Top 16+ Đặc Sản Thái Nguyên Hấp Dẫn Nên Mua Làm Quà

Không chỉ nổi tiếng với những điểm tham quan tuyệt vời, Thái Nguyên còn được biết đến với nhiều món ngon đặc sắc. Khi ghé thăm vùng đất này, du khách nhất định phải nếm thử và mua về làm quà những món đặc sản Thái Nguyên được giới thiệu ngay sau đây. 

I. Top đặc sản Thái Nguyên nên thưởng thức tại chỗ

Thái Nguyên là điểm đến được nhiều du khách lựa chọn trong chuyến hành trình khám phá miền Bắc. Một trong những hoạt động không thể thiếu khi du lịch là thưởng thức ẩm thực địa phương. Những đặc sản Thái Nguyên dưới đây sẽ là gợi ý tuyệt vời cho bạn.

1. Cơm lam Định Hóa

Khi đặt chân đến huyện Định Hóa, Thái Nguyên, du khách không thể bỏ lỡ cơm lam nơi đây. Dù có nhiều điểm tương đồng với cơm lam ở các vùng khác, nhưng cơm lam Định Hóa có một nét đặc trưng riêng nhờ vào việc sử dụng nếp nương trồng ở vùng cao. Chính vì thế, món đặc sản Thái Nguyên này mang đến hương vị đặc biệt, dẻo thơm và quyến rũ.

• Địa chỉ tham khảo: Các quán ăn và nhà hàng tại thị trấn Chợ Chu, huyện Định Hóa, Thái Nguyên, hoặc khu du lịch Hồ Núi Cốc.
• Giá tham khảo: từ 100.000 đến 150.000 đồng mỗi phần.

2. Tôm cuốn Thừa Lâm

Tôm cuốn Thừa Lâm là món ăn truyền thống của người dân làng Thừa Lâm, thị xã Phổ Yên, thường được dùng để cúng lễ tại đình làng vào dịp Tết. Hiện nay, món này được bán phổ biến tại các cửa hàng, quán ăn trong làng Thừa Lâm.

Nguyên liệu của món đặc sản này khá quen thuộc, bao gồm tôm, trứng gà, giò nạc, thịt mỡ... Mặc dù có nét tương đồng với món gỏi cuốn miền xuôi, nhưng tôm cuốn Thừa Lâm lại có điểm khác biệt là tôm được chiên giòn. Thay vì dùng bánh tráng, người dân sử dụng hành lá để cuốn tất cả các nguyên liệu lại với nhau.

• Địa chỉ tham khảo: Các quán ăn, nhà hàng tại làng Thừa Lâm, xã Tiên Phong, thị xã Phổ Yên, Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: khoảng 10.000 đồng mỗi cuốn.

3. Nham

Nham là một trong những món ăn đặc sản phức tạp nhất của Thái Nguyên, với 14 loại nguyên liệu, bao gồm trám đen, cá cháy hoặc cá mè trắng, thịt ba chỉ, củ chuối non, vừng, lạc, khế chua, lá gừng, lá sung, lá đinh lăng, lá nhội, cùi dừa, tương và dấm thanh…

Có hai loại nham: nham cá sống (cá thái chỉ) và nham cá nướng (cá được nướng trên than hoa). Món này thường ăn kèm với bánh tráng hoặc bánh đa, tạo nên hương vị đặc biệt. Vì có nguyên liệu chính là quả trám, món nham thường được thưởng thức vào mùa trám chín.

• Địa chỉ tham khảo: Tất cả các nhà hàng trên địa bàn xã Hà Châu, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên đều phục vụ món nham trong thực đơn.
• Giá tham khảo: khoảng 25.000 – 30.000 đồng mỗi phần.

4. Đậu phụ Bình Long

Khi bạn đến với Võ Nhai đầy lịch sử, đừng bỏ lỡ món đậu phụ Bình Long. Món đậu này có bí quyết chế biến đặc biệt mà người ngoài không thể biết được. Nguyên liệu chính để làm đậu là hạt đậu tương trồng tại Bình Long. Đặc biệt, vì được ép trong khuôn lớn, đậu phụ có kích thước to bản và hình vuông.

