Top 15 Ngôi đền Linh thiêng Trên Thế giới

• Tên gọi: Prasat Angkor Wat
• Kiểu dáng kiến trúc: Khmer
  
• Diện tích: 162,6 ha
• Năm xây dựng: cuối thế kỷ XII
• Quốc gia: Campuchia

Khi nhắc tới đền thờ trên thế giới, có lẽ đền Angkor Wat là cái tên sẽ được nghĩ đến đầu tiên. Prasat Angkor Wat là một quần thể đền đài tại Campuchia và là di tích tôn giáo lớn nhất thế giới, rộng 162.6 hecta. Ban đầu nó được xây dựng làm đền thờ Ấn Độ giáo của Đế quốc Khmer, và dần dần chuyển thành đền thờ Phật giáo vào cuối thế kỷ XII. Vua KhmerSuryavarman II xây dựng Angkor Wat vào đầu thế kỷ XII tại Yaśodharapura để thờ thần Vishnu.

Angkor Wat là sự kết hợp của hai nét cơ bản của kiến trúc Khmer: kiến trúc đền - núi cùng với những dãy hành lang dài và nhỏ hẹp. Kiến trúc này tượng trưng cho Núi Meru, quê hương của các vị thần trong truyền thuyết Ấn Độ giáo. Không giống những ngôi đền theo phong cách Angkor khác, Angkor Wat quay mặt về phía Tây. Trung tâm của ngôi đền là tổ hợp 5 tháp với một tháp trung tâm và bốn tháp tại bốn góc hình vuông. Nằm giữa một con hào và lớp tường bao dài 3.6 km là khu chính điện ba tầng với kiến trúc hình chữ nhật, kết nối với nhau bởi những dãy hành lang sâu thẳm.

Bức tường bên ngoài, dài 1,024 m, rộng 802 m và cao 4,5 m, được bao quanh bởi một khu đất rộng 30 m và một con hào rộng 190 m. Lối vào đền là một bờ đất ở phía Đông và một đường đắp bằng sa thạch ở phía Tây. Lối vào chính ở phía Tây được thêm vào sau, có thể nhằm thay thế cho một cây cầu gỗ. Tại mỗi hướng chính đều có một kiến trúc cổng vào. Đền Angkor Wat sử dụng sa thạch làm vật liệu xây dựng chính. Hầu nhất các khu vực có thể nhìn thấy là các khối sa thạch, trong khi đá ong đã được sử dụng cho các bức tường bên ngoài và cho các bộ phận cấu trúc ẩn.

Ngôi đền Angkor Wat được ngưỡng mộ bởi vẻ hùng vĩ và hài hòa của kiến trúc, sự phong phú của nghệ thuật điêu khắc. Các yếu tố đặc trưng của phong cách bao gồm: các tháp dạng oval giống như búp sen; các hành lang nhỏ để mở rộng lối đi; các phòng dọc theo các trục để kết nối các khoảnh sân; và các bậc thang hình chữ thập xuất hiện dọc theo các trục chính của ngôi đền. Các yếu tố trang trí điển hình là devata (hoặc apsara), phù điêu, và trên các bức tường áp mái là các vòng hoa lớn và những cảnh dẫn truyện. Các bức tượng của Angkor Wat được đánh giá là bảo thủ, thiếu sinh động và thiếu hấp dẫn. Các yếu tố khác của thiết kế đã bị phá hủy bởi nạn cướp bóc và thời gian, bao gồm vữa mạ vàng trên tháp, lớp mạ vàng trên một số bức phù điêu, và các tấm trần và cửa ra vào bằng gỗ.

• Tên gọi: Quần thể đền Akmshardha
• Kiểu dáng kiến trúc: Ấn Độ giáo
• Diện tích: 0,75 ha
• Năm xây dựng: năm 2005
• Quốc gia: Ấn Độ

Đền Akshardham nằm dọc bờ sông Yamuna, cách trung tâm New Delhi 10km. Akshardham có nghĩa là nơi bình yên đời đời, là thánh địa của Đấng Tối Cao, đại diện cho những giá trị vĩnh hằng.

