1. Cá Hồi
Trong thời kỳ mang thai, chế độ ăn lành mạnh rất quan trọng. Việc bổ sung các món ăn từ cá hồi không chỉ giúp mẹ khỏe mạnh mà còn cung cấp dinh dưỡng cho sự phát triển của thai nhi. Thịt cá hồi, thực phẩm giàu axit béo omega-3, là nguồn DHA quan trọng cho sự phát triển của não bộ. Ngoài ra, các vitamin B3, B6, B12 trong cá hồi hỗ trợ phát triển hệ thần kinh và võng mạc mắt của thai nhi. Cá hồi còn có tác dụng ổn định tâm trạng, giảm căng thẳng và trầm cảm cho bà bầu.
2. Việt Quất
Việt Quất là loại trái cây mọng nước được nhiều người ưa chuộng, mang đến hàm lượng vitamin và chất khoáng cao, giúp cơ thể khỏe mạnh. Các nghiên cứu khoa học tại các thành phố như Boston, Baltimore, Baton Rouge (Mỹ) đã chứng minh rằng việt quất cung cấp chất chống ô-xy hóa, axit béo omega-3 và dinh dưỡng tốt cho não bộ. Loại trái cây này không chỉ tăng cường sức khỏe mà còn cải thiện hệ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón, và hỗ trợ trí nhớ ở bà bầu. Việt quất là một nguồn dinh dưỡng quan trọng giúp duy trì làn da khỏe mạnh và ngăn chặn tình trạng rụng tóc khi mang thai.
3. Các Loại Hạt
Các loại hạt là nguồn dinh dưỡng quan trọng giúp bà bầu cung cấp axit béo thiết yếu, vitamin B, protein và khoáng chất, hỗ trợ sự hình thành và phát triển toàn diện của thai nhi, đặc biệt là não bộ. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bà bầu nên ăn đều các loại hạt để duy trì cân nặng và đảm bảo chất lượng dinh dưỡng mà không tăng quá nhiều calo. Bà bầu có thể chọn ăn hạt óc chó, mắc ca, lạc, hạt dẻ cười, hạt sen, hạt dưa, hạt bí, và các loại hạt đậu khác. Hạt chia là lựa chọn tốt nhất, chúng giàu omega 3, sắt, kali, chất xơ, photpho, và đặc biệt là axit folic cao giúp bảo vệ sức khỏe của thai nhi, giảm nguy cơ khiếm khuyết ống thần kinh, từ đó hỗ trợ sự phát triển thông minh của thai nhi.
4. Bí Đỏ
Bí đỏ là thực phẩm giàu vitamin A, B, C, beta caroten, và chất chống oxy hóa, hỗ trợ chống nhiễm trùng trong thời kỳ thai kỳ. Nó có tác dụng điều chỉnh cholesterol và duy trì mức độ lipid ổn định trong thai kỳ. Hàm lượng chất sắt cao giúp ngăn ngừa thiếu máu và tụt huyết áp ở phụ nữ mang thai. Thành phần chất xơ trong bí đỏ hỗ trợ điều trị táo bón, trong khi kẽm giúp phát triển não bộ của thai nhi. Bí đỏ cũng chứa các chất giúp giảm stress, căng thẳng hệ thần kinh và nguy cơ trầm cảm. Tuy nhiên, nên ăn mỗi tuần 2 bữa để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
5. Trứng
Trứng là thực phẩm giàu DHA, lecithin, protein có giá trị sinh học cao, vitamin A, D, B2, B6, B12, acid folic, cholin, canxi, phospho, kali, chất béo, đặc biệt omega 3 tốt cho sự phát triển của não bộ và chất sắt giúp ngăn ngừa tình trạng thiếu máu ở phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, do trứng cũng chứa nhiều cholesterol, bà bầu nên hạn chế ăn khoảng 3-4 quả mỗi tuần, chỉ ăn trứng có nguồn gốc rõ ràng và đã được luộc kỹ.
6. Rau Xanh
Rau xanh chứa nhiều chất xơ tốt cho hệ tiêu hóa, ngăn chặn tình trạng táo bón phổ biến ở bà bầu. Đồng thời, rau xanh giàu vitamin và khoáng chất, giúp mẹ bầu duy trì cân nặng ổn định, có làn da đẹp, và tối ưu hóa sự phát triển của thai nhi. Canxi và folate trong rau xanh đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển não bộ của bé, giúp ngăn ngừa các khuyết tật như nứt gãy đốt sống cổ.
Các loại rau như cải xoăn, rau diếp, súp lơ xanh, rau bina... cung cấp kẽm, mangan, chất xơ, và một số vitamin khác có lợi cho sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi.
