Top 12 Điều Thú Vị về Tết Nguyên Đán

Tết Nguyên Đán, hay còn được biết đến với tên gọi khác như Tết Âm lịch, Tết Cổ truyền, là ngày lễ quan trọng nhất trong năm dựa trên lịch mặt trăng. Từ 'Tết' bắt nguồn từ chữ Hán, âm Hán Việt là 'Tiết' - có nghĩa là đốt tre đốt trúc, mở rộng là một khoảnh khắc quan trọng trong năm.

'Nguyên' biểu tượng cho sự khởi đầu, sơ khai, và 'đán' là buổi sáng sớm. Tổng hợp lại, Nguyên Đán ám chỉ buổi sáng đầu tiên của năm mới. Từ 'nguyên' cũng có thể hiểu là đầy đủ, tròn trịa, thể hiện mong muốn cuộc sống luôn trọn vẹn, ấm no của người dân Việt.

Mỗi khi tết về, hoa đào trở thành 'đại sứ' của mùa xuân, tô điểm cho khắp nơi từ thành phố đến quê hương. Ở miền Bắc, mọi gia đình không thể thiếu hoa đào, thậm chí còn đặt trên bàn thờ tổ tiên.

Theo truyền thuyết, có một cây hoa đào ở núi Độ Sóc với cành lá lớn bát ngát, được thần Trà và Uất Lũy trú ngụ. 2 thần này giúp loại bỏ ma quỷ, mang lại hạnh phúc cho người dân. Trong ngày cuối năm, khi thần phải lên thiên đình, người dân bẻ cành hoa đào để tránh ma quỷ, nhưng về sau, ý nghĩa thần bí này đã bị quên.

Ngày nay, mọi nhà cố gắng mang hoa đào về để tưởng nhớ truyền thuyết và tượng trưng cho sức sống mới, sự phồn thịnh. Hoa đào không chỉ trị quỷ ma mà còn mang đến may mắn, thịnh vượng, và niềm tin vào tương lai.

“Lì xì” đầu năm là nét đẹp văn hóa đậm chất phương Đông, mang theo hi vọng may mắn cho mọi người. Tết Việt Nam trở nên trọn vẹn với tục lì xì, đặc biệt đối với trẻ con, những khoảnh khắc này tạo nên kí ức vô cùng đặc biệt. Phong tục này có nhiều nguồn gốc khác nhau, nhưng ở Việt Nam, lì xì không chỉ là niềm vui của trẻ, mà còn là nét đẹp truyền thống.

Có câu chuyện kể rằng, vào đêm Giao Thừa, có yêu quái xuất hiện, thích xoa đầu trẻ con để chúng mất đi sức khỏe. Để tránh điều này, gia đình thường thức cả đêm để bảo vệ con. Màu đỏ truyền thống trên bao lì xì là biểu tượng của sức sống, hạnh phúc và may mắn, đồng thời giúp tránh xa yêu quái.

Theo truyền thống, Tết Nguyên đán là dịp sum vầy gia đình, đón chào năm mới bình an. Lễ Tết phản ánh tinh thần đạo hiếu và coi trọng lễ nghĩa, kính trọng tổ tiên. Mọi người Việt thường chú trọng chọn trang phục mang màu đỏ, biểu tượng của may mắn và sự thịnh vượng. Màu sắc này không chỉ mang lại may mắn mà còn có khả năng trừ tà, làm cho năm mới trở nên suôn sẻ.

Lễ cúng giao thừa là nét văn hóa truyền thống không thể thiếu trong đời sống người Việt. Đây là thời điểm quan trọng đánh dấu sự chuyển giao quyền lực giữa các vị thần cai quản năm cũ và năm mới.

Theo niềm tin dân gian, mỗi năm đều có các vị thần Hành binh, Hành khiển, Phán quan đảm nhận nhiệm vụ khác nhau. Khi năm cũ kết thúc, vị thần Hành khiển cũ sẽ bàn giao trách nhiệm cai quản hạ giới cho vị thần Hành khiển mới của năm mới. Lễ cúng giao thừa không chỉ là buổi tiệc tạ ơn vị thần cũ mà còn là lễ kính tiếp đón vị thần mới, mong muốn nhận được sự phù hộ, hạnh phúc cho gia đình trong năm mới.

Trong dân gian, có câu chuyện về 'Sự tích cái chổi' là nguồn gốc của phong tục kiêng quét nhà ngày Tết. Theo câu chuyện, một người đàn bà nấu ăn cho Ngọc Hoàng nhưng bị đày xuống trần gian vì việc đem thức ăn cho lão chăn ngựa. Ngọc Hoàng biến người đàn bà thành cái chổi, phải làm việc không ngừng nghỉ, chỉ được nghỉ 3 ngày Tết. Phong tục kiêng quét nhà ngày Tết ra đời từ đó, để tránh mất may mắn và tài lộc. Quét nhà vào 3 ngày Tết cũng được coi là quét đi những điều tốt đẹp.

