Top 15 Ngôi chùa đặc sắc ở miền Tây Nam Bộ

1. Chùa Dơi

Cách trung tâm thành phố Sóc Trăng khoảng 2,5 km về phía Đông Nam, chùa Dơi (hay chùa Mã Tộc/Mahatúp) là điểm độc đáo thể hiện đức tin Phật giáo của đồng bào dân tộc Khmer Nam Bộ tại Sóc Trăng. Nơi đây còn nổi tiếng với hàng nghìn con dơi quạ cư trú. Xây dựng từ thế kỷ XVI (1569), chùa kết hợp phong cách Angkor Campuchia và kiến trúc Việt truyền thống, ngày nay vẫn giữ nguyên vẹn những hiện vật quý giá như tượng Phật Thích Ca bằng đá, cây đèn dầu, bộ kinh luật cổ... Năm 1999, chùa Dơi được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia.

Địa chỉ: Văn Ngọc Chính, Phường 3, Sóc Trăng

2. Chùa Kh’ Leang

Được xây dựng vào năm 1533 trên một khuôn viên rộng 3.825 mét vuông Chùa Kh' leang là một trong những chùa Khmer cổ kính và đẹp nổi tiếng ở Sóc Trăng. Cũng như chùa Dơi và chùa Chén Kiểu, chùa Kh’ leang ban đầu cũng được xây dựng bằng gỗ, tre, gạch, đất, đá và lá cây là chính. Tuy nhiên, sau nhiều lần trùng tu mở rộng, của được xây cất bằng gạch ngói và tạo tác kiến trúc theo kiểu Angkor truyền thống như hiện nay.

Theo truyền thuyết, chùa Kh’ leang được xây dựng theo lệnh vua Chân Lạp là Ang Chăn trong một lần đi kinh lý đến các vùng lãnh địa ở khu vực sông Hậu. Đến vùng Srok Kh’leang (tiếng Khmer có nghĩa là “xứ có kho”, tức tỉnh Sóc Trăng ngày nay), vua thấy nơi đây không có ngôi chùa thờ Phật nào nên liền ra lệnh cho viên quan Tác (người cai giữ vùng đất này) phải xây dựng gấp một ngôi chùa để dân chúng có nơi hành đạo.

Vâng lệnh vua, năm 1532, ông Tác bèn triệu tập các tín đồ và đại diện các “sóc” (srok, có nghĩa là xứ) kêu gọi mọi người góp công, góp sức xây dựng một ngôi chùa thờ Phật. Sau khi bàn bạc, chùa Kh' leang (lấy tên đất đặt tên cho chùa) được khởi công xây dựng vào ngày 16 tháng 12 Phật Lịch 2076 (tức vào năm 1532 dương lịch). Ngày 27 tháng 4 năm 1990, Bộ Văn Hóa và Thông Tin (nay là Bộ Văn Hóa Thể Thao và Du Lịch) cộng nhận chùa là di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Địa chỉ: Số 53 đường Tôn Đức Thắng, phường 6, thành phố Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng

Nằm trên đường Nguyễn Trung Trực của phường 8, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. Chùa Vĩnh Tràng là một công trình tôn giáo tiêu biểu có kiến trúc độc nhất vô nhị ở Việt Nam. Chùa là đại diện xứng đáng với nhiều danh hiệu gắn liền với hai chữ “bề thế”, “tuyệt hảo”, “đặc biệt” và “tuyệt vời”. Ban đầu, chùa chỉ là một thảo am nhỏ do ông bà tri huyện Bùi Công Đạt xây dựng vào cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX (thời vua Gia Long) để tu tập tại gia.

Về sau năm 1849, Hòa thượng Thích Huệ Đăng ở chùa giác Lâm (Gia Định) về trụ trì, ngài đã cho tổ chức xây dựng lại thành một ngôi đại tự có quy mô lớn hơn. Liên tục nhiều năm sau đó, ngôi chùa thường xuyên mở rộng, trung tu thêm nhiều hạng mục công trình mới qua các đời sư trụ trì. Đến đời Hòa thượng Thích Nhựt Long, ngôi chùa hoàn thiện với bức tranh kiến trúc Âu - Á kết hợp tuyệt vời.

