Top 15 Loài động vật có khả năng “chuyển giới” trong tự nhiên

Cá hề, hay còn gọi là cá hải quỳ, là một loài cá biển động vật lưỡng tính với khả năng chuyển đổi giới tính nếu cần thiết. Chúng sống ở các dải đá ngầm và rạn san hô, thường cùng sống cộng sinh với hải quỳ. Cá hề có thể thay đổi giới tính để đảm bảo sự sinh sản hiệu quả. Với màu sắc đa dạng, từ vàng đến đen, cá hề là một trong những loài cá biển đẹp mắt và độc đáo.

Cá hề không chỉ ăn tạp mà còn thể hiện hành vi giao tiếp phức tạp, đặc biệt là khi muốn bảo vệ lãnh thổ hay tìm kiếm bạn tình. Hành vi giao tiếp này thường bao gồm các tiếng lách cách và những động作 đặc trưng, làm nổi bật tính thông minh và linh hoạt của loài cá này.

Các chú cá vược đực sống rộn ràng trên các dòng sông khắp nước Mỹ, với những đường nét giống hệt những chị em cái. Điều đặc biệt, từ 70 - 90% cá vược đực ở vùng đông nam nước Mỹ hiện nay đều là loài động vật lưỡng tính, sở hữu tế bào trứng chưa phát triển trong tinh hoàn.

Cá vược là cái tên chung cho nhiều loài cá khác nhau, đều thuộc Bộ Cá vược lớn hơn. Khám phá cái tên này, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp cả trong nước ngọt và nước lợ, tất cả đều thuộc họ cá vược (Perciformes).

Có nhiều đặc điểm giống cá rô, thuật ngữ cá vược (bass) ngày xưa thường dùng để chỉ cá rô. Cá vược không chỉ là nguồn dinh dưỡng quý giá, mà còn được nuôi cấy thành công cả trong môi trường nước mặn và nước ngọt. Loài cá này cũng nổi tiếng trong câu cá giải trí và câu cá thể thao, đặc biệt là ở Bắc Mỹ với cá vược đen.

Các loài cá vược trong họ này thường có cơ thể dẻo dai, miệng rộng, không có vẩy, và hàm trên kéo tới sau mắt. Đầu nhọn, góc lõm ở phía trên lưng, vẩy mảnh. Chiều dài tối đa: 200 cm, cân nặng lên đến 60 kg.

Nhiều loài cá vược có kích thước khổng lồ, với một số con đến 50 kg hoặc 70 kg, ví dụ như con cá vược nặng 112 kg tại Uganda. Kỉ lục hiện tại thuộc về con cá vược nặng 103,5 kg hay con cá vược 16,89 kg trên sông Hương, Việt Nam, với chiều dài 1,2 m, trở thành 'đại bàng' của các loài cá vược từ trước đến nay.

Cá jawfish sống thành đàn nhưng chỉ có một con cá đực, cũng là con cá lớn nhất. Khi cá đực chết, một con cá cái sẽ chuyển giới thành đực để thay thế.

Ngoài ra, cá đực chỉ dài hơn 15 cm phải nuôi dưỡng khoảng 400 quả trứng trong miệng, đồng thời liên tục mở miệng để đảm bảo quả trứng được tiếp xúc với nước giàu oxy. Cách sinh sản kỳ lạ của cá jawfish khiến chúng trở nên độc đáo. Cá cái đẻ trứng vào miệng cá đực, sau đó cá đực sẽ chăm sóc và ấp trứng.

Cá đực không có cơ hội kiếm ăn vì phải giữ an toàn cho trứng trong hang. Chúng chỉ ăn những sinh vật phù du trôi nổi xung quanh.

Sau khi cá mẹ đẻ trứng, cá bố thụ tinh cho trứng và giữ trứng trong miệng cho đến khi nở ra. Trong thời gian này, cá đực không ăn, gặp sự sụt cân đáng kể và chỉ khi cá con nở ra, chúng mới có thể ăn và hồi phục sức khỏe.