Đậu có thể được chế biến thành nhiều món ăn phong phú. Tuy nhiên, để cảm nhận trọn vẹn hương vị nguyên bản của đặc sản Thái Nguyên, bạn nên thưởng thức đậu trắng chấm với mắm tôm. Miếng đậu mềm mại, thơm ngon, béo ngậy, tan chảy trong miệng khiến bạn ăn mãi không thấy chán.

• Địa chỉ tham khảo: Chợ xã Bình Long, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: khoảng 20.000 đồng/kg.

5. Măng nhồi thịt

Món măng nhồi thịt đặc sản của Thái Nguyên hấp dẫn thực khách bởi vị chua nhẹ, giòn sần sật rất độc đáo. Cách chế biến món này cũng khá đơn giản, thịt nạc băm nhỏ trộn cùng hành lá và gia vị, sau đó nhồi vào lõi măng đã luộc sơ rồi đem hấp cách thủy cho thấm đều gia vị.

Khi kết hợp măng và thịt, món ăn trở nên vô cùng thơm ngon và đặc biệt. Bạn có thể chấm thêm nước mắm tiêu pha hành tím để món ăn thêm đậm đà và hấp dẫn hơn.

• Địa chỉ tham khảo: Nhà hàng ATK Bằng Mai, Tỉn Keo, Phú Đình, Định Hóa, Thái Nguyên hoặc nhà hàng Minh Vân, phường Quang Vinh, Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: khoảng 70.000 – 100.000 đồng/phần.

6. Xôi ngũ sắc

Xôi ngũ sắc, đặc sản nổi bật của Thái Nguyên, sẽ để lại ấn tượng sâu sắc cho bất kỳ ai có dịp thưởng thức. Đây là món ăn truyền thống của người Tày ở Định Hóa. Món xôi này có 5 màu sắc biểu trưng cho ngũ hành: màu vàng đại diện cho Thổ, màu xanh cho Mộc, màu đỏ cho Hỏa, màu trắng cho Kim và màu tím cho Thủy.

Để nấu xôi, nguyên liệu phải là gạo nếp Định Hóa nổi tiếng, hạt gạo phải trong, tròn và mẩy. Người dân sử dụng bốn loại củ và lá rừng để tạo màu cho xôi, bao gồm màu đỏ từ gấc, màu xanh từ lá gừng hoặc lá dứa, màu vàng từ củ nghệ, màu tím từ lá cơm đen hoặc lá cau, và màu trắng là màu tự nhiên của xôi.

Xôi ngũ sắc được nấu chín dẻo, có hương thơm đậm đà và không bị dính tay khi nắm, dù là nóng hay nguội. Đặc biệt, nếu bạn ghé thăm Định Hóa để dâng hương tại Nhà tưởng niệm Bác Hồ trên đình Đèo De, bạn sẽ có cơ hội thưởng thức xôi ngũ sắc, bởi đây chính là lễ vật mà người Định Hóa dâng lên bàn thờ vị Cha già của dân tộc.

7. Bánh trứng kiến Định Hóa

Một món đặc sản nổi tiếng khác của Thái Nguyên đến từ Định Hóa là bánh trứng kiến. Trong tiếng Tày, loại bánh này được gọi là “pẻng rày”, được chế biến khá công phu và mang hương vị đặc trưng không thể nhầm lẫn với bất kỳ loại bánh nào khác. Chính vì thế, bánh trứng kiến trở thành một phần văn hóa ẩm thực độc đáo của cộng đồng dân tộc Tày ở Định Hóa, Thái Nguyên.

Như tên gọi đã phản ánh, nguyên liệu chính của bánh trứng kiến là trứng của loài kiến đen, được người Tày gọi là “tua rày”. Trứng kiến có màu trắng sữa, kích thước tương đương với hạt gạo và rất căng mọng. Bánh còn được làm từ bột gạo nếp, thịt lợn băm, hành khô, vừng và lá vả.

Bánh trứng kiến có vị ngon lạ kỳ, kết hợp với giá trị dinh dưỡng cao. Nếu có dịp ghé thăm Định Hóa vào khoảng tháng 3 – 4 âm lịch, mà không thử món đặc sản Thái Nguyên này thì quả là một sự tiếc nuối lớn.

