, với những vị thế khác nhau khiến cho mối quan hệ trở nên phức tạp.

Trong những ngày ở nhà tù Sơn, viên quản ngục đối xử đặc biệt với Huấn Cao: ánh mắt hiền lành khi tiếp đón tù nhân, đồ ăn uống trong những ngày Huấn Cao trong tù, và thậm chí viên quản ngục còn đến thăm Huấn Cao một cách lễ phép. Dù bị Huấn Cao từ chối, quản ngục vẫn khiêm tốn và lặng lẽ, không tỏ ra giận dữ. Viên quản ngục muốn có bức chữ của Huấn Cao để treo trong nhà. Khi nghe tin Huấn Cao sẽ bị xử tử, quản ngục trầm ngâm bởi ông hiểu rằng ông có thể không bao giờ có được chữ của Huấn Cao. Và ngay trong tình huống đó, thầy thơ dám mạo hiểm yêu cầu chữ từ Huấn Cao, và ông nhận lời cho chữ. Đây là bối cảnh dẫn đến cảnh cho chữ, có lẽ chưa từng xuất hiện trong lịch sử.

Không gian cho chữ đặc biệt, chỉ yêu cầu chữ và cho chữ ở những nơi sạch sẽ, yên bình, trang trọng, nhưng trong tác phẩm, cảnh cho chữ diễn ra trong nhà tù tối tăm, bẩn thỉu, nơi chỉ tồn tại sự xấu xa, lừa dối và giả dối. Thời gian cho chữ cũng đặc biệt: Huấn Cao cho chữ khi chỉ còn một đêm trước khi chấp hành án tử hình. Ông sử dụng những phút cuối cùng của cuộc đời để vừa hoàn thành nguyện vọng cho viên quản ngục, vừa để lại những điều tinh túy và đẹp nhất cho cuộc đời. Trong bóng tối đó, tấm lụa trắng sáng bóng vẫn giữ nguyên, những chữ của Huấn Cao làm nổi bật. Mỗi chữ của viên quản ngục là 'đánh dấu bằng đồng xu kẽm trên phiến lụa mịn' còn thầy thơ lại cảm thấy 'rùng mình trước bát mực'.

Trước cái đẹp, con người dường như không quan tâm đến bất kỳ sự biến động nào từ thế giới bên ngoài, họ chỉ chú ý đến Huấn Cao và những nét chữ ông viết, trước một khoảnh khắc của sự đẹp được sáng tạo. Huấn Cao kết thúc phần tình tiết, thở dài một cách yên bình và nâng viên quản ngục đứng dậy. Ông chia sẻ tình cảm với viên quản ngục phải làm việc trong bóng tối, một công việc khó giữ cho tâm hồn trong sạch, và sau cùng cũng sẽ mất đi lòng tốt. Đằng sau cái đẹp đó là sức mạnh biến đổi con người. Giữa người cho chữ và người nhận chữ, có sự chuyển đổi vị thế cho nhau, thể hiện sự cảm hóa của cái đẹp. Người cho chữ, là nghệ sĩ tài năng sáng tạo ra cái đẹp, lại ở vị thế của người tử tù; đồng thời, người xin chữ, đứng ở vị thế của viên quản ngục, người quản lý người tử tù, tiếp nhận và kính trọng lời khuyên từ người tử tù. Như vậy, Nguyễn Tuân muốn truyền đạt thông điệp: niềm tin vào chiến thắng của cái đẹp và cái tài, của thiện nghệ thuật trước xấu xa, tàn nhẫn.

Cảnh cho chữ đã được Nguyễn Tuân áp dụng kỹ thuật đối lập và tương phản một cách triệt để, tạo ra hiệu quả nghệ thuật cao. Không khí của một thời xa xưa đã được ông tái hiện thông qua ngôn ngữ và cử chỉ của nhân vật. Cảnh cho chữ là một bức tranh nghệ thuật phong phú, đồng thời, ông linh hoạt sử dụng kỹ thuật điện ảnh, liên tục thay đổi góc quay, góc nhìn, từ xa đến gần để độc giả có cái nhìn toàn diện về nhân vật.

Cảnh cho chữ là một khoảnh khắc đặc sắc, 'chưa từng có từ trước đến nay', làm tăng giá trị nghệ thuật và tư tưởng của Nguyễn Tuân, đồng thời làm nổi bật và hoàn thiện vẻ đẹp nhân cách của mỗi nhân vật. Thông qua cảnh cho chữ, Nguyễn Tuân đã khẳng định, giữa những người đại diện cho quyền lực thống trị, không phải họ, mà chính người tử tù với tài năng và phẩm chất là người chi phối. Ông cũng một cách ngầm khẳng định sức mạnh chiến thắng của cái đẹp, cái tài và nhân cách lịch sự trước cái xấu xa, độc ác và tàn bạo.

