Đôi mắt của những người cận thị thường không linh hoạt, nên làm việc lâu trong môi trường tối hoặc dưới ánh sáng trực tiếp có thể gây mỏi mắt và không thoải mái. Hãy tạo thói quen nghỉ ngơi cho đôi mắt, đặc biệt khi cảm thấy mệt mỏi. Đổi hướng nhìn, tập trung vào cây xanh xung quanh hoặc thực hiện bài tập mát-xa giúp đôi mắt thư giãn sau những giai đoạn làm việc tập trung.
Trong thời gian làm việc, mắt thường chỉ tập trung nhìn vào điểm gần trong không gian hẹp, làm mắt chịu áp lực lớn, chớp ít, gây khô và mệt mỏi. Điều này giảm khả năng nhìn xa của mắt.
Để giải toả áp lực, hãy thực hiện bài tập nhìn xa, như nhìn bầu trời xanh ngoài cửa kính hoặc tập trung vào cây xanh dưới khuôn viên làm việc. Màu xanh tự nhiên giúp cải thiện thị lực, thư giãn võng mạc, ngăn chặn tác động của tia tử ngoại, giảm kích thích cho mắt.
3. Hạn chế thời gian đeo kính
Có một sự thật, khi bạn đeo mắt kính thường xuyên mà không tập luyện mắt, thị lực của bạn sẽ giảm và độ cận tăng lên.
Mắt trở nên 'lười biếng' phụ thuộc hoàn toàn vào kính, cần tập luyện để duy trì thị lực sáng. Đối với độ cận dưới 0,75 độ, không cần đeo kính thường xuyên; từ 1 - 2 độ, chỉ nên đeo khi cần nhìn xa, hạn chế sự phụ thuộc. Đeo kính cần được tư vấn bởi bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
4. Rửa mặt thường xuyên, duy trì độ ẩm cho mắt
Rửa mặt thường xuyên giúp loại bỏ chất bụi, bẩn gây hại cho mắt, đồng thời mang lại sự nghỉ ngơi, thư giãn và cung cấp độ ẩm cho mắt. Trong mùa đông, sử dụng nước ấm để rửa mặt giúp tránh tình trạng khô mắt do nước lạnh.
Làm việc trong môi trường điều hòa có thể làm khô mắt, vì vậy đừng quên duy trì đủ nước cho cơ thể để bảo vệ mắt khỏi tổn thương.
5. Bổ sung thực phẩm tốt cho mắt vào chế độ ăn
Vitamin A, B, kẽm, beta carotene, crom, selen... là những chất dinh dưỡng quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của đôi mắt. Hãy tăng cường chúng thông qua thực phẩm như cà rốt, bí đỏ, trứng gà, sữa, thịt bò, thịt gà, rau dền, rau ngót, nấm, thủy hải sản...
Đồng thời, hạn chế thức ăn và thói quen gây hại như rượu bia, thuốc lá, đồ ngọt để duy trì thị lực khỏe mạnh. Nước ép sinh tố cà rốt tươi cũng là một cách tốt để nạp chất dinh dưỡng cho đôi mắt.
6. Thực Hiện Bài Tập Thể Dục Cho Mắt
Thực hiện bài tập thể dục cho mắt giúp cải thiện sự ổn định cơ học và tăng cường hoạt động đồng bộ của các cơ mắt. Trong lĩnh vực quang học, bài tập này còn cải thiện khả năng hình ảnh quang học phối hợp giữa hai mắt, hỗ trợ việc chuyển tiếp hình ảnh ba chiều chính xác đến não, từ đó tạo ra tín hiệu giúp tăng cường khả năng nhìn rõ hình ảnh. Bài tập như nhắm mắt và đảo mắt là những phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, phù hợp cho đôi mắt, mang lại hiệu quả tích cực ngoài mong đợi.
- Nhắm mắt: Nhắm chặt mắt trong 3 đến 5 giây, sau đó mở mắt trong 3 đến 5 giây. Lặp lại động tác khoảng 7 đến 8 lần.
- Đảo mắt: Ngồi thả lỏng, thư giãn rồi đảo mắt theo chiều kim đồng hồ rồi ngược lại. Lặp lại sau 30 phút hoặc làm liên tục khoảng 5 lần. Bài tập này đặc biệt hữu ích cho những người thường xuyên phải giải quyết công việc căng thẳng, đòi hỏi sự tập trung cao. Lưu ý giữa những lần đảo mắt, hãy dành thời gian để chớp mắt, giúp mắt không mệt mỏi và tăng hiệu suất bài tập.