• Địa chỉ tham khảo: Khu di tích lịch sử ATK Định Hóa, Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: dao động từ 25.000 – 30.000 đồng/phần.

8. Rau bò khai

Rau bò khai, còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như dây hương, khau hương, rau dạ hiến, hay rau ngót leo, có một mùi vị khá đặc trưng, đó là mùi khai. Vì thế, khi chế biến, rau cần được vò qua để giảm bớt mùi này. Rau bò khai có thể được dùng để chế biến nhiều món ăn trong bữa cơm như luộc, xào tỏi, xào thịt, hay nấu canh…

Dù có mùi hơi nặng, nhưng rau bò khai vẫn rất được yêu thích và sử dụng phổ biến. Không chỉ là một món ngon, loại rau đặc sản Thái Nguyên này còn được biết đến như một vị thuốc quý. Từ lâu, rau bò khai đã được dùng để chữa trị nhiều bệnh như viêm thận, sỏi thận, viêm gan, có tác dụng lợi tiểu và hạ sốt. Nó cũng giúp tăng cường sức đề kháng, phục hồi sức khỏe cho những người suy nhược, chán ăn hoặc mệt mỏi.

• Địa chỉ tham khảo: Chợ xã Cù Vân, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: khoảng 50.000 – 60.000 đồng/kg.

II. Thái Nguyên có những đặc sản gì để mua làm quà?

Khi đến thăm bất kỳ vùng đất nào, du khách luôn muốn mua những đặc sản đặc trưng về làm quà. Nếu bạn có dịp đến Thái Nguyên, đừng quên mang về những món đặc sản sau đây, rất thích hợp để tặng cho người thân, bạn bè của mình.

1. Chè Tân Cương

Thái Nguyên là một trong những vùng trồng chè nổi tiếng bậc nhất cả nước. Vì vậy, không có lý do gì mà bạn lại không chọn chè Thái Nguyên làm quà khi đến thăm mảnh đất này. Đặc biệt, chè được trồng tại vùng Tân Cương là loại chè ngon và chất lượng nhất.

Chè Tân Cương có màu xanh đen đặc trưng, cuống lá xoắn và bề mặt lá phủ một lớp phấn trắng mịn. Khi pha, chè có hương thơm ngọt ngào và màu nước vàng óng ánh. Thưởng thức một tách chè Tân Cương, bạn sẽ cảm nhận được vị đắng nhẹ ở đầu lưỡi, rồi dần dần là vị ngọt hậu vô cùng sâu lắng. Chè Tân Cương cũng khiến bạn cảm thấy thư giãn và sảng khoái hơn.

• Địa chỉ tham khảo: Chè Tân Cương có mặt ở hầu hết các khu chợ Thái Nguyên, và bạn cũng có thể mua dễ dàng qua các nền tảng thương mại điện tử.
• Giá tham khảo: dao động từ 80.000 đến 200.000 đồng/kg tùy loại chè xanh đặc sản Thái Nguyên.

2. Bánh chưng Bờ Đậu

Bánh chưng Bờ Đậu đã có mặt hơn 50 năm tại Thái Nguyên. Món bánh này được làm từ nếp Định Hóa, lợn rừng Na Rì, đậu xanh vỏ mỏng và được gói bằng lá dong rừng. Đặc biệt, bánh được luộc bằng nước giếng thần trên núi đá, tạo ra hương vị vô cùng khác biệt so với bánh chưng ở các vùng miền khác.

Làng Bờ Đậu thuộc xã Sơn Cẩm, Cổ Lũng, Phú Lương, đã có truyền thống làm bánh chưng từ lâu. Mỗi năm, người dân nơi đây làm bánh quanh năm và bánh chưng Bờ Đậu đã trở thành món quà đặc sản Thái Nguyên được du khách mang về từ mọi miền đất nước.

