Top 12 Làng cổ đẹp nổi tiếng ở Việt Nam

Một trong những ngôi làng cổ lâu đời nhất ở miền Bắc, Đường Lâm khiến người ta say đắm với không khí yên bình, màu xanh của cây cỏ và sự cổ kính của những ngôi nhà nhỏ. Những bức tường nâu rêu in đậm dấu ấn thời gian, tạo nên một không gian trầm buồn và thơ mộng.

Cách trung tâm Hà Nội 50 km về phía Tây, làng cổ Đường Lâm thuộc thị xã Sơn Tây, Hà Nội. Nơi đây là ngôi làng duy nhất giữ được cấu trúc và sinh hoạt của một làng cổ trung du Bắc Bộ. Đây là nơi 'bảo tàng sống' gìn giữ di tích lịch sử văn hóa và những phong tục, tập quán, lễ hội qua hàng nghìn năm. Dọc theo con đường làng uốn khúc, du khách sẽ bắt gặp những hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam như cổng làng, cây đa, giếng nước, sân đình và những ngôi nhà cổ kính.

Hãy kết hợp thăm làng cổ với Thành Cổ Sơn Tây, Đền Và và Đền Măng Sơn để có một hành trình trải nghiệm đầy đủ.

Làng Ước Lễ tọa lạc tại xã Tân Ước, huyện Thanh Oai, nổi tiếng với hương vị giò chả thơm ngon. Nhưng khi bước chân đến ngôi làng cổ này, bạn sẽ bị cuốn hút ngay từ kiến trúc mang dấu ấn thời gian. Chiêm ngưỡng chiếc cổng làng chứa đựng tinh hoa tâm hồn Việt, bờ tre dài thẳng tắp, và chiếc cầu cong cong mềm mại dẫn vào làng...

Đến Ước Lễ, bạn sẽ đắm chìm trong vẻ đẹp của chiếc cầu cong rộng hơn 2m, dài khoảng 10m bắc qua con mương rộng, dẫn vào lòng làng. Tiếp theo, chiếc cổng mang dấu ấn Việt với lối vòm truyền thống, gắn kết bằng những viên gạch đỏ vững chãi và vòm mái cong vút như lân. Trên gác cổng treo bức đại tự: “Mỹ Tục Khả Phong”, do vua Tự Đức thứ 33 ban tặng. Tương truyền, danh hiệu cao quý này là minh chứng cho vẻ đẹp của làng Ước Lễ.

Khác biệt với những làng du lịch hóa, nơi ồn ào, náo nhiệt, Ước Lễ vẫn giữ nguyên vẻ thanh bình, vắng vẻ, đậm hồn quê. Nét cổ kính tỏa sáng qua từng ngôi nhà, khu chợ là minh chứng rõ nét về lịch sử huy hoàng của vùng đất lịch sử.

Nằm bên dòng sông Cầu thơ mộng, Làng Thổ Hà tại xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang, là kho báu văn hóa truyền thống với vẻ đẹp cổ kính đặc trưng của làng quê Việt. Những công trình kiến trúc cổ từ thế kỉ XVI, XVII như đình Thổ Hà, chùa Đoan Minh Tự, Văn chỉ, cổng làng, điếm 4 xóm... là những dấu ấn rõ nét của lịch sử. Những ngôi nhà cổ, xây bằng tiểu sành, mảnh gốm tạo nên bức tranh kiến trúc độc đáo và tinh tế.

Cư dân Thổ Hà không chủ yếu làm ruộng mà thực hiện nghề thủ công và buôn bán nhỏ. Nơi đây từng nổi tiếng với nghề làm gốm, nhưng sau năm 1960, người dân chuyển sang làm bánh đa nem và mì gạo. Hình ảnh 'bánh nem phơi cả lối trông về nhà' tạo nên bức tranh thanh bình, yên ả và nên thơ của làng quê.

Với vẻ đẹp cổ kính của những ngõ xóm lát gạch nghiêng, làng Kẻ Vẽ tọa lạc ven sông Hồng, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội, là nơi lưu giữ những di tích lịch sử như đình làng từ thế kỉ 17 với nhiều hiện vật quý giá như bia đá, bộ tranh gỗ sơn mài thời Lê. Chùa làng xây dựng từ thế kỉ 18-19, vẫn giữ được quả chuông đồng đúc từ năm Diên Hựu thứ 2 và bia đá niên hiệu thời Thịnh Đức.