7. Hạn Chế Sử Dụng Thiết Bị Công Nghệ Trước Khi Đi Ngủ và Đảm Bảo Giấc Ngủ Đủ
Thói quen thức khuya, mất ngủ, hoặc ngủ không đủ giấc đều là nguyên nhân chính gây suy giảm thị lực. Việc sử dụng thiết bị công nghệ trước khi đi ngủ không chỉ tăng nguy cơ mất ngủ mà còn làm mất cân bằng thị lực giữa hai mắt, đặc biệt khi ánh sáng từ điện thoại hay laptop không đảm bảo độ sáng cần thiết để mắt hoạt động hiệu quả nhất.
Để có giấc ngủ sâu hơn, quý vị nên hạn chế sử dụng thiết bị công nghệ ít nhất hai tiếng trước khi đi ngủ. Mặc dù với thế hệ trẻ điều này có thể khó khăn, nhưng để bảo vệ sức khỏe mắt, việc này là rất quan trọng.
8. Quan sát Bình Minh
Bài tập dưới ánh nắng Mặt trời giúp ấm áp đôi mắt. Hãy nhắm mắt về phía Mặt trời, tâm thế thoải mái, hòa mình trong niềm vui, nhẹ nhàng nghiêng trái phải và quay vòng để mắt điều chỉnh theo cơ thể. Hãy thực hiện dưới ánh Mặt trời buổi sớm hoặc hoàng hôn để tránh tác động mạnh từ tia UV.
Theo các chuyên gia, một số tia ánh sáng Mặt trời có thể kích thích tế bào mắt. Điều này có lợi cho người cận thị và ngăn chặn sự phát triển của cận thị ở những người khác. Hãy nhớ thực hiện khi tiếp xúc với ánh sáng Mặt trời lợi ích (buổi sáng hoặc cuối chiều).
9. Thực hiện bài tập Trataka theo phong cách Yoga Ấn Độ
Bài tập Trataka là một động tác yoga cổ truyền từ Ấn Độ, tập trung vào việc nhìn chằm chằm vào ngọn lửa của một cây nến. Ngồi vắt chéo chân, đặt cây nến trước mặt và nhìn chăm chú vào ngọn lửa cho đến khi nước mắt chảy, sau đó nghỉ ngơi trong 10 phút.
Thực hiện đúng cách, bài tập giúp nâng cao khả năng tập trung, đồng thời cải thiện khả năng nhìn xa, làm cho mắt linh hoạt và khỏe mạnh hơn.
Nếu không có cây nến, bạn cũng có thể sử dụng ngón tay cái thay thế và thực hiện tương tự.
10. Giảm độ cận thị với bài thuốc dân gian
Để giảm độ cận thị hiệu quả, bạn có thể thử áp dụng bài thuốc dân gian sau đây trong khoảng 3 tháng:
Nguyên liệu bao gồm: 10 quả long nhãn (thịt), 10 hạt long nhãn và 10g hạt câu kỷ (còn gọi là kỷ tử, mua tại các hiệu thuốc Bắc).
Đun sôi cả 3 nguyên liệu, sau đó trút vào ấm và uống như uống trà. Có thể thêm ít nước để bài thuốc dễ uống hơn.
11. Mát-xa đúng vị trí
Trên khuôn mặt có những điểm huyệt quan trọng, việc mát-xa ở những vị trí này giúp mắt thư giãn một cách đáng kể. Đầu tiên, làm ấm tay bằng cách xoa 2 lòng bàn tay vào nhau. Sau đó, áp 2 lòng bàn tay lên 2 mắt và giữ nguyên trong khoảng 10 giây.
Lần lượt sử dụng ngón trỏ và ngón giữa nhẹ nhàng nhấn vào các điểm trên mặt mà không gây đau rát, sau đó tiếp tục sử dụng ngón trỏ để nhấn những điểm còn lại. Lặp lại động tác mát-xa này 3 lần.
Bài tập mát-xa mắt không chỉ hữu ích cho mắt trẻ bị cận thị, mà còn giúp giảm mệt mỏi khi phải làm việc với màn hình. Thực hành đều đặn và kéo dài thời gian, đôi mắt sẽ không có xu hướng tăng độ cận thêm nữa.