• Địa chỉ tham khảo: Bạn có thể tìm mua bánh chưng Bờ Đậu tại các chợ và cửa hàng ở xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương, Thái Nguyên, hoặc tại các chợ phiên như chợ Đồn (xã Kha Sơn, huyện Phú Bình), chợ Tân Đức (xã Tân Đức, huyện Phú Bình), chợ Quy Kỳ (xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa),…
• Giá tham khảo: khoảng 55.000 – 60.000 đồng/kg.

3. Bánh Coóc Mò

Khi ghé thăm vùng đất Võ Nhai, Thái Nguyên, nhiều du khách thường tò mò về một món bánh đặc biệt có tên là bánh Coóc Mò. Tên gọi này xuất phát từ tiếng Tày, có nghĩa là ‘bánh sừng bò’ vì hình dáng của bánh giống như một chiếc sừng bò.

Bánh Coóc Mò được làm từ gạo nếp giã nhuyễn trộn với lạc, không có nhân và được gói trong lá dong hoặc lá chuối. Sau khi nấu xong, bánh có màu xanh nhạt, mùi thơm dễ chịu từ nếp và lá gói. Khi cắn thử, bạn sẽ cảm nhận được độ mềm dẻo của nếp và vị béo ngậy của lạc. Đây là món đặc sản Thái Nguyên tuyệt vời để làm quà mỗi khi bạn đến thăm vùng đất này.

• Địa chỉ tham khảo: Bánh Coóc Mò được làm quanh năm và bày bán tại các chợ phiên ở Thái Nguyên như chợ Quy Kỳ (xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa) hoặc chợ phiên Bình Yên (xã Bình Yên, huyện Định Hóa), họp vào các ngày 1, 6, 11, 16, 21, 26 hàng tháng.
• Giá tham khảo: khoảng 20.000 đồng/xâu bánh.

4. Bánh Tro

Một món đặc sản Thái Nguyên nổi tiếng khác đến từ người Tày là bánh tro, hay còn gọi là bánh nẳng. Bánh được làm từ gạo nếp vải, nếp cái hoa vàng trồng trên nương. Điểm đặc biệt của bánh tro Thái Nguyên là thay vì dùng lá dong hay lá chuối, người Tày sử dụng lá chít để gói bánh, loại lá có đặc tính dày giúp bảo vệ bánh khỏi bị hỏng. Gạo nếp trước khi nấu được ngâm với nước tro đã được lọc lấy phần nước trong.

Khi nấu chín, những hạt nếp có màu vàng nhạt, trong suốt, mềm dẻo và ngọt bùi. Bánh tro ăn kèm mật mía hay mật ong rừng thì thật tuyệt vời. Trước kia, món bánh này chỉ được làm vào dịp lễ giết sâu bọ 5/5 âm lịch, nhưng ngày nay bạn có thể thưởng thức bánh tro bất cứ lúc nào khi ghé thăm Thái Nguyên.

• Địa chỉ tham khảo: Bánh tro được sản xuất quanh năm và thường bày bán tại các chợ phiên ở Thái Nguyên như chợ Quy Kỳ (xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa) và chợ phiên Bình Yên (xã Bình Yên, huyện Định Hóa), họp vào các ngày 1, 6, 11, 16, 21, 26 hàng tháng.
• Giá tham khảo: khoảng 50.000 – 60.000 đồng cho 12 cái không nhân và 70.000 – 80.000 đồng cho 12 cái có nhân.

5. Nem chua Đại Từ

Khác với nem chua ở nhiều nơi, nem chua Đại Từ cần được chế biến trước khi thưởng thức. Sau khi bóc vỏ, bạn nên nướng nem trên than củi hoặc lăn qua chảo nóng. Món đặc sản Thái Nguyên này thường được ăn kèm với lá sung, lá đinh lăng, và có thể chấm nước mắm chanh ớt hoặc tương ớt để tăng thêm hương vị.

• Địa chỉ tham khảo: Ba xã ở tỉnh Thái Nguyên là Văn Yên, Ký Phú và Yên Mỹ là nơi sản xuất nem chua Đại Từ nhiều nhất. Bạn có thể tìm mua nem tại các cửa hàng ở đây hoặc trong các chợ chuyên bán đặc sản Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: khoảng 350.000 đồng cho 10 cái nem chua.

