1. Bạc hà
Cây bạc hà còn được gọi là bạc hà nam, có tên khoa học là Mentha arvensis L, thuộc họ hoa môi (Labiatae). Theo đông y, bạc hà có vị cay, tính mát, không độc, giúp chữa trị cảm mạo, tán phong nhiệt, giảm sốt, giảm đau đầu, hắt hơi, sổ mũi, ngạt mũi, ngăn mồ hôi, giúp tiêu hóa, chữa kém ăn, không ra mồ hôi. Cả cây bạc hà đều có thể sử dụng.
Trong bạc hà, tinh chất phổ biến nhất là các tinh dầu, các hợp chất đắng và một số hoạt chất khác. Các hoạt chất này ức chế trung khu thần kinh, giãn cơ, chống co giật, giãn mạch, sát trùng, làm tiết mồ hôi và hạ thân nhiệt, làm giảm triệu chứng cảm cúm. Tinh dầu bạc hà cũng được sử dụng trong nhiều sản phẩm y tế. Ngoài ra, có thể dùng lá bạc hà tươi hoặc khô để chế biến thành nước uống chữa cảm cúm.
Cách thực hiện:
- Dùng bạc hà 10 - 15g, sắn dây 10 - 15g.
- Đổ chừng 1/3 lít nước vào siêu, đậy nắp kín đun sôi rồi xông và rót 1 chén uống.
- Sắc và uống thêm 1 - 2 lần. Nếu xuất hiện mồ hôi, ngưng xông và uống thuốc nguội.
- Có thể dùng lá bạc hà tươi hoặc khô, mỗi lần 8 - 15g, sắc nước để uống.
- Lưu ý: Không dùng cho trẻ sơ sinh.
2. Kinh giới
Kinh giới hay còn gọi là khương giới, là loại cây thảo thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae). Cây có thân vuông, mọc thẳng, độ cao khoảng 30 - 50 cm. Hoa nhỏ màu tím nhạt nở thành bông ở đỉnh cành. Kinh giới không chỉ là rau gia vị quen thuộc trên bàn ăn mà còn là cây thuốc quý. Toàn bộ phần trên mặt đất có hoa của cây kinh giới sau khi phơi khô hoặc sấy khô được sử dụng trong nhiều trường hợp. Theo đông y, kinh giới có vị cay, tính ôn, vào kinh phế và can, có tác dụng trừ phong giải cảm cúm, thúc nọc sởi, chống kinh giật, cầm máu. Chữa ngoại cảm phong hàn, phong nhiệt, sởi ở trẻ em, ban chẩn lở ngứa ngoài da, và chảy máu.
- Lá kinh giới tươi 50g, gừng tươi 10g giã lấy nước cốt.
- Sử dụng bã để xoa hoặc đắp lên xương sống.
- Mỗi ngày thực hiện từ 2 - 3 lần.
3. Cúc tần
Cúc tần, hay còn được biết đến với tên gọi cây từ bi, cây lức... có tên khoa học Pluchea indica Less, thuộc họ cúc (Compositae). Cây này thường mọc hoang và được trồng rải rác, thường sử dụng làm cây xanh làm hàng rào và thu hái lá để làm thuốc. Cây nhỏ cao khoảng 2 - 3m, cành gầy; lá hình bầu dục, mép lá có răng cưa, mặt dưới có lông mịn. Toàn bộ cây (lá, cành, rễ) đều có thể sử dụng làm thuốc. Cúc tần chủ yếu chứa tinh dầu mùi thơm đặc trưng. Theo y học cổ truyền, cúc tần có vị đắng, cay, thơm, tính ấm. Cúc tần được sử dụng để chữa cảm sốt, ho, bụng trướng, nôn oẹ, tiêu độc, tiêu đờm, bí tiểu tiện, phong thấp, đau mỏi lưng. Cách thực hiện có thể sử dụng lá cúc tần, lá sả, và lá chanh để chế biến thành thuốc sắc hoặc thuốc xông, uống khi còn nóng. Có thể áp dụng nhiều lần trong ngày.
4. Tỏi
Tỏi, không chỉ là một gia vị quen thuộc mà mỗi gia đình đều không thể thiếu, mà còn là một loại kháng sinh tự nhiên - vũ khí hữu hiệu chống lại nhiều bệnh như cảm cúm, viêm đường hô hấp, tăng huyết áp, mỡ máu, giảm đường huyết và phòng chống ung thư. Tỏi chứa tinh dầu giàu glucogen và aliin, fitonxit có tác dụng diệt khuẩn, sát trùng, chống viêm nhiễm. Ngoài ra, tỏi còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất như A, B, C, D, PP, canxi, magiê, phốt pho, iốt. Dưới đây là một số bài thuốc từ tỏi chữa cảm cúm và viêm đường hô hấp. Hãy thử ngay nếu bạn đang gặp phải cảm cúm!
