1. Khu du lịch sinh thái Tràng An
Khu du lịch sinh thái Tràng An - 'vịnh Hạ Long trên cạn', UNESCO công nhận là di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới. Nằm trên 2000 ha, Tràng An có dải núi đá vôi, các hang động kỳ ảo, thung nước, rừng cây và di tích lịch sử. Khám phá hành trình xuyên thủy khép kín, những hang động lớn, dài và độc đáo, tạo thành thế trận liên hoàn huyền ảo. Vùng núi đá vôi Hoa Lư - Ninh Bình được gọi là 'Hạ Long trên cạn', với dãy núi thấp trùng điệp bao quanh thung lũng, hồ nước với cảnh quan hùng vĩ và nên thơ.
2. Chùa Bái Đính
Chùa Thiên Ân là một điểm đến tâm linh tuyệt vời nằm trong quần thể du lịch sinh thái Thiên Ân – Tràng An với lịch sử trải dài hơn 1000 năm, kết nối với nhiều thời kỳ lịch sử từ triều Đinh, Tiền Lê đến thời Lý.
Chùa Thiên Ân tọa lạc trên đỉnh núi Thiên Ân ở xã Đẹp Lạp, huyện Hòa Vượng, cách cố đô Hoa Lư 5km về phía Tây Bắc, cách thành phố Ninh Bình 12km. Quần thể chùa Thiên Ân có diện tích rộng 539 ha bao gồm 27 ha chùa Thiên Ân cổ, 80 ha khu chùa Thiên Ân mới. Mỗi năm, nơi này tổ chức lễ hội thu hút hàng vạn phật tử đến thăm quan.
Kiến trúc chung của chùa Thiên Ân mang nét truyền thống của kiến trúc chùa cổ Việt Nam, nhất là phần chùa mới với các công trình ấn tượng. Ngôi chùa chính có hình dạng đẹp với 3 tầng 12 mái cong hình đầu đao, mái ngói truyền thống. Bậc thềm được trang trí hình rồng đá theo phong cách thời Lý, sân đá rộng mở ra giếng ngọc.
Xung quanh hành lang, tượng La Hán mở ra bao quanh khuôn viên chùa, trong chùa còn có các khu vườn nhỏ với cây xanh, trong đó cây bồ đề chiếm số lượng lớn, được lựa chọn từ các chùa ở Ấn Độ. Không gian của chùa Thiên Ân tĩnh lặng và mát mẻ, là điểm đến lý tưởng cho những người tu tập và chiêm bái.
Với kiến trúc độc đáo và lịch sử lâu dài, Chùa Thiên Ân đã trở thành điểm du lịch sinh thái và tâm linh nổi tiếng miền Bắc, đặc biệt là Ninh Bình. Chùa này đã lập 8 kỷ lục tại Việt Nam và Châu Á như Chuông đồng lớn nhất Việt Nam, tượng Phật Thích Ca cao nhất và nặng nhất Châu Á, bộ tượng Tam Thế bằng đồng dát vàng lớn nhất Việt Nam, tượng Phật Di Lặc bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á, hành lang La Hán lớn nhất Việt Nam, chùa có nhiều cây bồ đề nhất Việt Nam…
3. Khu di tích lịch sử Cổ Đô Hoa Lư
Thủ đô Hoa Lư kích thước rộng khoảng 300 ha, bao gồm Thành Ngoại, Thành Nội và Thành Nam, được bảo vệ bởi dãy núi uốn lượn, cảnh đẹp hùng vĩ, các khoảng trống giữa các sườn núi được kiến tạo bằng đất, gạch, và đá, chân thành với tường đá cao từ 8 - 10 mét. Thành Ngoại rộng khoảng 140 ha thuộc thôn Yên Thành, xã Trường Yên. Đây là nơi có cung điện chính, là trung tâm của khu vực đền Ðinh, đền Lê, và cũng là nơi vua Ðinh Tiên Hoàng đặt cờ xây dựng đất nước. Trước cung điện là núi Mã Yên, được truyền rằng vua Ðinh đã chọn nơi này để xây dựng.