Làng Đông Ngạc, hay còn gọi là làng Vẽ hay Kẻ Vẽ, tọa lạc bên bờ sông Hồng, gần cầu Thăng Long, làm say đắm du khách bởi vẻ đẹp truyền thống, ngay giữa không khí náo nhiệt của thành phố. Đông Ngạc nổi tiếng với những ngõ xóm lát gạch nghiêng, là hình ảnh truyền thống của làng quê Việt, chỉ cách trung tâm thành phố chưa đầy 10km.

Du khách ghé thăm Đông Ngạc sẽ ngạc nhiên trước ngôi nhà thờ tổ của các dòng họ Phan, Phạm, Hoàng, Đỗ, Nguyễn và những di vật quý giá được bảo tồn cẩn thận. Nơi đây còn là nơi tìm thấy nhiều tiến sĩ nổi tiếng của Việt Nam, chứng tỏ sự hiếu học và truyền thống tri thức của làng.

Tọa lạc 15km về phía Tây so với trung tâm Hà Nội, bên bờ sông Nhuệ, làng Cự Đà thuộc xã Cự Khê, huyện Thanh Oai không chỉ nổi tiếng với danh xưng là 'làng doanh nhân' mà còn là điểm đến của những câu chuyện đẹp về sự phồn thịnh kinh doanh. Ngay từ đầu thế kỷ 19, cư dân tại đây đã chấp tay vào kinh doanh ở Hà Nội, xây dựng những ngôi nhà đẹp. Điều độc đáo ở đây không chỉ là việc làng được đánh số nhà, ghi tên ngõ, xóm như ở phố mà còn là lý do khiến nó được biết đến là 'làng doanh nhân'.

Nổi tiếng là làng cổ đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam có hệ thống đánh số nhà, ghi tên ngõ, xóm như ở phố. Mỗi cổng ngõ đều dẫn ra bờ sông với những thềm gạch vuốt mình xuống nước. Làng Cự Đà còn tự hào với nghề làm tương truyền thống đã tồn tại từ lâu.

Mặc dù kiến trúc cổ của làng ít được biết đến, nhưng người dân Cự Đà vẫn giữ giá trị tôn nghiêm. Bên cạnh các công trình như cổng, chùa, đình được xếp hạng, nhiều ngôi nhà cổ vẫn giữ nguyên lối kiến trúc của đồng bằng Bắc Bộ và kiểu Pháp từ hơn 100 năm trước.

Và như là điều tất yếu đối với làng cổ, Cự Đà mang trong mình vẻ đẹp của một làng nghề truyền thống – làng nghề tương. Từ lâu, tương của làng Cự Đà đã trở thành thương hiệu: “Tương Cự Đà – cà làng Đám”. Làm tương là nghề cổ nhất, đặc biệt là nhiều gia đình vẫn coi đó như một sự nghiệp không thể bỏ qua. Người dân Cự Đà chế biến tương từ gạo nếp, đỗ tương, nước mưa và muối trắng, và đồng thời nổi tiếng với thương hiệu miến Cự Đà.

Bạn đã bao giờ tưởng tượng được vẻ đẹp lâu dài của làng Nôm chưa? Nếu chưa, hãy cùng trải nghiệm 'báu vật trăm năm' của vùng đất Hưng Yên tại địa điểm này nhé. Làng Nôm tọa lạc ở xã Đại Đồng, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên, cách trung tâm Hà Nội khoảng 20km. Sự yên bình, tĩnh lặng và vẻ đẹp tinh khôi của nơi đây khiến nhiều du khách bất giác say đắm. Nơi đây vẫn giữ được vẻ đẹp mê hoặc, được người dân Hưng Yên trân trọng và bảo tồn suốt thời gian dài.

Khi đặt chân đến làng Nôm, bạn không nên bỏ qua hai điểm đặc biệt sau:

• Chợ Nôm - không gian quê mùa: Vượt qua cổng làng, chợ Nôm là nơi bạn có cơ hội trải nghiệm hết về chợ quê Việt Nam.
• Chùa Nôm - dấu ấn lịch sử: Kiến trúc đậm chất Á Đông, bên trong chùa lưu trữ hơn 100 tượng đất nung, điêu khắc tinh xảo. Một ngôi chùa linh thiêng được người dân làng Nôm trọng thể và yêu quý.
• Chiếc cầu đá tinh xảo qua sông Nguyệt Đức: Là hình ảnh ghi sâu trong ký ức về ngôi làng cổ này, chiếc cầu tinh xảo như những đầu rồng trên thuyền rồng của những vị vua thời xưa khiến bạn khó quên.