Sên chuối (banana slug) có thân hình màu vàng rực và chiều dài khoảng 25 cm. Đây là loài động vật lưỡng tính, sử dụng cả cơ quan sinh sản đực và cái đồng thời. Mặc dù có khả năng tự thụ tinh, nhưng hầu hết sên chuối tìm kiếm đối tác để giao phối.

Sên chuối (Ariolimax) là một chi gồm 3 loài sên sống ở Bắc Mỹ. Chúng thường sở hữu bộ lông vàng óng, đôi khi kèm theo các đốm nâu, tạo nên hình ảnh giống như quả chuối chín. Màu sắc của chúng có thể thay đổi tùy thuộc vào thức ăn, ánh sáng và độ ẩm.

Trong khi hầu hết các loài cá chình moray được sinh ra là con đực hoặc con cái và duy trì giới tính này cho đến hết đời, tuy nhiên có một số ít là loài lưỡng tính. Ví dụ, loài cá chình moray ruy băng (ribbon moray) trong hình ở trên có thể chuyển đổi từ đực sang cái.

Cá lịch long hay cá chình thiên long (tên khoa học Rhinomuraena quaesita) là một loài cá lịch biển, nó là thành viên duy nhất của chi Rhinomuraena. Cá lịch long có nguồn gốc ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Loài này cũng có mặt tại vùng biển Việt Nam.

Cá lịch long là một sinh vật thanh lịch với một cơ thể dài, mỏng và vây lưng cao. Cá lịch long có thể dễ dàng được nhận ra bởi trước lỗ mũi mở rộng của nó. Con chưa thành niên và sắp trưởng thành bơi tự do với cơ thể màu đen với một vây lưng màu vàng, trong khi con cái có màu vàng với vây hậu môn màu đen. Các con đực trưởng thành có màu xanh với một vây lưng màu vàng.

Cá lịch long phát triển đến chiều dài tổng thể khoảng 1 m (3,3 ft), và có tuổi thọ lên đến hai mươi năm. Cá lịch long là loài cá lịch biển duy nhất có khả năng chuyển đổi giới tính

Một số chim cardinal cũng có thể mang đặc điểm cơ thể của cả hai giới tính. Cá thể chim trong hình có một nửa bộ lông màu nâu xám (đặc điểm của chim cái) và một nửa bộ lông có màu đỏ sáng (đặc điểm của chim đực).

Cardinalis cardinalis là một loài chim trong họ Cardinalidae. Loài chim này có thể được tìm thấy ở miền nam Canada, qua phía đông Hoa Kỳ từ Maine đến Texas và phía Nam đến Mexico. Chúng được tìm thấy trong rừng cây, vườn hoa, cây bụi, và đầm lầy.

Loài chim biết hót này có kích thước trung bình với chiều dài cơ thể 21 cm. Chúng có một chóp đặc biệt trên đầu và một mặt nạ trên khuôn mặt có màu đen ở chim trống và màu xám ở chim mái. Chim trống có màu đỏ rực rỡ, trong khi chim mái có ô liu hơi đỏ mờ. Chúng chủ yếu ăn hạt nhưng cũng ăn côn trùng và trái cây. Chim trống có tính chiếm lãnh thổ, đánh dấu ra khỏi lãnh thổ của mình bằng giọng hót. Trong thời gian tán tỉnh, chim trống mới hạt cho chim mái. Tổ có 3-4 quả trứng. Loài này đã là loài vật nuôi được ưa chuộng nhưng đã bị cấm ở Hoa Kỳ theo Đạo luật hiệp ước chim di cư năm 1918.

Ở một số sinh vật, chẳng hạn như bướm, sự phân hóa giới tính có thể được nhìn thấy trên toàn bộ cơ thể. Theo nghĩa đen, trên cơ thể con vật hiển thị cả màu sắc và đặc điểm của con đực và con cái. Tình trạng hai giới tính hiếm gặp này được gọi là gynandromorphism. Đây là kết quả từ một lỗi gene di truyền trong quá trình phân chia tế bào ban đầu.