- Giã vài củ tỏi, vắt lấy nước cốt, pha thêm nước (tỷ lệ 1 nước tỏi/10 nước sôi để nguội). Mỗi buổi tối, trước khi đi ngủ, nhỏ vài giọt vào mũi. Tránh pha đặc để tránh cảm giác nóng bỏng.
- Tỏi 15g, gừng sống 15g, đường đỏ vừa đủ. Tỏi, gừng cắt nhỏ, thêm 1 bát nước, đem sắc đến khi còn nửa bát, cho đường đỏ vào khuấy đều, uống 1 lần trước khi đi ngủ. Hữu ích trong trị cảm mạo phong hàn.
- Bóc vỏ rửa sạch 3 nhánh tỏi. Mỗi lần ngậm vào miệng 1 nhánh, ngậm cho đến khi không còn mùi nữa rồi nhổ ra, sau đó ngậm nhánh tỏi thứ hai. Ngậm 3 nhánh tỏi giúp khỏi cảm mạo phong hàn.
5. Tía tô
Tía tô - Cẩm nang chống cảm cúm tự nhiên
- Sử dụng 20g lá tươi, giã nhỏ, chế nước sôi, quấy đều và lấy nước nóng.
- 10g lá xắt nhỏ trộn với cháo nóng, ăn và nằm nghỉ để ra mồ hôi.
- Uống 2-3 lần mỗi ngày để nhanh chóng thoát khỏi cảm cúm.
Cây gừng - Phương pháp chữa cảm cúm hiệu quả
- Thái lát gừng tươi, hạt rau mùi, hành củ đập dập để sắc thành thuốc và uống ấm.
- Ăn thêm cháo gừng, hành, tía tô để khỏi bệnh nhanh hơn và hiệu quả cao hơn.
- Thực hiện 2-3 lần mỗi ngày để nhanh khỏi cảm cúm.
Cổ xưa, hành đã được coi là thứ thuốc tốt trong Đông y. Hành có tính cay ôn hòa, giải hàn, ôn thông dương khí, giải độc. Hành trắng được sử dụng chữa trị phong hàn cảm cúm. Hành không chỉ là gia vị mà còn là thực phẩm sức khỏe bổ dưỡng không thể thiếu trong bữa ăn.
Cách thực hiện:
- Lấy 30g củ hành tươi, 10g gừng tươi, 10g chè hương, sắc uống nóng, đắp chăn cho vã mồ hôi.
- Hành kèm tía tô, bạc hà, kinh giới, sả, lá tre mỗi loại 10g, sau đó cho tất cả vào nồi, đổ nước đun sôi để xông hơi. Xông xong uống một bát nước lá rồi đắp chăn kín.
- Thực hiện liên tục trong 3 ngày để giải quyết cảm cúm.
Mùi tàu là một loại cây rất quen thuộc, có tên khoa học là Ocimum basilicum thuộc họ Lamiaceae. Mùi tàu thường được sử dụng như một loại gia vị trong ẩm thực, tạo hương vị đặc trưng cho nhiều món ăn. Đặc biệt, mùi tàu còn được biết đến với những công dụng trong việc chăm sóc sức khỏe.
Theo Đông y, mùi tàu có vị cay, tính ấm, có tác dụng giải cảm, trị cảm lạnh, đau nhức cơ, mệt mỏi. Mùi tàu cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa và chất chống vi khuẩn tự nhiên, giúp cơ thể chống lại các bệnh truyền nhiễm.
Cách thực hiện:
- Chế biến thức ăn với mùi tàu như nấu súp mùi tàu, xào thịt bò hoặc gà với mùi tàu.
- Sắc nước uống từ lá mùi tàu và thưởng thức để giúp giảm cảm cúm và mệt mỏi.
- Có thể sử dụng mùi tàu tươi hoặc khô đều có hiệu quả.
Mùi tàu không chỉ là một loại gia vị thơm ngon mà còn là một thảo dược quý có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Cây mùi tàu, còn gọi là rau mùi tàu, có thể được sử dụng làm thuốc để giảm cảm cúm và đau nhức cơ.