Làng Nôm là bức tranh sống động của thời gian, nơi cuộc sống giản dị, hòa mình trong không khí hoài cổ. Làng Nôm vẫn giữ được vẻ đẹp bình lặng qua hơn 200 năm.

Làng Cựu tọa lạc ở xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên, là điểm hội tụ giữa biệt thự sang trọng và kiến trúc độc đáo kết hợp giữa truyền thống Việt cổ và phong cách Pháp. Con đường trong làng được trải đá xanh mịn, tạo nên bức tranh phẳng lặng, không khí thoải mái. Cổng làng, được xây dựng 500 năm trước, mang dáng vẻ kiểu tam quan nhưng với hai cánh cửa mở rộng và mái vòm. Cổng được trang trí linh hoạt với kỳ lân, nậm rượu, hoa, và chữ Nho, tạo nên hình ảnh hấp dẫn.

Làng Cựu không chỉ ghi điểm với những ngôi nhà cổ pha trộn kiến trúc Pháp, mà còn là những con ngõ hẹp sâu bí ẩn. Đường trong làng được lát đá hộp xanh mịn, không gian thoáng đãng nhờ các cửa sổ nhà mở ra đủ cao để che nắng mặt trời gay gắt những ngày hè.

Điều làm nổi bật là cổng làng với lịch sử 500 năm, mang dáng kiểu tam quan nhưng với 2 cánh cửa mở rộng và mái vòm. Trên cổng là hai kỳ lân và hai con chó, phía bên trong có nậm rượu, hoa và hàng chữ Nho mực đen tinh tế. Màu bạc của cổng lão hóa theo thời gian, tạo nên dấu vết đẹp không lẫn vào đâu được. Nó thực sự là sự kết hợp hoàn hảo giữa vẻ cổ kính và hiện đại. Cổng như một lời mời, không phải để cản trở, mà để khám phá bên trong. Nếu bạn chưa bao giờ ghé thăm một làng quê Việt Nam, Làng Cựu chắc chắn là điểm dừng chân lý tưởng cho hành trình của bạn.

Làng Cổ Túy Loan thuộc xã Phong Hòa, huyện Hòa Vang, cách trung tâm Đà Nẵng chừng hơn 10 km. Với hơn 500 năm lịch sử, làng nằm ở vị trí tuyệt vời, hướng ra sông và nhìn về dãy núi, tạo nên bức tranh tuyệt vời của làng quê Việt Nam. Du khách sẽ trải nghiệm không gian bình yên, thư thái giữa dòng sông êm đềm, bến nước, và những cánh đồng lúa xanh mướt.

Đình Túy Loan lưu giữ 20 bức phong thần, gần nhất từ thời vua Khải Định, tạo nên đặc điểm độc đáo và khác biệt so với các đình làng khác. Trước sân đình, có một bức phong cuốn thư lớn, với hình long mã phía trước và con lân phía trong, được tạo nên bằng nghệ thuật sành sứ, rất độc đáo. Mặc dù đã trải qua nhiều biến cố lịch sử, đình Túy Loan vẫn giữ được vẻ uy nghi và trầm mặc. Đây là điểm dừng chân lý tưởng cho những du khách muốn tìm về không khí cổ kính và bình yên khi đặt chân đến Đà Nẵng.

Làng Gốm Bát Tràng nằm trong huyện Gia Lâm, cách trung tâm Hà Nội hơn 10km về phía đông nam. Điều đặc biệt ấn tượng ngay từ đầu khi bước chân đến Bát Tràng là đình làng Bát Tràng, nơi thờ Thành Hoàng và là điểm tổ chức các lễ hội quan trọng. Đây là nơi giữ gìn nguyên vẹn nét kiến trúc truyền thống và cổ kính. Điểm cuối làng là nhà cổ Vạn Vân - một ngôi nhà gỗ với mái cây xanh che phủ. Bên trong, hơn 400 món đồ gốm sứ cổ từ thế kỷ 15 đến 19 được trưng bày. Ngôi nhà Vạn Vân được xây dựng vào năm 2002 bởi anh Trần Ngọc Lâm, thành viên của Trung tâm UNESCO nghiên cứu bảo tồn cổ vật Việt Nam.