Thủ đô Hoa Lư xưa gồm hai vòng thành nằm gần nhau và một vùng núi gần kề. Ngày nay, hình ảnh của Cổ Đô Hoa Lư không còn nguyên vẹn, thay vào đó là các đền thờ: Đền Vua Đinh - Vua Lê được xây trên cơ sở của Cổ Đô Hoa Lư xưa. Hai đền này cách nhau khoảng 500m, do gần nhau nên du khách thường gọi “Cổ Đô Hoa Lư” là “Đền Vua Đinh - Vua Lê”.
Tại đây, người ta đã khám phá di tích nền cung điện cũ và một số đồ gốm sứ cổ. Những hiện vật quý giá này được bảo quản tại phòng bảo tàng bên trái khu đền. Khu di tích Hoa Lư còn có một số ngôi chùa đẹp như: chùa Ngân Xuyên (gần chân núi Mã Yên), chùa Nhất Trụ (cách đền vua Lê khoảng 200 mét) thu hút đông đảo du khách đến thăm và cầu nguyện.
4. Khu du lịch sinh thái Thung Nham
Khu du lịch sinh thái Thung Nham là một trong những điểm du lịch tại vùng trung tâm của quần thể di sản thế giới Tràng An. Nơi này được quản lý bởi Công ty CP DVTM & Du lịch Doanh Sinh. Thung Nham tọa lạc tại thung đồi Hải Nham, nổi bật với vườn Chim tự nhiên và các điểm tham quan hang động nổi tiếng như: động Vái Giời, động Tiên Cá, động Thủy Cung, hang Bụt,...
Điều đầu tiên thu hút du khách khi đến Thung Nham là bức tranh thiên nhiên hòa quyện. Nơi này được bao bọc bởi dãy núi đá vôi, tô điểm bởi màu xanh ngắt của rừng nhiệt đới. Trong những ngày thu, lớp sương mù làm cho Thung Nham trở nên huyền bí như cõi bồng lai.
Khi đến Khu du lịch sinh thái tổng hợp Thung Nham, du khách có thể thưởng thức trải nghiệm bơi thuyền truyền thống, thuyền thiên nga, thuyền buồm... cùng với chuyến du lịch ăn nghỉ trên hồ, leo núi, khám phá rừng sinh thái, thăm hang động, thăm vườn hoa, và tận hưởng không khí trong lành của rừng nguyên sinh.
Đặc trưng của du lịch Ninh Bình chính là hình ảnh yên bình của những chiếc thuyền lững lờ chở du khách. Và Thung Nham cũng không là ngoại lệ. Trên dòng nước xanh biếc, bên chân núi đá vôi, những chiếc thuyền nhẹ nhàng sẽ đưa bạn đến thế giới của những loài chim đa dạng.
5. Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động
Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động được bao phủ bởi tự nhiên với diện tích rộng 350,3 ha, cách quốc lộ 1A 2 km, cách thành phố Ninh Bình 7 km, chủ yếu tại xã Ninh Hải (Hoa Lư). Giống như Tràng An, để thưởng ngoạn Tam Cốc, du khách di chuyển bằng thuyền, theo dòng sông Ngô Đồng hữu tình, nước trong xanh tận cùng để tận hưởng sự đẹp đẽ của 3 hang động. Khung cảnh ở Tam Cốc hấp dẫn với sự hòa quyện giữa đá và nước. Những ngọn núi ở đây có hình thù đa dạng, xen kẽ nhau, tạo nên bức tranh thiên nhiên huyền bí.
Tam Cốc, nghĩa là 'ba hang', bao gồm hang Cả, hang Hai và hang Ba. Tất cả ba hang được tạo thành do sông Ngô Đồng xâm nhập qua núi. Tam Cốc là tuyến thuyền đầu tiên khai thác tại khu du lịch Tam Cốc - Bích Động.
Du khách có thể ghé thăm chùa Bích Động, một ngôi chùa cổ liên quan chặt chẽ với núi đá, mang đậm dấu ấn văn hóa Á Đông. Chùa được xây dựng từ thời đầu nhà Hậu Lê. Trong chùa có chiếc chuông lớn đúc từ thời vua Lê Thái Tổ, và mộ tháp của những hòa thượng có công xây dựng chùa. Thời Lê Hiển Tông, chùa được trùng tu và mở rộng, bao gồm Chùa Hạ, Chùa Trung, Chùa Thượng, trải dài trên ba tầng núi.
