Top 14 Sự thật thú vị về loài vẹt

2. Đặc điểm nổi bật của vẹt

Với chỉ số trí tuệ (IQ) xuất sắc, chúng ta đang nói đến loài vẹt - loài chim thông minh nhất trên hành tinh này. Khả năng nói chuyện của chúng rất đặc biệt, và chúng cũng có khả năng biểu diễn xiếc và giải toán một cách logic. Vẹt được biết đến như loài chim sống chung thủy nhất, chỉ kết đôi một lần trong đời với một vợ và một chồng. Chúng không có xu hướng đánh dấu lãnh thổ, thường xây tổ trong những hốc nhỏ trên thân cây. Loài vẹt này ít vận động và không di cư hoàn toàn.

Các đặc điểm nổi bật của vẹt bao gồm mỏ khỏe mạnh để đập vỡ vỏ hạt, tư thế thẳng đứng, chân chắc và có móng. Bộ lông sặc sỡ của chúng làm cho chúng trở nên quyến rũ, và một số loài thậm chí có nhiều màu sắc. Vẹt thuộc vào bộ chim có kích thước thay đổi rộng nhất, từ vẹt nhỏ chỉ khoảng 8,6 cm đến vẹt lớn có thể lên đến 100 cm. Tuổi thọ của chúng cũng ấn tượng, từ 20 - 30 năm đối với loài nhỏ đến 60 - 80 năm đối với loài lớn. Chế độ ăn của chúng chủ yếu là hạt, quả hạch, quả, chồi và thực vật khác.

Loài vẹt, cùng với quạ, giẻ cùi và chim ác, được biết đến là những loài chim thông minh nhất, với khả năng bắt chước tiếng người khiến chúng trở thành thú cưng phổ biến. Tuy nhiên, việc săn bắt vẹt hoang dã để buôn bán thú cưng, cùng với mất môi trường sống và cạnh tranh từ loài xâm lấn, đã gây giảm số lượng vẹt hoang dã. Các biện pháp bảo tồn môi trường sống đã giúp bảo vệ một số loài có sức lôi cuốn lớn và sống trong cùng một hệ sinh thái.

Kích thước của con vẹt biến động tùy loại, với trọng lượng từ 1,2 đến 1,7kg cho con trưởng thành và có những con lên đến 2 - 4kg. Chiều dài cơ thể dao động từ 8,6 đến 100cm. Những đặc điểm cơ thể chính của chúng bao gồm:

• Đầu tròn và khá to.
• Mỏ lớn và cứng, với phần trên dài hơn phần dưới.
• Mắt tròn, thường có màu đen hoặc đỏ.
• Mào to ở đỉnh đầu (ở một số dòng).
• Cổ to và hơi ngắn.
• Ngực nở, lưng cong và to về phần bụng.
• Chân to và cứng, với móng vuốt sắc nhọn.
• Cánh và đuôi dài, bao phủ bởi lớp lông sặc sỡ.
• Toàn thân bao phủ bởi lớp lông mềm và mượt.

Lớp lông ngoài cứng nhưng sặc sỡ, với màu xanh lá cây và xanh dương là chủ yếu. Mọi thứ từ mỏ đến đuôi đều giúp chúng dễ dàng đu, bám, và leo trèo trên các cành cây.

Vẹt được xem là một trong những loài chim thông minh nhất, với khả năng bắt chước giọng nói như con người, chỉ thua kém so với loài quạ. Tuy nhiên, điều làm cho trí tuệ của chúng nổi bật là một mạch thần kinh đặc biệt trong não bộ, được các nhà thần kinh học tại ĐH Alberta (Canada) xác định. Đây có thể là nguyên nhân làm cho vẹt vượt trội về trí tuệ.

Chuyện sinh sản của loài vẹt là một vở kịch tình cảm giữa đôi uyên ương. Mọi sự diễn ra trong tổ chúng làm cho mùa hè trở nên ấm áp và tràn đầy hy vọng.

Đến mùa sinh sản, đôi vẹt tìm về những thân cây ẩn mình để bắt đầu hành trình kỳ diệu của tình yêu. Tổ của họ trở thành ngôi nhà ấm cúng, được trang trí bằng những sợi rơm và cành cây nhỏ xinh.

Vào khoảnh khắc quan trọng, từ 4 đến 8 quả trứng được đặt nền, mỗi quả nhỏ xíu như những viên ngọc trắng tinh khôi. Điều đặc biệt là trong thời kỳ ấp trứng, bản năng của đôi vẹt hiện lên một cách rõ nét. Con đực chăm sóc và mang thức ăn về cho bà bầu, tạo nên bức tranh hạnh phúc và đoái hoài.

