1. Bay Diều
Bay Diều là một trò chơi quen thuộc, đậm chất ký ức tuổi thơ trong những vùng quê yên bình, nơi mà mùi lúa rạ luôn hiện hữu. Các chiếc diều bay lượn trên bầu trời xanh, được tạo hình từ nan tre, giấy tập, và giấy màu được kết hợp một cách sáng tạo. Có những chiếc diều được trang trí thêm đuôi dài từ giấy hoặc dây ni-lông nhiều màu sắc.
Những người khéo léo có thể thêm những ống sáo nhỏ vào thân diều, tạo ra âm thanh độc đáo khi diều bay cao. Diều được đeo vào cuộn dây dài và chắc chắn, sau đó được thả ngược theo hướng gió, do sự điều khiển tài tình của người chơi.
Chiếc diều bay càng cao, mang theo ước mơ của lũ trẻ, mở rộng tầm nhìn. Nó là biểu tượng của hy vọng, của một tương lai tươi sáng. Và chiếc diều kia chính là thông điệp trân trọng từ tuổi thơ.


2. Nhảy Dây Quay
Nhảy dây là một trò chơi dân gian có từ lâu đời, được các cô gái ở độ tuổi thiếu niên nhi đồng yêu thích. Khi rảnh rỗi ở nhà hoặc khi ra chơi ở trường, nhóm bạn gồm vài người, chỉ cần một sợi dây thừng hoặc dây thun và một khoảng đất đủ rộng là có thể bắt đầu trò chơi.
Nhảy dây quay là một trò chơi quen thuộc của lũ trẻ ở vùng quê chân chất. Cả trai và gái đều rất thích thú với trò chơi này. Đây là một cách tuyệt vời để rèn luyện khả năng nhảy cao và sự linh hoạt của cơ thể.
Hai người sẽ đứng đối diện nhau và vặn dây, trong khi người còn lại lần lượt nhảy qua dây theo chiều quay theo tay vặn dây của cả hai. Ai bị vướng vào dây sẽ thay thế vào việc vặn dây. Trò chơi này mang lại niềm vui và tiếng cười cho mọi người tham gia.


3. Trốn tìm
Trốn tìm là một trong những trò chơi dân gian được rất nhiều bạn nhỏ ưa thích. Trò chơi không chỉ mang tính giải trí mà còn gắn kết người chơi với nhau.
Đây là một trò chơi mà dù trẻ em ở thành thị hay nông thôn đều đã trải qua. Cả nhóm chơi oẳn tù xì và người thua sẽ phải đứng xoay mặt vào cột, bịt mắt và đếm từ 0 đến một con số do nhóm quy định trước. Những người còn lại sẽ đi tìm bất kỳ nơi nào cảm thấy kín đáo để trốn vào. Sau khi người đếm đếm xong, người đó sẽ đi tìm những người đang trốn và giữ vững vị trí cột không để những người trốn có cơ hội chạy ra và vỗ tay vào cột. Nếu vỗ nhanh, người đếm phải bịt mắt và làm lại vòng khác.
Đây là một trò chơi dễ chơi và đòi hỏi sự nhanh nhẹn cùng sự tinh ranh. Hãy gọi lũ bạn cùng tham gia ngay nhé!


4. Bắn bi
Đây là một trò chơi mà các chàng trai thường rất thích. Chỉ cần vẽ một vòng tròn nhỏ ở đâu đó, gọi là lỗ. Khoảng cách từ lỗ đến một đoạn đã đánh dấu là điểm xuất phát. Mỗi người chơi chơi xổ sốu phải đưa vào lỗ một số bi giống nhau.
Các người chơi lần lượt bắn bi từ điểm xuất phát về phía lỗ. Bi nào dừng lại gần lỗ nhất mà không nằm trong lỗ, người đó được quyền bắn tay lượt đầu tiên và tiếp tục như vậy, lần lượt bắn bi trong lỗ chạy ra ngoài. Bi nằm trong lỗ sẽ được thu về cho người chơi đó cho đến khi tất cả bi đều được chơi hết.
Có một cách chơi khác là người vẽ vạch xuất phát và bắt đầu bắn chạm bi vào nhau. Nếu bắn chạm vào bi của người khác, người đó sẽ được nhận bi và tiếp tục bắn. Cuối cùng, người có nhiều bi nhất sẽ là người thắng cuộc.