Ngay nay đến tham quan chùa, trong không gian diện tích khoảng hơn 2 hecta, bạn sẽ được chiêm ngưỡng một công trình cùng lúc kết hợp năm phong cách gồm Pháp, La Mã, Thái, Miên và Chàm. Cùng với đó là những câu đối, hoành phi, bao lam, phù điêu… uy nghi, đẹp mắt. Đặc biệt là những pho tượng phật khổng lồ cao hơn 20 mét như tượng Bồ Tát đứng, Di Lặc ngồi và tượng phật đang nhập niết bàn dài hơn 18 mét. Bên cạnh tên Vĩnh Tràng, chùa còn có tên gọi khác là Vĩnh Tường, một tên gọi gắn liền với ngụ ý sâu thẳm trong câu thơ: “Vĩnh cửu đối sơn trà, Tường tồn tề thiên địa”. Từ ngụ ý này, bà con phật tử tại đây đã gọi Vĩnh Tường như một điều mong ước.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Địa chỉ: ấp Mỹ An, Mỹ Phong, Thành phố Mỹ Tho, Tiền Giang

Chùa Xiêm Cán được đánh giá là ngôi chùa Khmer lớn nhất, lộng lẫy và đẹp nhất trong hệ thống chùa Khmer Nam Bộ. Theo như bia đá dựng bên trái chính điện được tạc bằng chữ Khmer dạng cổ ở mai mặt trước và sau. Chùa Xiêm Cán khởi công xây dựng vào ngày 7/5/1887 trên diện tích khoảng 4,5 ha bởi vợ chồng ông Nên (63 tuổi) và bà Ngét (54 tuổi), gia đình giàu có nhất trong Phum (xóm, làng) lúc bấy giờ. Cùng xây dựng còn có 30 hộ gia đình khác hàng ngày khai phá rừng để lấy cây và đất để xây chùa.

Sau khi hoàn thành, người dân trong Phum đến thỉnh vị pháp sư Thạch Mau (1829 - 1909), một người am hiểu kinh kệ, tinh thông Phật giáo về làm trụ trì. Ban đầu, chùa có tên Khmer là Prét Chru, Prét có nghĩa là “sông”, còn Chru có nghĩa là “sâu”, ghép lại là “sông sâu”. Thời gian sau, có một bộ phận người Hoa người gốc Triều Châu (Trung Quốc) đến định cư, do tên gọi ngôi chùa theo tiếng Khmer khó đọc nên họ đã dịch từ Prét Chru sang Xiêm Cán. Ý nghĩa của từ Xiêm Cán là “giáp nước”, một ngôi chùa ngự trên một vùng đất ngay bên cạnh bãi bồi ven biển.

Tuy cùng phong cách kiến trúc với những ngôi chùa Khmer tại Vĩnh Long, An Giang, Sóc Trăng và Bạc Liêu. Thế nhưng chùa Xiêm Cán ở Bạc Liêu có phần nổi bật hơn về quy mô lẫn nghệ thuật. Điều này thể hiện rõ qua các hạng mục như tường thành bao quanh, cổng tam quan, chính điện, sala, tháp chuông, cột trụ biểu, khu mộ tháp, nơi nghỉ ngơi của các sư, giảng đường… Tất cả đều thuần chất theo phong cách Angkor Khmer truyền thống và thể hiện tư tưởng Phật giáo Nam tông theo quan quan niệm người Khmer, con đường tu hành của đức Phật.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Địa chỉ: Đường Huyện 31, ấp Biển Đông B, xã Vĩnh Trạch Đông, thành phố Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu

Chùa Chén Kiểu hay còn gọi là chùa Sà Lôn nằm bên Quốc lộ 1A, cách trung tâm thành phố Sóc Trăng khoảng 12 km về hướng Bạc Liêu tại địa phận xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên. Chùa Chén Kiểu được khởi công xây dựng vào năm 1815 với tên tiếng Khmer là Wath Sro Loun, xuất phát từ chữ Chro Luong - tên của một con rạch chạy dọc theo đường làng trước đây gần chùa. Do phiên âm tiếng Khmer khó đọc, người Việt đã đọc từ Sro Loun thành Sà Lôn.