Bướm là các loài côn trùng nhỏ, biết bay, hoạt động vào ban ngày thuộc bộ Cánh vẩy (Lepidoptera), có nhiều loại, ít màu cũng có mà sặc sỡ nhiều màu sắc cũng có. Thường chúng sống gần các bụi cây nhiều hoa để hút phấn hoa, mật hoa, góp phần trong việc giúp hoa thụ phấn. Bướm ngày nhiều khi gọi tắt là bướm hay bươm bướm, mặc dù bướm có thể chỉ đến bướm đêm (ngai ngài).

Màu sắc của các loài bướm được tạo ra từ hàng nghìn vảy nhỏ li ti, được xếp lên nhau. Đôi khi nó cũng là những hạt có màu, nhưng trong trường hợp thông thường thì bề mặt tạo ra các vảy này có thể khúc xạ ánh sáng, do đó cánh bướm có màu liên tục thay đổi, lấp lánh khi di chuyển. Thường thì phía dưới có màu xám hoặc nâu khác xa với màu sặc sỡ ở phía trên. Những màu xấu xí này sẽ dùng để ngụy trang khi cánh của nó xếp lại. Điều này sẽ giúp nó thoát khỏi con mắt săn lùng của các loài chim và sâu bọ khác.

Một số chú rắn cái, như rắn hổ mang cá (cottonmouth), có khả năng tự thụ tinh để đẻ trứng mà không cần sự giúp đỡ của chàng rắn đực. Điều này có nghĩa là chúng thực hiện cả hai chức năng sinh sản cùng một lúc.

Người ta thường bắt gặp những chú rắn hổ mang cá (Agkistrodon piscivorus) ở vùng đất ngập nước ở phía đông nam Hoa Kỳ, đặc biệt là ở Nam Carolina và Florida. Điều thú vị là chúng không chỉ sống gần sông, hồ, ao, mà còn là cư dân của các kênh rừng, mương thoát nước. Rắn hổ mang cá chủ yếu hoạt động vào ban đêm, ban ngày chúng thích nằm nắng để điều chỉnh nhiệt độ cơ thể và chỉ tấn công khi đói hoặc bị quấy rối.

Thực phẩm của chúng bao gồm cả động vật máu nóng và máu lạnh như cá, ếch, chuột, kỳ nhông, thằn lằn, rùa con, cá sấu con, chim, động vật có vú nhỏ và một số loài rắn khác. Những chú rắn con mới sinh có chiến thuật săn mồi độc đáo: chúng nhấp nhẹ vào đuôi để lừa con mồi, giả vờ là mồi sâu hoặc giun, đợi con mồi tiến lại rồi bắt gọn.

Loài rắn này đang đối mặt với nguy cơ suy giảm do mất môi trường sống và đã được liệt kê là loài sắp nguy cấp trong sách đỏ IUCN từ năm 2010.

Trong tự nhiên, ngày càng có nhiều chú ếch đực biến đổi thành ếch cái với cơ quan sinh sản đầy đủ chức năng. Nguyên nhân chính khiến ếch lưỡng tính là do thuốc diệt cỏ atrazine trôi dạt vào sông, hồ, gây tổn thương giới tính. Do ảnh hưởng của thuốc trừ cỏ, có nhiều ếch đực Bắc Mỹ chuyển giới tính bất ngờ. Nhiều chú ếch đực chuyển thành chị ếch với cơ quan sinh sản đầy đủ chức năng.

Ếch trưởng thành, mùa sinh sản (cuối xuân, sau mưa đầu hạ), ếch đực kêu ếch cái để ghép đôi. Ếch cái cõng ếch đực trên lưng, ếch đực ôm ngang bụng ếch cái đến bờ nước để đẻ. Ếch cái đẻ đâu, ếch đực ngồi trên lưng tưới tinh, sự thụ tinh ngoài cơ thể cá thể mẹ (thụ tinh ngoài).