Akshardham, tổ hợp đền - tháp Hindu kỳ vĩ, khởi công xây dựng từ năm 2001 và hoàn thành vào năm 2005. Ngôi đền chính là kiệt tác kiến trúc cao 43m, rộng 96,5m, dài 108,5m. Bằng đá cẩm thạch Carrara của Ý và sa thạch Rajasthani, đây là công trình không sử dụng thép, tượng trưng cho lòng thành kính mãi không thay đổi và sự tinh khiết vĩnh cửu.

Điểm đặc biệt của ngôi đền là chuỗi phù điêu với 148 con voi Gajendra, nặng ba ngàn tấn, thể hiện tầm quan trọng của hình tượng voi trong văn hóa Ấn Độ giáo.

Đền Akmshardha không chỉ là một tuyệt phẩm kiến trúc mà còn là đỉnh cao của nghệ thuật tâm linh, là điểm đến quan trọng khi thăm New Delhi, Ấn Độ.

• Tên gọi: Nhà thờ Chính tòa Chúa Kitô Cứu Độ
• Kiểu dáng kiến trúc: Tòa thánh đường La Mã Đông
• Năm xây dựng: năm 1883
• Quốc gia: Nga

Công việc thiết kế và chuẩn bị thi công kéo dài suốt nhiều thập kỷ, và nhiều mô hình kiến trúc cho Thánh đường Chúa Kito - Đấng Cứu Thế đã được trình làng. Ban đầu, Alexander Đệ nhất đã chấp thuận một kiến trúc Tân Cổ điển, mang đậm dấu ấn và biểu tượng của Hội Tam Điểm (Freemason). Tuy nhiên, đến thời kỳ Nga hoàng kế tiếp là Nicholas Đệ nhất, người theo đuổi chủ nghĩa ái quốc và tận hiến với Chính thống giáo, một thiết kế mới đã được đề xuất, lấy cảm hứng từ thánh đường La Mã Đông (nhà thờ Hagia Sophia tại Constantinople).

Với chiều cao 103 m, Thánh đường Chúa Kito - Đấng Cứu Thế là ngôi thánh đường Chính thống giáo lớn nhất. Phần nội thất chính của thánh đường được bao phủ bởi một lối đi hai tầng, những bức tường của thánh đường được lát bằng đá hoa cương, đá cẩm thạch và nhiều loại đá quý khác. Tầng trệt của lối đi là một bảng tưởng niệm về chiến thắng của Nga trước Napoleon. Những bức tường được lát với hơn 1,000 mét vuông đá hoa cương Carrara trắng, trên đó liệt kê tên các chỉ huy chính, các trung đoàn và các trận đánh trong Chiến tranh Vệ quốc năm 1812. Tầng hai của lối đi dành cho đội hợp xướng thánh đường.

Mỗi năm, lượng du khách đến thăm nơi này đông đảo, họ thường quỳ xuống nguyện cầu trong bầu không khí linh thiêng, với tiếng chuông của chiếc chuông lớn nhất được đúc trong thế kỷ XX tại Nga, làm cho thánh đường trở nên huyền bí hơn.

• Tên gọi: Thánh đền Baalblek
• Diện tích: 0,034 ha
  
• Kiểu dáng kiến trúc: Kiến trúc La Mã
• Năm xây dựng: thế kỷ I TCN
• Quốc gia: Liban

Nếu bạn bị cuốn hút bởi cấu trúc đá khổng lồ hay kim tự tháp Ai Cập, thì những thánh đền Baalbek sẽ không làm bạn thất vọng. Một phần của những phế tích này nằm bên sông Litani tại Thung lũng Bekaa của Liban, thuộc thời kỳ La Mã, và có tên đền Jupiter.

Từ thế kỷ thứ 1 TCN và trong vòng hai thế kỷ, người La Mã đã xây dựng ba thánh đền ở đây, đặt tên tương ứng với các vì sao là: Sao Mộc, Sao Thủy và Sao Kim, tạo thành tổ hợp các thánh đền lớn nhất trong đế chế La Mã. Thánh đền Baalblek của Sao Mộc được tạo nên bởi 54 cột Granit khổng lồ, mỗi mặt có chiều cao 21m. Chỉ còn 6 trong số những cột trụ này đang đứng vững cho đến ngày nay, và chúng vô cùng ấn tượng. Thánh đền được bảo tồn tốt nhất tại đây là thánh đền của Bacchus, xây dựng vào năm 150 sau Công nguyên. Thánh đền La Mã cổ đại này được tạo riêng cho Bacchus, còn được biết đến là Dionysus, thần rượu La Mã.