Như nhiều chùa Khmer ở Sóc Trăng, ngôi chùa ban đầu được xây bằng vách đất, gỗ, lá cây và dừa nước. Chiến tranh đã tàn phá nặng nề, đặc biệt là ngôi chánh điện. Năm 1969, chùa được xây dựng lại theo kiến trúc như hiện nay, bao gồm: Chánh điện, sala, tháp bảo, nơi để sách kinh…

Điều đáng chú ý là trong quá trình xây dựng, do thiếu vật liệu, các sư đã quyên góp chén, đĩa từ bà con trong Phum Sóc để ốp lên tường. Ý tưởng này không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn tạo nên những họa tiết trang trí độc đáo. Từ đó, chùa còn được biết đến với tên gọi

Địa chỉ: QL1A, Xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng

Chùa Phật Lớn (hay Thiền viện chùa Phật Lớn) là một ngôi chùa nổi tiếng ở Châu Đốc - An Giang được xây dựng vào năm 1912 do ông Cao Văn Long (Bảy Do) khởi sự, nằm ở độ cao 562 mét. Chùa có tên là Phật Lớn vì bên trong có tượng Phật cao 1,8 mét, lớn hơn các tượng khác ở vùng nên được gọi là Phật Lớn để phân biệt với chùa Phật Nhỏ ở hướng đông trên ngọn núi.

Có thời gian, chùa tạm ngừng hoạt động vì ông Bảy Do bị Pháp bắt vì nghi ngờ tiếp tay cho cách mạng. Sau đó, ông Bảy Do được cựu hương quản làng An Khánh xin phép tái thiết chùa. Chùa hoạt động trở lại và được trùng tu thường xuyên để phục vụ Phật tử và du khách.

Năm 2005, chùa xây tượng Phật Di Lặc cao 33.6 mét, lập kỷ lục Việt Nam vào 2006. Năm 2013, tượng Phật Di Lặc của chùa lập kỷ lục châu Á. Tháng 7 năm 2008, chùa mở rộng diện tích lên 13,6 ha, đầu tư xây dựng khu chánh điện, nhà chuông, nhà nghỉ, hệ thống điện, nước… để phục vụ bà con và du khách.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Địa chỉ: Xã An Hảo, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang

Chùa Âng là một trong những ngôi chùa đặc trưng trong hệ thống 141 ngôi chùa Khmer ở Trà Vinh. Theo Bảng Di tích lịch sử chùa Âng, thì chùa đã tồn tại từ năm 990... Năm 1695, chính điện được xây dựng lại bằng lá tre. Năm 1842, chùa tiếp tục được xây mới với gỗ quý (rui, mè và 60 cây cột), lợp ngói và tường xây. Các công đoạn trùng tu khác cũng được thực hiện sau đó.

Ngôi chùa rộng khoảng 4 ha, có hào nước sâu bao bọc, và được xây dựng theo lối kiến trúc trang trí chùa Khmer Nam Bộ.

Cổng chùa có ba ngọn tháp ở trên, có hình chằn. Trụ cổng trang trí với hình vũ nữ Kẽn naarr và tượng người đầu chim (Krũd). Chánh điện hướng về Đông, nền cao 2 m. Mái chính điện có ba cấp, hai mái trên dốc và cao hơn mái còn lại. Các gò mái có hình thần rắn Naga, biểu tượng của sức mạnh vĩnh cửu. Cột đầu mái trang trí với tượng vũ nữ Kẽn naarr và tượng người đầu chim (Krũd) chống đỡ mái. Quanh chính điện có hàng cột, hàng rào với đầu thần Bayon bốn mặt. Trong khuôn viên còn có các công trình khác như trai đường, giảng đường, các Tăng xá và tháp chứa di cốt...