6. Khu bảo tồn thiên nhiên Cúc Phương
Khu bảo tồn thiên nhiên Cúc Phương có diện tích rộng 25.000ha và là khu rừng quốc gia hàng đầu tại Việt Nam. Nổi bật với rừng mưa nhiệt đới xanh quanh năm, với đa dạng động thực vật phong phú. Nơi đây đặc biệt bảo tồn nhiều loài động thực vật nguy cơ tuyệt chủng cao, trong đó có voọc mông đen trắng, biểu tượng của rừng Cúc Phương.
Thời điểm tốt nhất để thăm khu bảo tồn là trong mùa khô (từ tháng 12 đến tháng 5), khi thời tiết mát mẻ. Đặc biệt, tháng 5 là lúc bướm rừng Cúc Phương nở rộ, tạo nên một cảnh tượng như 'rừng bươm bướm' tuyệt vời.
Khu bảo tồn này có hệ động thực vật đa dạng của rừng mưa nhiệt đới. Nhiều loài động thực vật nguy cơ tuyệt chủng được bảo tồn tại đây, là điểm bảo tồn đầu tiên tại Việt Nam. Khu bảo tồn Cúc Phương thu hút hàng trăm nghìn du khách mỗi năm, với các hoạt động như khám phá động thực vật, thưởng thức cảnh đẹp thiên nhiên, du lịch sinh thái, và các chương trình nghiên cứu văn hóa lịch sử.
Với giá trị cảnh quan thiên nhiên, độ đa dạng sinh thái, và giá trị văn hóa lịch sử, Cúc Phương là điểm du lịch sinh thái nổi tiếng và hấp dẫn từ lâu.
7. Nhà thờ đá Phát Diệm
Đền thờ chính tòa Phát Diệm (hay còn gọi là Nhà thờ đá Phát Diệm) là một quần thể nhà thờ Công giáo rộng 22 ha, nằm tại thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình, cách Hà Nội khoảng 120 km về phía Nam.
Hiện nay, tỉnh Ninh Bình và các nhà nghiên cứu Nhật Bản đang hoàn thiện hồ sơ về kiến trúc đền thờ Phát Diệm để đề xuất UNESCO công nhận đền thờ Phát Diệm là di sản văn hóa thế giới. Đền thờ đá Phát Diệm được đánh giá là một trong những công trình đẹp nhất Việt Nam, được so sánh với 'đô thành Công giáo' của Việt Nam.
Đây là một công trình quy mô lớn, là đền thờ chính tòa của giáo phận Phát Diệm ở phía Bắc Việt Nam. Đền thờ được xây dựng hoàn toàn từ đá và gỗ. Đền thờ Phát Diệm bắt đầu xây dựng từ năm 1875 và hoàn thành cơ bản vào năm 1898. Điểm độc đáo của công trình này là mặc dù là đền thờ Công giáo, nhưng lại lấy cảm hứng từ kiến trúc truyền thống đình chùa Việt Nam. Quần thể kiến trúc này được linh mục Phêrô Trần Lục (hay còn gọi là cụ Sáu) - linh mục tại giáo phận Phát Diệm từ năm 1865 - và cộng đồng Công giáo chủ trì xây dựng trong hơn 30 năm.
Vượt qua hơn 100 năm tồn tại, bất chấp thiên tai và chiến tranh, công trình vẫn giữ được vẻ vững chãi và được bảo tồn nguyên vẹn cho đến ngày nay. Quần thể kiến trúc đền thờ Phát Diệm đã được xếp hạng là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia từ năm 1988. Tỉnh Ninh Bình và các cơ quan liên quan đang hoàn thiện hồ sơ để đề nghị UNESCO công nhận đền thờ Phát Diệm là di sản văn hóa thế giới.
8. Kỳ quan thiên nhiên Đầm Vân Long
Một điểm du lịch sinh thái tuyệt vời, bồng bềnh giữa không gian tươi tắn như tranh thơ mộng không kém Tam Cốc – Bích Động, chính là Đầm Vân Long. Đầm Vân Long với diện tích 3000 ha, là khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất ở đồng bằng Bắc Bộ. Đây là nơi sở hữu cảnh đẹp hữu tình, mây trời thơ mộng, và là khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất tại đồng bằng Bắc Bộ.