Thánh đền Baalbek thực sự là một trong những thánh đền cổ đại ấn tượng nhất trên thế giới. Với kích thước 88 x 48 mét và đứng trên một nền tảng hay bậc đài, để lên nó là một bậc thang. Bậc đài này cao hơn 13m so với địa hình xung quanh. Có tổng cộng 24 tảng đá như vậy nằm cạnh nhau trong khu đền, tảng nhỏ nhất khoảng 300 tấn, có kích thước 20 x 5 x 5m. Kiến trúc hai tảng đá hỗ trợ một tảng nằm ngang kỳ diệu bao gồm một hàng 3 tảng đá nằm ở phía Tây của thánh đền Jupiter, mỗi tảng nặng không ít hơn 750 tấn. Tuy nhiên, sự thiếu sót về kỹ thuật xây dựng trong thiết kế của những tảng đá của người La Mã đã làm cho chúng trở nên lộn xộn, và mục đích của việc xây dựng công trình bằng đá đồ sộ này vẫn là một bí ẩn cho đến ngày nay.

• Tên gọi: Tháp Jetavanaramaya
• Kiểu dáng kiến trúc: Phật giáo
• Diện tích: 5,6 ha
  
• Năm xây dựng: Thế kỷ III
  
• Quốc gia: Sri Lanka

Đến với thành phố cổ đại Anuradhapura, bạn không thể bỏ qua di tích kỳ lạ là tháp Jetavanaramaya, một tác phẩm kiến trúc tuyệt vời, đứng giữa dải đất cổ Jetavana bị bỏ hoang. Tòa tháp này là một trong những công trình cổ đại cao nhất còn tồn tại trên trái đất.

Vào thế kỷ thứ III, nhà vua xây dựng tháp Jetavanaramaya này với sức chứa lên đến 10.000 tu sĩ Phật giáo thuộc dòng Đại thừa. Ngôi tháp nằm trong quần thể kiến trúc rộng 5,6 ha, chiều cao 122 m, với diện tích 233.000 m2. Khi hoàn thành, nó là cấu trúc cao thứ ba trên thế giới, chỉ sau Kim tự tháp Giza. Việc xây dựng tháp sử dụng khoảng 93.300.000 viên gạch nung, áp dụng kỹ thuật mái tròn tinh xảo.

Tháp Jetavanaramaya thuộc giáo phái Sagalika và từng là nơi tu tập của 10.000 tu sĩ Phật giáo. Nơi này còn lưu giữ một phần của thắt lưng của Đức Phật.

• Tên gọi: Nhà thờ Thánh Saint Java
• Diện tích: 0,035 ha/ tầng
• Kiểu dáng kiến trúc: Serbia-Byzantine
• Năm xây dựng: năm 1985
• Quốc gia: Serbia

Belgrade, thủ đô của Serbia, là nơi có nhà thờ Thánh Saint Java Chính thống lớn nhất thế giới và nằm trong số các tòa nhà nhà thờ lớn nhất thế giới. Nhà thờ được dành riêng cho Thánh Sava, người sáng lập Giáo hội Chính Thống Serbia và một nhân vật quan trọng trong Serbia thời trung cổ. Kiến trúc này bắt đầu được xây dựng vào năm 1985, nhưng phần lớn công việc chỉ được hoàn thành vào năm 2004.

Nhà thờ Thánh Saint Java có hình dạng một cây thánh giá Hy Lạp. Nó có một mái vòm trung tâm lớn được hỗ trợ trên bốn trụ tường nhô ra trên mỗi bên bởi một bán mái vòm thấp hơn trên một đài tưởng niệm. Bên dưới mỗi bán vòm là một bộ sưu tập được hỗ trợ trên một dãy cuốn. Mái vòm cao 70m, trong khi cây thánh giá mạ vàng chính là cao 12 m, tổng cộng 82m với chiều cao của Nhà thờ Thánh Sava. Đỉnh cao nhất là 134m so với mực nước biển 64m trên sông Sava; do đó, nhà thờ giữ một vị trí thống trị trong cảnh quan thành phố của Belgrade và có thể nhìn thấy từ tất cả các phương pháp tiếp cận đến thành phố.