Hiện nay, Làng Gốm Bát Tràng trở thành một địa điểm kinh doanh sầm uất. Sự phồn thịnh này không chỉ là niềm vui của làng nghề cổ mà còn là niềm tự hào khi đời sống của cộng đồng ngày một phồn thịnh hơn nhờ vào nghề làm gốm. Mặc dù nhộn nhịp, không gian xanh dịu và bình dị của thôn quê vẫn được giữ nguyên.

Làng Cổ Long Tuyền với sông Bình Thủy uốn lượn như bức tranh thân rồng là quê sinh của nhân vật lịch sử nổi tiếng Thủ Khoa Bùi Hữu Nghĩa, anh hùng chống giặc ngoại xâm. Đến với vùng đất “địa linh nhân kiệt”, du khách sẽ ngạc nhiên trước hàng nhà cổ tọa lạc bên chợ Bình Thủy vẫn giữ được vẻ cổ kính độc đáo.

Đặc biệt nổi bật là khu nhà cổ thuộc dòng họ Dương, xây dựng từ năm 1870, thường được gọi là “nhà cổ Bình Thuỷ” – một trong những biểu tượng còn lại khá nguyên vẹn trên diện tích rộng với cổng và tường rào kiên cố bao quanh. Đây cũng là không gian bảo quản kho tàng đồ cổ quý giá qua nhiều thế hệ. Thậm chí sau những thăng trầm lịch sử và những cuộc chiến tranh, Làng Cổ Long Tuyền vẫn giữ được nét đặc trưng văn hóa miệt vườn sông nước miền Nam.

Tọa lạc bên dòng sông Ô Lâu, nằm giữa ranh giới của hai tỉnh Thừa Thiên - Huế và Quảng Trị, cách trung tâm thành phố Huế hơn 40 km, Làng Cổ Phước Tích tỏa sáng như một bảo tàng sống động, gìn giữ văn hóa làng quê Việt qua hàng trăm năm.

Làng là biểu tượng của những ngôi nhà rường cổ, với hơn 100 ngôi, trong đó có 37 ngôi có tuổi đời trên 100 năm, đồng thời có 12 ngôi thuộc loại đặc biệt, tồn tại hơn 150 - 200 năm với kết cấu chạm khắc tinh xảo trên hoành phi và cột.

Du khách sẽ trải nghiệm không gian yên tĩnh, hòa mình vào màu xanh của khu vườn. Ánh nắng ấm len lỏi qua tán cây cổ thụ hàng trăm năm, tạo nên bức tranh đẹp tinh tế và bình yên. Từ con đường nhỏ, những ngõ hẻm, sân vườn, đến sân đình và nhà thờ họ tại Phước Tích đều được giữ gìn sạch sẽ, cây cỏ được chăm sóc tỉ mỉ. Du khách còn có cơ hội chiêm ngưỡng nghệ thuật gốm cổ truyền với những hoa văn tinh tế hoặc thử sức làm 'thợ gốm' trong làng.

Với vẻ đẹp kiến trúc của làng quê Việt cổ, Làng cổ Phong Nam (huyện Hòa Vang) là điểm đến lý tưởng cho những người muốn trải nghiệm miền Trung nắng gió. Du khách sẽ bắt gặp vẻ yên bình của quê hương với cánh đồng lúa xanh mướt, những hàng tre che bóng dọc theo con đường làng, và những ngôi nhà cổ phủ rêu lão một thời. Làng Phong Nam vẫn tỏa sáng với những công trình kiến trúc cổ như đình, chùa, miếu, nhà thờ tiền hiền, nhà thờ của các tộc họ…

Ngồi thư thái dưới bóng lũy tre làng, bạn có thể cảm nhận hương vị dịu dàng của lúa nếp và nghe tiếng sóng nhẹ nhàng nơi bến sông. Trải qua thời gian, dù bị ảnh hưởng của đô thị hóa, Phong Nam vẫn giữ được bản sắc của một làng quê truyền thống Việt Nam.