12. Phát triển thói quen tích cực khi làm việc với máy tính, sách vở
Để duy trì và bảo vệ đôi mắt, ngăn chặn tình trạng mắt cận gia tăng, hãy chú ý hình thành các thói quen làm việc và học tập:
- Giữ khoảng cách an toàn giữa mắt và màn hình máy tính/sách vở: 30 – 35cm.
- Ngồi ở tư thế thẳng, cân đối khi làm việc và học tập, tránh thay đổi tư thế liên tục.
- Mỗi giờ, nghỉ ngơi 5 – 10 phút để giảm căng thẳng cho đôi mắt.
- Đảm bảo ngủ đủ giấc, tránh thức khuya. Việc thức khuya và thiếu ngủ cũng có thể gây tổn thương cho đôi mắt và tăng nguy cơ mắt cận. Hãy đảm bảo ngủ đủ 7 – 8 giờ mỗi đêm, đặc biệt tránh thức khuya thường xuyên.
13. Thực hiện kiểm tra mắt đều đặn
Để bảo vệ đôi mắt, hãy xây dựng thói quen kiểm tra mắt định kỳ. Mắt là cửa sổ tâm hồn, đồng thời là bộ phận dễ bị tổn thương nhất. Với người mắc chứng cận thị, việc kiểm tra mắt nên được thực hiện mỗi 6 tháng một lần.
Khám mắt định kỳ không chỉ giúp đo lường lại độ cận, mà còn phát hiện sớm các vấn đề về mắt khác như đục thủy tinh thể, tình trạng nhìn đôi, biến dạng, và méo móc của vật thể. Việc phát hiện sớm giúp đạt kết quả điều trị hiệu quả và nhanh chóng.
14. Bảo quản độ ẩm cho đôi mắt
Đối với cơ thể, nước giữ vai trò quan trọng, và đối với đôi mắt, đó cũng là một yếu tố quyết định cho việc giữ ẩm. Khi mắt khô, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi, ngứa, đỏ, và có thể nhức mắt. Do đó, việc duy trì độ ẩm cho đôi mắt là vô cùng quan trọng.
Bạn có thể bổ sung nước bằng cách uống nước thường xuyên. Hơn nữa, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để sử dụng những giọt nước mắt chuyên dụng giúp duy trì độ ẩm cho mắt. Đừng quên dành thời gian để mắt được nghỉ ngơi, và giữ thói quen chớp mắt hoặc tập trung nhìn xa.
15. Loại bỏ thói quen hút thuốc lá
Đục thủy tinh thể (tình trạng thủy tinh thể mờ) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa. Hơn 74% người mù ở Việt Nam năm 2016 là do đục thủy tinh thể. Các nghiên cứu chỉ ra rằng người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể cao gấp đôi so với những người không hút thuốc. Lượng thuốc lá càng nhiều, khả năng bị đục thủy tinh thể càng cao.
Thoái hóa điểm vàng do lão hóa (Age-related Macular Degeneration – AMD) là tình trạng mất thị lực ở vùng trung tâm (vùng điểm vàng) do tổn thương trên võng mạc ở những người trên 50 tuổi. Các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng những người hút thuốc có thể có nguy cơ bị AMD cao gấp 3 lần so với những người chưa hút bao giờ.
Phụ nữ hút thuốc trên 80 tuổi có khả năng phát triển AMD cao gấp 5.5 lần so với những người không hút thuốc cùng tuổi. Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều người trên 50 tuổi mù lòa.
Hút thuốc lá dẫn tới rất nhiều bệnh lý như đục thủy tinh thể, tổn thương thần kinh thị giác, thoái hóa điểm vàng cùng nhiều bệnh khác. Hãy cố gắng loại bỏ thói quen hút thuốc lá bằng mọi cách, càng quyết tâm bỏ càng dễ thành công.
16. Ngăn chặn tác động của tia cực tím
Tránh tác động của tia cực tím là biện pháp quan trọng để cải thiện thị lực cho đôi mắt. Bạn có thể sử dụng kính râm khi ra ngoài dưới ánh nắng mặt trời hoặc che chắn bằng mũ có nón rộng.
Đồng thời, hãy tận dụng ánh sáng tự nhiên thay vì ánh sáng nhân tạo từ đèn điện hay màn hình điện tử để tối ưu hóa sức khỏe thị lực của bạn.