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Địa chỉ: Quốc lộ 53, khóm 4, phường 8, Thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh

Nằm trong hệ thống chùa Khmer Nam Bộ, chùa Kỳ Son là một công trình kiến trúc đặc sắc có giá trị văn hóa nghệ thuật đã hơn 200 năm. Đặc biệt, chùa là trung tâm sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng tôn giáo và tổ chức các lễ hội lớn của đồng bào dân tộc người Khmer như tết cổ truyền Chol Chnam Thmay, lễ Sendolt, lễ Ok Om bok và nhiều lễ hội tôn giáo khác.
khác.

Theo như ghi chép, chùa được Hòa thượng Thạch E khởi công xây dựng vào năm 1812 trên một khu đất rộng gần 2 hecta tại ấp Sóc Rừng, xã Loan Tân, quận Trà Ôn, tỉnh Cần Thơ (nay là xã Loan Mỹ, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long). Đa phần các hạng mục lúc này đều sử dụng bằng bằng cột gỗ, cùng phần vách và mái bằng lá đơn sơ là chính. Do vậy mà theo thời gian, phần lớn các hạng mục bị xuống cấp hư và hỏng nặng.

Năm 1884, chùa tổ chức trùng tu xây dựng lại nhiều hạng mục mới như cổng chùa, chánh điện, hotray, sala, giảng đường, phòng đọc sách, tháp cốt… bằng các vật liệu kiên cố và gỗ quý. Điểm nhấn trong tất cả các hạng mục này đều mang đậm phong cách truyền thống Angkor - Campuchia bắt mắt và hài hòa.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Địa chỉ: Ấp Sóc Rừng, Xã Loan Mỹ, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long

Chùa Đất Sét (tên chữ là Bửu Sơn Tự), tọa lạc tại số 286 đường Tôn Đức Thắng, phường 5, thành phố Sóc Trăng. Một ngôi chùa nổi tiếng ở Sóc Trăng lọt vào danh sách những ngôi chùa đẹp nhất miền Tây với công trình nghệ thuật vĩ đại của dòng họ Ngô mà tiêu biểu là ông Ngô Kim Tòng (1909 - 1970). Hiện tại, chùa Đất Sét đang lưu giữ khoảng hơn 208 pho tượng Phật được nặn bằng đất, 156 con rồng uốn khúc nằm chầu xung quanh đỡ từng mái tháp.

Ngôi chùa này đã có hơn 100 năm tuổi, là công sức của hơn 40 năm ròng lao động, với sự sáng tạo bền bỉ. Đặc biệt trong chùa có 8 cây nến khổng lồ gồm 6 cây lớn vẫn chưa đốt và 2 cây nhỏ hơn thì đang cháy. Trọng lượng mỗi cây nến lớn nặng khoảng 200 kg, cao tới 1,6 m, ước tính cháy liên tục trong khoảng 70 năm. Ngoài ra, chùa còn nổi bật về không gian bài trí tượng thờ hài hòa tư tưởng trong “Tam giáo đồng nguyên” (Phật, Nho, Lão). Từ tượng A Di Đà, Di Lặc, Quan Thế Âm, Khổng Tử, Ngọc Hoàng Thượng đế, Lão Tử… cho đến tượng Diêu Trì Kim Mẫu. Tất cả đều nói lên ý thâm sâu về một xã hội tiếp biến nhiều đạo lý của xã hội ngày ấy.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Địa chỉ: Số 186 đường Tôn Đức Thắng, phường 5, thành phố Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng

Tọa lạc tại số 7C đường Hoàng Lam, phường 5, thành phố Bến Tre trên một diện tích hơn 3.500 mét vuông. Chùa Viên Giác là ngôi chùa cổ có phong cách kiến phúc truyền thống đẹp được xây dựng vào khoảng năm Canh Ngọ 1870. Nguyên thủy, chùa là do người Khmer xây dựng lên, tuy nhiên các nhà sư Khmer trù trì không được lâu thì bỏ đi, dẫn đến việc ngôi chùa lần hồi bị xuống cấp và đổ nát. Đến năm Canh Tý (1900), Hòa thượng Viên Giác (1876 -1947) thấy ngôi chùa bị hư hỏng quá nhiều nên đứng ra kêu gọi các Phật tử đóng góp tiền công để xây lại ngôi tam bảo. Việc trái thiết chế được khởi công vào ngày 4 tháng 11 năm Ất Mão (1915), nhưng do chiến tranh nên đến năm 1921 mới hoàn thành với kiến trúc như bây giờ.

