Top 12 Lễ hội nổi bật tại Sóc Trăng

Dịp tết Nguyên Tiêu (rằm tháng Giêng), lễ Đấu đèn tại Chùa ông Bổn, Sóc Trăng, là cơ hội để người Hoa đấu giá những chiếc đèn lồng mang ý nghĩa tốt lành. Mỗi chiếc đèn lồng không chỉ là hiện vật trang trí, mà còn là niềm tin vào một năm mới may mắn, thịnh vượng. Giá trị của từng chiếc đèn có thể lên đến hàng trăm triệu đồng, khi chúng mang theo những câu chúc như: “Hợp gia bình an”, “Sanh ý hưng long”, “Tài nguyên quản tấn”, “Kim ngọc mãn đường”. Lễ Đấu đèn không chỉ tạo bầu không khí rộn ràng mà còn góp phần quyên góp cho các công tác xã hội của chùa ông Bổn.

Hãy đến tham gia Lễ hội để trải nghiệm không khí năm mới sôi động. Không chỉ có lễ Đấu đèn, mà bạn còn có cơ hội ngắm nhìn kiến trúc độc đáo của Chùa ông Bổn, một công trình nghệ thuật mang đậm đẳng cấp của người Hoa. Chùa được xây dựng từ đá và gỗ quý, với các tác phẩm điêu khắc tinh tế trên mái, cột, cửa, hoành phi, giữ lại nét đẹp của nghệ nhân xưa. Chùa ông Bổn nằm tại số 09, đường Nguyễn Văn Trỗi, khóm 1, phường 1, thành phố Sóc Trăng.

Tết Chôl-Chnăm-Thmây, một trong ba lễ hội lớn và quan trọng nhất của người Khmer Nam Bộ, là dịp mừng năm mới và tưởng nhớ ông bà tổ tiên cùng đức Phật đã che chở suốt một năm qua. Thường diễn ra khoảng giữa tháng 4 Dương lịch, tức đầu tháng Chét của người Khmer. Tết Chol Chnam Thmay không cố định một ngày cụ thể cho các năm, thay đổi hàng năm do các nhà thiên văn bói toán ấn định.

Ngày thứ nhất, Chôl Sangkran Thmây - ngày đón năm mới, mọi người tắm gội, mặc quần áo đẹp, mang theo lễ vật nhang đèn, hoa quả đến chùa làm lễ rước lịch và đảnh lễ Phật. Lễ mang ý nghĩa chào mừng năm mới và xem điềm báo năm mới tốt hay xấu. Ngày thứ hai, Wonboat, làm lễ dâng cơm và đắp núi. Gia đình làm cơm dâng sư sãi ở chùa vào buổi sớm và trưa. Buổi chiều, tổ chức lễ đắp núi để tìm phúc duyên, tùy vào hoàn cảnh kinh tế của từng địa phương mà sẽ chọn đắp cát, lúa hoặc đất. Tục này nhằm biểu lộ ước vọng cầu mưa, cầu phúc của con người. Ngày thứ ba, Lơng Săk, làm lễ tắm tượng Phật và tắm sư. Lễ biểu lộ ơn đức Phật, gột rửa mọi điều không may của năm cũ để bước sang năm mới.

Sau các nghi lễ, thời gian còn lại trong các ngày này mọi người đi thăm hỏi lẫn nhau, chúc nhau điều tốt đẹp và cùng nhau vui chơi. Dù Lễ kéo dài ba ngày, nhưng thời gian vui chơi của người dân có khi kéo dài cả tuần hoặc lâu hơn sau đó họ mới trở lại cuộc sống như ngày thường.

Lễ hội cúng Phước Biển, hay còn được biết đến với tên gọi Chrôium check, là lễ hội dân gian của cộng đồng Khmer, đặc biệt là ở vùng biển thị xã Vĩnh Châu. Lễ hội chịu ảnh hưởng sâu sắc từ đời sống ven biển, biểu tượng cho sự tạ ơn và cầu mong bình an, thuận lợi trong đánh bắt hải sản.

Diễn ra vào ngày 14, 15 tháng 2 âm lịch hàng năm, lễ hội kéo dài trong hai ngày hai đêm. Rước tượng Phật từ chùa Cà Săng đến nơi diễn ra lễ, tiếp theo là lễ cầu siêu theo nghi lễ Phật giáo. Các sư sãi sẽ tụng kinh, cầu nguyện cho quốc thái dân an và thuyết pháp sư giáo lý cho bà con. Đêm thứ hai có thêm lễ an vị Phật.