5. Rồng rắn lên mây
Rồng rắn lên mây là trò chơi được các em nhỏ ở nông thôn yêu thích, với câu hỏi đồng dao quen thuộc: “Rồng rắn lên mây có cái cây lúc lắc, có cái nhà điểm binh, hỏi thầy thuốc có nhà hay không?”. Trò chơi trở nên vui nhộn khi có nhiều người tham gia.
Một bạn được chọn làm thầy thuốc và đứng đối diện với nhóm các bạn xếp thành đoàn rồng rắn. Các bạn rồng rắn sẽ túm đuôi áo của nhau tạo thành một đường thẳng. Người đứng đầu đoàn thường là bạn to và khỏe nhất để bảo vệ 'đứa con' phía sau. Rồng rắn chạy đi chạy lại, lượn vòng và đọc câu đồng dao: 'Rồng rắn lên mây có cái cây lúc lắc, có cái nhà điểm binh, hỏi thầy thuốc có nhà hay không?'.
Thầy thuốc trả lời 'Có' hoặc 'Không' rồi đuổi bắt đoàn rồng rắn. Đứa đứng đầu phải cản trở thầy thuốc, và nếu thầy thuốc bắt được bạn ở đuôi, bạn sẽ bị loại. Trò chơi tiếp tục cho đến khi đoàn rồng rắn ngắn đi hoặc bị ngắt quãng. Nếu rồng rắn bị đứt khúc hoặc ngã, họ cũng sẽ thua cuộc!


6. Trò chơi Ô ăn quan
Ô ăn quan, hay ăn quan, là một trò chơi dân gian của trẻ em Việt Nam. Đây là trò chơi chiến thuật dành cho hai người chơi trở lên, thường là từ 2 đến 3 người. Có thể sử dụng nhiều vật liệu khác nhau để chuẩn bị cho trò chơi.
Bạn có thể chơi ô ăn quan ở bất cứ đâu, chỉ cần có một bàn chơi được kẻ thành hình chữ nhật chia thành mười ô vuông đối xứng, 5 ô mỗi bên. Hai đầu của hình chữ nhật này có hai ô quan.
Các ô hình vuông ở hai bên được gọi là ô dân. Người chơi di chuyển dân theo cách lựa chọn để 'ăn' càng nhiều dân và quan càng tốt. Người chơi thắng khi không còn đủ dân để chơi. Trò chơi này chỉ chơi được hai người với nhau!


7. Chuyền Que
“Cây mốt, cây mai, cái trai, cái hến, con nhện chăng tơ, quả mơ có hạt...” là bài hát đồng dao thường đi kèm khi chơi chuyền que. Đây là trò chơi được các bé gái yêu thích, mặc dù không phải ai cũng chơi được. Cần một quả bóng tròn (hoặc quả găng, quả cam nhỏ, quả ổi xanh), và 10 que tre vót tròn như đũa. Tay phải cầm quả, tung lên không trung và nhặt từng que rồi bắt quả ngay khi rơi xuống.
Nếu quả rơi xuống đất, mất lượt và chuyển sang người chơi tiếp theo. Có 10 bàn với 10 bài đồng dao cho mỗi bàn, đòi hỏi kỹ năng và nhớ lời bài hát. Mỗi bàn tăng số lượng que nhặt lên: bàn thứ nhất nhặt 1 que, bàn thứ 2 nhặt 2 que,... cho đến bàn thứ 10 là kết thúc.


8. Nu na nu nống
Người chơi đứng thành hàng, duỗi chân ra. Một người trong đợt dùng tay nhẹ nhàng đập từng chân, hát theo nhịp 'Nu na nu nống' từ chân đầu đến chân cuối. Khi bài hát kết thúc, mọi người phải rút chân nhanh để tránh bị chạm. Chân bị chạm sẽ bị loại hoặc phạt theo quy luật. Bài hát thường được biên soạn lại, nhưng đoạn hát quen thuộc nhất vẫn là: 'Nu na nu nống, đánh trống phất cờ, mở cuộc thi đua, chân ai sạch sẽ, gót đỏ hồng hào, không bẩn tí nào, được vào đánh trống'.


9. Bắt đầu hành trình với hoa và nụ cười
Chơi trò này sẽ mang lại niềm vui bất tận. Cách chơi đơn giản, 2 người ngồi đối diện, chân duỗi thẳng và chạm vào nhau. Chân của bạn phải chồng lên chân của đối phương tạo thành đường thẳng. Người khác nhảy qua hai chân đứng đó và quay lại.
Tiếp theo, một người chồng nắm tay lên ngón chân của đối phương tạo thành nụ hoa. Những người khác nhảy qua mà không chạm vào nụ hoa. Tiếp tục xếp nụ hoa lên và mở rộng tay để tạo cầu cho người khác nhảy qua, người nào chạm phải sẽ bị loại. Khi tìm được người chiến thắng, chuyển đổi người trồng nụ và hoa.