Nhà thờ dài 91m từ Đông sang Tây, và 81m từ Bắc xuống Nam. Nó cao 70m với đường chéo mạ vàng chính kéo dài thêm 12 m. Các mái vòm của nó có 18 cây thánh giá mạ vàng với nhiều kích cỡ khác nhau, trong khi tháp chuông có 49 chuông của chiếc chuông Áo Foundry Grassmayr. Nó có diện tích bề mặt 3.500 m2 ở tầng trệt, với ba phòng trưng bày 1.500m2 ở tầng một, và một phòng trưng bày 120m2 ở tầng hai. Giáo Hội có thể nhận 10.000 tín hữu bất cứ lúc nào. Tầng hầm chứa một hầm mộ, kho bạc của Thánh Sava, và nhà thờ lớn của Saint Lazar với tổng diện tích 1.800 m2.

Tổng diện tích sơn của mái vòm là 1.230m2. Đây là một trong những khu vực cong lớn nhất được trang trí bằng kỹ thuật khảm. Tổng trọng lượng của khảm là 40 tấn. Bức bích họa trung tâm mô tả sự thăng thiên của Chúa Giêsu và đại diện cho Đấng Christ phục sinh, ngồi trên một cầu vồng và tay phải được nuôi dưỡng trong phước lành, được bao quanh bởi bốn thiên thần, Tông Đồ và Theotokos. Thành phần này được lấy cảm hứng từ khảm trong mái vòm chính của Nhà thờ St Mark ở Venice.

• Tên gọi: Đền Harmandir Sahib, Đền Darbar Sahib hay Đền Vàng
• Diện tích: 2,4 ha
• Kiểu dáng kiến trúc: Đạo Sikh
• Năm xây dựng: năm 1585
• Quốc gia: Ấn Độ
  

Đền Harmandir Sahib là ngôi đền thiêng liêng nhất của đạo Sikh, nằm ở thành phố Amritsar. Đây là một trong những công trình tôn giáo linh thiêng thu hút du khách nhất thế giới, nơi đón tiếp lượng khách du lịch đến tham quan lên tới 100.000 khách mỗi ngày. Bất kỳ vị khách du lịch nào ghé thăm ngôi đền nổi tiếng này đều sẽ bị thu hút bởi vẻ đẹp của ngôi đền vàng, với lối kiến trúc độc đáo cùng bề dày lịch sử. Đền Harmandir Sahib, Amritsar, Ấn Độ được xây dựng từ năm 1585 và đến tận năm 1604 mới hoàn thành, tính rằng, để có thể hoàn thiện được ngồi đền với màu vàng nổi bật này, đã tốn 100 kg vàng để dát lên các mái vòm của thánh đường cũng như bề mặt ngoài.

Bất kỳ du khách hay tín đồ của đạo Sikh nào ghé thăm đền Harmandir Sahib đều bị lóa mắt trước vẻ đẹp nguy nga lộng lẫy của ngôi đền bằng vàng, với lối kiến trúc độc đáo cùng bề dày lịch sử. Đền nằm kế bên là một hồ nước linh thiêng, được gọi tên là hồ rượu thần. Trong quần thể, xuất hiện một cây cầu nối từ vị trí của hồ rượu thần đến phía ngôi đền, đưa người hành hương vào trong đền. Ngoài ra, cây cầu này cũng mang tính biểu tượng của những cuộc hành trình sau khi qua đời.

Đền Harmandir Sahib được xây dựng bằng đá cẩm thạch với lớp vàng lá phủ bên ngoài khiến ngôi đền tỏa sáng trong ánh nắng, nhất là về đêm. Công trình này có những bố cục khác biệt so với nhiều công trình tôn giáo khác của người Sikh, bởi thay vì những công trình của người Sikh đều được xây dựng ở vị trí cao thì đền Harmandir Sahib được xây dựng ở vị trí thấp.

• Tên gọi: Đền thờ Grand Jaguar
• Diện tích: 0,0006 ha
• Kiểu dáng kiến trúc: kiến trúc của người Maya
• Năm xây dựng: Thế kỉ IV TCN
• Quốc gia: Guatemala – Trung Mỹ

Đền thờ Grand Jaguar nằm trong khu vực Petén Basin của Guatemala, di tích thành cổ Tikal, một thành phố cổ tìm được trong một khu rừng mưa ở phía Đông Guatemala, rộng khoảng 60 km2, là một trong những thành phố lớn của nền văn minh Maya và là một trong những thành phố lớn nhất trên thế giới. Tại đây, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra 3.000 cấu trúc trên diện tích 6 dặm vuông, với hơn 200 di tích đá điêu khắc và bàn thờ. Đây là một trong những kim tự tháp lớn nhất của người Maya.