Mùi tàu có vị cay, đắng, mùi thơm đặc trưng. Toàn bộ cây chứa nhiều chất dinh dưỡng như protid, glucid, cellulose, calcium, phosphor, sắt, vitamin B1 và vitamin C. Theo y học cổ truyền, mùi tàu có tác dụng sơ phong thanh nhiệt, kiệm tỳ, hành khí tiêu thũng, giảm đau.
Cách thực hiện:
- 40g rau mùi, 3 lát gừng, ngải cứu và cúc tần mỗi thứ 20g. Rửa sạch, thái nhỏ, gừng đập dập.
- Cho tất cả vào ấm sắc với 500ml nước, đến khi còn 100ml thì đổ ra, uống nóng, mỗi ngày 2 lần.
- Sau khi uống, nằm trong chăn ấm để ra mồ hôi, rồi lau khô người.
Ngải cứu - Bảo vệ sức khỏe tự nhiên
Ngải cứu là một loại cây thảo mộc phổ biến, được coi là 'mẹ của các loại thảo mộc'. Cây này không chỉ có giá trị trong Đông y mà còn được nghiên cứu hiện đại chứng minh rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Ngải cứu có vị đắng, cay, tính ấm, giúp ôn bào cung, cầm máu, an thai và có nhiều hoạt chất như tinh dầu, flavonoid, sesquiterpene lacton, axit phenolic, coumarin. Các nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng ngải cứu có tác dụng chống oxy hóa, hạ huyết áp, bảo vệ gan, chống tiêu chảy, giảm đau, estrogen, giải độc tế bào, kháng khuẩn, kháng nấm, hạ huyết áp và chữa cảm cúm.
Cách thực hiện:
- Lấy 300g ngải cứu, 100g lá khuynh diệp, 100g lá bưởi (hoặc quýt, chanh) nấu trong 2 lít nước.
- Đun sôi 20 phút bắc xuống, xông 15 phút.
- Thực hiện liên tục 2 - 3 ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.
10. Xông hơi - Phương pháp truyền thống hiệu quả
Khi thời tiết chuyển mùa, đặc biệt là khi sức đề kháng giảm sút, người ta thường dễ mắc bệnh cảm lạnh hoặc cảm cúm, đặc biệt là trẻ em và người già. Trong Đông y, xông hơi từ các loại lá thảo mộc truyền thống được coi là biện pháp điều trị cảm lạnh hiệu quả.
Xông hơi giúp mở rộng mạch máu, kích thích tuyến mồ hôi, giúp đào thải chất độc từ cơ thể. Các loại lá như lá chanh, sả, hương nhu, bưởi, tía tô, kinh giới, hoắc hương, quế, gừng, bạc hà, húng chanh, tre, dâu... thường được sử dụng.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch lá, đặt vào nồi, thêm nước và đun sôi. Khi nước sôi, đậy nắp và giữ trong 5 phút.
- Đặt nồi xông hơi ở nơi kín đáo. Cởi quần áo, trùm chăn và ngồi gần nồi xông. Mở nắp nồi để hơi nước tỏa ra.
- Xông hơi trong 10 - 20 phút. Khi cảm thấy mồ hôi đang tiết ra, dừng xông và lau khô mồ hôi bằng khăn sạch.
- Uống một cốc nước ấm hoặc trà gừng để bổ sung nước và tăng hiệu quả điều trị.
11. Sả - Giải pháp tự nhiên cho cảm lạnh
Sả chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp loại bỏ gốc tự do trong cơ thể, ngăn chặn vi khuẩn và virus gây bệnh. Tinh dầu sả giúp thông thoáng cổ họng, tiêu diệt vi khuẩn, cải thiện các chứng ho. Đơn giản, bạn có thể sử dụng củ sả tươi, gừng tươi và mật ong để làm nước uống hỗ trợ điều trị cảm lạnh, cảm cúm.
- Củ sả tươi 30g, gừng tươi 20g, mật ong 30g. Giã sả với gừng, lọc lấy 200ml nước, hòa với mật ong, đun sôi. Uống mỗi ngày 2 - 3 lần để giảm các chứng ho do cảm lạnh, cảm cúm.
12. Chanh, mật ong
Mật ong nguyên chất có tính bình, kết hợp với chanh tạo thành đồ uống phòng tránh và trị cảm cúm. Chanh giàu vitamin C tăng sức đề kháng, mật ong có tính kháng khuẩn mạnh. Kết hợp chanh, mật ong giúp đánh bay cơn cảm cúm nhanh chóng, hỗ trợ hồi phục thể lực.
- Chanh vắt nước cốt, pha với nước ấm, thêm mật ong, khuấy đều.
- Uống khi còn ấm, 3 - 4 lần mỗi ngày để có hiệu quả tốt nhất.