Ngoài các nghi lễ truyền thống, lễ hội còn tổ chức nhiều hoạt động giải trí như đua ghe Ngo trên cạn, đẩy xiệp, thi lượm củ hành, liên hoan nhạc ngũ âm (phleang pinh peath), múa gà, múa khỉ cổ truyền, hội thi giọng hát, đấu bóng đá, bóng chuyền, bi sắt, kéo co, thả diều, nhảy bao...

Tổ chức vào ngày 21 tháng 3 âm lịch hàng năm tại vùng biển Kinh Ba, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng. Lễ hội Nghinh Ông là dịp mà người dân biển thể hiện lòng biết ơn và lòng thành kính đối với cá Ông, vị thần bảo vệ họ trên biển khơi. Người dân tổ chức lễ cúng và diễu hành, múa lân, sau đó lên tàu ra biển cúng Ông. Nghi thức cúng vái và xin keo là những hoạt động quan trọng. Khi xin keo thành công, người dân tin rằng cá Ông đã chứng nhận lòng thành kính của họ.

Đến với lễ hội, du khách không chỉ thưởng thức không khí trang trí độc đáo mà còn có cơ hội tham gia các hoạt động văn hóa, lễ cúng truyền thống. Ngoài ra, có những địa điểm thú vị như Cảng cá Trần Đề, bãi biển Mỏ Ó, Rừng ngập mặn, Cầu Mỹ Thanh 2, Hồ Bể...

Khác biệt với tên gọi lễ hội Cúng Dừa, người ta còn gọi đây là lễ hội Cúng Dừa vì lễ vật dâng cúng trong lễ chính là bình bông được làm bằng trái dừa tươi. Tổ chức tại ấp An Trạch, xã An Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng vào ngày 15 tháng 3 âm lịch hàng năm.

Lễ hội không chỉ là sự kiện văn hóa độc đáo của người Khmer Sóc Trăng mà còn chứa đựng những ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Lễ vật cúng trong lễ là những bình bông tinh tế, được làm từ trái dừa tươi, tượng trưng cho sự thanh khiết và tinh tế của văn hóa địa phương. Bình bông này được đặt trên một trái dừa, được gọi là Slathođôn (bình bông làm bằng trái dừa). Phần cây bông được tạo thành từ lá trầu xanh và hoa, tạo nên một kiệt tác nghệ thuật tự nhiên.

Lễ hội Thác Côn, với hơn trăm năm lịch sử, liên quan đến truyền thuyết về chiếc Cồng Vàng nằm ở vùng An Trạch, không chỉ là dịp để kỷ niệm nguồn gốc mà còn là cơ hội để cộng đồng tưởng nhớ ông bà tổ tiên, gắn kết và chia sẻ niềm vui trong cuộc sống hàng ngày. Lễ hội chứa đựng ý nghĩa tâm linh, kết nối con người với thiên nhiên và lịch sử của địa phương.

Hoặc được biết đến với tên gọi Lễ Kathina hay Lễ Dâng y cà sa, diễn ra từ ngày 15 tháng 9 đến ngày 15 tháng 10 âm lịch. Lễ hội gắn liền với nền văn hóa truyền thống của cộng đồng Khmer Nam Bộ, nhằm mong muốn cho phúc lợi gia đình, sự bình an và thành kính dâng y cà sa cho chư tăng, thể hiện lòng tin và tôn kính đối với Đức Phật và theo đuổi lời dạy của Ngài.

Vào ngày đầu tiên, mọi người mang theo nhang đèn, tiền bạc, trái cây, bông hoa, áo cà sa đến chùa để thực hiện nghi lễ dâng lên cúng Phật. Tiếp theo, họ trao áo cà sa và các vật phẩm lễ cho các vị sư sãi tại chùa, lắng nghe lời thuyết giảng và hướng dẫn về đạo lý từ các sư thầy. Vào tối, cộng đồng sẽ tham gia các hoạt động văn nghệ, múa lâm thol, ròm vong… Ngày thứ hai, mọi người tập trung để thực hiện lễ dâng bông và y cà sa trên đường hoặc xung quanh chùa, sau đó, họ quay lại chùa để lắng nghe kinh sách và chứng minh công đức của họ.