Đền thờ Grand Jaguar được xây dựng theo lối kiến trúc cổ xưa, có lối đi bậc thang ở giữa, các mặt xung quanh ngôi đền cũng được làm theo dạng bậc thang. Trên đỉnh ngôi đền là một khu vực có cấu trúc mái vòm, ở đó có một cánh cửa nhỏ dẫn vào bên trong đền và bố trí bên trong là giống nhau. Đền cao 47m, với các bậc thang rất dốc.

Đền thờ Grand Jaguar là một điểm đến rất hấp dẫn khách du lịch với mệnh danh 'Thành phố âm thanh'. Các quần thể kiến trúc tại đây được UNESCO công bố trở thành di sản thế giới năm 1979.

• Tên chính xác: Đền Prambanan hay Rara Jonggrang
• Kiểu dáng kiến trúc: Kiểu đền Hindu
• Năm xây dựng: năm 850
• Quốc gia: Indonesia

Đền Prambanan hay Rara Jonggrang là một tổ hợp đền thờ Hindu nằm tại tỉnh Yogyakarta, Indonesia. Đây chính là đền thờ dành cho Trimurti, ba vị thần tối cao của đạo Hindu gồm thần sáng tạo Brahma, thần duy trì Vishnu và thần hủy diệt Shiva. Đền Prambanan nổi tiếng bởi kiến trúc với những tháp nhọn và cao, tháp chính giữa cao tới 47m, nằm bên trong quần thể lớn của các ngôi đền.

Đền Prambanan được cho rằng đã xây dựng từ năm 850 dưới thời Vua Rakai Pikatan của vương quốc Medang. Xung quanh tháp chính là hàng trăm đền tháp thấp hơn. Đây được coi là ngôi đền hoàng gia của vương quốc Medang theo đạo Hindu. Vào thời hoàng kim của vương quốc Medang, có hàng nghìn tu sĩ bà la môn và đệ tử của họ sống quanh quần thể này. Các ngôi đền đã sụp đổ trong một trần động đất lớn ở thế kỷ 16. Dù cho người ta không còn thực hiện các nghi lễ thờ cúng ở ngôi đền này nữa, những những phế tích rác thải trong vùng lần cận vẫn dễ nhận ra và được đời sau iết tới ngôi đền này. Trải qua nhiều biến cố và phụ chế nhiều lần khác nhau, ngôi đền chính đã được hoàn thành vào năm 1953. Tuy nhiên, hiện tại những đền tháp nhỏ vẫn không được phụ chế lại nhưng vẫn có thể nhìn ra nền móng trước kia.

Đền thờ Prambanan được UNESCO công nhận là Di sản thế giới như là đền thờ Hindu lơn nhất ở Indonesia và lớn thứ hai tại Đông Nam Á.

• Tên gọi: Đền Todaiji hay Đông Đại Tự
• Kiểu dáng kiến trúc: Phật giáo
• Năm xây dựng: năm 752
• Quốc gia: Nhật Bản

Đền Todaiji hay Đông Đại Tự là một ngôi đền nổi tiếng tại Nhật Bản. Ngồi đền nay được mệnh danh là ngôi đền mẹ của các ngôi đền Phật giáo tại Nhất Bản. Ngôi chừa này được xây dựng bởi sự góp sức lực của 2.600.000 người qua việc trực tiếp xây dựng và tham gia chế tác các tượng phật bằng đồng và các vật phẩm khác. Ngôi đền được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới nhờ bề dày lịch sử và kiến trúc nghệ thuật độc đáo mang đậm hơi hướng Phật giáo.

