1. Bình Bát
Bình bát là cây phổ biến ở miền Tây, thường mọc hoang ven kênh rạch, có tên khoa học Annona reticulata. Quả dài, hình tim, vàng khi chín. Dù thuộc họ na, nhưng ăn không ngon lắm, có mùi thơm dễ chịu. Quả chín có thể ăn trực tiếp hoặc làm thuốc chữa bệnh. Hạt, vỏ, thân có tính kháng khuẩn tốt, có thể dùng sát khuẩn, giảm nhức răng, hay trị chí, rận nếu dùng để gội đầu. Ăn chín hỗ trợ chữa thiếu máu và bệnh khí hư huyết trắng ở phụ nữ. Hãy thưởng thức quả bình bát khi đến miền Tây!
2. Quả Chín và Thơm
Quả chín có thể ăn trực tiếp hoặc thêm chút đường và dầm với đá. Ăn chín hỗ trợ chữa thiếu máu và bệnh khí hư huyết trắng ở phụ nữ. Quả chín có thể ăn trực tiếp hoặc thêm chút đường và dầm với đá ăn khá ngon nhé, tuy nhiên sẽ mất khá nhiều thời gian để nhằn hạt đó. Hãy thưởng thức quả chín và thơm khi đến miền Tây!
2. Quả Lý
Quả lý là một trong những loại trái cây phổ biến ở miền Tây. Có hình dáng đẹp và hấp dẫn, quả lý có vị chua ngọt đặc trưng, là một món ăn ngon được nhiều người ưa chuộng. Hãy thưởng thức quả lý tại miền Tây để trải nghiệm hương vị độc đáo của nó!
Cây lý có tên khoa học là Rose apple, loại trái độc đáo của miền Tây. Thuộc họ mận, cây và lá giống mận nhưng lớn hơn. Quả lý ở một số nước như Ấn độ, Indonesia, Malaysia… phổ biến, tuy nhiên ở Việt Nam ít bán hơn. Quả lý tròn, ửng hồng, vị ngọt thơm như hoa hồng, xốp mềm như táo. Hạt rời, lắc kêu như mận.
Quả lý còn được sử dụng như một loại trái cây và có tác dụng chữa bệnh đường ruột. Thường có mùa từ tháng 12 đến tháng 4 hàng năm.
3. Quả Quách
Quả quách là đặc sản miền Tây, đặc biệt ở Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng. Khi chín, thịt bên trong đen đen nhưng vị rất đặc biệt. Cây quách thuộc chi Limonia, loài acidissima và cao khoảng 7 - 8m. Quả tròn, mốc mốc, mùi thơm. Vỏ cứng, giòn, cần đập vỡ để lấy thịt. Thịt khi quả xanh trắng, chín đen đậm.
Quả quách có thể dùng làm sinh tố, ngâm rượu, làm thuốc. Đợi trái rụng rồi sử dụng để quả không bị chín ép, mùi thơm hơn. Ẩn quả quách có tác dụng giải nhiệt, trị tiêu chảy (đối với quả non), chống táo bón (đối với quả chín), điều hòa tiêu hóa. Ngâm rượu cũng ngon và bổ thận. Cây thường trồng ở các tỉnh Trà Vinh, Bến Tre, Sóc Trăng.
4. Quả dừa nước
Dừa nước chỉ mọc ở miền sông nước, có hình thù khác biệt. Mọc ở vùng đất cửa sông ven biển, rạch miền sông nước Cửu Long. Quả nhỏ gộp lại giống như bông hoa hoặc quả cầu có nhiều gai, màu nâu sẫm, vỏ cứng. Thịt khi chín mềm, ngọt thanh, ít nước hơn dừa thông thường. Ngoài uống nước, có thể chế biến thành nhiều món ăn như chè, mứt. Dừa nước ngọt, thanh, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu sưng, tiêu độc. Quả quanh năm, tháng 8-10 là thời điểm nhiều và có thể mua ở thành phố Hồ Chí Minh.
5. Quả bần
Bần là một loại cây đặc trưng của miền Tây, thường thấy dọc theo bờ sông, kênh rạch. Cây bần không chỉ là biểu tượng văn hóa mà còn là nguồn cảm hứng cho thơ ca với những câu thơ như: 'Thò tay hái trái bần chua, nhớ bông điên điển nhớ mùa cá linh' hay 'Ngày anh nhặt trái bần trôi; Nước cuốn tơi bời xao xác hồn hoa; Dòng sông bé dại trong ta; Chua chát rề rà trên nhánh đong đưa; Trái tròn, bông trắng nắng mưa; Ngọn gió trở mùa đánh rớt ngày xanh; Lá nhiều, yếu ớt muôn nhành; Giấc mộng không thành nghèo rớt mồng tơi'.