• Trứng nở sau khoảng 17 đến 35 ngày, đánh dấu sự bắt đầu của cuộc sống mới.
• Chim non xuất hiện, và cả gia đình vẹt chung tay nuôi dưỡng, bảo vệ tổ ấm.
• Quãng thời gian ấu thơ, với bố mẹ chở ăn, con non lớn lên từng ngày với bộ lông mềm mại và đôi mắt long lanh.
• Sau khoảng 2 đến 3 tháng, đứa con đầu lòng chuẩn bị rời tổ, để lại không khí ấm áp cho những đợt sinh sản tiếp theo.

Trong thế giới tự nhiên, bầy đàn vẹt cùng nhau săn mồi và chia sẻ niềm vui, tạo nên hình ảnh sinh động và quyến rũ. Họ là những cư dân của vùng nhiệt đới, tận hưởng không khí ấm áp và môi trường dễ chịu.

Việt Nam, với đa dạng địa hình và khí hậu, là tổ quốc của khoảng 50 loài vẹt, tô điểm cho bức tranh thiên nhiên phong phú.

Vẹt, những nghệ sĩ độc đáo của thiên nhiên, không chỉ là những chuyên gia nhào lộn với lông vũ, mà còn là những nghệ sĩ lưỡi tài năng. Chúng có khả năng sử dụng lưỡi để tạo ra những âm thanh độc đáo, giống như bản hòa âm của tự nhiên.

Trong quá trình tạo âm, lưỡi của vẹt được đẩy và di chuyển tinh tế, tạo ra những biến đổi tinh tế trong âm thanh, giống như chúng ta khi nói chuyện. Điều này giải đáp câu hỏi về bí ẩn của sự nhại tiếng của chúng, khiến chúng trở thành những người hùng của bản hòa âm tự nhiên.

Đồng nghiệp của Gabriel Beckers từ Đại học Leiden (Hà Lan) đã phát hiện rằng lưỡi của loài vẹt đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra các âm thanh phức tạp, giúp chúng trở thành nghệ sĩ độc đáo trong thế giới âm nhạc của tự nhiên.

Đây là sự khám phá mới mẻ về nghệ thuật độc đáo của vẹt, làm bổ sung cho hình ảnh tài năng và sự thông minh đặc sắc của loài chim này.

Loài vẹt không chỉ là nghệ sĩ độc đáo của âm nhạc tự nhiên mà còn là nhà nghiên cứu ngôn ngữ tài năng. Theo nghiên cứu từ Nhật Bản, chúng không chỉ bắt chước tiếng nói của con người mà còn có khả năng phân biệt ngôn ngữ như tiếng Anh và tiếng Trung Quốc.

Trong nghiên cứu, nhóm vẹt nghe những bản dịch tiếng Anh và tiếng Trung Quốc từ các tác phẩm nổi tiếng. Chúng chỉ được phép ăn sau khi nhảy lên sào với tiếng nói tương ứng. Kết quả cho thấy, loài vẹt có khả năng nhận diện và phân biệt ngôn ngữ, thậm chí là những ngôn ngữ mà chúng chưa từng nghe trước đó.

Điều này làm nổi bật khả năng học ngôn ngữ tự nhiên đặc sắc của loài vẹt, chứng minh sự thông minh và linh hoạt trong việc tương tác với môi trường xung quanh.

Chú vẹt già nhất thế giới - người nghiên cứu cuộc sống và thời gian

Một chú vẹt đặc biệt đã sống lên đến 90 tuổi, làm nổi bật sự kỳ diệu và độ đa dạng trong thế giới động vật. Cuộc sống của chú vẹt trải qua nhiều giai đoạn, chứng kiến sự thay đổi của môi trường và xã hội xung quanh.

Với khả năng phân biệt ngôn ngữ và bắt chước tiếng nói của con người, chú vẹt giống như một giáo sư ngôn ngữ, lưu giữ và truyền đạt kiến thức qua các thế hệ. Sự sống lâu dài của chú là một câu chuyện đầy hấp dẫn về khả năng thích nghi và thông minh của loài vẹt.