7. Cua Biển
Cua biển chứa lượng canxi, omega 3, vitamin B và các dưỡng chất quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch của bà bầu. Canxi, magie, và omega 3 đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ hệ tim mạch khỏe mạnh. Kẽm và đồng trong cua biển hỗ trợ hình thành mô liên kết và tổng hợp protein, cũng như hỗ trợ phát triển não bộ của thai nhi.
Lượng protein cao cung cấp năng lượng cho bà bầu và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi. Tuy nhiên, cần ăn cua biển đúng cách và theo liều lượng khuyến nghị. Nên chọn cua tươi và luộc chín để tránh ký sinh trùng, và nên ăn chỉ 2 bữa mỗi tuần để tránh tình trạng ăn quá mức.
8. Sữa
Sữa là thức uống không thể thiếu cho bà bầu, chứa nhiều chất như canxi, sắt, axit folic, các loại vitamin... Bổ sung omega-3, omega-6, DHA, ARA hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển não bộ của thai nhi. Uống sữa giúp giải độc, nhuận tràng ngăn ngừa táo bón, giảm cholesterol, duy trì huyết áp ổn định. Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu nên uống sữa tách béo, sữa dê, sữa đậu nành chứa đầy đủ acid folic, vitamin A, B, C, D, E, lipid, sắt...
9. Thịt Bò
Thịt bò là thực phẩm tốt cho bà bầu với amino axit trong protein hỗ trợ cấu trúc tế bào mẹ và bé. Sắt trong thịt bò ngăn chặn tình trạng chóng mặt, mệt mỏi, da nhợt nhạt, rụng tóc, đau họng, khó nuốt và mất cảm giác ngon miệng. Protein và axit amin hỗ trợ phát triển tế bào, cải thiện miễn dịch. Vitamin B12 và B6 xây dựng khả năng miễn dịch cho mẹ và thai nhi.
Mẹ bầu cần ăn thịt bò đúng cách, tránh thịt bò chưa chín để ngăn ngừa nhiễm trùng. Thịt bò bít tết hay bò lạm, tái gầu không nên ăn để tránh rủi ro cho thai nhi, bao gồm sinh non, sinh nhẹ cân và vấn đề về não bộ.
10. Rong Biển
Rong biển không chỉ giàu axit folic, choline và omega-3 mà còn cung cấp hàm lượng i-ốt cao, giúp ngăn ngừa sự phát triển thần kinh chậm và hỗ trợ sự phát triển não và tủy sống. Có nhiều loại rong biển với hương vị và kết cấu khác nhau để mẹ lựa chọn, nhưng cần tránh rong biển hijiki - loại chứa nhiều a-sen có thể gây ngộ độc.
Rong biển là một nguồn dinh dưỡng rất đặc biệt, giàu chất bột đường, chất xơ, đạm, sinh tố và chất khoáng. Hàm lượng sinh tố A, canxi, vitamin B2 trong rong biển cao, đặc biệt là yếu tố khoáng chất i ốt - quan trọng cho sự phát triển não bộ của thai nhi.
11. Hoa quả
Trong trái cây chứa lượng lớn các vitamin, khoáng chất và nước bổ sung các chất thiết yếu cho cơ thể. Vitamin C và chất chống oxy hóa ngăn ngừa bệnh cảm cúm, tăng hệ thống miễn dịch. Axit folic và kali giúp phòng chống dị tật bẩm sinh cho thai nhi và sản xuất tế bào máu khỏe mạnh.
Beta-carotene cần thiết cho sự phát triển mô và tế bào của thai nhi, thị giác và hệ thống miễn dịch. Hỗ trợ tiêu hóa, trị bệnh táo bón, giảm phù nề; giảm huyết áp, giúp bà bầu lấy lại cân bằng trong cơ thể. Ưu tiên ăn đa dạng các loại trái cây như: Chuối, cam quýt, thanh long... đặc biệt lựu giúp giảm căng thẳng và làm tâm trạng thoải mái hơn, còn được tin là mang lại đặc điểm đẹp cho thai nhi.
12. Mè đen
Ngoài omega 3, vừng đen còn chứa nhiều sesamolin, sesamin, vitamin B, E, magiê, sắt và các khoáng chất khác tốt cho tế bào thần kinh và não bộ của thai nhi. Hạt mè đen hay vừng đen là loại hạt phổ biến với nhiều dưỡng chất như canxi, sắt, phốt pho, mangan, đồng, kẽm, chất xơ, thiamin, vitamin B6, axit folic, protein, và tryptophan…
Trong hạt vừng đen có chứa nhiều dưỡng chất như protein, lipit, gluxit, calo nhiệt lượng, canxi, photpho, sắt; và các vitamin như: B1, Vitamin B2, niacin. Còn có folic acid, saccharose, pentose, hắc sắc tố… Đặc biệt, hàm lượng vitamin E trong hạt vừng rất lớn, đứng đầu trong các thực phẩm với 5,14mg vitamin E/100g vừng đen.