Quả bần có vị chua đặc trưng, hình tròn, dẹp, màu xanh. Có nhiều loại bần khác nhau như bần ổi, bần chua, bần dĩa. Trong số đó, bần ổi và bần chua thường được ưa chuộng hơn. Bần được sử dụng rộng rãi trong nấu canh chua hoặc chế biến thành thuốc. Bần ổi có vị chua thơm, làm rau ghém hoặc ăn kèm mắm rất ngon. Bần già có thể ăn chơi với muối hoặc nấu canh chua với vị thanh. Lá non và búp của bần có thể làm gỏi hoặc ăn sống. Bần chua thường được sử dụng trong nấu canh. Quả bần có tác dụng tiêu viêm, giảm đau và có thể dùng giã nát trị bong gân. Bần thường mọc hoang hoặc ở các bờ kênh mương, có thể mua hoặc xin khi ghé miền Tây.
6. Thiên Đàng Dâu Vàng Cái Tàu
Vườn dâu vàng Cái Tàu hay còn gọi là cung điện của những quả dâu rực rỡ, thuộc vùng đồng bằng Sông Cửu Long. Dâu vàng là đặc sản riêng biệt, khi đặt chân đến Cà Mau, vườn dâu Cái Tàu chắc chắn sẽ là điểm đến quyến rũ nhất cho những người yêu thích loại trái cây dân dã Nam bộ này. Không gì sánh kịp với hình ảnh nhiều quả dâu gắn liền trên nhánh cây vững chắc, tạo nên một bức tranh hết sức độc đáo.
Đặc biệt, dâu vàng Cái Tàu khi chín có hình dáng độc đáo, mỗi chùm dâu ôm sát thân cây, tạo nên một khung cảnh thiên đàng dâu vàng. Thường vào cuối đông, cây bắt đầu đua nhau khoe sắc với những đám hoa rực rỡ, cuối mùa xuân, dâu chín vàng bóng, mang đến hương vị ngọt mát, chua chua ngon ngon hòa quyện với không khí nồng nàn của miền Nam.
7. Ngọc Quý Của Miền Tây
Củ ấu - hay còn gọi là Ngọc Quý của miền Tây, thuộc họ ấu, và ở Việt Nam có nhiều loại như ấu trụi, ấu gai, ấu sừng trâu. Dù được gọi là củ, thực tế đây là quả của cây ấu. Vì thường mọc trong nước và khi rơi xuống nước, quả ấu thường vùi sâu trong bùn, nên người ta gọi là củ ấu. Miền Tây là nơi phổ biến nhất loại quả này, trở thành món ăn vặt ưa thích. Củ ấu nổi bật nhất là ấu sừng trâu, với củ màu đen, hình dáng giống như cặp sừng trâu. Khi luộc chín, củ ấu mang đến hương vị ngọt nhẹ, bùi béo, nhưng vỏ khá cứng, đòi hỏi sự khéo léo khi bóc để thưởng thức.
Không chỉ ngon miệng, củ ấu còn được coi là một phương pháp điều trị trong y học dân gian, với hương vị ngọt, tác dụng mát, giúp giải nhiệt, điều trị mụn nhọt, viêm loét dạ dày. Củ ấu non có thể ăn sống để chống nóng, chống nắng, giải độc say rượu, và trừ rôm sảy. Chuyên gia dinh dưỡng đánh giá cao về chất dinh dưỡng trong củ ấu với nhiều chất như protein, chất bột đường, canxi, kẽm, sắt, natri, kali và calo. Hiện nay, củ ấu rất phổ biến, có thể mua dễ dàng tại các con đường quốc lộ, là nguồn dinh dưỡng tốt cho bữa ăn hàng ngày.
8. Hương Vị Đặc Sắc Của Quả Trâm
Quả trâm khi còn non có hương vị chua chát đặc trưng. Khi chín, quả trâm mang đến hương vị ngọt thanh, chút chua lẫn chát, màu tím đậm, kích thước bằng đầu ngón tay út với hình dáng bầu dục. Mùa quả trâm kéo dài từ tháng 4 đến tháng 7 trong lịch âm lịch. Trên toàn cầu, quả trâm mọc tự nhiên ở các nước như Bangladesh, Ấn Độ, Nepal, Pakistan, Sri Lanka và Indonesia. Tại Việt Nam, cây trâm thường xuất hiện ở vùng Bảy Núi (An Giang), đặc biệt là tại 2 xã Núi Tô và Cô Tô thuộc huyện Tri Tôn.
Mỗi khi hè về, những rặng trâm chín mọng đánh dấu những kỷ niệm thơ ấu với hình ảnh sách cài nách. Quả trâm chín mọng, bóng bẩy, chua chua ngọt ngọt là hương vị gắn liền với những ngày cắp sách đến trường. Được thưởng thức những quả trâm đặc biệt, bạn sẽ trải qua một trải nghiệm hương vị không thể quên. Chúng mang theo chút chua, chát, và ngọt, hòa quyện thành một ký ức đẹp từ thời thơ ấu.
9. Hương Vị Đặc Sắc Của Thốt Nốt An Giang
Cây thốt nốt, thuộc họ cau, là loài cây phổ biến tại các nước Nam Á và Đông Nam Á như Ấn Độ, Sri Lanka, Thái Lan, Campuchia, Việt Nam, Malaysia, New Guinea,... Cây có thân to thẳng, bẹ có gai ngắn hai bên, lá xòe tròn giống lá cọ. Quả thốt nốt thường mọc thành những chùm lớn, hình tròn, có màu nâu hoặc màu hạt dẻ.