Trên thuyền trên mặt đầm, du khách sẽ chứng kiến một tấm gương nước phẳng như guong lớn, tạo nên cái tên 'vịnh không sóng'. Điều này làm nổi bật vùng đầm lầy mênh mông, nơi cư trú của đa dạng loài chim, vooc, và những khối núi đá vôi mang tên như núi Mèo Cào, núi Mâm Xôi, núi Hòm sách, núi Cô Tiên… Bạn còn có cơ hội khám phá những hang động độc đáo với những khối đá núi đa dạng về hình dạng. Những dãy núi đá vôi và hang động này là tổ ấm của nhiều loài động vật.
Với hệ sinh thái phong phú, đa dạng về động thực vật, Đầm Vân Long Ninh Bình luôn là điểm đến lý tưởng vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, nếu muốn thưởng thức vẻ đẹp của mùa sen, hãy lên đường vào mùa hè, từ tháng 5 đến tháng 6. Khi đó, không gian sẽ được phủ lên màu hồng tươi tắn, hứa hẹn mang đến cho bạn trải nghiệm 'sống ảo' tuyệt vời.
9. Hang Múa
Hang Múa tọa lạc dưới chân núi Múa, là một điểm du lịch thuộc thôn Khê Đầu Hạ, xã Ninh Xuân. Mặc dù không nổi tiếng như những danh thắng khác ở Ninh Bình, nhưng Hang Múa thu hút du khách bằng cảnh đẹp thiên nhiên tuyệt vời và không gian yên bình không bị quấy rối.
Không ấn tượng bởi sự kỳ bí như các hang động khác, Hang Múa chính là nơi biểu tượng cho vẻ đẹp của thiên nhiên, từ đỉnh núi Múa, bạn có thể chiêm ngưỡng toàn cảnh những cánh đồng lúa mùa chín bát ngát màu xanh bên dưới, một tuyệt tác mà Tam Cốc nổi tiếng. Dưới chân núi, những bậc thang dẫn lên đỉnh núi tạo nên bức tranh Vạn Lý Trường Thành thu nhỏ.
Khuyến khích ghé thăm Hang Múa trong mùa lúa chín, từ tháng 5 đến tháng 6, khi Ninh Bình có thời tiết đẹp, nắng nhẹ mát mẻ, là thời điểm tuyệt vời để thưởng thức cảnh đẹp và leo lên đỉnh núi.
10. Suối Nước Khoáng Nóng Kênh Gà
Suối khoáng nóng Kênh Gà tọa lạc tại thôn Kênh Gà, xã Gia Thịnh, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình, Việt Nam. Suối nước nóng này bắt nguồn từ núi Kênh Gà ở làng nổi Kênh Gà và chảy vào nhánh sông Hoàng Long. Đây là điểm du lịch suối nước nóng nổi tiếng, được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam xếp vào Top 5 địa điểm thu hút khách nhất ở Việt Nam. Nơi này tọa lạc tại ngã ba Kênh Gà, nơi sông Bôi và sông Lạng gặp nhau và đổ vào sông Hoàng Long, được gọi là Vọng Ấm vì nước sông luôn ấm, là quê hương của nhiều loài cá và sinh vật dưới nước.
Nước nóng chảy ra từ núi trong vắt, róc rách không ngừng, từ xưa người dân ở đây thường lấy nước suối về uống vì được cho là có nhiều khoáng chất như Natri clorua, Kali Clorua, Canxi, Magie Clorua và muối Bicacbonat, có lợi cho sức khỏe. Nhiệt độ nước khoảng 53 độ C, và vào buổi sáng, bạn có thể cảm nhận đám sương mù dày đặc tạo nên không khí trong lành. Tiếng chim hót rộn ràng kèm theo càng làm tinh thần du khách sảng khoái, chuẩn bị cho một ngày mới tràn đầy năng lượng.