Lễ hội diễn ra vào ngày mùng 4, 5 tháng 5 âm lịch hàng năm tại cồn Mỹ Phước, huyện Kế Sách. Sự kiện nhằm tôn vinh những loại trái cây đặc sản của vùng Kế Sách, nơi là địa điểm chuyên canh cây ăn trái lớn nhất tỉnh Sóc Trăng. Đồng thời, Lễ hội cũng là dịp để kính ngưỡng những người nông dân đã cống hiến công sức để tạo ra những loại trái cây nổi tiếng.

Tại sự kiện này, cộng đồng trưng bày những loại trái cây nổi tiếng và đặc sắc như Cam sành Ba Trinh, mít nghệ An Mỹ, bưởi da xanh Kế An, bưởi năm roi Kế Thành, chôm chôm Phong Nẫm, măng cụt An Lạc Tây... Ngoài ra, Lễ hội còn có nhiều hoạt động giải trí như hội thi ẩm thực sông nước miệt vườn, đua thuyền rồng, liên hoan đờn ca tài tử, triển lãm thành tựu kinh tế - văn hoá - xã hội và nhiều trò chơi dân gian thú vị như bịt mắt đập nồi, đi cầu vọt...

Khách du lịch sẽ có cơ hội thưởng thức đặc sản độc đáo, ngắm nhìn vườn cây trái trù phú và hòa mình vào không khí tinh khôi của điểm du lịch sinh thái này. Đồng thời, họ sẽ được gặp gỡ những người dân địa phương chân chất, trò chuyện về những kỷ niệm khám phá đất cồn xưa.

Diễn ra vào ngày 14 - 15 tháng 10 âm lịch hàng năm, Hội Đua ghe Ngo (Prònăng tuuk ngôo) là một trong những sự kiện truyền thống quan trọng nhất của cộng đồng Khmer. Kết hợp với Lễ Ooc-om-boc, Hội Đua ghe Ngo không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là dịp để cộng đồng thư giãn sau những ngày làm việc cật lực.

Ghe Ngo, hình tượng của rắn thần Nagar trong truyền thuyết, được coi là chiếc ghe đã đưa Đức Phật Thích Ca qua sông. Được làm từ 20-30m, đầu ghe thường hình đầu rắn với những hoa văn rực rỡ ở hai bên lườn ghe.

Trước ngày hội, các chùa phải chuẩn bị và tuyển chọn các tay bơi từ khắp phum sóc. Mỗi đội ghe, với từ vài chục đến hơn trăm người, cần sự đồng lòng và phối hợp tốt nhằm bơi ghe nhanh. Đây không chỉ là một sự kiện truyền thống mà còn thể hiện ý chí đoàn kết, chiến thắng và lòng tranh đua cao cả.

Hội Đua ghe Ngo diễn ra trên sông Maspero của Sóc Trăng với sự tham gia đông đảo từ nhiều đội thuyền cả trong và ngoài tỉnh. Lễ hội thu hút hàng ngàn người đến xem và thưởng thức không khí sôi động.

Lễ Ooc-om-boc, hay còn gọi là lễ cúng Trăng hoặc lễ 'Đút cốm dẹp' (Bon sâm peah preah khe), là sự kiện diễn ra trong đêm Rằm Khe Ka-đâk (15 tháng 10 âm lịch) của cộng đồng Khmer. Lễ này tượng trưng cho sự tạ ơn Thần Mặt Trăng đã bảo vệ mùa màng và chào đón Thần Nước trở về biển cả. Lễ Ooc-om-boc có nguồn gốc lâu dài, bắt đầu từ thời kỳ con người bắt đầu trồng lúa nước.

Lễ cúng sử dụng những sản phẩm nông nghiệp thu hoạch trong mùa, đặc biệt là cốm dẹp - sản phẩm làm từ nếp non giã dẹp mỏng, khi ăn trộn với đường và dừa. Mâm cúng được bày vào buổi tối. Khi trăng lên, một Achar (người tu học trong chùa, hiểu biết về Phật pháp) được mời đến hoặc một trưởng lão trong gia đình tiến hành nghi lễ cúng trăng. Sau lời cầu nguyện, trẻ em trong gia đình đến đút cốm dẹp và nói lên ước muốn của họ. Điều này thể hiện niềm tin của người lớn vào năm mới. Sau nghi lễ, mọi người cùng nhau thưởng thức bánh và cốm dẹp, tận hưởng không khí vui tươi và chuẩn bị cho Hội Đua ghe Ngo sáng hôm sau trên sông Maspero.