Ếch sống ở nơi ẩm ướt, gần bờ nước (ao, đầm nước, v.v). Chúng kiếm ăn vào ban đêm. Mồi thường là sâu bọ, cua, cá con, giun, ốc... Ếch ẩn trong hang qua mùa đông (hiện tượng trú đông). Ếch là động vật biến nhiệt. Loài ếch có làn da mịn, ẩm ướt, cặp chân mạnh mẽ và màng rộng. Cỡ loài rất khác nhau, từ Rana sylvatica nhỏ đến Conraua goliath lớn nhất thế giới.

Chủ yếu sống gần nước, đẻ trứng trong nước, trải qua giai đoạn nòng nọc. Một số loài sống trên cây và ít loài sống ở nước lợ.

Linh cẩu đốm thường khó phân biệt giữa con đực và con cái. Cả hai giới tính có cùng kiểu và kích cỡ cơ thể, cả hai đều có một bộ tinh hoàn và dương vật. Dương vật của con cái trở nên thẳng đứng khi gần các thành viên thân thuộc.

Linh cẩu đốm là thành viên lớn nhất của Họ Linh cẩu, dài trung bình 95–165 cm, cao khoảng 70–90 cm, nặng từ 50–70 kg, và được phân biệt rõ hơn về mặt thể chất với các loài linh cẩu khác. Chúng có hình dạng cơ thể giống gấu hơn, đôi tai tròn hơn, bờm kém nổi bật hơn, lông nhiều đốm hơn, răng có nhiều mục đích kép hơn, ít núm vú hơn, và sự hiện diện của dương vật giả ở con cái. Đây là loài động vật có vú duy nhất không có lỗ âm đạo bên ngoài.

Loài này có mặt trong nhiều kiểu môi trường sống khác nhau, từ vùng đất thấp khô cằn và cực nóng ở phía bắc và phía nam của vùng phân bố tới các địa hình miền núi lạnh ở Đông Phi và Ethiopia. Loài này có thể sinh sống gần các môi trường sống của con người.

Loài này được biết đến nhiều nhất nhờ một trong số các tiếng kêu của nó, nghe tương tự như âm thanh do tiếng cười cuồng loạn ở con người. Mặc dù hay bị coi một cách thiếu chính xác như là động vật ăn xác chết nhưng trên thực tế thì linh cẩu đốm là động vật săn mồi đầy sức mạnh, phần lớn nguồn thức ăn của nó là từ các con mồi còn sống.

Rồng râu (Bearded dragon) sinh sống ở Australia có khả năng đảo ngược giới tính từ trong trứng. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, khi nhiệt độ ấm trong quá trình ấp trứng, những con rồng râu đực thường chuyển đổi giới tính để trở thành con cái.

Pogona là một chi bò sát thuộc họ Nhông (Agamidae), chi này bao gồm sáu loài thằn lằn được biết đến chung với cái tên là rồng râu (bearded dragons). Chúng là những loài có cuộc sống phần lớn trên cây và thỉnh thoảng dưới đất, thường xuyên xuất hiện trên cành cây, trong bụi rậm và gần khu vực cư trú của con người.

Các loài thằn lằn trong chi Pogona thường tận hưởng ánh nắng bình minh và hoàng hôn để sưởi ấm cơ thể trên các mỏm đá và cành cây. Chế độ ăn của chúng chủ yếu bao gồm côn trùng, thực vật và đôi khi là các loài gặm nhấm nhỏ. Chúng phân bố rộng rãi trên khắp nước Úc và sống trong nhiều môi trường đa dạng, từ sa mạc đến rừng cây bụi và rừng bạch đàn.