Tại đây, du khách có thể tận hưởng việc tắm trong các bể nước nóng với nhiệt độ khoảng 40 độ C, bể nước lạnh với 26 độ C, và thưởng thức các khu tắm dược liệu. Ngoài ra, còn có các dịch vụ như massage, karaoke, lửa trại, dạ tiệc, khiêu vũ,... Đặc biệt, tại khu du lịch có đầy đủ các tiện nghi ăn uống và nghỉ ngơi, giúp du khách chỉ cần mang theo balo và lên đường!
11. Động Am Tiên – ” Tuyệt tình cốc ở Ninh Bình”
Là di tích quốc gia thuộc khu vực di tích quốc gia Hoa Lư, động Am Tiên là điểm đến không thể bỏ qua nếu muốn trải nghiệm vẻ đẹp thiên nhiên thanh bình và thơ mộng. Với vẻ đẹp hoang sơ, nơi đây thường được gọi là “Tuyệt tình cốc” bởi sự tách biệt độc đáo so với thế giới bên ngoài.
Nằm trên độ cao hơn 500m so với mực nước biển, khí hậu ở Am Tiên luôn mát mẻ quanh năm. Hai bên đường vào khu du tích được bao phủ bởi màu xanh của cây xà cừ cổ thụ, tạo nên không gian hoang dã và uy nghi. Với địa thế hiểm trở tại thâm sơn và cốc ít người qua lại, động Am Tiên vẫn giữ lại nhiều bí ẩn. Phong cảnh hùng vĩ, u buồn và huyền bí của động là dấu vết của thời gian và lịch sử pháp trường nơi đây. Phần lớn khu vực trong động là thung lũng ngập nước, được bao bọc bởi vách núi đá đặc biệt.
Du khách đến Ninh Bình và muốn tận hưởng vẻ đẹp thiên nhiên thanh bình và thơ mộng không nên bỏ qua Động Am Tiên. “Tuyệt tình cốc” với vẻ đẹp hoang sơ và độc đáo làm cho nơi đây trở thành điểm đến độc đáo, khác biệt với các thắng cảnh khác ở Ninh Bình. Vé tham quan động Am Tiên có giá 20.000đ/người. Động mang một vẻ đẹp u buồn, nhưng lại là điểm đặc biệt thu hút du khách với không gian khác lạ so với những điểm tham quan khác ở Ninh Bình.
12. Hang Động Vân Trình
Động Vân Trình là một hang động lớn, cùng với các động Thiên Hà, động Tiên Cá, và động Vái Giời, tạo nên bộ tứ hang động đẹp nhất ở Ninh Bình. Nằm trong núi Mõ thuộc xã Thượng Hòa, huyện Nho Quan, Động Vân Trình đã được tích hợp vào kế hoạch du lịch Kênh Gà – Vân Trình của ngành Du lịch Ninh Bình.
Hang động nằm ẩn sau đỉnh núi, với cửa vào cao khoảng 40 m so với mặt đất. Du khách sẽ trải qua hành trình thú vị bằng thuyền từ bến sông Hoàng Long để khám phá hang động này. Đường đi từ thành phố Ninh Bình đi qua đại lộ Tràng An, khu du lịch sinh thái Tràng An, chùa Bái Đính, dẫn đến hang động.
Diện tích của Động Vân Trình lớn, khoảng trên 4000 m².
Vòm hang cao nhất là trên 100 m, với dải nhũ đá óng ánh, đủ màu sắc rơi xuống như một bức rèm đá lấp lánh, tạo nên không gian rực rỡ. Sàn động trải đầy những tầng nhũ đá độc đáo. Bên trong, du khách sẽ bắt gặp giếng Rồng với nước tuôn từ dưới lên. Không gian trong hang thoáng đãng và dễ chịu. Xung quanh là những bức phù điêu nghệ thuật từ thạch nhũ, với hình ảnh con người, thần tiên, và cảnh đẹp tự nhiên như con nghê, đại bàng, hổ, rùa, và những khối đá độc đáo như trứng vịt, trứng gà, viên bi, hạt đậu… Nơi đây còn lưu giữ nhiều tác phẩm đá nghệ thuật độc đáo như chàng vệ sĩ, các diễn viên đang múa hát, cảnh vua thiết triều, tạo nên không gian vô cùng phong cách và ấn tượng.