Bên trong chính điện đền Todaiji, những bức tượng Phật khổng lồ được xây dựng với độ cao của tượng chính là 15 mét, đại điện cho Vairocana và có hai tượng Bodhisattvas hộ tống bên cạnh. Bên trong đền chính, một trong những cột gỗ có lỗ và cho phép mọi người bò qua nếu họ muốn. Theo như truyền thuyết kể lại rằng, những cái lỗ đó có kích thước tương đương như cái lỗ mũi của tượng Phật, nếu mọi người bò qua đó bạn sẽ nhận được phước lành và hạnh phúc.

• Tên gọi: Đền thờ Meiji Jingu
• Kiểu dáng kiến trúc: phong cách Azekurazukuri
• Diện tích: 70 ha
• Năm xây dựng: năm 1915
• Quốc gia: Nhật Bản

Đền thờ Meiji Jingu là một trong những ngôi đền của đất nước mặt trời mọc, rất được nhiều người ghé thăm vào những ngày đầu năm. Đền thần có ở khắp nơi tại Nhật Bản, trong đó, có những đền thần có mỗi quan hệ với hoàng gia, hoặc đền thần để thờ thiên hoàng gọi là 'Jingu'. Trong các đền thờ, đây là đền thờ, đền thờ Meiji Jingu là nơi thu hút số lượng khách du lịch ghé thăm nhất Nhật Bản. Xung quanh ngôi đền là rừng rậm rộng lớn, toàn bộ những cây cối trong rừng này đều là cây nhân tạo. Khi xây dựng ngôi đền này, người ta đã cho tìm kiếm rất nhiều những cây cối trên khắp đất nước Nhật Bản. Dù chỉ là khu rừng nhân tạo, nhưng khi du khách ghé thăm, khung cảnh này vẫn đủ sức có thể khiến du khách trầm trồ và gợi nhớ về ngôi đền ngay lập tức.

Đền thần Meiji Jingu là đền thần được xây dựng để thờ Thiên hoàng Meiji, người trị vì từ năm 1867 đến năm 1912 và hoàng hậu của ông. Đền thờ thiên hoàng Meiji được khởi công vào năm 1915 và hoàn thành sau năm năm. Đền Meiji Jingu là nơi diễn ra sự kiện quanh năm, từ những nghi lễ gọi là Dohyoiri, nghi thức Kigen matsuri đến lễ hội búp bê, lễ mời cơm các thần linh gọi là 'Onikkusai'. Ngoài ra, ở đền Meiji Jingu cũng có thể tổ chứ lễ kết hôn và rất được yêu thích. Hình ảnh thường xuyên xuất hiện đó chính là hình ảnh cô dâu mặc trang phụ Kimono truyền thống được che ô màu đỏ thắm và đi bộ.

• Tên gọi: Đền Thiên Đàn, Đền Thiên Đường
• Kiểu dáng kiến trúc: Phật giáo
• Diện tích: 273 ha
• Năm xây dựng: năm 1420
• Quốc gia: Trung Quốc

Đền Thiên Đàn là một công trình tôn giáo rộng lớn nằm phía Đông Nam Bắc Kinh, Trung Quốc. Đây là một công trình to lớn có giá trị văn hóa cao, được UNESCO xếp vào di sản văn hóa của thế giới. Quần thể Thiên Đàn được xây dựng từ năm 1420 thời Minh Thành Tổ Vĩnh Lạc Đế, là thực hiện nghi lễ tế thần.

Quần thể đền Thiên Đàn được xây dựng trên diện tích 273 hecta của khuồn viên, bao gồm 3 tổ hợp ông trình, bố cục chặt chẽ theo các đòi hỏi của triết học. Thiết kế của Thiên Đàn thể hiện tư tưởng vươn ra không trung, hướng tới chân trời cao. Ẩn mình sau những bức tường cao, quần thể công viên thiên Đàn là một nơi nghỉ ngơi tuyệt vời giữa những con phố náo nhiệt của Bắc Kinh. Khi đến thăm ngôi đền Thiên Đàn, hãy chuẩn bị tinh thần và sức khỏe thật khỏe mạnh vì du khách sẽ phải đi bộ khá nhiều. Người Trung Quốc đã phát huy hết sức trí tưởng tượng của họ trong quá trình xây dựng đền. Nổi bật nhất là sự đột phá về màu sắc rõ nét. Những cung điện nguy nga thời xưa thường đượ lợp mái vàng- tượng trung cho vương quyền nhưng mái ngói của đền Thiên Đàn lại sử dụng màu xanh làm - màu sắc của bầu trời.