Ngày Tết, mọi nhà đều sẵn sàng bàn mâm cơm phong phú với bánh ngọt và mứt tết. Bánh kẹo không chỉ là phần quan trọng của mỗi bữa ăn mà còn là biểu tượng của sự ngọt ngào, hạnh phúc trong năm mới. Gia đình cùng nhau thưởng thức những loại bánh ngon và chia sẻ lời chúc tốt đẹp cho mọi người. Bánh kẹo là một phần không thể thiếu trong những ngày Tết, tạo nên không khí ấm áp và tràn đầy niềm vui.

Quan niệm dân gian cho biết ngay sau khi chuông chuyển giao thừa, người đầu tiên bước chân vào nhà được coi là người xông đất, mang theo lời chúc phúc cho gia chủ.

Người này, nếu có tuổi phù hợp với gia chủ, sẽ góp phần tạo ra nhiều may mắn, suôn sẻ cho cả gia đình trong năm mới. Chính vì vậy, việc chọn người xông nhà là rất quan trọng, và người Việt thường mời những người có tuổi hợp với gia chủ từng năm để đón nhận nhiều niềm vui, hạnh phúc, và tài lộc trong năm mới.

Mua muối cầu may là một trong những nét thú vị của Tết Nguyên Đán mà có thể bạn chưa biết. Phổ biến ở miền Bắc, giá muối thường tăng nhẹ vào dịp Tết. Theo quan niệm, 'đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi'. Muối là biểu tượng của sự mặn mà, thể hiện sự yêu thương và gắn kết trong gia đình. Vào dịp Tết, nhiều người chọn đi đền chùa để cầu bình an, sức khỏe cho gia đình, đồng thời mua muối như một cách mang về may mắn cho năm mới.

Phong tục gói bánh chưng ngày Tết là biểu tượng văn hóa truyền thống của Việt Nam, kế thừa từ thời xa xưa đến ngày nay, thể hiện vẻ đẹp của nền văn hóa lúa nước. Trong những ngày Tết, mọi người đều hân hoan gói bánh chưng, làm lễ cúng tổ tiên. Theo truyền thuyết về 'Bánh chưng, bánh giầy', trong đời Hùng Vương thứ 6, vua triệu tập các quan Lang để tìm một món lễ vật hợp ý với nhà vua. Lang Liêu, con trai nghèo nhất, sáng tạo bánh chưng và bánh giầy từ những nguyên liệu đơn giản, thể hiện lòng hiếu thảo và tấm lòng cao cả. Lễ vật của Lang Liêu được nhà vua Hùng đánh giá cao, từ đó truyền ngôi cho chàng. Bánh chưng, bánh giầy từ đó trở thành lễ vật linh thiêng trong thờ cúng tổ tiên, thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với ông cha, là một phần không thể thiếu trong ngày Tết của người Việt Nam.

Trong những ngày Tết, mọi người coi đó là thời kỳ linh thiêng, đánh dấu sự khởi đầu mới của năm. Nguyên tắc 'có thờ có thiêng có kiêng có lành' được chú trọng, khiến mọi người giữ hòa khí, tránh tranh cãi, không gian lặng lẽ và hòa thuận.

Người lớn và trẻ chơi chơi xổ sốu cố gắng giữ cho tinh thần vui vẻ, tránh mọi khó chịu. Ngày đầu năm, không ai đi vay mượn hoặc đòi nợ, tránh tạo ra những bất hòa về tài chính. Theo quan niệm, những hành động này sẽ định hình may mắn và thịnh vượng cho cả năm mới.

Tết Nguyên Đán theo lịch Âm luôn đến sau Tết Dương lịch, thường từ ngày 21/1 đến 19/2. Các ngày quan trọng như Mồng Một và Mồng Hai Tết được dành để cúng Tân Niên, trao đổi lời chúc mừng, bày tỏ lòng hiếu thảo và mong một năm mới tràn đầy niềm vui, may mắn và hạnh phúc cho gia đình. Mồng Ba Tết thì là dịp để học trò chúc Tết thầy cô giáo.

Trong 3 ngày Tết, truyền thống thăm viếng gia đình, bạn bè, và hỏi thăm nhau về những điều đã làm trong năm cũ. Mọi người chia sẻ niềm vui và kỷ niệm, chúc nhau một năm mới tràn đầy may mắn và thành công.