Chùa Viên Giác là ngôi cổ tự không chỉ nổi tiếng ở Bến Tre mà còn khắp cả miền Nam vì nơi đây đã gắn liền với phong trào chấn hưng Phật giáo của Hòa thượng Lê Khánh Hòa - một vị cao tăng tinh thông Phật học (trụ trì chùa Tuyên Linh). Bên cạnh đó, chùa còn biết đến là nơi tổ chức các hoạt động đấu tranh cách mạng của các nhà yêu nước ngầm cổ vũ phong trào chống thực dân Pháp. Trải qua quá trình 150 năm hình thành và tồn tại, ngày nay chùa là nơi lưu giữ nhiều kinh sách Phật học quý giá liên quan đến thời kỳ Chấn hưng Phật giáo ở Nam kỳ. Cùng với đó là tài liệu ghi chép công lao chống lại thực dân Pháp của các vị sư trụ trì, điển hình như thầy Chí An.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Địa chỉ: Số 7C đường Hoàng Lam, phường 5, thành phố Bến Tre, tỉnh Bến Tre

Được biết đến như một ngôi thiền viện có quy mô lớn nhất ở miền Tây Nam Bộ, được Đại tướng Phạm Văn Trà - nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng (nhiệm kỳ 1997 - 2001) đề xuất xây dựng. Thiền viện Trúc Lâm Phương Nam Cần Thơ được khởi công vào ngày 16 tháng 7 năm 2013 và khánh thành vào ngày 17 tháng 5 năm 2015 trên diện tích 38.016 m² với tổng chi phí xây dựng là 145 tỷ đồng.

Ngôi thiền viện này tự hào với kiến trúc theo phong cách thời Lý - Trần, gồm nhiều công trình như chính điện, Quan Âm điện, Di Lặc điện, chùa Một Cột, Giảng đường, Khách đường, Trai đường, Thư viện, phòng Đông y Nam dược… với vật liệu kiên cố. Đặc biệt, nổi bật với tượng Đức Phật Thích Ca làm bằng đồng nặng 3,5 tấn, đại hồng chung nặng 1,5 tấn, và nhiều tượng gỗ Du Sam có tuổi đời hơn 800 trăm năm…

Địa chỉ: ấp Mỹ Nhơn, xã Mỹ Khánh, huyện Phong Điền, thành phố Cần Thơ

Chùa Hang hay còn gọi là Phước Điền Tự, một ngôi chùa đẹp có lịch sử hơn 100 năm do bà Lê Thị Thơ (biệt danh bà Thợ), pháp hiệu Diệu Thiện thành lập nên. Ban đầu, chùa chỉ là một chiếc am nhỏ bằng tre lợp lá. Năm 1885, cảm mến công đức bà Thợ, ông phán Thông (Nguyễn Ngọc Cang) đã cùng Nhân dân Châu Đốc quyên góp tiền và ngày công xây dựng lại chùa, với nền lót gạch tàu, cột bằng căm xe, kèo thao lao…Từ năm 1937 đến nay, chùa đã nhiều lần được trùng tu, xây dựng và hoàn thiện như bây giờ.

Tương truyền, cạnh am bà Thợ tu hành có mộy hang núi sâu, bên trong có đôi mãng xà to, hung tợn. Từ khi bà Thợ đến tu, đôi mãng xà trở nên hiền lành, thường đến am bà Thợ nằm im lắng nghe kinh kệ. Thấy vậy, bà Thợ đặt tên chúng là Thanh Xà, Bạch Xà hàng ngày giáo hóa bằng kinh phật. Sau khi bà Thợ qua đời, đôi mãng xà cũng bỗng dưng biến mất, nhiều người đoán chúng đã trở về hang cũ và chết ở đó.