Quả thốt nốt khi bóc ra hiện lên những múi nhỏ, trắng phau, đầy ứ nhựa và mang hương thơm đặc trưng. Đây là một món ăn chơi và giải khát được nhiều người yêu thích. Ngoài việc làm thức ăn dân dã, lá thốt nốt còn được sử dụng để làm vật liệu lợp nhà, chất đốt, cột nhà, bàn ghế... Quả thốt nốt để lại ấn tượng khó phai trong tâm trí du khách với các món ngon như cơm thốt nốt, nước thốt nốt tươi (hoặc lên men), đường thốt nốt, chè thốt nốt, bánh gói thốt nốt, bánh bò thốt nốt...
10. Hòa Mình Trong Hương Vị Đặc Sắc Của Quả Ô Môi
Quả ô môi khi non có màu xanh, khi chín có màu nâu đen, hình dài khoảng 3 - 4cm và cong như lưỡi liềm, vỏ cứng sần sùi, nham nhám. Khi bóc vỏ ra, quả ô môi bật lên với nhiều hạt màu đen, hình tròn, xương múi cứng nhưng vẫn dễ nhai với vị chát, ngọt, và thơm đặc trưng của ô môi.
Mùa hè là thời điểm quả ô môi bắt đầu xuất hiện, treo lơ lửng đen bóng giữa những bông hoa hồng rực rỡ. Ở quê hương, việc ném quả ô môi để chia sẻ là một trò chơi phổ biến. Ăn quả ô môi cũng đòi hỏi kỹ thuật nhất định. Chia quả thành từng khúc ngắn, vạt hai bên vỏ để lộ hạt màu nâu đen ngọt lành, tận hưởng hương vị đặc sắc của quả ô môi.
11. Hương Thơm Dịu Dàng Của Quả Cà Na
Trong quá khứ, cà na là loại cây hoang dã ít được trồng vì quả cà na không có giá trị kinh tế cao. Nhưng ngày nay, loại trái cây này lại trở thành một lựa chọn phổ biến, đặc biệt là đối với giới trẻ ở các thành phố, khiến cung cầu không đáp ứng được. Nhiều nông dân ở miền Tây, đặc biệt là tại ấp Tân Thành, xã Tân Lập (huyện Tịnh Biên, An Giang) đã bắt đầu trồng cây cà na trở lại.
Vào khoảng tháng Bảy và tháng Tám âm lịch hàng năm, khi mùa nước nổi (mùa lũ) đến, bông điên điển bắt đầu nở vàng, là thời điểm thu hoạch cà na. Quả cà na có hình dáng thuôn tròn, dài khoảng 2 lòng tay. Khi chưa chín, quả có vỏ xanh đậm, vị chát, còn khi chín có màu vàng nhạt và vị chua.
Để chế biến món cà na muối ngon, cần có những bí quyết riêng. Cà na nên được chọn quả già, chín vàng, không bị dập, sau đó rửa sạch, cắt đầu và đuôi một ít để làm đẹp. Sử dụng dao nhọn rạch 4 đường theo chiều dọc trên quả, ngâm trong nước muối mặn, xả nước lạnh nhiều lần để giảm vị chua. Cho cà na vào nồi nước sôi và kiểm tra bằng cách vuốt nhẹ, khi cơm và hạt tách ra dễ dàng là được. Sau đó, đổ cà na ra xả nước lạnh, vắt ráo và xếp vào keo. Cho nước đường nấu lên đun sôi, sau đó để nguội và đổ vào nồi cà na (theo tỉ lệ 500 gram đường cát cho 1kg cà na). Sau một ngày, cà na sẽ ngấm đường và sẵn sàng để thưởng thức.
12. Khám Phá Hương Vị Độc Đáo Của Quả Thanh Trà
Cây trái miền Tây là một chủ đề không ngừng đưa đến sự phong phú và đa dạng của nhiều loại quả. Mỗi tỉnh thành đều đem đến cho bạn cơ hội thưởng thức những đặc sản thơm ngon và hấp dẫn, từ sầu riêng Cái Mơn, dừa Bến Tre đến dâu xanh vùng Bảy Núi... Và khi bạn bước chân đến tỉnh Vĩnh Long, sẽ có một loại quả chua ngọt kèm theo hương thơm nhẹ, được biết đến với tên gọi là quả thanh trà.
Lần đầu thưởng thức, bạn có thể nghĩ rằng đây là xoài rừng, điều này hoàn toàn không ngạc nhiên vì thanh trà thuộc giống xoài. Những quả thanh trà vàng rực mắt trên các xe ba gác trở thành hình ảnh quen thuộc mỗi khi hè về. Vỏ của quả thanh trà mềm, thịt ngọt, vỏ cứng giòn, lột vỏ chấm muối ớt là một trải nghiệm ngon tuyệt. Hoặc bạn có thể xay nhuyễn, trộn với đường đá để tạo ra một món giải khát thơm ngon đặc sắc cho mùa hè.