13. Khoai lang
Khoai lang, đặc biệt là khoai lang vàng hoặc màu carot chứa nhiều beta-carotene, tiền chất của vitamin A, hỗ trợ thị lực và phát triển hệ thần kinh trung ương cho bé. Ăn khoai lang hàng ngày giúp bé phát triển thông minh, mẹ nhé!
Mặc dù lá và thân non cũng ăn được, nhưng rễ củ chứa nhiều tinh bột là sản phẩm chính và quan trọng nhất từ khoai lang. Nó là loại lương thực chủ yếu ở một số quốc gia nhiệt đới. Củ khoai lang cũng cung cấp xơ tiêu hóa, vitamin A, C và B6. Vị ngọt của khoai lang là lựa chọn tốt cho người mắc bệnh đái tháo đường, hỗ trợ ổn định đường huyết và giảm sức kháng insulin.
14. Hạt sen
Hạt sen chứa đầy đủ đạm, canxi, photpho, vitamin,... hỗ trợ sự phát triển thần kinh và trí não của thai nhi. Cả khi không phải mùa sen, mẹ bầu vẫn có thể bổ sung thực phẩm này thông qua hạt sen khô. Hạt sen thuộc chi Sen (Nelumbo), đóng vai trò quan trọng trong ẩm thực Đông Á. Được bán dưới dạng hạt khô hoặc sống với đài sen, hạt sen là nguồn dinh dưỡng quan trọng, giúp bà bầu duy trì sức khỏe và phát triển của bé.
Trong 100g hạt sen cung cấp khoảng 332 calorie, 17 – 18g protein, 63 – 68g carbohydrate, 1,9 – 2,5g chất béo. Nước (14%) và các khoáng chất như natri, kali, canxi, photpho, mangan cũng được tìm thấy trong hạt sen. Loại hạt này còn rất giàu vitamin B, đặc biệt là thiamine (vitamin B1).
15. Táo
Một loại quả hỗ trợ trí nhớ của trẻ sau này là táo. Với hàm lượng lớn kẽm, vitamin, carbohydrate, chất béo, chất xơ và các nguyên tố vi lượng khác, ăn táo có lợi cho sự phát triển vỏ não của thai nhi. Táo giàu chất chống oxy hóa, phytonutrients, flavonoid và chất xơ, là thực phẩm tốt cho mọi người, đặc biệt là mẹ bầu. Mẹ bầu nên rửa táo kỹ và gọt vỏ trước khi ăn để loại bỏ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và ký sinh trùng. Hạn chế ăn hạt táo, vì chúng có chứa xyanua có hại.
Trong táo có chứa vitamin C cao gấp 7 lần cam quýt, protein 1/2g, năng lượng 81kcal, carbohydrate 21g, chất xơ 4g, vitamin A 74IU, kali 159mg, axit folic 4mcg, vitamin B3 0,106mg. Ăn táo mỗi ngày giúp tăng sức đề kháng, ngăn ngừa táo bón, tiêu chảy, giảm các vấn đề về răng miệng, phòng co thắt tử cung và ngừa sinh non hiệu quả.
16. Gạo lứt
Với lớp vỏ cám nguyên vẹn, gạo lứt tốt hơn gạo trắng với hàm lượng vitamin B1, chất xơ, selen và chất chống oxy hóa cao. Ăn gạo lứt không chỉ giúp mẹ khỏe mạnh mà còn có lợi cho sự phát triển não của bé yêu trong bụng. Hãy thay thế gạo trắng bằng gạo lứt trong bữa ăn hàng ngày để tận hưởng những lợi ích này nhé!
Gạo lứt là loại gạo còn xay sơ, chưa được xát bỏ lớp cám gạo. Được ưa chuộng vì giàu dinh dưỡng hơn gạo trắng. Trong 100g gạo lứt chứa: 3g protein; 2,5 g vitamin B1 và B2; 1,8 g vitamin E; 250 mg axit folic; 20 mg sắt; 20 mg kẽm; 15 mg phốt pho…
Tại Việt Nam, tỷ lệ tiểu đường thai kỳ tăng cao và gạo lứt được xem là thực phẩm thân thiện với bà bầu, giúp quản lý đường huyết hiệu quả. Lớp cùi của gạo lứt giảm lượng glucose trong máu, cải thiện sự tổng hợp insulin. Các chất dinh dưỡng trong gạo lứt hỗ trợ chuyển hóa glucose trong cơ thể mẹ bầu.