6. Trám đen Hà Châu

Trám đen là đặc sản nổi tiếng của Thái Nguyên, chủ yếu được trồng tại xã Hà Châu. Nếu có dịp ghé thăm, bạn hãy mua trám về làm quà hoặc chế biến thành nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng như xôi, kho với thịt, cá, hoặc làm gỏi,…

Cây trám thường ra hoa vào tháng Hai và đến tháng Bảy thì trái chín. Khi chín, trám có màu đen, cùi vàng và nhân trắng ngần. Trám đen Hà Châu có vị bùi, thơm và thịt chắc hơn so với trám ở các vùng khác. Chính vì vậy, trám đen trở thành đặc sản được nhiều người yêu thích và tìm kiếm.

• Địa chỉ tham khảo: Bạn có thể tìm mua trám đen tại các khu chợ ở xã Hà Châu, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: Khoảng từ 100.000 đến 250.000 đồng tùy vào loại trám.

7. Miến Việt Cường

Nghề làm miến ở Việt Cường đã có từ lâu, trở thành đặc sản nổi tiếng của Thái Nguyên. Miến Việt Cường được làm từ củ dong riềng tía được mang về từ những vùng rừng sâu Bắc Kạn. Chính vì vậy, miến rất dai và không bị nát dù nấu lâu.

• Địa chỉ tham khảo: Miến Việt Cường có thể được tìm thấy tại các hộ dân ở xã Hóa Thượng, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên, hoặc tại các chợ trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: Khoảng 100.000 đồng mỗi kg.

8. Mỳ gạo Hùng Sơn

Mỳ gạo Hùng Sơn là một trong những đặc sản nổi tiếng của Thái Nguyên mà bạn không thể bỏ qua. Được làm từ loại gạo bao thai, đặc sản của vùng Định Hóa, mỳ gạo ở đây có độ mềm dẻo, chất lượng vượt trội hơn so với các loại mỳ gạo khác có mặt trên thị trường.

Với độ giòn, dẻo và mùi thơm đặc biệt, mỳ gạo Hùng Sơn có thể dùng để chế biến nhiều món ngon như phở nước, phở xào hay thả vào nồi lẩu mà vẫn giữ được hương vị tuyệt hảo, không lo bị nát dù nấu lâu.

• Địa chỉ tham khảo: Mỳ gạo Hùng Sơn có thể được mua tại làng nghề xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, hoặc tại các khu chợ ở Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: Khoảng 100.000 đồng mỗi kg.

9. Tương nếp Úc Kỳ

Tương nếp Úc Kỳ là một đặc sản độc đáo của Thái Nguyên, được làm từ gạo nếp Thầu Dầu, đậu nành và muối trắng. Cả gạo nếp và đậu nành đều phải được chọn lọc kỹ lưỡng, qua quá trình chế biến và ủ cẩn thận để tạo nên hương vị đặc trưng của tương.

Tương nếp Úc Kỳ khi hoàn thành có màu vàng sáng, độ sánh mịn như mật, với hương thơm ngào ngạt của gạo nếp và đậu tương. Đây là món ăn phổ biến trong các bữa cơm hàng ngày và có thể ăn kèm với nhiều món ăn khác nhau.

• Địa chỉ tham khảo: Các hộ dân tại xóm Nam 1, xã Úc Kỳ, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.
• Giá tham khảo: Khoảng 20.000 – 25.000 đồng mỗi lít.

III. Những điều cần lưu ý khi mua đặc sản Thái Nguyên làm quà

Để lựa chọn được những món đặc sản Thái Nguyên đúng chuẩn và chất lượng, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng dưới đây:

• Hãy chọn những cửa hàng uy tín hoặc những nơi chuyên bán đặc sản để đảm bảo rằng sản phẩm bạn mua là hàng chính gốc, tránh mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
• Trước khi mua, hãy tham khảo giá để tránh bị chặt chém hoặc gặp phải tình huống tranh cãi. Nếu mua với số lượng lớn, bạn có thể thử thương lượng để có mức giá ưu đãi.
• Đừng chỉ chọn đồ rẻ, hãy tham khảo nhiều gian hàng để đảm bảo chất lượng, tránh mua phải hàng không đạt yêu cầu.