Bên cạnh đó, trong Lễ hội, có nhiều hoạt động văn hóa như thả đèn gió, đèn nước, đặc biệt là sự kiện Hội Đua ghe Ngo.

Hàng năm, vào ngày rằm tháng 9 theo lịch Khmer, trong Lễ ra hạ (chinh Presvôsa) của các vị sư, cộng đồng Khmer ở huyện Long Phú háo hức tổ chức Lễ Lôi Protip (Lễ thả đèn nước hay thả hoa đăng) truyền thống. Lễ mang ý nghĩa tạ ơn Thần Đất, Thần Nước đã mang đến cuộc sống bình yên và hạnh phúc suốt năm qua, đồng thời cầu mong những điều tốt lành trong tương lai.

Các bà con ghép chuối tạo thành bè để thả trôi sông, gọi là đèn Protip. Đêm rước hoa đăng, mọi người rước chiếc Protip của mình đi quanh làng, đồng thời rước những bản nhạc truyền thống như trống Sa Yăm, tạo không khí vui nhộn.

Sau diễu hành, những chiếc Protip lung linh trên sông, hòa mình vào ánh trăng rằm, tạo nên bức tranh lung linh, huyền bí. Ánh sáng của Lôi Protip kết nối hạnh phúc và niềm tin, là nguồn cảm hứng cho cuộc sống và niềm hạnh phúc trong thế giới loài người.

Lễ hội Lôi Protip, hay còn gọi là Lễ Thả Đèn Nước, được tổ chức trong dịp Lễ Ooc-om-boc (ngày 15 tháng 10 âm lịch hàng năm). Lễ mang ý nghĩa tôn vinh răng nanh Phật Thích Ca, tượng trưng cho sự bình an và lòng bi. Cũng là cơ hội để cả cộng đồng tạ ơn Thần Mặt đất và Thần Nước, đồng thời xin phúc và bình an cho năm mới.

Trong đêm Lễ hội, mọi người hồi hộp chờ đón vẻ đẹp của đèn nước. Những chiếc đèn được làm từ thân chuối, trang trí cầu kỳ, mang theo những lời cầu chúc và hy vọng. Trước khi thả đèn, cả cộng đồng tập trung xung quanh, thắp nhang, nghe lời tụng kinh, cầu nguyện cho sự hạnh phúc và thịnh vượng.

Sau lễ cúng, chiếc đèn nước lung linh trôi dạt theo dòng sông Maspero, tạo nên bức tranh huyền bí, lấp lánh dưới ánh trăng đêm. Lễ hội còn kết hợp nhiều hoạt động văn hoá truyền thống như múa trống sadăm, hát dù kê, múa lâm thol, biểu diễn nhạc ngũ âm, hội thi trang phục dân tộc...

Lễ Đônta, hay còn gọi là Lễ Cúng Ông Bà, diễn ra từ ngày 29 - 8 đến mùng 01 - 9 âm lịch Khmer, là dịp đặc biệt của đồng bào Khmer Nam bộ. Trong những ngày này, bà con nô nức tổ chức lễ cúng gia tiên, tưởng nhớ công ơn sinh thành của ông bà và tổ tiên.

Ngày đầu tiên, mọi người trang trí bàn thờ, bày bánh trái, nhang đèn, chuẩn bị cho lễ cúng đón tiếp. Các vị sư được mời đến nhà để thực hiện nghi lễ, đọc kinh, dâng cơm, và làm lễ cầu siêu cho linh hồn các bậc tiền bối.

Ngày thứ hai, cơm nước chung được mang đến chùa, đốt nhang mời ông bà cùng tham gia. Họ tin rằng việc dâng cơm sư sãi là cách kính trọng Phật tử và giúp linh hồn nhanh chóng siêu thoát.

Ngày thứ ba, sau khi đi lễ chùa, bà con tổ chức cúng tại nhà và mời đám đông tham gia. Buổi cúng có tên là “Sene Chun Đôlta” (cúng đưa ông bà). Sau khi cầu khấn, họ đổ cơm và thực phẩm vào chiếc thuyền làm từ bẹ chuối, mo cau, treo cờ phướn, và hình nộm. Thuyền được thả trên sông, mương, rạch gần nhà, tạo không khí ấm cúng và thân mật.

Lễ Đônta không chỉ là sự tưởng nhớ đến người quá cố mà còn là dịp thể hiện lòng hiếu thảo và quan tâm đến tu học của các vị sư.