Ngày nay, đến tham quan chùa, du khách sẽ được chiêm ngưỡng một công trình gồm nhiều hạng mục kiến trúc tuyệt đẹp. Với không gian yên tĩnh, tầm nhìn thoáng đãng giữa tứ bề, chùa Hang không chỉ được xem là điểm đến du lịch tâm linh mà còn là nơi ngoạn cảnh tuyệt đẹp.

Địa chỉ: QL91, Xã Vĩnh Tế, Phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang

Chùa Huỳnh Đạo tọa lạc tại khóm Vĩnh Đông II của phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, ngay đường ra Miếu Bà Chúa Xứ. Chùa Huỳnh Đạo là ngôi chùa mới được xây dựng năm 1996 trong một khuôn viên rộng rãi. Lúc đầu, chùa chỉ có ngôi chính điện. Những năm tiếp theo, chùa đầu tư xây thêm gác chuông, Quan Âm điện, sân thiên tĩnh, hồ sen cùng nhiều công trình khác tạo nên một khuôn viên hoành tráng và đẹp đẽ.

Tổng thể kiến trúc chùa được xây theo phong cách Trung Hoa phân lẫn phong cách truyền thống Việt và đôi chút Ấn Độ. Chính từ điều này mà chùa được công nhận là danh thắng, danh lam của tỉnh An Giang.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Địa chỉ: Vĩnh Đông 2, Quốc lộ 91, Tân Lộ Kiều Lương, P. Núi Sam, Châu Đốc, An Giang

Chùa Tiên Châu nằm ở cù lao An Bình, xã An Bình, Long Hồ, Vĩnh Long. Được biết đến với tên gọi khác là chùa Di Đà hay Tô Châu, chùa được coi là một trong những địa điểm linh thiêng nhất ở Vĩnh Long, thu hút đông đảo du khách thập phương mỗi năm.

Ngôi chùa được xây dựng theo hình chữ tam, với 3 gian nối liền nhau bao gồm chánh điện, hậu tổ, và hậu liêu. Với 96 cột gỗ tròn, kèo, xuyên được chạm trổ tinh tế bởi những nghệ nhân tài năng, đặc biệt có sự hỗ trợ từ các thợ lành nghề từ Huế. Toàn bộ gỗ xây dựng chùa được nhập khẩu từ Campuchia.

Tọa lạc trên đất Cù lao An Bình, chùa Tiên Châu được bao quanh bởi những vườn cây trái mát mẻ. Đây là không gian tuyệt vời để du khách trải nghiệm sự tĩnh lặng và thư thái. Đời sống tâm linh tại đây mang lại cảm giác nhẹ nhàng và thư thái, là liều thuốc tinh thần hiệu quả trong cuộc sống hối hả ngày nay.

Địa chỉ: Xã Bình Lương, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long

Cùng với chùa Xiêm Cán, chùa Ghositaram được coi là một trong những ngôi chùa Khmer thuộc hệ phái Phật giáo Nam tông với không gian và kiến trúc tuyệt vời nhất ở Bạc Liêu và miền Tây Nam Bộ. Xây dựng từ năm 1860, chùa đã trải qua hơn 150 năm lịch sử và được tổ chức lễ khánh lần đầu vào năm 1872. Ban trụ trì quyết định xây mới chánh điện cuối năm 2001 và sau 10 năm công trình, chánh điện rộng hơn 400 mét vuông và cao gần 40m đã được khánh thành vào giữa năm 2010. Hai cột phướng cao trên 40m, hai ngôi tháp lưu giữ hài cốt của đồng bào Phật tử, đài hỏa táng và nhiều công trình phụ khác, tất cả được trang trí và chạm trổ điêu khắc, đắp nổi tranh tượng phù điêu, hoa văn mang giá trị nghệ thuật cao.

Địa chỉ: Xã Hưng Hội, huyện Vĩnh Lợi, thành phố Bạc Liêu