Khi nhắc đến văn chương tôn vinh cái đẹp chân chính, không thể không nhắc đến danh nhân văn hóa, Nguyễn Tuân, người đã dành cả cuộc đời mình để theo đuổi nghệ thuật tinh tế. Trong tác phẩm “Chữ người tử tù”, ông đã tạo dựng một nhân vật tài năng và sáng tạo, đồng thời mô phỏng một bức tranh hết sức độc đáo - cảnh cho chữ, được đánh giá là một trong những chi tiết xuất sắc nhất của tác phẩm này.

Ban đầu, tác phẩm mang tên là “Dòng chữ cuối cùng” nhưng sau đó đã được chuyển đổi thành “Chữ người tử tù”. Vũ Ngọc Phan, một nhà phê bình văn học, không ngần ngại đánh giá nó là “một kiệt tác gần như hoàn mỹ”. Nhân vật chính là Huấn Cao – một con người với niềm đam mê văn chương và võ thuật, một anh hùng có tấm lòng nhân hậu và thiên lương trong sáng. Huấn Cao không chỉ là người viết chữ đẹp mà còn là nghệ sĩ thư pháp xuất sắc, khiến người xem mê mẩn. Nghệ thuật thư pháp và tài năng sáng tạo của Huấn Cao là nguồn cảm hứng không ngừng cho xã hội, khiến mỗi bức chữ của ông trở nên trascendent và tận cùng ý nghĩa. Ông không chỉ là nghệ sĩ, mà còn là người có tâm hồn cao đẹp. Huấn Cao không là người bán đứng nguyên tắc, ông giữ vững lòng trung hiếu và lòng trung hiếu giữ vững ông, ngay cả khi ông bị giam giữ và đối mặt với nguy cơ tử hình.

Dù bước vào nhà lao, bị đeo gông và vác một cái thang gỗ lớn, Huấn Cao không chỉ không sợ hãi mà còn đối mặt với bất kỳ thách thức nào một cách lạnh lùng. Trước lời chửi rủa của những người lính áp giải, ông thậm chí còn “thúc mạnh đầu thang gỗ xuống thềm đá, làm thuỳnh một cái”. Bị giam trong nhà lao, mỗi khi viên quản ngục mang thức ăn, Huấn Cao nhận nhưng không để ý, thậm chí coi đó là “hứng sinh bình”. Ông thậm chí từ chối để viên quản ngục bước chân vào phòng giam của mình một lần nào nữa.

Một con người kiên cường, có tài năng nghệ thuật, một anh hùng với tấm lòng lương thiện và thiên lương hiếm hoi cho ai chữ của mình. Nhưng khi ông nhận ra tâm hồn thuần khiết và sự đam mê của viên quản ngục đối với nghệ thuật và vẻ đẹp, Huấn Cao thay đổi định kiến và quyết định tặng chữ cho viên quản ngục. Tại khoảnh khắc này, trong không gian chật chội và tăm tối của nhà tù, ánh sáng tinh túy của tài năng và vẻ đẹp bùng nổ. Ngày thường viên quản ngục tàn bạo giờ đây trở nên khúm núm và kính trọng, còn kẻ tử tù “cổ đeo gông, chân vướng xiềng” vẫn bị giam cầm về thể xác nhưng tâm hồn ông tự do và cao quý hơn những kẻ tự do về thể xác nhưng bị buộc chặt trong bóng tối của tội ác.

Những đường nét chữ tinh tế và uyển chuyển của Huấn Cao xuất hiện trên tấm lụa trắng. Cảnh tượng này tạo nên một bức tranh tuyệt vời, nơi ánh sáng tài năng tỏa sáng giữa bóng tối của nhà lao tù, nơi ác độc ác đối mặt với vẻ đẹp cao quý. Huấn Cao còn tư vấn viên quản ngục đổi đời, đổi nghề để giữ cho tâm hồn trong trắng của ông luôn bền vững. Điều đặc biệt là cảnh cho chữ không diễn ra trong không gian trang nhã mà thường được biểu diễn, mà lại diễn ra ngay trong nhà lao tù tối tăm, nơi cái ác thống trị. Nguyễn Tuân thông qua Huấn Cao muốn truyền đạt thông điệp về chiến thắng tất yếu của vẻ đẹp và tài năng trước cái xấu xa, cái ác và bóng tối.

Qua tác phẩm này, Nguyễn Tuân không chỉ phê phán thực trạng xã hội mà còn thể hiện sự kỳ diệu của số phận và tình bạn. Hai con người hoàn toàn trái ngược nhau, nhưng số phận đã đưa họ đến với nhau và trở thành tri kỉ. Một người là viên quản ngục, công cụ của triều đình để trấn áp tù nhân, còn Huấn Cao lại là người chống lại hệ thống. Để thành công, tác giả đã kết hợp nghệ thuật đối lập và hài hòa giữa thực tế và lãng mạn. Không gian chật chội và tăm tối nơi buồng giam, ánh sáng đuốc giống như ánh sáng của tài năng và vẻ đẹp, chiếu sáng bóng tối, là biểu tượng của sự đối lập giữa thiện và ác, sáng và tối.