Cá thái dương mang xanh bao gồm 3 loại: loại giao phối, loại giống vệ tinh và loại giống giầy chơi quần vợt. Loại giao phối xây tổ và thu hút cái, loại giống vệ tinh giống cái nhưng lại là đực có thể phóng tinh trùng, và loại giống giầy chơi quần vợt là loại nhỏ nhất, là đực giả trang thành cá trẻ.

Cá Thái Dương mang xanh là loài cá nước ngọt có nguồn gốc ở Mỹ, thường xuất hiện ở sông, suối, thác, và hồ. Đây là loài cá thể thao nổi tiếng và cũng có tính xâm lấn mạnh. Chúng là linh vật của bang Illinois và được biết đến với tên gọi Bluegill hoặc Cá thái dương mang xanh.

Chúng có thể dài đến 12 inch (30 cm), nặng khoảng 4.5 pounds, với thân màu sẫm, vảy xanh, và vây trên rực rỡ. Cá này ăn thịt cá khác, nhưng thịt không ngon. Chúng có khả năng sinh sản mạnh mẽ, dễ nuôi.

Loài cá này, mặc dù ăn thịt, nhưng cũng phải đối mặt với nguy cơ bị ăn thịt bởi cá chó, cá măng, cá trê và các loài cá vược lớn. Chúng thường tấn công mồi nhỏ và sử dụng mồi sống như giun, bò sát nhỏ và dế.

Chim ưng đầm lầy thuộc họ diều hâu, có vẻ imposant với kích thước lớn, đặc biệt khi chúng bay cao trên bầu trời. Nhóm này chủ yếu là những kẻ săn mồi, sở hữu đôi cánh mạnh mẽ để săn mồi. Chúng thường cư trú ở châu Âu. Bài viết này sẽ điểm qua những đặc điểm ảnh hưởng đến loài chim này, làm nổi bật các khía cạnh quan trọng.

Chim ưng đầm lầy có hình dáng bệ vệ và ám ảnh, đứng thẳng với lưng thẳng và cổ đeo. Khi chúng bay, đầu chúng nghiêng xuống để tìm kiếm con mồi.

Mỏ cong, sắc nhọn và mạnh mẽ là công cụ chính để xé xác con mồi. Phần mỏ trên có màng thịt mềm mại và độ dày, được gọi là da gốc mỏ, thường có màu vàng. Mắt to, hình ống, ít di chuyển trong óc đen và có thị lực gấp 8 lần so với con người, giúp chúng nhận biết mồi từ độ cao. Ngoài thị giác xuất sắc, nhiều loài còn có thính giác tốt để phát hiện mồi ẩn nấp trong rừng cây.

Với sải cánh rộng và dài, chiều dài sải cánh có thể lên đến 3m, chim ưng có khả năng bay với tốc độ lên đến 300km/h.

Mực nang Úc khổng lồ, một loài sinh vật kỳ dị với bộ não khổng lồ hình chiếc bánh donut. Đôi mắt của chúng được phát triển toàn diện để tránh kẻ thù. Sự chênh lệch giới tính trong số mực nang đực và cái là 11:1, tạo ra cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các đực trong việc giao phối. Một số con đực thậm chí bắt chước màu sắc cơ thể của con cái để lừa dối đối thủ khi xâm chiếm lãnh thổ.

15. Khỉ đỏ Colobus và Khỉ xanh Ô Liu Colobus

Khỉ đỏ Colobus và khỉ xanh ô-liu Colobus, loài khỉ Cựu thế giới sống trong đàn chỉ có loài đực thống trị. Các con đực thường bị đuổi ra khỏi đàn khi đủ tuổi, nhưng một số con đặc biệt có bộ phận sinh dục giống loài cái giữa giai đoạn tuổi trưởng thành. Khỉ đỏ Colobus phân bố rộng rãi ở châu Phi và đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng cao.

Khỉ xanh ô-liu Colobus sống thành từng nhóm lớn với sự phân biệt xã hội. Loài ăn tạp này có khả năng thích nghi với nhiều môi trường và chiến thuật kiếm ăn đa dạng.