10. Điệu nhảy với dây thần kỳ
Thời thơ ấu, chắc hẳn mọi người đều từng thử sức với trò nhảy dây. Chiều nào học xong, tụi bạn xóm nhau ra ngõ chơi, tìm dây thun trong nhà rồi cùng nhau đan lại. Dây thun nhiều thì thắt đôi, ít thì thắt đơn, sau đó 'kéo búa bao' để chọn ra 2 người cầm đầu dây căng ra, còn lại nhảy qua.
Bắt đầu với dây thấp, sau mỗi lượt tăng độ cao. Nếu có ai đó vấp phải dây, họ sẽ thay thế một trong hai người cầm dây. Cuộc chơi kéo dài đến tối mới kết thúc. Có lần mình nhảy vấp phải dây, ngã xuống đường nhưng vẫn vui. Tuổi thơ là những khoảnh khắc chạy đùa, trầy da nhưng lại đáng nhớ. Khi đi dạo thấy trẻ con nhảy dây, nhớ về những ngày thơ ấu và đám bạn xưa.


11. Rung rinh cùng nhảy lò cò
Chơi trò Kẻ 10 ô, hình chữ nhật hay so le một ô, sau đó hai ô và tiếp tục như vậy. Mỗi người chơi thả một viên gạch nhỏ của mình vào ô đầu tiên, cố tránh kẻ hoặc rơi ra ngoài. Tiếp theo, nhảy qua các ô, bỏ qua ô có viên gạch. Nhảy một chân vào ô đơn, giữ thăng bằng để bật đi tiếp mà không dừng lại quá lâu.
Khi nhảy tới hai ô liền nhau, nhảy dang hai chân để đứng giữa hai ô. Rồi quay vòng và đứng ở ô gần nhất có gạch, cúi người lấy tay nâng viên gạch, nhảy ra khỏi vòng và tiếp tục nhảy mức tiếp theo. Nếu phạm quy tắc, dừng lại ngay và để viên gạch ở ô vừa nhảy xong.


12. Chạy Đuổi Ếch Vàng
Chạy Đuổi Ếch Vàng là cái tên đầy màu sắc của kí ức tuổi thơ, nguồn gốc của trò chơi này xuất phát từ truyện cổ tích Hy Lạp với tên gọi “chuồn chuồn đồng”. Trong ngôn ngữ Việt Nam, chúng ta thường sử dụng thuật ngữ 'Đuổi Ếch Vàng' để ám chỉ trò chơi dân gian hết sức vui nhộn.
Chạy Đuổi Ếch Vàng thích hợp cho mọi lứa tuổi, đặc biệt là với trẻ con. Trò chơi này thường xuất hiện trong các ngày hội làng, kèm theo các trò khác như kéo co, rồng rắn lên mây… Sự phổ biến của Chạy Đuổi Ếch Vàng còn được thể hiện qua tranh Đông Hồ với màu sắc rực rỡ, đường nét tinh tế. Để phù hợp với nhiều người hơn, Chạy Đuổi Ếch Vàng đã được biến đổi với nhiều phiên bản, luật chơi độc đáo để làm tăng thêm sự thú vị.
Đây có lẽ là trò chơi mà tôi đã tham gia từ khi còn nhỏ cho đến khi tròn 12 tuổi (lúc đó chơi trong ngày 26/3 khi trường tổ chức sự kiện). Chương trình thường diễn ra như sau: người bịt mắt sẽ phải mò mẫm trong bóng tối để đuổi bắt ếch vàng.
Trong khi người đó bịt mắt, bạn bè còn lại sẽ chạy xung quanh vỗ tay để giúp người bịt mắt tìm và đuổi bắt. Người nào bị bắt được ếch vàng sẽ thay thế vị trí của người bịt mắt, và vòng tròn bắt đầu lại. Ai bịt mắt mà lén hé ra sẽ bị phạt thêm 2 lượt nữa.


13. Rồng Rắn Vượt Đèn
“Rồng Rắn Vượt Đèn” là một trong những trò chơi quen thuộc của thời thơ ấu. Trò chơi này không yêu cầu bất kỳ đồ chơi hỗ trợ nào, có thể chơi ở mọi nơi nên thường được trẻ con yêu thích, thậm chí là chơi ngay trong lớp học.
Một trò chơi huyền thoại mà chúng ta thường thấy khi còn nhỏ, khiến cho bọn trẻ nhảy nhót không ngừng. Đúng như tên gọi 'Rồng Rắn Vượt Đèn', cách chơi đơn giản là một người trong nhóm sẽ đóng vai rồng rắn có nhiệm vụ 'vượt qua đèn' bằng cách bắt chước rắn đuổi săn con mồi.
Tuy nhiên, rồng rắn này không được 'vượt đèn' nên có thể bò lên bất kỳ chỗ nào cao hơn mặt đất. Bọn trẻ sẽ cùng nhau tìm 'đèn' để rồng rắn vượt qua, và khi rắn rắn bò lên thành công, chúng ta sẽ thấy hình ảnh hài hước khi con rắn ngồi 'lêu lêu' trên đỉnh cao, còn 'đèn' phát sáng dưới đất.