Có thể nói rằng thành công của tác phẩm là nhờ vào tài năng và lòng nhiệt huyết của tác giả. Nguyễn Tuân luôn hướng đến cái đẹp, cái chân chính và tinh tế. Những ý nghĩa về sự tốt lành, tốt đẹp, những ý tưởng về vẻ đẹp hoàn mỹ đã làm nên giá trị nổi bật cho “Chữ người tử tù”, và đến nay, cảnh cho chữ trong tác phẩm vẫn là một “cảnh tượng xưa nay chưa từng có”.

Nguyễn Tuân, một đại diện xuất sắc của văn hóa Việt hiện đại, là nhà văn với tâm hồn cao thượng, tận tụy trong việc khám phá vẻ đẹp chân chính trong văn học. Trong tác phẩm 'Chữ người tử tù', ông tài tình mô tả cảnh cho chữ, nơi tình cảm giữa người tử tù Huấn Cao và viên quản ngục được thể hiện rõ nét. Đoạn văn này không chỉ là đỉnh cao nghệ thuật mà còn là nơi làm nổi bật vẻ đẹp của tâm hồn và nghệ thuật.

Cảnh cho chữ diễn ra vào cuối tác phẩm, là đoạn văn đầy ẩn ý và sâu sắc. Huấn Cao, một người tử tù sắp phải đối mặt với tử hình, và viên quản ngục, người có nhiệm vụ giữ gìn tù nhân, đều chung một niềm đam mê với cái đẹp. Sự đan xen giữa hai tâm hồn đối lập này tạo nên một cảnh tượng truyện không thể nào quên.

Đầu tiên, sự đối lập giữa người cho và người nhận. Người tử tù, một kẻ tội phạm đang đối mặt với án tử, và viên quản ngục, người đại diện cho bộ máy chính trị, nhưng qua bức tranh của Nguyễn Tuân, sự đối lập xã hội bị làm mờ bởi sự đồng điệu trong tình yêu thưởng thức cái đẹp. Hai người đối nghịch nhau về địa vị xã hội, nhưng họ lại chung một niềm đam mê, tạo nên một sự đồng điệu đặc biệt. Huấn Cao, dù bị giam giữ, nhưng tinh thần và tâm hồn ông không bị gò ép, ông vẫn là một nghệ sĩ tài ba sáng tạo ra vẻ đẹp. Ngược lại, viên quản ngục, mặc dù có quyền lực, nhưng ông phải kính trọng vẻ đẹp và tài năng của Huấn Cao. Sự đối lập giữa tự do về thân thể và tự do về tâm hồn rõ ràng.

Thứ hai, sự đối lập về không gian và thời gian cho cảnh cho chữ. Cảnh diễn ra trong buồng giam tối tăm, ẩm ướt, đầy mạng nhện và mùi hôi bẩn. Điều đặc biệt là Nguyễn Tuân miêu tả không gian này không làm mờ đi vẻ đẹp mà ngược lại, nó làm nổi bật lên vẻ đẹp của tâm hồn và nghệ thuật. Thông qua bức tranh sống động của tác giả, người đọc cảm nhận được sự tương phản giữa vẻ đẹp thuần khiết và không gian tối tăm.

Thứ ba, sự đối lập về vị thế và tâm tư của người cho và người nhận. Huấn Cao, mặc dù là người tử tù, nhưng ông giữ vững tư tưởng, tâm hồn và tài năng. Ông trở thành người cho chữ, không chỉ là hành động tạo ra vẻ đẹp mà còn là sự thay đổi về tâm tư và quan điểm của viên quản ngục. Sự đảo ngược về vị thế và tâm tư tạo nên một khía cạnh mới và sâu sắc cho cảnh cho chữ này.

Nguyễn Tuân đã sử dụng tài năng nghệ thuật tương phản để làm nổi bật vẻ đẹp và sâu sắc của con người trong cảnh cho chữ. Giọng văn của ông như là bức tranh tinh tế, từng chi tiết nhỏ được mô tả một cách tỉ mỉ, tạo nên ấn tượng sâu sắc trong tâm trí độc giả.