Chim cánh xanh Poncho ra đời trong thời kỳ vua Anh George V còn ngự trị và ngay lập tức trở thành ngôi sao sáng trong thế giới điện ảnh Hollywood. Hiện nay, Poncho đã trở thành chú vẹt già nhất trên toàn cầu khi bước sang tuổi 90. Chú vẹt với bộ lông dài và cánh xanh của mình đã từng tham gia diễn xuất trong những bộ phim nổi tiếng của các diễn viên Jim Carrey và Eddie Murphy. Món quà sinh nhật của Poncho, khi chú bước qua cổng tuổi 90, là một chiếc bánh ngon đầy ẩn chứa những hạt óc thông minh.

Chú vẹt này đã làm quen với vẻ lộng lẫy của Hollywood suốt nhiều năm, nhưng sau đó, Poncho đã quay về hậu trường tại một trang trại nhỏ ở vùng Shrewsbury, Shrophire, Anh vào năm 2000. Sau khi hoàn thành bộ phim '101 chú chó đốm', Poncho được quyết định ở lại Anh để được chăm sóc và nuôi dưỡng do sức khỏe không cho phép quay lại Mỹ.

Poncho là thành viên của đội ngũ của công ty 'Chim và Động vật không giới hạn', chuyên cung cấp các nhân vật động vật cho hai đại gia điện ảnh nổi tiếng là Warner Brothers và Universal. Sau đó, chú được Rebecca Taylor, chủ của một cửa hàng chim cảnh ở Shropshire, chăm sóc và nuôi dưỡng.

Các nhà sinh vật học cho biết, thông thường, vẹt cánh xanh có thể sống từ 50 đến 60 năm. Tuy nhiên, có những trường hợp đặc biệt khi chúng có thể sống tới 80 tuổi.

Vẹt không nằm trong nhóm chim biết hót, nhưng lại trở nên nổi tiếng với khả năng bắt chước giọng nói. Chúng có thể mô phỏng những cách phát âm phức tạp của con người, học từ những người chủ của chúng. Điều này không chỉ để thu hút đối tác mà còn để tạo mối liên kết xã hội, không khác gì con người. Những chú vẹt nuôi làm thú cưng thường bắt chước tiếng người để xây dựng giao tiếp xã hội, và chúng có khả năng mô phỏng các loài khác trong tự nhiên vì mục đích tương tự.

Trong một nghiên cứu về một chú vẹt xám Châu Phi, các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng nó không chỉ bắt chước giọng nói của con người, mà còn có khả năng học hàng trăm từ, hiểu ý nghĩa của từ, và thậm chí là nhận biết các đồ vật theo tên cũng như đếm! Nghiên cứu này đã làm cho các nhà khoa học tin rằng vẹt không chỉ đơn giản là bắt chước mà còn có khả năng phát âm giống như con người.

Vẹt xám Châu Phi trở nên nổi tiếng với khả năng nói tiếng người trong các nghiên cứu.

Đây là một phát hiện lớn, vì đến nay con người được coi là động vật duy nhất có khả năng sử dụng 'ngôn ngữ', nhưng nghiên cứu này chỉ ra rằng vẹt có nhiều khả năng tương tự như người, bao gồm khả năng nhận biết nhịp điệu và đếm.

Do đó, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng vẹt bắt chước tiếng người để tăng mối liên kết xã hội với những người chăm sóc. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn chưa rõ nguyên nhân và cách mà vẹt bắt chước giọng nói, cũng như một số loài suboscine khác, và liệu kỹ năng này có phát triển theo quá trình tiến hóa giống như chim biết hót hay không.

Yến Phụng – Vẹt Hồng Kông: Đây là giống vẹt nhỏ được yêu thích bởi sự đa dạng về màu sắc, sức đề kháng tốt, tính thân thiện và khả năng nói nhiều. Tuy nhiên, chỉ số IQ ở mức trung bình và cần kiên nhẫn trong việc huấn luyện.

Cockatiels – Vẹt Mã Lai: Nổi tiếng với bộ lông mềm mại, thân thiện và giá rẻ. Cũng có chỉ số IQ trung bình và khả năng hót theo nhạc, nhưng sức khỏe yếu và khả năng nói kém.

Vẹt ngực hồng (Vẹt ngực đỏ): Dễ nuôi với màu lông đẹp, nhưng ở giai đoạn mới lớn chúng trông xấu xí. Chỉ số IQ trung bình, khả năng nói khá và giá phải chăng.

Love bird – Chi két mẫu đơn/ két uyên ương: Dễ thương với lông đa dạng, thân thiện nhưng khả năng bắt chước giọng kém.

Vẹt má vàng: Có lông đẹp, khả năng nói tốt ở mức khá, nhưng kỹ thuật bay kém và tính cục tính.

Vẹt xám châu Phi: Có chỉ số IQ cao, khả năng nói tốt, nhưng kỹ thuật bay trung bình và lông nhiều bụi phấn.

Vẹt mào: Thân thiện, thông minh, giá cao. Nói tốt và thích nhảy theo nhạc.

Vẹt Caique: Nhỏ, đẹp và thân thiện với chỉ số IQ khá.

Vẹt Electus: Bộ lông nổi bật, hiền lành và kỹ thuật bay tốt. Tuy nhiên, giá cao và tính lầm lì.

Sun Conure – Vẹt đuôi dài mặt trời: Màu sắc sặc sỡ, hài hước, giá rẻ nhưng nói kém và âm thanh chói tai.

Dưới đây là danh sách 10 loài vẹt nói giỏi nhất trên Thế Giới:

• African Grey: Được biết đến là loài thông minh nhất trong số những con chim biết nói chuyện, có khả năng bắt chước tiếng người và tiếng của động vật khác.
• Yellow-Naped Amazon: Nổi tiếng với khả năng nói chuẩn xác và có thể bắt chước cách diễn đạt và ngữ điệu của con người.
• Double Yellow Head Amazon: Có khả năng tuyệt vời trong việc bắt chước giọng nói của con người và hát opera.
• Yellow Crowned Amazon: Thân thiện, dễ thuần hóa với khả năng bắt chước nhanh.
• Eclectus: Có khả năng nói rõ từ, bắt chước giọng điệu và cách biểu đạt của con người.
• Ringneck Ấn Độ: Nhỏ nhưng rất thông minh, có thể học một lượng lớn từ vựng và nói chuyện rõ ràng.
• Blue-Fronted Amazon: Có giọng nói tuyệt vời và hoạt bát.
• Monk Parakeet: Rất thông minh và dễ gần gũi, có khả năng nói được nhiều từ và câu.
• Budgeriga: Còn được gọi là Budgie, vẹt nhỏ phổ biến ở Úc, có khả năng học nhiều từ và câu.

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến giá chim vẹt hiện nay, đặc biệt là độ tuổi và giống loài. Dưới đây là một số thông tin về giá của một số loài vẹt được ưa chuộng tại Việt Nam.

Vẹt má vàng: Giống vẹt này có giá khoảng 6 triệu đồng, đặc biệt được đánh giá cao về khả năng nhại và bắt chước tiếng người.

Vẹt đuôi dài: Với vẻ ngoại hình bắt mắt và đuôi dài, giá vẹt đuôi dài có thể lên tới hơn 5000 USD, phụ thuộc vào độ quý hiếm.

Vẹt Mã Lai: Giá vẹt Mã Lai dao động từ 800.000 đồng cho vẹt mới nở đến vài triệu đồng cho vẹt trưởng thành.

Dưới đây là một số kinh nghiệm kỹ thuật nuôi vẹt bạn cần lưu ý:

• Lồng nuôi chim:
  • Chuồng không cần quá xa hoa, chỉ cần đảm bảo đủ không gian cho chúng vận động.
  • Trang bị đựng thức ăn và nước, đặc biệt là cành đậu cho chim đậu.
  • Chọn lồng kim loại để chúng thoải mái và đặt ở nơi thoáng mát và có sự tương tác với người.
• Thức ăn:
  • Bổ sung thức ăn chuyên dụng để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng.
  • Chế độ ăn hạt và trái cây vào buổi sáng và buổi tối muộn.
• Chăm sóc sức khỏe:
  • Tắm nước thường xuyên để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn.
  • Tắm 2 ngày 1 lần vào mùa hè, ngày nắng ấm mùa đông.
  • Lau khô sau khi tắm để tránh cảm lạnh.
• Dạy vẹt nói:
  • Dành thời gian nói chuyện và dạy nói mỗi ngày.
  • Tham gia hội chim để tạo cơ hội giao tiếp.
  • Nuôi ít nhất 2 con chung chuồng để chúng không cảm thấy cô đơn.

Trong những năm 1980, vẹt đối mặt với đe dọa lớn từ phá rừng và săn bắt trái phép, dẫn đến sự suy giảm nhanh chóng. Loài vẹt đuôi dài, một thời được nuôi làm cảnh, hiện gần như đã tuyệt chủng từ năm 2004. Brazil, Đức và Bỉ đều có kế hoạch hồi sinh loài này thông qua việc nhân giống và thả ra tự nhiên. Số lượng giảm sút đến mức chỉ còn khoảng 50 con nuôi nhốt, dự kiến sẽ được chuyển về Brazil để thả tự nhiên vào năm 2021.