Trước Cách mạng tháng Tám, Nguyên Tuân là một nhà văn đặc sắc yêu cái đẹp. Ông tìm kiếm và mô tả vẻ đẹp bằng ngôn ngữ phong phú. Trong truyện 'Chữ người tử tù', Huấn Cao là hình ảnh của cái đẹp và tinh thần cao quý. Truyện diễn ra trong nhà tù, nhưng cái đẹp và tinh thần cao cả đè bẹp bóng tối và tàn bạo. Huấn Cao, tên tử tù có tài viết chữ đẹp, gặp viên quản ngục mê chữ đẹp. Sự tương phản giữa tình huống và tính cách nhân vật được làm nổi bật qua bút pháp điêu luyện của Nguyên Tuân. Huấn Cao khinh bỉ quyền lực và tiền bạc, tôn trọng tấm lòng và sở thích cao quý. Viên quản ngục, dù ở vị trí trái ngược, nhận ra vẻ đẹp và tâm hồn cao quý của Huấn Cao. Cuối cùng, với bức tranh tươi sáng giữa bóng tối, truyện kể về chiến thắng của cái đẹp và tinh thần cao quý trong hoàn cảnh khó khăn nhất.

Một đặc điểm nổi bật của bút pháp lãng mạn là sử dụng tương phản để làm nổi bật những điều kì vĩ, phi thường. Cảnh Huấn Cao cho chữ quản ngục trong tác phẩm Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân là một ví dụ tiêu biểu cho nghệ thuật lãng mạn. Đây là cuộc chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối, của cái đẹp và cao thượng trước sự phàm tục và nhơ bẩn, của tinh thần bất khuất trước thái độ cam chịu, nô lệ. Tác giả mô tả đây là 'cảnh tượng xưa nay chưa từng có'.

Để hiểu giá trị của đoạn văn tả cảnh cho chữ, đầu tiên cần xem xét bố cục của câu chuyện. Truyện được chia thành hai phần: giới thiệu nhân vật và chuẩn bị cho cảnh chính. Cảnh cho chữ là điểm nhấn của toàn bộ tác phẩm, là nơi tất cả bút lực và tư tưởng của Nguyễn Tuân tập trung. Tác phẩm có ba nhân vật chính, tạo nên mối liên kết oái ăm. Xung đột giữa họ mang lại kịch tính và éo le.

Xét về bình diện xã hội, họ là kẻ đối địch, một người lãnh đạo nghĩa quân chống lại chính quyền, một người là quan chức thuộc chính phủ. Tuy nhiên, trên bình diện nghệ thuật, họ là hai tù nhân tri âm. Đây cũng là cuộc đối mặt giữa hai loại tù nhân: một tự do về thân phận nhưng bị cầm tù về tinh thần, người kia tự do về tinh thần nhưng bị cầm tù về thân phận. Đây là sự gặp gỡ giữa một kẻ tử tù (Huấn Cao) và một người tù chung thân (quản ngục) trong một hoàn cảnh khó khăn nhất.

Quá trình gặp gỡ không thể đơn giản trong nghệ thuật của Nguyễn Tuân. Ông không bao giờ chấp nhận sự đơn giản. Nguyễn Tuân viết về Huấn Cao với nét lãng mạn, tôn trọng tài hoa, khí phách và thiên lương. Huấn Cao cho chữ không chỉ là việc viết đẹp mà còn là việc đặt lòng mình vào việc đối mặt với kẻ tri âm. Tư tưởng nghệ thuật của Nguyễn Tuân là chiến thắng của cái đẹp trước mọi khó khăn.

Chữ của Huấn Cao là tinh huyết và tâm huyết của một người tù tội. Huấn Cao viết chữ để đánh bại kẻ tri âm. Tâm huyết của Huấn Cao đã làm xao lạc trái tim của quản ngục. Mối quan hệ giữa họ đã thay đổi, từ sự khinh bỉ sang sự trân trọng. Tâm hồn của quản ngục đã làm xúc động tâm hồn của Huấn Cao. Bằng cách này, Nguyễn Tuân thể hiện niềm tin vào vẻ đẹp của khí phách, tài hoa và thiên lương. Đó là tư tưởng của Nguyễn Tuân.

Nguyễn Tuân tin tưởng vào vẻ đẹp của con người, không chỉ vẻ đẹp về ngoại hình mà còn về tính cách và tâm hồn. Ông không chỉ hướng đến sự 'mỹ' mà còn chú trọng đến cái 'chân' và cái 'thiện'. Sự gặp gỡ giữa Huấn Cao và quản ngục là một minh chứng cho sự hòa hợp tuyệt vời giữa tài hoa và tâm hồn trong môi trường khắc nghiệt nhất - nhà tù. Đó chính là tư tưởng của Nguyễn Tuân.

Nguyễn Tuân ngưỡng mộ vẻ đẹp của khí phách, tài hoa và thiên lương. Ông đã dành bút lực để làm sống động những vẻ đẹp ấy. Dù Huấn Cao ra đi, những giá trị ấy vẫn tồn tại, vẫn sống mãi.